اثر کانتیلون (Cantillon)

اثر کانتیلون (Cantillon) تغییر در قیمت های نسبی است که در نتیجه تغییر در عرضه پول ایجاد می شود. در واقع کانتیلون به گسترش نابرابر مقدار پول در سطح جامعه اشاره می کند. بانکدار و فیلسوف فرانسوی قرن 18 به نام ریچارد کانتیلون، این اصطلاح را ابداع کرد. ریچارد کانتیلون که در دهه 1680 به دنیا آمد، از جمله اقتصاددان های مطرح دوره خود بود که آثار متعددی از جمله کتاب «ماهیت کلی تجارت» -به فرانسوی: Essai sur la Nature du Commerce en Général- را از خود بر جای گذاشت. از دهه 2000 میلادی، زمانی که بزرگترین بانک های مرکزی جهان با کمبود ابزارهای سیاستی (کاهش نرخ های بهره) روبه رو شدند، بسیاری از آنها به شدت در طول هر بحران مالی بزرگ پول جدیدی خلق می کنند. برای مثال، وضعیت کنونی اقتصاد ایالات متحده با افزایش تورم در دولت فعلی با سطوح بی سابقه ای از چاپ پول مواجه است که منجر به افزایش قیمت ها می شود. این افزایش قیمت ها در انرژی، نیروی کار و مواد غذایی نمود پیدا کرده و در سایر محصولات و خدمات چندان بازتاب پیدا نمی کند. این یعنی افرادی که نزدیک به بانک ها و موسسات مالی هستند، کمترین آسیب را از تورم موجود دریافت کرده و بیشترین ضرر شامل حال کسانی می شود که جزو طبقه ضعیف یا متوسط جامعه هستند. اثر کانتیلون (Cantillon) به همین موضوع اشاره کرده و بیان می کند در اغلب موارد تورم به عده خاصی کمک کرده و باعث ثروتمندتر شدن آن ها می شود و برای عده ای بسیار زیان آور بوده و آن ها را با مشکلات مالی متعددی روبرو می سازد. ما در این مقاله از بلاگ کیف پول من، مفهوم کانتیلون را به طور مختصر توضیح داده و نقش بیت کوین در کاهش این اثر را بیان خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

آشنایی با اثر کانتیلون و تاثیرات آن در اقتصاد

اکنون توجه شما را به آنچه با افزایش عرضه پول اتفاق می افتد، معطوف می کنیم. در واقع افزایش عرضه پول، هرگز به معنی افزایش پس انداز مردم عادی نیست. درک این نکته بسیار مهم است. این ایده که افزایش عرضه پول باعث افزایش رونق کسب و کارها در سطح جامعه و همچنین افزایش پس انداز مردم می شود، قرن ها پیش توسط ریچارد کانتیلون به عنوان یک اشتباه بزرگ فاش شد. اگرچه امروزه باز هم شاهد چاپ بی رویه پول توسط بانک های مرکزی بسیاری از کشورها هستیم، اما این واقعیت نیز پذیرفته شده که چاپ پول هرگز باعث افزایش رفاه و دارایی های مردم نخواهد شد.

در واقع، بانک های مرکزی بزرگ جهان سیاست بی سابقه ای از انبساط پولی را هم قبل و هم بعد از بحران مالی سال 2008 در پیش گرفته اند. نتیجه این رویکرد، یک جنگ مالی و پولی در جهان است که در آن هر ارز در تلاش برای اجرای راهکارهای توسعه اقتصادی خود می باشد.

یکی از این راهکارها، سیاست چاپ پول برای بی ارزش شدن پول ملی و کاهش واردات است. هدف از این سیاست اقتصادی، چاپ پول برای کاهش ارزش پول داخلی شما در مقابل ارزهای خارجی است. کاهش ارزش پول شما باعث کاهش قیمت نسبی صادرات و گرانی نسبی محصولات خارجی می شود تا صادرات و تولید کالاهای داخلی را افزایش داده و از طرفی واردات را کاهش دهید. اما مشکل این سیاست اقتصادی اینجاست که با انجام این کار، شما هم قیمت محصولات وارداتی را افزایش می دهید و هم بازدهی تولید داخلی را با کاهش همراه می کنید. در نهایت، این سیاست هرگز کارساز نبوده و با انجام آن وضعیت شما روز به روز بدتر می شود.

وقتی عرضه پول افزایش می یابد چه اتفاقی می افتد؟ یکی از اولین کسانی که این سوال را بررسی کرد ریچارد کانتیلون بود که در دهه 1730 تحقیقات گسترده ای در این زمینه انجام داد. ریچارد کانتیلون دلایل افزایش عرضه پول داخلی از جمله واردات پول از کشورهای خارجی و کشف معادن جدید طلا و نقره را بررسی کرد. دیدگاه او این بود که تأثیر این پول جدید به این بستگی دارد که چه کسی این پول جدید را کنترل می کند و چگونه به اقتصاد تزریق می شود. پول جدید تأثیر مخربی بر اقتصاد دارد و می تواند چیزی را ایجاد کند که ما اکنون آن را چرخه تجاری می نامیم.

به عنوان مثال، اگر پول افزایش یافته از معادن نقره جدید باشد، آنگاه پول در دست صاحبان معادن و خود معدنچیان خواهد بود. کانتیلون حدس زد که این افراد ثروتمند به جای نان، گوشت بیشتری مصرف خواهند کرد. این امر به نوبه خود باعث افزایش قیمت گوشت و کاهش قیمت غلات می شود. در نتیجه، این تغییرات قیمت باعث می شود کشاورزان به جای غلات، زمین های اختصاص داده شده به پرورش گاو را افزایش دهند. اینها تغییرات ساختاری در اقتصاد است و بدیهی است که در این موقعیت، صاحبان معادن و معدنچیان وضعیت بهتری خواهند داشت. دهقانانی که قوت زندگی شان را نان تشکیل می داد، وضعیت بدتری خواهند داشت زیرا کاهش تولید غلات به معنای افزایش قیمت نان است. کانتیلون همچنین این نظریه را مطرح کرد که جریان های پول، قیمت ها و تغییرات ساختاری که بر اساس آن ها ایجاد شده اند می توانند معکوس شوند و در نتیجه کسب وکارهای مختلف از بین خواهند رفت.

برای تأکید بر اهمیت محل تزریق پول جدید به اقتصاد، ریچارد کانتیلون خاطرنشان کرد که اگر پول جدید به دست کارآفرینان برسد، نرخ بهره کاهش می یابد، اما اگر پول جدید به دست مصرف کنندگان برسد، نرخ بهره افزایش می یابد. اگر کارآفرینان دوبرابر مقدار پول قبلی خود را دریافت کنند، تقاضای کمتری برای وام جهت تامین مالی خرید مواد خام و پرداخت حقوق نیروی کار خود خواهند داشت. بنابراین نرخ بهره کمتر خواهد بود. اگر در عوض پول جدید مقدار پولی را که مصرف کنندگان در اختیار دارند دو برابر کند، این افراد خرید کالاهای خود را افزایش می دهند. این امر باعث می شود کارآفرینان برای تامین تقاضای افزایش یافته برای کالاها وام بیشتری بگیرند و این وضعیت منجر به افزایش نرخ بهره می شود. هر یک از کانال های افزایش حجم پول، فشارهای صعودی بر قیمت ها وارد می کند. در هر دو مورد، گروهی که پول را دریافت می کنند، اول از همه سود می برند، در حالی که کسانی که بعداً آن را دریافت می کنند یا اصلاً دریافت نمی کنند، با قیمت های بالاتر روبرو شده و متضرر می شوند.

علاوه بر این موارد، ریچارد کانتیلون اولین کسی بود که نظریه مکانیسم قیمت به جریان پول را توسعه داد. براساس این تئوری، کشوری که پول جدیدی دریافت می کند، در نهایت قیمت های بالاتری را تجربه خواهد کرد. برخی از انواع کالاها را می توان هم در داخل کشور تولید کرد و هم از کشورهای دیگر وارد کرد. از آنجایی که پول جدید باعث افزایش قیمت های داخلی می شود، تمایل مردم به خرید کالاهای وارداتی افزایش می یابد و بنابراین پول به کشورهای دیگر ارسال می شود. به این ترتیب، ریچارد کانتیلون نشان داد که صنایع داخلی که به دلیل افزایش عرضه پول سود برده و گسترش می یابند، در نهایت نابود خواهند شد، زیرا ظرفیت گسترش یافته آنها دیگر در مقابل رقابت خارجی با قیمت پایین سودآور نخواهد بود.

شکل کلی اثر کانتیلون این است که اولین دریافت کنندگان پول سود می برند. آنها این پول را بر اساس ترجیح خود خرج کرده و این باعث می شود قیمت برخی کالاها افزایش یابد. در قدم بعد، فروشندگان آن کالاهای خاص، از پول جدید سود می برند؛ این در حالی است که دیگران فقط با قیمت های بالاتر مواجه شده و متضرر می شوند. کارآفرینان با افزایش ظرفیت خود برای تولید آن کالاها با به دست آوردن کالاهای سرمایه ای خاص، مواد خام و نیروی کار، به قیمت های بالاتر پاسخ می دهند. همانطور که اقتصاد به سمت تعادل پولی پیش می رود، کالاهای سرمایه ای خاص صنعت به عنوان کالای غیر سودده در معرض دید قرار می گیرند و اگر استفاده مجدد از آنها برای استفاده های جایگزین دشوار باشد، فرآیند تعدیل آن کارآفرینان را با ورشکستگی تهدید می کند. نکته اصلی تحلیل گسترده تر ریچارد کانتیلون این است که تغییرات پول منجر به تغییرات در قیمت های نسبی شده و برنامه های تولید را تغییر می دهد و منجر به شکل گیری الگوی متفاوتی از سرمایه گذاری ثابت می شود. به طوری که پول جدید اقتصاد واقعی را تغییر می دهد و منجر به ایجاد برندگان و بازندگان می شود.

در تئوری مدرن، افزایش عرضه پول معمولاً به گسترش ذخایر بانکی توسط بانک مرکزی و گسترش وام های بانکی محدود می شود. این امر باعث کاهش نرخ بهره زیر نرخ طبیعی شده و موجب رونق قیمت کالاهای سرمایه ای و همچنین سهام شرکت ها و املاک و مستغلات می شود. این وضعیت به نوبه خود منجر به تولید کالاهای سرمایه ثابت می شود که بعداً به عنوان سرمایه گذاری نادرست آشکار شده و در نهایت منجر به ورشکستگی می شوند. کلیات تئوری ریچارد کانتیلون به این شکل بیان می شود و اثر کانتیلون نیز به همین موضوع اشاره دارد.

تاثیرگذاری چرخه کانتیلون در زندگی افراد

در اینجا نمونه هایی از نحوه تأثیرگذاری اثر کانتیلون بر زندگی روزمره را آورده ایم:

1. افزایش هزینه زندگی: اثر کانتیلون تاثیر قابل توجهی بر هزینه های زندگی افراد می گذارد. وقتی مقدار پول در اقتصاد افزایش می یابد، قیمت اکثر کالاها افزایش می یابد تا تورم را منعکس کند. حتی با وجود ثابت ماندن میزان دستمزد و حقوق، باز هم این مسئله باعث افزایش هزینه های زندگی می شود.

2. استخراج طلا: ریچارد کانتیلون در بسیاری از نظریه های خود، از طلا به عنوان مثالی برای توصیف تئوری هایش استفاده می کند. براساس یکی از نظریات وی، اگر ملتی یک معدن طلای جدید در قلمرو خود کشف کند، قیمت طلا تنها عاملی نیست که تغییر می کند. ریچارد کانتیلون معتقد بود افرادی که طلا را پیدا می کنند پول جدید خود را صرف تجملات کرده و باعث افزایش قیمت ها برای عموم مردم می شود. تا زمانی که پول جدید در گردش باشد، عموم مردم قیمت های بالاتری می پردازند بدون اینکه دسترسی مشابهی به پول استخراج کنندگان طلا داشته باشند.

3. بازار سهام: شرکت های سهامی خاص و سرمایه گذاران می توانند سهام یک شرکت را به قیمت های قبل از تورم خریداری کنند تا سپس همان سهام را با قیمت های افزایش یافته پس از تورم بفروشند. این شکل از معاملات به دلیل نحوه ورود پول به بازارهای سرمایه است.

پیامدهای خطرناک اثر کانتیلون چیست؟

از آنجایی که شکاف بین ثروتمندان و افراد ضعیف جامعه روز به روز بیشتر می شود، امروزه اثر کانتیلون بیش از هر زمان دیگری در تاریخ قابل لمس می باشد. در واقع کانتیلون 4 پیامد دارد که در این بخش به آن ها اشاره کرده ایم:

کاهش پس انداز و سرمایه گذاری

از آنجایی که با رخ دادن کانتیلون و افزایش تورم، قیمت دارایی هایی مانند زمین و خانه ، به سقف های جدیدی می رسد، نسل های جوان تر با چالش فزاینده پس انداز و سرمایه گذاری دست و پنجه نرم می کنند. بسیاری از این افراد به رسانه های اجتماعی روی آورده و ناامیدی خود را از آینده با دیگران به اشتراک می گذارند. این ناامیدی به دلیل افزایش چشمگیر قیمت ها بوده و در نهایت موجب عدم شکل گیری خانواده های جدید و رشد جمعیت می شود.

کاهش قدرت خرید برای همه

هر پول تازه چاپ شده، ارزش پول موجود را کم می کند و قدرت خرید را برای افراد کاهش می دهد. این پدیده با افزایش سرسام آور بازارهای سرمایه گذاری آشکار می شود و دارایی ها را کمتر در دسترس مردم قرار می دهد.

تورم قیمت مصرف کننده

تزریق مداوم پول جدید به اقتصاد، هزینه های ضروری زندگی را افزایش می دهد و به تورم قیمت مصرف کننده می انجامد. این شمشیر دولبه توانایی افراد عادی را برای به دست آوردن دارایی ها مختل می کند و سرمایه گذاری را با موانعی جدی مواجه می سازد.

جامعه تضعیف شده

این چالش های مالی بر جامعه سایه انداخته و جامعه را در وضعیت ضعف روحیه و نارضایتی قرار خواهند داد. درخواست برای کنترل بیشتر دولت برای رسیدگی به نابرابری های موجود از روش های مختلفی در جامعه نمود پیدا می کند.

چراغ خطرهایی که خبر از تورم در آینده می دهند!

از آنجایی که تورم قیمت مصرف کننده معمولاً توسط دولت های مرکزی تعدیل می شود، ممکن است این تورم بهترین شاخص و معیار برای رسیدن به تورم قبل از اینکه خیلی دیر شود نباشد. در حالی که این داده ها گاهی اوقات دروغ می گویند، این سه معیار می توانند به عنوان هشدار اولیه برای تورم بیشتر در آینده قلمداد شوند. 

نقدینگی: معیارهای نقدینگی مانند عرضه پول مداوم به اقتصاد اغلب به عنوان شاخص های مهمی برای شروع تورم ذکر می شوند. به عنوان مثال، از آنجایی که فدرال رزرو آمریکا مقادیر بسیار زیادی از پول را در سال های 2020 و 2021 به سیستم اقتصادی ایالات متحده تزریق کرد، قیمت دارایی ها افزایش یافت و به دنبال آن افزایش تورم در این کشور رخ داد.

نرخ بهره: خرید اوراق قرضه به منظور کاهش نرخ بهره یکی دیگر از نشانه های چاپ پول توسط بانک های مرکزی می باشد. در واقع حرکت های قابل توجه در بازده اوراق قرضه می تواند نشان دهد که تصمیم گیرندگان اقتصادی یک کشور دوباره به انجام پروسه چاپ پول بازگشته اند. 

قیمت نفت: قیمت انرژی تقریباً بر همه چیز تاثیر می گذارد. اگر قیمت نفت برای مدت زمانی افزایش پیدا کند، بدون شک قیمت سایر حامل های انرژی نیز افزایشی خواهد شد. افزایش قیمت حامل های انرژی نظیر بنزین یکی از نشانه های افزایشی بودن نرخ تورم جامعه است. 

چرخه کانتیلون و راهکار استفاده از ارزهای دیجیتال

در این قسمت به شما خواهیم گفت که اثر کانتیلون چگونه در طول زمان وجود داشته و هم اکنون نیز اثرات آن در حال نمود است. همچنین به شما راهکاری را خواهیم گفت که با استفاده از آن می توانید از ضررهای احتمالی این چرخه در امان بمانید.

شروع چرخه: اقتصاد معتاد به تزریق پول جدید

اقتصاد کشورهایی مثل ایالات متحده، معتاد به چاپ پول جدید است. کل بدهی ایالات متحده در سال جاری چیزی حدود 33 تریلیون دلار است و این بدهی هر روز بیشتر می شود. واقعیت این است که بدون چاپ پول جدید، سیستم اقتصادی آمریکا به طرز چشمگیری فرو می پاشد. به همین خاطر برای فرار از این چرخه باطل که در نهایت باعث افزایش چشمگیر حجم پول در جامعه می شود، 

ادامه چرخه: ایجاد هزارتوی بدهی ها

هر بدهی، بدهی های بیشتری ایجاد می کند و با این سطح از بدهی، فدرال رزرو فاصله کمی با وضعیت اضطراری دارد. فرآیند کانتیلون به خوبی در کشوری مثل آمریکا که چاپ پول در بالاترین سطح انجام می شود صورت می گیرد و این یعنی بدهی های جدیدی که هر روز ایجاد می شوند، به خودی خود مولد بدهی های دیگری هستند که آن ها نیز این چرخه را ادامه خواهند داد. 

استفاده از راهکار: استفاده از ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین، یک راه فرار از چرخه باطل چاپ پول است که همیشه وجود دارد. نظام پولی دنیا از گذشته تاکنون بر پروسه ای به نام چاپ پول تکیه کرده و این پروسه روز به روز بر تعداد افراد ضعیف در جامعه می افزاید. در جهان فعلی، استفاده از دارایی های کمیاب نظیر طلا و بیت کوین، به پس اندازهای شما اجازه می دهد از نرخ تورم پولی در امان بوده و به تعبیر دیگر، دارایی های شما همراه با تورم رشد کنند.

نتیجه راهکار: افزایش ارزش دارایی در طول زمان

از آنجایی که عرضه پول به طور تصاعدی افزایش می یابد، قیمت دارایی ها نیز افزایش می یابد. بیت کوین به عنوان یک دارایی دیجیتال که عرضه محدودی دارد، قطعاً با افزایش ارزش در طول زمان روبرو شده و همانند طلا که روند رو به رشد خود را از گذشته تاکنون حفظ کرده، با افزایش ارزش و قیمت روبرو خواهد شد. این مسئله در بیت کوین بسیار جدی تر از طلا است؛ چرا که حداکثر میزان بیت کوینی که قابل استخراج می باشد مشخص بوده و بیشتر از 21 میلیون واحد از این ارز دیجیتال منتشر نخواهد شد.

بیت کوین، راهکار فرار از اثر کانتیلون

اثر کانتیلون این نکته را به خوبی نشان می دهد که پولی که به سیستم اقتصادی تزریق می شود، در بهترین حالت باید به فقیرترین افراد جامعه برسد تا اثر منفی در اقتصاد نداشته باشد. با این وجود، معمولاً پول های تزریق شده به اقتصاد در ابتدا به افراد ثروتمند رسیده و زمانی که این پول به دست ضعیف ترها می رسد، آنها به شدت توسط تورم قیمتی جریمه خواهند شد. براساس تاثیر کانتیلون، ثروتمندترین افراد ابتدا از این پول تزریق شده به سیستم منتفع خواهند شد و نابرابری های ثروت بیشتر گسترش خواهد یافت. بنابراین فقیرترین افراد علاقه ای به پس انداز پول خود ندارند؛ چراکه تورم به مرور زمان قدرت خرید آن ها را کاهش می دهد. این وضعیت، همان جایی است که بیت کوین به عنوان پادزهری در برابر اثر کانتیلون وارد می شود. اثری که توسط سیاست های پولی بانک های مرکزی جهان ایجاد شده و حالا تنها راه نجات آن استفاده از یک سیستم مالی نوین و ابزارهایی مثل بیت کوین است.

شما می توانید دارایی های فیات خود را با بیت کوین مبادله کنید. بیت کوین یک سیاست پولی سخت گیرانه دارد که از آنچه شما دارید محافظت می کند. علاوه بر این، تعداد بیت کوین های موجود در طول زمان افزایش پیدا نکرده و با ثابت بودن عرضه آن، ارزش رمزارز BTC در طول زمان افزایش می یابد. در مجموع این پروسه، ثروت شما به سادگی با پس انداز کردن افزایش می یابد و شما از تورم موجود در امان خواهید ماند. بیت کوین به شما این فرصت را می دهد که تصمیم خود را برای سرمایه گذاری در بازار سهام یا بازار املاک تا زمانی که تورم جذب شود و قیمت ها دوباره به سطح عادی و معقول بازگردانده شود، به تعویق بیندازید.

وقتی پولی که به صورت دسته جمعی به سیستم مالی تزریق می شود، در نهایت به دست شما می رسد. این که این پول در چه مرحله ای با شما روبرو می شود، همان چیزی است که ثروتمند یا فقیر شدن شما را مشخص می کند. از این رو، اگر نمی خواهید از اثر کانتیلون آسیب ببینید، بهترین راهکار این است که پس انداز بیت کوین های خود را افزایش داده و در این ارز دیجیتال سرمایه گذاری کنید.

به این ترتیب شما بدون آن که از شدت کاهش ارزش پول متحمل ضرر شوید، از آنچه دارید محافظت خواهید کرد. البته این سوال برای خیلی ها مطرح است که چرا از طلا به عنوان راهکار ذخیره ارزش استفاده نکرده و به این شکل در برابر اثر کانتیلون در امان بمانیم؟ در جواب این افراد می توان گفت استفاده از طلا به عنوان روش ذخیره ارزش و محافظت از دارایی در برابر اثر کانتیلون تا حدی درست است. اما مشکل اینجاست که طلا برای بسیاری از افراد فقیر قابل دسترس نبوده و بیت کوین سطح دسترسی بیشتری را برای عموم افراد جامعه ایجاد می کند. علاوه بر این، طلا در مقایسه با بیت کوین از معایب بزرگی رنج می برد. به طور واضح، بیت کوین قابلیت تقسیم پذیری آسان تر، دوام بیشتر، عدم نیاز به حمل و نقل و نگهداری فیزیکی، قابلیت تشخیص بهتر و شاخصه کمیاب تر بودن را دارا می باشد. بنابراین، بیت کوین یک پادزهر عالی در برابر اثر کانتیلون و تصمیمات اتخاذ شده توسط بانک های مرکزی می باشد که ممکن است دارایی های شما را در معرض خطر قرار دهند. شما می‌توانید برای خرید بیت کوین به سایت کیف پول من مراجعه نمایید.

سخن پایانی

ریچارد کانتیلون به عنوان یکی از بزرگ ترین تئوریسین های اقتصادی تاریخ، نظریه ای تحت عنوان «کانتیلون» را مطرح کرد که براساس آن، تزریق پول جدید به اقتصاد باعث افزایش ثروت افراد بالادستی و کاهش ارزش دارایی های عموم مردم جامعه و در نهایت تورم می شود. ما در این مقاله از مجله آموزشی کیف پول من، اثر کانتیلون را به طور کامل و با زبانی ساده توضیح داده و جنبه های گوناگون آن را بررسی کردیم. در ادامه، راهکار استفاده از ارز دیجیتال بیت کوین را به عنوان یک روش کاربردی و نوین جهت دور ماندن از ضررهای احتمالی اثر کانتیلون مطرح نموده و شرح دادیم. امیدواریم این مقاله مورد توجه و استفاده شما عزیزان قرار گرفته باشد. شما می توانید نظرات، دیدگاه ها و سوالات خود را از بخش کامنت ها به اطلاع ما و سایر کاربران برسانید.

برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید