حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر، فقط یک تصمیم فنی یا قانونی ساده نبوده و در پشت پرده ماجرا روایتی از کاهش قدرت نقدشوندگی و بیاعتمادی وجود دارد. عده کثیری از معاملهگران بازار کریپتو تصور میکنند که لیست شدن یک توکن در صرافی پایان مسیر است؛ اما چنین تصوری کاملاً اشتباه بوده و آن را باید آغازی بر نظارت دقیق و مداوم صرافی نسبت به توکن موردنظر بدانیم!
دلایل متعددی (از ضعف تیم توسعهدهنده و فعالیتهای مشکوک گرفته تا نبود شفافیت کافی) برای حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر وجود دارد که هر یک بسیار حائز اهمیت هستند. باتوجه به اهمیت این موضوع، ما در این مقاله از بلاگ کیف پول من، نگاهی دقیقتر به دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر خواهیم داشت؛ پس با ما همراه باشید.
منظور از حذف شدن توکن ها از صرافی چیست؟
حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر که به آن «Delisting» گفته میشود، به فرآیندی اشاره دارد که در طی آن یک صرافی ارز دیجیتال پشتیبانی از معاملات یک توکن رمزارزی خاص را متوقف میکند. به بیان ساده، از تاریخ مشخص به بعد کلیه کاربران امکان خرید و فروش توکن موردنظر در این صرافی را نخواهند داشت و سفارش معاملاتی جدیدی برای آن ثبت نمیشود.
البته معمولاً فرصت محدودی برای برداشت این توکن در نظر گرفته میشود تا معاملهگران بتوانند این رمزارز حذف شده را به کیف پول شخصی خود یا صرافی دیگری منتقل کنند. در واقع، صرافیهای معتبری همچون بایننس که حفظ امنیت و اعتبار، اولویت اصلی آنهاست، همواره و به صورت دورهای، عملکرد توکنهای لیستشده را بررسی مینمایند و در صورت عدم تطابق هریک از آنها با استانداردهای تعیینشده، توکن موردنظر را حذف میکنند.
دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر
حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر چیزی فراتر از یک تصمیمگیری اداری ساده است! این تصمیم را باید به عنوان زنگ خطری در نظر گرفت که نشان میدهد در پشت پرده پروژه موردنظر، اتفاقات خوبی در جریان نیست. از جمله دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم شفافیت مالی یا فنی
یکی از دلایل مهم حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر، عدم شفافیت فنی یا مالی آنهاست. زمانی که تیم توسعهدهنده یک پروژه رمزارزی در ارائه اطلاعات و دادههای شفاف پیرامون وضعیت مالی، پیشرفت فنی یا منابع تأمین سرمایه پروژه کوتاهی میکند، این موضوع بر میزان اعتماد صرافی نسبت به پروژه موردنظر تأثیرات منفی برجای میگذارد.
صرافیهای بزرگ و معتبر برای حفظ اعتبار خود و همچنین امنیت کاربران ملزم هستند پروژههای کریپتویی که رمزارزهای آنها را لیست کردهاند، به دقت رصد کنند تا مطمئن شوند که پروژه موردنظر دارای عملکرد قابل اعتمادی است. در فقدان این شفافیت، احتمال وجود مشکلاتی نظیر کلاهبرداری، سوءمدیریت مالی و شکست فنی افزایش پیدا میکند.
ادغام یا مهاجرت به بلاکچین دیگر
از دیگر دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر میتوان به مسئله ادغام یا مهاجرت پروژه به بلاکچین جدید اشاره کرد. گاهی اوقات، تیمهای توسعهدهنده تصمیمات اساسی درباره تغییر ساختار فنی پروژه میگیرند؛ به طوری که پروژه مورد نظر برای دسترسی به امکانات بهتر، کارمزد پایینتر و فضایی مقیاسپذیرتر به شبکهای دیگر مهاجرت میکنند.
فرآیند مهاجرت پروژه به شبکه جدید عموماً با راهاندازی یک توکن جدید بر روی شبکه مقصد همراه است که جایگزین رمزارز قدیمی میشود. در این حالت، رمزارز سابق و اولیه دیگر دارای کاربرد یا پشتیبانی فنی نخواهد بود و صرافیهای رمزارزی نیز به منظور سازگاری با نسخه جدید پروژه، رمزارز اولیه را حذف میکنند. در این فرض از حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر، نباید آن را به معنی شکست یا ضعف پروژه در نظر گرفت؛ بلکه این موضوع نشانهای برای حرکت پروژه موردنظر به سمت زیرساختی کارآمدتر است.
عدم تطابق با قوانین و مقررات
یکی از اصلیترین و حساسترین دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر، عدم تطابق پروژه با قوانین و مقررات است. به عنوان مثال، صرافیهایی مثل بایننس، کوینبیس و کراکن در حوزههای قضایی مختلفی فعالیت دارند و برای ارائه خدمات در چنین حوزههای قضایی موظف شدهاند که هماهنگی کاملی با قوانین مالی، احراز هویت (KYC)، مقررات اوراق بهادار و ضدپولشویی داشته باشند.
حال اگر توکنی به عنوان اوراق بهادار دستهبندی شود؛ اما مجوزهای موردنیاز را در اختیار نداشته باشد یا اگر پروژهای فاقد شفافیت کافی در حوزه عملکرد مالی باشد، این احتمال وجود دارد که تحت فشارهای وارده از سوی نهادهای نظارتی کشورها، صرافی اقدام به حذف آن توکن کند. تجربه ثابت کرده که صرافیها برای پیشگیری از جریمههای سنگین، ممنوعیت فعالیت یا مسدود شدن حساب، ترجیح میدهند توکن موردنظر را حذف کنند.
البته این تصمیم عموماً همراه با یک اطلاعیه رسمی و در نظر گرفتن زمان مشخصی برای برداشت این توکن از سوی کاربران همراه است. در یک کلام، حتی اگر پروژهای به لحاظ فنی فعال باشد در صورت عدم انطباق با مقررات، احتمال حذف آن از صرافیها وجود دارد؛ اتفاقی که برای تتر به دلیل عدم تطابق با مقررات MiCA در اروپا رخ داد.
پروژههای مرده یا بدون نقشه راه
نبود نقشه راه یا تلقی عدم فعالیت کامل را نیز باید از دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر دانست. راهاندازی توکن، تازه اول کار است و تیم پروژه باید به صورت پیوسته بر روی توسعه فنی، انجام بهروزرسانی و همچنین فعالیت جامعه کاربری نظارت داشته باشد. زمانی که یک پروژه کریپتویی مدتهاست هیچگونه بهروزرسانی فنی ارائه نکرده است، نقشه راه مشخصی ندارد یا خبری از تیم توسعهدهنده آن نیست، عملاً باید آن را یک پروژه مرده به شمار آورد. صرافیهای معتبر نیز با بررسی مواردی همچون عدم فعالیت در گیت هاب، کاهش چشمگیر مشارکت کاربران و سکوت رسانهای، به این نتیجه میرسند که ادامه پشتیبانی از معاملات رمزارز چنین پروژهای خطرناک یا بیفایده است. این حذف فقط یک تصمیم مدیریتی نیست و نشان میدهد که جایی در اکوسیستم حرفهای برای پروژههای بدون نقشه راه روشن و بدون تعهد وجود ندارد.
حجم پایین معاملات و قدرت نقدشوندگی پایین
حجم پایین معاملات نشاندهنده خیلی چیزها بوده و طبیعتاً باید آن را در میان دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر جای داد. در واقع، صرافیها به منظور فراهم نمودن تجربه کاربری خوب و همچنین حفظ پویایی بازار نیاز به لیست توکنهایی دارند که خریدوفروش آنها به دلیل تقاضای بالا در بازار به راحتی انجام میگیرد. تجربه ثابت کرده که آن دسته از رمزارزهای با حجم معاملات روزانه کم، نه فقط جذابیتی برای معاملهگران ندارند بلکه معاملات آنها با ریسکهای قابل توجهی نیز همراه است. زمانی که قدرت نقدشوندگی رمزارزی پایین باشد، کاربران در زمان فروش با افت شدید قیمت مواجه میشوند یا حتی ممکن است خریداری برای این رمزارز پیدا نکنند! چنین مسائلی میتواند نارضایتی کاربران را تحریک کند، امری که مطمئناً صرافیهای معتبر اصلاً تمایلی به آن ندارند. از طرفی این داراییها به دلیل عمق کم بازار بیشتر در معرض دستکاریهای قیمتی و فعالیتهای پامپ و دامپ قرار دارند، به همین علت صرافیهای بزرگ ترجیح میدهند میزبان چنین رمزارزهایی نباشند.
ترک تیم توسعه یا تیم توسعه غیرفعال
غیبت تیم توسعهدهنده را میتوان به معنای توقف مسیر فنی پروزه و ناتوانی آن در پاسخگویی به رخدادهای امنیتی در نظر گرفت؛ بنابراین چنین مسئلهای را نیز میتوان از دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر به شمار آورد. به اعتقاد صرافیها، نبود تیم فعال بهتنهایی دلیلی کافی و لازم برای حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر هستند؛ چراکه برای چنین پروژهای نه میتوان قابلیت رشد در نظر گرفت و نه اینکه نسبت به پایداری آن مطمئن بود. در فضای کریپتو، موفقیت و بقای یک پروژه تا حد قابل توجهی به تخصص، پشتکار و حضور تیم فنی و مدیریتی نیاز دارد. طبیعتاً زمانی که تیم توسعهدهنده برای مدت طولانی هیچگونه اعلامیه رسمی منتشر نمیکند یا پاسخگویی به کاربران را قطع کرده است، این مسائل میتواند زنگ خطری را برای صرافیهای رمزارزی به صدا درآورد.
کلاهبرداری و فعالیتهای مشکوک
یکی از جدیترین دلایل حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر، وجود احتمال کلاهبرداری و انجام فعالیتهای مشکوک در پروژه است. فضای کریپتو همچنان به دور از نظارت دقیق قانونی قرار دارد و همین مسئله موجب شده تا عدهای با سواستفاده از ویژگی غیرمتمرکز بودن این فضا، پروژههایی به ظاهر معتبر و در باطن نامعتبر برای دستیابی به اهداف کلاهبردارانه خود راهاندازی کنند. از جمله فعالیتهای مشکوکی که صرافیها حساسیت زیادی نسبت به آنها دارند، عبارتند از: طرحها پانزی، دادن وعدههای غیرواقعی و بدون پشتوانه، عدم ارائه اطلاعات مالی و دستکاری قیمت. در صورتی که گزارشی مبنی بر رفتار غیرقانونی، تقلب در گزارشدهی یا پولشویی وجود داشته باشد، صرافیها بلافاصله مستندات را بررسی و توکن موردنظر را از لیست رمزارزهای پشتیبانی شده حذف میکنند.
نمونههای واقعی از حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر
در جدول زیر میتوانید نمونههایی از حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر را مشاهده کنید:
نام توکن | صرافی | دلیل حذف |
Monero (XMR) | بایننس و دیگر صرافیهای اروپایی | این توکن در تاریخ فوریه 2024 به دلیل مسائل مربوط به تضاد با قوانین مبارزه با پولشویی حذف شد. |
OMG Network (OMG) | بایننس | این توکن در ژوئن 2024 به دلیل ضعف در توسعه و حجم پایین معاملات حذف شد. |
Unifi Protocol DAO (UNFI) | بایننس | این توکن در نوامبر 2024 به دلیل ضعف در تعامل با جامعه و کاهش توسعه حذف شد. |
BitTorrent (BTT) | بایننس (در برخی از کشورها) | این توکن در سال 2020 به دلیل نگرانیهای نظارتی و عدم تطابق با قوانین برخی کشورها حذف شد. |
Delisting؛ قضاوت نهایی صرافیها درباره ارزش پروژه!
حذف شدن توکن ها از صرافی های معتبر سیگنالی منفی درباره میزان اعتبار، سلامت و آینده یک پروژه کریپتویی است. از حجم معاملات بسیار پایین و عدم شفافیت گرفته تا کلاهبرداری، ترک تیم توسعهدهنده و مواردی از این دست همگی از دلایل Delistشدن یک توکن در صرافی است.
برای حضور مطمئن در بازار کریپتو لازم است همواره اخبار صرافیهای را پیگیری کنید تا اطلاعات کافی درباره تحولات پروژههای کریپتویی به دست آورید. آیا تاکنون تجربه خرید توکنی را داشتهاید که بعداً از صرافی حذف شده؟ تجربیات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.