خرید NFT چه ریسک هایی داره؟

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) ها به‌سرعت به یکی از جذاب‌ترین موضوعات دنیای دیجیتال تبدیل شده‌اند. از آثار هنری دیجیتال و آیتم‌های بازی گرفته تا املاک مجازی، این دارایی‌های منحصر‌به‌فرد فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری و نمایش خلاقیت فراهم کرده‌اند. با این حال، خرید NFT برخلاف ظاهر هیجان‌انگیز و مدرنش، خالی از خطر نیست و مانند هر بازار نوظهور دیگری، ریسک‌هایی را به همراه دارد.
 از تهدیدات سایبری و کلاهبرداری‌های آنلاین گرفته تا نبود قوانین شفاف و مشکلات حقوق مالکیت معنوی، چالش‌هایی وجود دارند که می‌توانند سرمایه‌گذاران ناآگاه را به دام بیندازند. در این مقاله از بلاگ کیف پول من نگاهی عمیق به ریسک‌های مرتبط با خرید NFT خواهیم داشت و نکاتی را بررسی می‌کنیم که می‌تواند شما را در مسیر سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تر راهنمایی کند.

ریسک‌های خرید NFT

خرید NFT، مانند سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، با ریسک‌های خاصی همراه است که آگاهی از آن‌ها برای هر معامله‌گری ضروری است. اگرچه NFT‌ها فرصت‌هایی منحصر به فرد برای مالکیت دیجیتال و سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند، اما بازار آن‌ها هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و پتانسیل بروز خطرات مالی و فنی در این حوزه بالا است.

ریسک‌های قرارداد هوشمند و امنیت NFTها

بازار NFTها به‌عنوان یکی از بخش‌های نوآورانه فناوری بلاکچین، همچنان با چالش‌های امنیتی قابل‌توجهی روبرو است. یکی از بزرگ‌ترین ریسک‌های این حوزه، مسائل مرتبط با قراردادهای هوشمند است که به‌عنوان زیربنای معاملات NFT عمل می‌کنند. اگرچه قراردادهای هوشمند ابزار قدرتمندی برای خودکارسازی تراکنش‌های بلاک‌چین هستند، اما وجود هرگونه نقص یا آسیب‌پذیری در کد آن‌ها می‌تواند به خسارات مالی گسترده‌ای منجر شود.  
یکی از نمونه‌های برجسته این ریسک، حمله هکری به پروتکل دیفای Poly Network بود که طی آن هکرها موفق شدند حدود 600 میلیون دلار ارز دیجیتال و NFT را به سرقت ببرند. این حمله نشان داد که حتی پلتفرم‌های بزرگی که برای مبادله توکن‌ها در شبکه‌های مختلف طراحی شده‌اند، در برابر آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند ایمن نیستند.  
نقص‌های امنیتی در قراردادهای هوشمند به هکرها امکان می‌دهد از این ضعف‌ها برای دسترسی غیرمجاز به دارایی‌های دیجیتال استفاده کنند. به همین دلیل، امنیت قراردادهای هوشمند به‌عنوان یک اولویت حیاتی برای توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران در بازار NFT محسوب می‌شود.  

برای کاهش این ریسک‌ها، سرمایه‌گذاران باید:  

•  اطمینان حاصل کنند که پروژه‌های NFT موردنظرشان از قراردادهای هوشمند امن و بررسی‌شده استفاده می‌کنند.  
•  از کیف‌پول‌های دیجیتال معتبر با لایه‌های امنیتی قوی برای نگهداری NFTهای خود بهره ببرند.  
•  به اطلاعات و سوابق پروژه‌ها و تیم‌های توسعه‌دهنده توجه داشته باشند.  

در نهایت، عدم توجه به امنیت قراردادهای هوشمند می‌تواند تمام سرمایه‌گذاری در NFTها را به خطر بیندازد. بنابراین آگاهی از این ریسک‌ها و انتخاب پلتفرم‌های امن، از مهم‌ترین عوامل موفقیت در این بازار است.

چالش‌های ارزیابی در بازار NFT

یکی از اساسی‌ترین چالش‌هایی که خریداران و سرمایه‌گذاران در بازار NFT با آن مواجه هستند، عدم قطعیت در تعیین ارزش و قیمت‌گذاری این دارایی‌های دیجیتال است. برخلاف دارایی‌های سنتی، قیمت NFTها تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل نامشخص و متغیر قرار دارد. این عوامل شامل خلاقیت اثر، منحصربه‌فرد بودن، کمیاب بودن، تقاضا در بازار، هویت مالکان قبلی و شهرت خریداران می‌شود.  
نبود یک استاندارد مشخص برای ارزش‌گذاری NFT‌ها باعث شده است که قیمت آن‌ها به شدت نوسان داشته باشد. یک NFT ممکن است در یک بازه زمانی کوتاه، قیمت خود را چند برابر کند یا ارزشش به شدت کاهش یابد، بدون اینکه دلیل روشنی برای این تغییرات وجود داشته باشد. این نوسانات، فرایند ارزیابی و تصمیم‌گیری برای خرید یا سرمایه‌گذاری را دشوارتر می‌کند.  
از آنجا که بسیاری از خریداران نمی‌توانند به‌درستی عوامل مؤثر در ارزش‌گذاری NFTها را شناسایی کنند، این موضوع ریسک‌های جدی را در معاملات این دارایی‌ها ایجاد می‌کند. به ویژه در مواردی که تبلیغات یا هیجانات بازار باعث افزایش موقتی قیمت می‌شود، احتمال افت ارزش در آینده نزدیک بسیار بالاست.  

برای کاهش این چالش‌ها، خریداران باید به نکات زیر توجه کنند:  

•  تحلیل دقیق بازار و بررسی روند قیمت‌گذاری آثار مشابه.  
• ارزیابی عوامل منحصربه‌فردی که می‌توانند ارزش NFT را تعیین کنند، مانند کمیابی یا خلاقیت.  
• اجتناب از تصمیم‌گیری‌های احساسی و تحت تأثیر تبلیغات.  

در نهایت، عدم وجود استانداردهای مشخص برای ارزیابی و قیمت‌گذاری NFTها، همچنان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین موانع در پذیرش گسترده این فناوری شناخته می‌شود و نیازمند توسعه ابزارها و مدل‌های شفاف‌تر برای تعیین ارزش این دارایی‌ها است.

چالش‌های حقوقی و قانونی NFTها

بازار NFT به‌عنوان یکی از فناوری‌های نوظهور، همچنان با چالش‌های حقوقی و قانونی متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین موانع در این حوزه، نبود یک تعریف قانونی مشخص برای NFT در سطح بین‌المللی است. در حال حاضر، هیچ چارچوب واحدی برای شناسایی، طبقه‌بندی و قانون‌گذاری این دارایی‌های دیجیتال وجود ندارد و کشورهای مختلف رویکردهای متفاوتی را در پیش گرفته‌اند.  
برای مثال، انگلستان، ژاپن و اتحادیه اروپاهر یک در حال توسعه قوانین و طبقه‌بندی‌های خاصی برای NFTها هستند. این اختلاف در قوانین باعث پیچیدگی‌های بیشتری برای کاربران و کسب‌وکارهایی شده است که به دنبال انطباق با این قوانین هستند.  

ضرورت ایجاد یک نهاد بین‌المللی برای قانون‌گذاری

رشد سریع بازار NFT و افزایش محبوبیت آن در سراسر جهان، ضرورت وجود یک نهاد نظارتی بین‌المللی را بیشتر از پیش کرده است. چنین نهادی می‌تواند به ایجاد هماهنگی در قوانین، کاهش سوءاستفاده‌ها و تقویت اعتماد عمومی کمک کند. علاوه بر این، قوانین مشخص می‌توانند کاربران را از نظر حقوقی حمایت کرده و چشم‌اندازی روشن برای سرمایه‌گذاری در این حوزه ارائه دهند.  

چالش تنوع و توسعه NFTها

تنوع گسترده NFTها و کاربردهای جدیدی که هر روزه برای آن‌ها ایجاد می‌شود، فرآیند تدوین قوانین را پیچیده‌تر می‌کند. از آثار هنری دیجیتال گرفته تا املاک مجازی و آیتم‌های بازی‌های بلاک‌چینی، NFTها در حال گسترش در زمینه‌های مختلف هستند. بنابراین، قوانین و مقررات باید انعطاف‌پذیری کافی را داشته باشند تا بتوانند با تغییرات و توسعه‌های آتی انطباق پیدا کنند. 
در نهایت چالش‌های حقوقی و قانونی یکی از بزرگ‌ترین موانع پیش‌روی بازار NFT است. تعریف استاندارد، هماهنگی بین‌المللی و قوانین انعطاف‌پذیر می‌تواند به ایجاد شفافیت و اطمینان بیشتر در این بازار کمک کند. بدون این اقدامات، نه تنها رشد بازار محدود خواهد شد، بلکه اعتماد کاربران نیز کاهش می‌یابد. تدوین قوانین جامع و هماهنگ، گامی حیاتی برای تقویت موقعیت NFTها در اکوسیستم جهانی فناوری بلاک‌چین است.

تهدیدات سایبری و خطرات کلاهبرداری در بازار NFT

افزایش محبوبیت NFTها و رشد سریع این بازار، فرصت‌هایی بی‌نظیر برای سرمایه‌گذاران و هنرمندان فراهم کرده است. اما در کنار این رشد، تهدیدات سایبری و خطرات کلاهبرداری نیز به طرز چشمگیری افزایش یافته است. این چالش‌ها به دلایل متعددی از جمله ماهیت غیرمتمرکز بازار NFT و نبود نظارت کافی، باعث نگرانی کاربران و سرمایه‌گذاران شده‌اند.
یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات، فروشگاه‌های جعلی است. این فروشگاه‌ها با استفاده از لوگوها و طراحی مشابه فروشگاه‌های معتبر، ظاهری قابل‌اعتماد به خود می‌دهند. کاربران ممکن است به اشتباه NFTهایی را از این فروشگاه‌ها خریداری کنند که در دنیای دیجیتال وجود ندارند یا فاقد ارزش واقعی هستند.  
جعل هویت هنرمندان معروف نیز یکی دیگر از روش‌های متداول کلاهبرداری است. کلاهبرداران با تقلید از آثار هنرمندان مشهور و فروش NFTهای جعلی، کاربران ناآگاه را هدف قرار می‌دهند. این روند نه تنها به هنرمندان آسیب می‌زند، بلکه سرمایه‌گذاران را نیز با خسارات مالی روبرو می‌کند.  
علاوه بر این، سرقت کپی رایت، ایردراپ‌های جعلی، و تکثیر غیرقانونی NFTهای منحصربه‌فرد نیز از دیگر روش‌های کلاهبرداری در این حوزه است. در برخی موارد، کلاهبرداران از هدیه دادن NFT‌های تقلبی به‌عنوان طعمه استفاده می‌کنند تا کاربران را به دام بیندازند.  

برای مقابله با این تهدیدات، کاربران باید:

• تنها از پلتفرم‌های معتبر و شناخته‌شده خرید کنند.  
•  هویت فروشنده و اصالت NFT را پیش از خرید بررسی کنند.  
•  از ایردراپ‌ها و پیشنهادات غیرمعمول با احتیاط زیاد استفاده کنند.  

در نهایت، آگاهی و هوشیاری کاربران بهترین ابزار برای کاهش خطرات سایبری و کلاهبرداری در بازار NFT است. با توجه به رشد مداوم این بازار، توسعه چارچوب‌های نظارتی و ابزارهای امنیتی مناسب می‌تواند به کاهش این تهدیدات کمک کند و اعتماد بیشتری به این حوزه ایجاد کند.

چالش‌های حقوق مالکیت معنوی در بازار NFT

یکی از موضوعات حیاتی در خرید و فروش NFT، توجه به حقوق مالکیت معنوی مرتبط با این دارایی‌های دیجیتال است. بسیاری از خریداران تصور می‌کنند که با خرید یک NFT، به‌طور کامل مالک آن و حقوق مرتبط با آن می‌شوند. اما واقعیت این است که در بسیاری از موارد، خریدار تنها حق استفاده از NFT را دریافت می‌کند و صاحب حقوق مالکیت معنوی آن نمی‌شود.
مشکلاتی نظیر فروش NFTهای تقلبی یا آثار سرقتی، نگرانی‌های جدی در این حوزه ایجاد کرده‌اند. برخی فروشندگان بدون داشتن مالکیت واقعی اثر، NFTهایی را به فروش می‌رسانند. در این موارد، فروشنده ممکن است از طریق اسکرین‌شات یا کپی غیرمجاز از یک اثر واقعی، NFT تقلبی ایجاد کرده و آن را به خریدار ناآگاه بفروشد.  

نقش قراردادهای هوشمند و متادیتا در تشخیص مالکیت

برای اطمینان از مالکیت واقعی NFT، خریداران باید متادیتاهای قرارداد هوشمند مرتبط با آن را بررسی کنند. این داده‌ها شامل جزئیاتی مانند مالک فعلی، شرایط و ضوابط مالکیت و تاریخچه تراکنش‌های مرتبط با NFT است. بدون بررسی دقیق این اطلاعات، ممکن است خریدار حقوق مالکیت معنوی واقعی اثر را به دست نیاورد.  

ضرورت تدوین قوانین مالکیت معنوی در فناوری بلاک‌چین  :

بازارهای NFT با قوانین سنتی مالکیت معنوی به طور کامل سازگار نیستند. برای حل این چالش‌ها، لازم است چارچوب‌های قانونی جدیدی برای فناوری غیرمتمرکز بلاک‌چین ایجاد شود. این قوانین باید شامل موضوعاتی نظیر حق تبلیغات، علائم تجاری، کپی‌رایت و حقوق اخلاقی باشد. همچنین، بازارهای NFT باید تضمین کنند که تنها آثاری به فروش برسند که فروشنده آن‌ها مالک واقعی حقوق معنوی اثر باشد.
رعایت حقوق مالکیت معنوی در خرید و فروش NFT نه تنها به حفظ حقوق هنرمندان کمک می‌کند، بلکه اعتماد خریداران را نیز افزایش می‌دهد. با ایجاد قوانین شفاف و استفاده از فناوری برای بررسی مالکیت، می‌توان از مشکلات و کلاهبرداری‌های مرتبط با این حوزه جلوگیری کرد و بازاری امن‌تر و شفاف‌تر برای همه کاربران ایجاد نمود.

سخن پایانی

بازار NFT، با تمام فرصت‌های جذاب و نوآوری‌های بی‌نظیر خود، همچنان با ریسک‌ها و چالش‌های متعددی مواجه است. از حملات سایبری و خطرات کلاهبرداری گرفته تا مشکلات حقوقی، قانونی و عدم شفافیت در ارزیابی و مالکیت، همه این عوامل می‌توانند سرمایه‌گذاری در این حوزه را پیچیده‌تر کنند.  
برای کاهش این ریسک‌ها، آگاهی، تحقیق کافی و استفاده از پلتفرم‌های معتبر نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین، توجه به امنیت قراردادهای هوشمند، حقوق مالکیت معنوی و جلوگیری از افتادن در دام فروشگاه‌های جعلی می‌تواند از ضررهای احتمالی جلوگیری کند.  
در نهایت، با تدوین قوانین شفاف‌تر، ایجاد نهادهای نظارتی و افزایش دانش کاربران، می‌توان به بازاری پایدارتر و امن‌تر در حوزه NFT دست یافت. خرید NFT مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری نیازمند بررسی دقیق و شناخت کامل از فرصت‌ها و تهدیدهای موجود است.