در بازار طلا و جواهر ایران اخیراً خبر رسید هر گرم طلای ۱۸ عیار به قیمتی نزدیک به ۱۰ میلیون تومان معامله می‌شود. طبق گزارش‌ها، قیمت طلای ۱۸ عیار روز چهارشنبه ۲ مهرماه ۱۴۰۴ به حدود ۱۰,۰۰۴,۴۰۰ تومان رسیده است.
این رکورد در حالی ثبت می‌شود که طی روزهای گذشته هم طلای ۱۸ عیار با فواصل نزدیکی به مرز ۱۰ میلیون تومان خرید و فروش شده است.
اما سؤال اینجاست: چرا قیمت طلا در ایران به این سطح رسیده و چه عوامل سیاسی و اقتصادی بر آن تأثیر گذاشته‌اند؟
دلایل افزایش قیمت طلا در ایران
تأثیر نرخ ارز و تورم
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت طلا در ایران، نوسانات بازار ارز است. طلای داخلی عمدتاً با دلار یا نرخ ارز داخلی قیمت‌گذاری می‌شود و وقتی نرخ دلار بالا می‌رود، قیمت طلا نیز با ضریب قابل توجهی صعودی می‌شود. در کشورهایی با تورم بالا مانند ایران، طلا به‌عنوان یک دارایی حفظ‌کننده ارزش مورد توجه قرار می‌گیرد. نااطمینانی سیاسی و تنش‌های منطقه‌ای
طلا همیشه در زمان بحران‌های سیاسی و جنگ به عنوان دارایی امن شناخته می‌شود. تنش‌ها میان ایران و کشورهای منطقه مانند اسرائیل، یا تحولات هسته‌ای، می‌توانند دخیل باشند در افزایش تقاضا برای طلا به‌عنوان پناهگاه سرمایه. برای مثال، افزایش تنش‌ها در منطقه باعث شده سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای مصون ماندن از مخاطرات، به سمت طلا گرایش پیدا کنند.
تحریم‌ها، کنترل سرمایه و محدودیت دسترسی به دارایی‌های خارجی
تحریم‌های بین‌المللی بر اقتصاد ایران فشار گذاشته‌اند و دسترسی به بازارهای مالی جهانی محدود شده است. مردم به‌دنبال راه‌هایی برای نگهداری ارزش دارایی‌هایشان هستند و طلا یکی از گزینه‌های قابل دسترس به شمار می‌آید.
همچنین محدودیت ورود و خروج سرمایه و کنترل‌های ارزی دست دولت و بازار را در تعیین قیمت طلا پررنگ‌تر کرده‌اند.
روان‌شناسی بازار و تأثیر قیمت روانی
رقم ۱۰ میلیون تومان به عنوان یک عدد روانی شناخته می‌شود. وقتی اخبار یا پیش‌بینی‌ها بازار را به سمت عبور از چنین مرزی سوق می‌دهند، خودِ انتظار عبور از آن نقطه می‌تواند باعث هجوم خرید و جهش قیمت شود. برخی تحلیلگران معتقدند که بازار کوتاه‌مدت ممکن است تا حدود ۱۰ میلیون تومان بالا برود به دلیل همین حساسیت روانی.
نکاتی که باید در نظر گرفت
افزایش مهار نشدنی قیمت طلا ریسک حباب را مطرح می‌کند؛ ممکن است پس از مدتی اصلاح یا افت شدید نیز رخ دهد.
اگر سیاست پولی دولت یا ارزی تغییر کند (مثلاً کنترل شدید دلار یا عرضه سنگین طلا از جانب دولت)، قیمت ممکن است به سرعت حرکت معکوس کند.
مقاومت نسبت به معامله یا نگهداری طلا در بازار رسمی ممکن است باعث رشد بازار سیاه شود، جایی که قیمت‌ها حتی می‌توانند بالاتر از آنچه در بازار رسمی اعلام می‌شود باشند.
