در دنیای رمزارزها (بویژه بخش مالی غیرمتمرکز و دیفای (DeFi)) استیبل کوینها به عنوان راهی برای مقابله با مشکل طولانی مدت نوسانات رمزارزی معرفی شدهاند. یکی از موضوعات مهم در ارتباط با این دسته خاص از رمزارزها به بحث وابستگی قیمت و پگ (Peg) مربوط میشود. سوالات زیادی در این زمینه وجود دارد که عبارتند از:
- منظور از پگ و وابستگی قیمت در کریپتو چیست و چگونه کار میکند؟
- پگینگ و وابستگی قیمت در یک حوزه مالی به چه چیزی اشاره دارد؟
- ریسکهای رمزارزهای پگ شده چیستند؟
با توجه به اهمیت درک مفهوم پگ (Peg) و وابستگی قیمتی در دنیای رمزارزها، ما این مقاله از بلاگ کیف پول منرا به بررسی جامع پاسخ سوالات فوق اختصاص دادهایم. اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
پگ یا وابستگی قیمت چیست؟
اصلاح پگینگ (pegging) در اصطلاح به فرآیند مرتبط کردن ارزش یک ارز یا دارایی به ارزش یک ارز یا دارایی دیگر اشاره دارد. این وابستگی قیمتی، نرخ ارز ثابتی را به ارمغان میآورد. جالب است بدانید که اصطلاح وابستگی قیمت و پگ (Peg)، ابداع شده بازار رمزارزها نبوده و سالها پیش در حوزه امور مالی سنتی نیز به به کار گرفته شده است. بسیاری از کشورها در طول تاریخ، برای غلبه بر مشکلاتی مثل غیرقابل پیشبینی بودن تعیین ارزش یک ارز (بویژه در زمانهایی که نوسانات قیمتی زیادی حاکم بود) از پگ استفاده میکردند.
علت انجام این کار در مصالح تجارتی قابل جستجو است؛ چراکه استفاده از ارزی که دائماً ارزش خود را تغییر میدهد و ایجاد ثبات قیمتی را دشوار میکند، برای تجارت مناسب نیست. این عمل توسط بانکهای مرکزی برای ایجاد ثبات پول ملی از طریق وابستگی قیمت و پگینگ به دارایی دیگر که درجه ثبات بالاتری دارد، استفاده میشود. به عنوان مثال دلار ایالات متحده به طور مکرر توسط بسیاری از کشورهای دیگر به عنوان یک ارز ثابت مورد استفاده قرار میگیرد. حتی ارزهای تثبیت شدهای مثل فرانک سوئیس نیز قبلاً این مسیر را طی کرده و برای یک دوره نسبتاً کوتاه (سالهای 2011 الی 2015) به یورو متصل شدهاند.
این ثبات قیمتی در استیبل کوینهای بازار نیز قابل مشاهده است. به عنوان مثال استیبل کوین تتر (USDT) به صورت 1:1 به دلار آمریکا پگ شده است و ارزش هر واحد تتر برابر با 1 دلار آمریکاست.
پگینگ (Pegging) در کریپتو به چه معناست؟
یک ارز دیجیتال به لحاظ فنی میتواند به عنوان یک وسیله مبادله دیجیتالی تعریف شود و همزمان ارزش آن به یک وسیله مبادله دیگری مثل طلا یا پول ملی مرتبط باشد. در واقع آنچه که درباره پگ و وابستگی قیمتی در امور مالی سنتی گفته شد، حالا به محیط نوظهور کریپتوکارنسی نیز گسترش پیدا کرده است. به بیان سادهتر، مفهوم ارز دیجیتال پگ شده، توکنی بوده که بر روی یک شبکه بلاکچین صادر و ارزش آن به یک ارز فیات صادر شده از بانک مرکزی یک کشور یا طلا مرتبط شده است.
امروزه غالب رمزارزهای حوزه استیبل کوینها به دلار آمریکا متصل شده و دنبالهرو روند طولانی مدت موجود در اقتصاد سنتی برای به دست آوردن ثبات از طریق گره زدن ارزها به پول ملی آمریکا هستند. شاید در نگاه اول و مشاهده وابستگی قیمت ارز دیجیتال به یک ارز فیات چنین تصور شود که این موضوع با اصول دنیای کریپتو و تمرکززدایی در تضاد است؛ چراکه پول فیات غالباً به عنوان دشمنی برای جامعه رمزارزی معرفی شده است!
اما چنین تصوری درست نبوده و پگ و وابستگی قیمت ارز دیجیتال به یک ارز یا دارایی دیگر مثل طلا، برای محافظت از این رمزارز در برابر نوسانات سریع و گسترده قیمت بوده که نبود آن میتواند بر روی معاملهگران تأثیر منفی بگذارد. البته دلار به عنوان نمونه مطرح شده و در موضوع پگ و وابستگی قیمت رمزارز میتوان ارزش آن را به داراییها یا حتی ارزهای دیگر مثل یورو نیز پیوند داد.
نحوه کار پگ (Peg) و وابستگی قیمت در دنیای رمزارزها
اصطلاح استیبل کوین یکی از اصلیترین اصطلاحاتی بوده که ممکن است به هنگام بررسی پگ ارز دیجیتال با آن مواجه شویم. استیبل کوین به رمزارزی گفته میشود که به یک دارایی ذخیره با ثبات بالا مثل طلا یا دلار ایالات متحده متصل میشود تا نوسانات و تغییرات قیمت را کاهش دهد. در نتیجه، به هنگام صحبت از استیبل کوینها باید به این نکه توجه داشته باشید که انواع مختلفی از استیبل کوینها وجود دارند که عبارتند از: استیبل کوینهای دارای وثیقه فیات، استیبل کوینهای دارای پشتوانه رمزارزی، استیبل کوینهای دارای پشتوانه کالا و استیبل کوینهای الگوریتمی.
تا اینجای کار ما فقط استیبل کوینهای دارای وثیقه فیات و استیبل کوینهای دارای پشتوانه کالا (مثل استیبل کوینهای دارای پشتوانه طلا) را مورد بررسی قرار دادیم؛ چراکه این داراییهای پگ (Peg) شده به ترکیب ویژگی انعطافپذیری رمزارزها و ثبات داراییهای سنتی میپردازند. به همین علت هم این دسته از استیبل کوینهای پگ شده با استقبال بیشتری مواجه هستند و تاکنون میلیاردها دلار سرمایه به سمت بازار تتر و USDcoin سرازیر شده است.
در حوزه استیبل کوینها، صاحبان پروژه رمزارزی معمولاً مقدار خاصی از دارایی پشتوانه رمزارز مثل دلار را ذخیره میکنند تا بتوانند ارزش تثبیت شده رمزارز خود را تثبیت کنند و این همان چیزی است که در بحث پگ و وابستگی قیمتی اهمیت دارد. به عنوان مثال بنیاد تتر به حمایت 100 درصدی اشاره دارد و این یعنی هر کوین تتر همواره به صورت یک به یک (1:1) توسط دلار موجود در ذخایر این بنیاد، پشتیبانی قیمتی میشود.
رمزارزهای پگ در مقابل کریپتوهای پشتیبانی شده با دارایی
مهمترین ویژگی استیبل کوین به عنوان نماد بارز رمزارز پگ شده، حفظ ثبات و ارزش ثابت آن است. کریپتوها و ارزهای دیجیتال با پشتوانه، نسل جدیدی از ارزهای دیجیتال هستند که عمدتاً با ارزهای دیجیتال نسل اول تفاوت دارند و ویژگی اصلی آنها عبارت است از: نقدشوندگی، امنیت و ثبات قیمتی. ارزهای دیجیتال پگ شده نسل اول صرفاً به ادعای صاحبان پروژه وابستگی قیمتی به یک دارایی دارند.
به عنوان مثال ادعای پشتیبانی 100 درصدی دلار از تتر پس از انجام حسابرسیها تکذیب شد و حالا تتر ادعای خود را تغییر داده است و بیان میکند که این ارز دیجیتال توسط ارزهای سنتی فیات، معادلهای نقدی، طلبهای شرکت و احتمالاً سایر ارزهای دیجیتال مورد پشتیبانی قرار میگیرد. همین موضوع است که موجب شده تا غالب کاربران نسبت به استفاده از رمزارزهای نسل اول و پگ شده شک داشته باشند. در مقابل، ارزهای رمزنگاری شده با پشتوانه دارایی قرار دارند که به دلیل مرتبط شدن با یک شی ملموس و با ارزش اقتصادی معین، دارای ارزش ریشهای هستند.
به بیان سادهتر، کریپتوهای پشتیبانی شده نوع خاصی از دارایی به همراه سابقه ذخیره در بلاکچین هستند. این دارایی میتواند املاک، طلا و سایر داراییهای ملموس باشد. در واقع مزایای فناوری بلاکچین مثل اثبات مالکیت و شفافیت بوده که موجب مساعد شدن بستر دنیای کریپتو برای توسعه رمزارزهای مبتنی بر دارایی شده است.
ریسک های موجود در حوزه رمزارزهای پگ (Peg) شده
در حالی که مشخصه و ویژگی اصلی استیبل کوینها خنثی کننده نوسانات قیمتی رایج در رمزارزها است؛ اما باید توجه داشته باشید که این رمزارزهای پگ شده نیز دارای مشکلات و ریسکهای خاص خود هستند. سقوط استیبل کوین Terra نشان داد که این حوزه از رمزارزها نیز غالباً بدون نظارت باقی مانده است. استیبل کوینها با این فرض عمل میکنند که ذخایر پشتیبان آنها به راحتی قابل بازخرید بوده و نقدشوندگی بالایی دارند. اصل در حوزه استیبل کوینها بر این است که مقدار دارایی پگ و ذخیره شده برابر با مقدار ارز در گردش باشد.
البته نتایج حاصل از حسابرسیهای اخیر تتر و استیبل کوینها نشان داد که صاحبان پروژه، ذخایر خود را در اوراق تجاری و معادلهای نقدی سرمایهگذاری کردهاند. این در حالی بوده که صحبتی از این موضوع با معاملهگران و مشتریان نداشتهاند! فقدان مقررات، الزام به افشای اطلاعات و انجام ممیزی در کنار اقدامات قانونی و مجازاتهای مناسب موجب شده تا این قبیل از پروژههای رمزارزی اختیار و آزادی عمل قابل توجهی در سرمایهگذاری و استفاده از ذخایر پشتیبان رمزارز خود داشته باشند.
پگ و وابستگی قیمت؛ عاملی برای ثبات استیبل کوینها
اصطلاح پگ یا همان وابستگی قیمت منحصر به بازار رمزارزها نبوده و در اقتصاد سنتی نیز میتوان رگههایی از آن را به وضوح مشاهده کرد. فلسفه اصلی پگ و وابستگی قیمت، ثبات بخشیدن به ارزش یک دارایی و صیانت در برابر نوسانات ارزشی است. ظهور استیبل کوینها در بازار رمزارزها اتفاق بسیار مهمی بود و قطعاً تاکنون حداقل یکبار از این داراییهای باثبات برای محافظت از سرمایه خود در برابر نوسانات وحشتناک قیمتی بازار رمزارزها استفاده کردهاید. این صیانت از ارزش سرمایه در برابر نوسانات بازار شاید مهمترین مزیتی باشد که استفاده از ارزهای دیجیتال پگ شده را رواج داده است. نظر شما درباره پگ و وابستگی قیمت چیست؟ آیا تاکنون از این رمزارزها استفاده کردهاید؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.