در عصر حاضر که با رشد چشمگیر استفاده از قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) مواجه هستیم، دسترسی برنامه‌ها به داده‌های دقیق و غیرقابل دستکاری بسیار حیاتی است. تجربه ثابت کرده، سیستم‌های داده سنتی غالباً به منابع متمرکز تکیه دارند و در نتیجه احتمال محدود شدن سطح شفافیت و افزایش آسیب‌پذیری در آن‌ها بسیار بالاست.
البته این مشکل با ظهور زیرساخت‌های جدید داده غیرمتمرکز مثل پروژه اسپیس اند تایم (Space and Time) برطرف شده است. این پروتکل تلاش می‌کند تا شکاف موجود میان سیستم‌های در مقیاس Web2 و شبکه بلاکچین را پر کند. با توجه به کاربرد ویژه این پروژه، ارز دیجیتال اس ایکس تی (SXT) که رمزارز بومی اسپیس اند تایم است، آینده درخشانی خواهد داشت؛ پس بیایید باهم نگاهی عمیق‌تر به این پروژه و رمزارز آن داشته باشیم.
پروژه اسپیس اند ایکس چیست؟
اسپیس اند ایکس را باید یک پلتفرم داده غیرمتمرکز معرفی کرد که به منظور پردازش و اعتبارسنجی داده‌های خارج از بلاکچین (Off-chain) در داخل بلاکچین (On-chain) طراحی شده است. این بدان معناست که توسعه‌دهندگان قادر خواهند بود با استفاده از زبان SQL روی داده‌های خارجی کوئری زده و نتیجه را به شکل رمزنگاری‌شده بر روی شبکه بلاکچین تأیید نمایند (بی‌آنکه نیاز به ورود خود داده‌ها به بلاکچین باشد).
این کار با کمک فناوری منحصربه‌فردی به نام «Proof of SQL» انجام می‌پذیرد که مبتنی بر اثبات دانش صفر (zk-proof) بوده و صحت محاسبات را تضمین می‌کند. این پروژه و ارز دیجیتال اس ایکس تی، در حوزه‌هایی مثل هوش مصنوعی و دیفای کاربرد دارند. جالب است بدانید که اسپیس اند تایم با پشتیبانی کمپانی‌هایی مثل مایکروسافت توسعه داده شده و هدف تبدیل شدن به یک حلقه اتصال قابل اعتماد میان دنیای داده‌های خارج از بلاکچین و برنامه‌های درون بلاکچین را در سر می‌پروراند.
نحوه کار پروژه اسپیس اند تایم
متوجه شدیم که اسپیس اند تایم بستری را فراهم می‌کند تا داده‌های دنیای واقعی به شکلی امن، بدون واسطه و قابل حسابرسی وارد قراردادهای هوشمند شوند؛ این دقیقاً همان چیزی است که در توسعه نسل بعدی dAppها، ابزارهای هوش مصنوعی و گزارش‌دهی‌های سازمانی به آن نیاز داریم. برای دستیابی به درک درست از نحوه کار پروژه اسپیس اند تایم و ارز دیجیتال اس ایکس تی باید نگاهی عمیق‌تر به بخش‌های کلیدی این سیستم داشته باشیم:
- فناوری Proof of SQL: این فناوری را باید فناوری اصلی پروژه اسپیس اند تایم به شمار آوریم؛ چراکه همان موتور رمزنگاری است که نیروی لازم را به لایه محاسبات قابل راستی‌آزمایی پروژه اسپیس اند تایم اعطا می‌کند. این سیستم، اثبات‌های دانش صفر تولید می‌کند تا تأیید کند که یک کوئری SQL روی یک مجموعه داده خاص اجرا شده است (بی‌آنکه نتیجه تغییر کرده یا دستکاری شده باشد). این اثبات‌ها سپس به بلاکچین ارسال می‌شوند تا قراردادهای هوشمند را بر پایه داده‌های خارجی تأییدشده فعال نمایند.
- انبار داده غیرمتمرکز: پروژه اسپیس اند تایم از APIهای خارج از زنجیره، دریافت داده از شبکه‌های بلاکچینی و منابع سازمانی پشتیبانی می‌کند. داده‌ها در درون یک موتور SQL غیرمتمرکز ایندکس و ساختاربندی می‌شوند و از طریق رابط‌های کوئری‌گیری و ابزارهای توسعه‌دهنده آشنا در دسترس هستند. در این حالت، کاربران متناسب با نظر خود می‌توانند سطح دسترسی را تعریف و داده‌ها را بسته به نیاز اپلیکیشن به شکل عمومی منتشر کنند.
- قابلیت تعامل با بلاکچین‌های مختلف: پروتکل اسپیس اند تایم تعهدی به بلاکچین خاصی نداشته و از راستی‌آزمایی چندزنجیره‌ای که از طریق قراردادهایی در بیس و اتریوم پیاده‌سازی شده‌اند، پشتیبانی می‌کند. این قابلیت همکاری موجب می‌شود تا dAppها بتوانند صرف نظر از این که داده‌ها در کجا پردازش شده‌اند، نتایج کوئری را روی زنجیره تأیید نمایند.
تاریخچه پروژه اسپیس ایکس تی و ارز دیجیتال اس ایکس تی
پروژه اسپیس اند ایکس توسط گروهی از کارشناسان باسابقه حوزه فناوری و بلاکچین راه‌اندازی شده است. رهبری این تیم بر عهده «Nate Holiday»، یکی از مدیران سابق کمپانی Terdata، قرار دارد. ایده‌پردازی این پروتکل در سال 2021 انجام گرفت و یک سال پس از آنشاهد جذب سرمایه استراتژیک به ارزش 20 میلیون دلار به رهبری «Microsoft M12» و «Framework Ventures» برای این پروژه بودیم.
نسخه آلفا و شروع به کار ولیدیتورها در سال 2023 رخ داد و در نهایت این پروژه در سال 2024 با راه‌اندازی ارز دیجیتال اس ایکس تی و قابلیت ادغام با چندین بلاکچین در مرکز توجهات قرار گرفت. اعضای تیم توسعه‌دهنده پروژه اسپیس اند ایکس سابقه فعالیتی در AWS، Snowflake، Google و Chainlink دارند. این سطح از ترکیب تجربه در حوزه مهندسی داده، توسعه بلاکچین و محاسبات ابری موجب شده تا این پروژه دارای زیرساختی امن، قدرتمند و مقیاس‌پذیر باشد.
یکی از همکاری‌های شاخص پروژه اسپیس اند تایم، شراکت استراتژیک با مایکروسافت است که این همکاری می‌تواند نقش یک پل کاربردی میان زیرساخت غیرمتمرکز جدید و فضای سنتی رایانس ابری سازمانی ایفا کند.
ارز دیجیتال اس ایکس تی (SXT)
پروتکل اسپیس اند تایم مدتی است که از رمزارز بومی خود به نام ارز دیجیتال اس ایکس تی (SXT) رونمایی کرده است. این توکن حاکمیتی نقش مهمی در تشویق ولیدیتورها، تأمین امنیت شبکه و همچنین مشارکت جامعه در تصمیمات حاکمیتی پروژه دارد. کاربران می‌توانند با استیک کردن ارز دیجیتال اس ایکس تی، پاداش خوبی دریافت کنند.
ارز دیجیتال اس ایکس تی که در پرداخت هزینه پردازش و راستی‌آزمایی کوئری‌ها کاربرد دارد دارای عرضه کل 5 میلیارد واحدی است. عرضه در گردش اولیه این توکن حاکمیتی 1 میلیارد و 400 میلیون واحد (معادل 28 درصد از کل عرضه) برآورد شده است. ولیدیتورها برای دریافت مجوز شرکت در فرآیند اجماع باید ارز دیجیتال اس ایکس تی را استیک کنند.
البته در این پروتکل نیز جریمه اسلشینگ برای اعتبارسنج‌های خاطی در نظر گرفته شده و در صورت دستکاری در داده‌ها یا آفلاین شدن، مقداری از ارز دیجیتال اس ایکس تی استیک شده شخص به عنوان جریمه کسر خواهد شد. توجه داشته باشید که در حال حاضر هیچ مکانیزم توکن‌سوزی داخلی برای ارز دیجیتال اس ایکس تی در نظر گرفته نشده و رشد بلندمدت قیمت این رمزارز بر دوش کاربردپذیری و استیکینگ آن گذاشته شده است.
آیا ارز دیجیتال اس ایکس تی ارزش سرمایه‌گذاری کردن را دارد؟
ارز دیجیتال اس ایکس تی را باید یک توکن نسبتاً جدید به شمار آورد که توانسته رشد خوبی را در زمینه لیست شدن در صرافی‌ها و همچنین جذب کاربران داشته باشد. سرعت رشد جامعه از یکسو و نرخ بالای پذیرش پروتکل از سوی توسعه‌دهندگان سایر پروژه‌ها موجب شده تا انتظارات از آینده قیمتی این رمزارز در جهت مثبتی حرکت کند.
در واقع، ارز دیجیتال اس ایکس تی را باید تلاقی سه فناوری مهم بلاکچین، علم داده و هوش مصنوعی در نظر بگیریم؛ فناوری‌هایی که در عصر دیجیتال نقش بسیار حیاتی را در زندگی انسان‌ها دارند. در نظر گرفته شدن کاربردهای واقعی برای ارز دیجیتال اس ایکس تی و همچنین حمایت کمپانی‌های بزرگی همچون مایکروسافت از آن، سیگنال مثبتی را برای احتمال رشد بلندمدت ارزش این رمزارز تولید می‌کند.
ارز دیجیتال اس ایکس تی؛ کلید دسترسی به داده‌های قابل اعتماد!
اسپیس اند تایم را باید یک پروژه نوآورانه در حوزه دسترسی به داده‌های قابل اعتماد برون‌زنجیره به شمار آورد که به دنبال ترکیب قدرت پردازش داده‌ها، زیرساخت‌های غیرمتمرکز و نمایش رمزنگاری پیشرفته است. با ورود این پروتکل به مسیر همکاری با Chainlink، ادغام با The Graf و گسترش اکوسیستم از طریق هکاتون‌ها، اسپیس اند تایم به سمت تثبیت جایگاه خود به عنوان یک لایه داده‌ای قابل اعتماد و غیرمتمرکز تبدیل شده است.
طبیعتاً در دنیایی که داده قابل تأیید به یک سرمایه استراتژیک تبدیل شده، اسپیس اند تایم یکی از ارکان اصلی اقتصاد دیجیتال خواهد بود. نظر شما درباره اسپیس اند تایم و ارز دیجیتال اس ایکس تی چیست؟ آیا به نظر شما رقیبی برای این پروژه کریپتویی وجود دارد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
