کریپتوپانکها، این شخصیتهای دیجیتالی ۲۴×۲۴ پیکسلی، مدتهاست که توجه دنیای هنر و سرمایهگذاری دیجیتال را به خود جلب کردهاند. از زمانی که این توکنها برای اولین بار در شبکه اتریوم منتشر شدند، قیمتهای آنها به طور چشمگیری افزایش یافته و برخی از کریپتوپانکها با قیمتهای چند میلیون دلاری فروخته شدهاند. اما چرا این تصاویر ساده و ظاهراً کمارزش، تا این حد گران هستند؟ در این مقاله از بلاگ کیف پول من قصد داریم به بررسی عواملی بپردازیم که باعث میشود کریپتوپانکها، علیرغم طراحی سادهشان، ارزشهای نجومی پیدا کنند. آیا این ارزش به دلیل محدودیت تعداد، شهرت آنها در دنیای NFTهاست، یا شاید دلایل دیگری وجود دارد که باعث میشود این توکنها همچنان در بازار داغ باقی بمانند؟ بیایید با هم بررسی کنیم!
کریپتو پانک چیست؟
کریپتوپانکها، تصاویری کوچک و هنری با ابعاد ۲۴ در ۲۴ پیکسل هستند که به طور الگوریتمی طراحی شدهاند. این مجموعه شامل شخصیتهایی است که اغلب دختران و پسرانی با چهرههای خاص و گاهی جدی هستند. علاوه بر این، نسخههای نادرتری از این مجموعه وجود دارد که شامل میمونها، زامبیها و حتی شخصیتهای فضایی است. هر کریپتوپانک دارای صفحهای اختصاصی است که ویژگیهای منحصربهفرد آن و وضعیت مالکیت یا فروش را نمایش میدهد.
این مجموعه شامل ۱۰ هزار شخصیت دیجیتالی یکتا است که به صورت NFT بر بستر بلاکچین اتریوم و طبق استاندارد ERC-20 توسعه یافتهاند. تصاویر کوچک و پیکسلی کریپتوپانکها در سبک گرافیک ۸ بیتی طراحی شده و در نوع خود تحولی در هنر دیجیتال ایجاد کردهاند.
کریپتوپانکها یکی از اولین پروژههای NFT بودند که توانستند راه را برای پروژههای دیگری مثل کریپتو کیتیز، کریپتوادز و بورد ایپ یات کلاب هموار کنند. این مجموعه در ژوئن ۲۰۱۷ راهاندازی شد و در ابتدا، هر فردی که کیف پول اتریوم داشت میتوانست با پرداخت هزینهای ناچیز، این داراییهای دیجیتالی را به دست آورد.
با گذشت زمان، کریپتوپانکها نیز مانند بسیاری از داراییهای دیجیتال، شاهد رشد چشمگیری در ارزش خود بودند. در سال ۲۰۲۱، برخی از این NFTها با قیمتهایی چند میلیون دلاری به فروش رسیدند. این موضوع نه تنها برای صاحبان اولیه کریپتوپانکها سود هنگفتی به همراه داشت، بلکه به تقویت اعتبار سایر مجموعههای NFT به عنوان جنبشی در هنر دیجیتال کمک کرد.
آنچه این شخصیتهای دیجیتالی را از یکدیگر متمایز میکند، جزئیات منحصربهفرد و لوازم جانبی آنهاست. برای مثال، دو کریپتوپانک از دسته میمونها ممکن است در جزئیاتی مانند مدل کلاه، نوع عینک، موهای صورت یا زیورآلاتی مثل گوشواره، تفاوت داشته باشند. این تنوع و جزئیات منحصربهفرد باعث شده کریپتوپانکها همچنان به عنوان یکی از نمادهای هنر دیجیتالی و NFTشناخته شوند.
خالق کریپتوپانکها چه کسانی هستند؟
کریپتوپانکها توسط مت هال و جان واتکینسون، دو توسعهدهنده از شرکت لاروا لبز (Larva Labs)، خلق شدند. این دو طراح برای ایجاد شخصیتهای کریپتوپانک از منابع مختلفی الهام گرفتند، از جمله فرهنگ پانک لندن در دهه ۱۹۷۰، جنبش علمی-تخیلی سایبرپانک، فیلم معروف Blade Runner و رمان Neuromancer.
نکته قابلتوجه این است که این مجموعه شامل ۱۰,۰۰۰ اثر هنری دیجیتالی به طور جداگانه طراحی نشده است. در عوض، هال و واتکینسون از یک الگوریتم تولید شخصیت استفاده کردند که ویژگیهای مختلف پیکسلی را با هم ترکیب میکرد. این فرایند باعث شد که هر کریپتوپانک یک شخصیت منحصربهفرد باشد.
الگوریتم طراحی به گونهای برنامهریزی شده بود که هیچ دو کاراکتر کریپتوپانک دارای ویژگیهای کاملاً یکسان نباشند. بنابراین، با وجود برخی شباهتها میان این شخصیتها، هیچکدام به طور کامل مشابه نیستند، و این یکتایی، ارزش هنری و تجاری کریپتوپانکها را در دنیای NFTها به شدت افزایش داده است.
کریپتوپانکها چگونه ایجاد میشوند؟
کریپتوپانکها از طریق یک الگوریتم پیچیده بهطور خودکار ساخته میشوند و تمامی کاراکترهای این مجموعه با کدنویسی دقیق ایجاد شدهاند. جالب است که کدهای اصلی این پروژه توسط تیم توسعهدهنده آن، لاوا لبز، به صورت عمومی منتشر نشده است، به این معنا که پروژه کریپتوپانک متن باز نیست. هر یک از این تصاویر کریپتوپانک، که اندازهای معادل 24 در 24 پیکسل دارند، بهطور کاملاً منحصر به فرد تولید شدهاند و در مجموع 10,000 پانک مختلف در این مجموعه وجود دارد. نکته مهم این است که هیچ دو تصویر از این 10,000 پانک شبیه به یکدیگر نیستند و هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند.
این کاراکترهای دیجیتال بهطور کامل با کدهای اختصاصی تولید شدهاند، بنابراین اطمینان حاصل میشود که هیچ پانکی مشابه دیگری وجود نخواهد داشت. هر کریپتوپانک بر روی شبکه اتریوم ذخیره میشود و برای انجام این کار، از استاندارد ERC-20 استفاده میشود. توجه داشته باشید که تصاویر بهطور مستقیم روی بلاکچین ذخیره نمیشوند؛ بلکه، هر تصویر بهصورت کد شده در قالب 240 خط کدنویسی به یک هش تبدیل میشود و این هشها در شبکه اتریوم ثبت میشوند.
برای مشاهده مجموعه کامل کریپتوپانکها، میتوانید تمامی تصاویر آنها را یکجا مشاهده کنید. در شبکه اتریوم، هر پانک با شمارهای منحصر به فرد مشخص میشود، بهعنوان مثال، پانک شماره 630 با Punk #630 شناخته میشود و شما میتوانید با جستجو در این لیست، پانک مورد نظر خود را پیدا کنید.
در زمان ساخت این پروژه، استاندارد ERC-721 که امروزه برای ساخت NFT استفاده میشود، هنوز معرفی نشده بود. به همین دلیل، سازندگان کریپتوپانکها مجبور شدند برای هر پانک یک توکن ERC-20 منحصر به فرد ایجاد کنند. همین ویژگیها و نوآوریها باعث شد که کریپتوپانکها نقشی کلیدی در توسعه استاندارد ERC-721 و رشد اکوسیستم NFT در شبکه اتریوم ایفا کنند.
چرا کریپتوپانکها گران هستند؟
برای درک دلیل ارزشمندی کریپتوپانکها، باید بدانید که هر مجموعه NFT بهواسطه ویژگیهای منحصربهفرد خود محبوبیت و ارزش پیدا میکند. برای مثال، NFTهای بازی بهدلیل کاربردشان در گیمپلی، و NFTهای هنری بهواسطه شهرت خالقشان برجسته میشوند. اما در مورد کریپتوپانکها چه ویژگیهایی این مجموعه را ارزشمند و گران کرده است؟ کریپتوپانکها یکی از گرانترین مجموعههای NFT در جهان هستند و دلایل متعددی پشت ارزش بالای آنها وجود دارد که در ادامه این دلایل را برسی خواهیم کرد:
- قدمت (Age): در دنیای هنر، قدمت یک اثر میتواند معیار مهمی برای تعیین ارزش آن باشد. همانطور که آثار کلاسیک مثل مونالیزا و شب پرستاره با گذر زمان ارزش بیشتری پیدا کردهاند، کریپتوپانکها نیز بهعنوان یکی از نخستین مجموعههای NFT، از این قانون مستثنی نیستند. این مجموعه که در سال 2017 آغاز شد، اکنون به نمادی از تاریخچه NFT تبدیل شده است. با رشد فضای Web3، ارزش آنها بهدلیل تقاضای روزافزون افزایش خواهد یافت.
- کمیابی (Scarcity): در هنر دیجیتال، کمیابی یک عامل کلیدی برای تعیین ارزش است. از مجموعه کریپتوپانک تنها 10,000 قطعه وجود دارد و عرضه آن دیگر افزایش نخواهد یافت. این محدودیت در عرضه، همراه با تقاضای بالا، باعث افزایش قیمت و ارزش این آثار شده است.
- محبوبیت (Popularity): محبوبیت یکی از عوامل اصلی موفقیت هر NFT است. کریپتوپانکها از ابتدای معرفیشان مورد توجه هنرمندان دیجیتال و کلکسیونرها قرار گرفتند. این شهرت، همراه با پذیرش گسترده توسط جامعه Web3، آنها را به یکی از نمادهای NFT تبدیل کرده است.
- جامعه و جایگاه اجتماعی (Community and Status): داشتن کریپتوپانک به معنای عضویت در گروهی از نخبهترین افراد جامعه Web3 است. این مجموعه به یک نشان اجتماعی تبدیل شده که تنها افراد خاصی میتوانند آن را داشته باشند. برخی از ثروتمندترین و بانفوذترین افراد جهان، کریپتوپانک دارند و این خود دلیلی بر ارزشمند بودن این NFTها است.
- تأثیرگذاری بر بازار NFT: کریپتوپانکها بهعنوان یکی از اولین پروژههای موفق NFT، مسیر را برای پروژههای دیگری مانند بورد ایپ یات کلاب و کریپتو کیتیز هموار کردند. این تأثیرگذاری و نقش تاریخی به ارزش این مجموعه افزوده است.
- قیمتگذاری بالا در حراجیها: بعضی از کریپتوپانکها در حراجیهای بزرگ مانند کریستیز به قیمتهای چند میلیون دلاری فروخته شدهاند. این فروش NFT چشمگیر، توجه جهانی را به این مجموعه جلب کرده و ارزش آنها را بیشتر کرده است.
کریپتوپانکها ترکیبی از هنر، تاریخچه، و تکنولوژی هستند که در کنار تقاضای بالا و عرضه محدود، آنها را به یکی از گرانترین NFTهای جهان تبدیل کردهاند.
انواع کریپتوپانکها کدامند؟
در این بخش از مقاله قصد داریم شما را با انواع مختلف این توکنهای NFT آشنا کنیم تا بتوانید به درک بهتری از این مجموعه برسید. زمانی که پروژه کریپتوپانک آغاز شد، 10,000 توکن منحصر به فرد در شبکه بلاکچین اتریوم ایجاد شد. بیشتر این توکنها به شکل تصاویر انسانها طراحی شدهاند، اما در میان آنها 88 توکن به تصویر زامبیها، 24 توکن به میمونها و 9 توکن به شخصیتهای آدم فضایی اختصاص دارند. این توکنها به عنوان پانکهای نادر شناخته میشوند و به دلیل ویژگیهای خاص خود، قیمت بالاتری دارند. برای خرید این نوع پانکها باید هزینههای بیشتری پرداخت کنید تا مالک یکی از این توکنهای منحصر به فرد شوید.
بزرگترین تراکنش در تاریخ فروش کریپتوپانکها در تاریخ 10 مارس 2021 اتفاق افتاد، زمانی که پانک شماره 7804، که تصویر یک آدم فضایی بود، به قیمت 7.5 میلیون دلار به فروش رسید. این تراکنش به عنوان یکی از بزرگترین فروشهای NFT در تاریخ شناخته میشود. قبل از این فروش، گرانترین توکن NFT توسط هنرمند دیجیتال بیپل در 24 فوریه 2021 با قیمت 6.6 میلیون دلار به فروش رفته بود.
با توجه به این اطلاعات، اکنون متوجه میشوید که قیمت توکنهای کریپتوپانک بسیار بالاتر از آن چیزی است که ممکن است تصور کنید. برای خرید یکی از این توکنها، شما نیاز به سرمایهگذاری چند صد هزار دلاری دارید تا بتوانید مالک یکی از این آثار هنری دیجیتال شوید.
نحوه خرید کریپتوپانک ها چگونه است؟
پس از اینکه اطلاعات کافی در مورد مجموعه کریپتوپانکها به دست آوردید و دلایل خاص و منحصر به فرد بودن این توکنها را بررسی کردید، ممکن است شما هم تصمیم به سرمایهگذاری و خرید کریپتوپانکها بگیرید. در ادامه، مراحل خرید کریپتوپانکها را به صورت گام به گام برای شما توضیح خواهیم داد تا بتوانید به سادگی NFTهای مورد نظر خود را تهیه کنید.
مرحله اول:خرید اتریوم
برای خرید کریپتوپانکها، ابتدا باید اتریوم را برای پوشش هزینههای تراکنش و خرید این توکنها در کیف پول خود داشته باشید. برای این منظور، ابتدا به یک صرافی آنلاین ارز دیجیتال مانند صرافی کیف پول من نیاز دارید تا خرید اتریوم لازم را انجام دهید. لازم به ذکر است که تنها با اتریوم میتوانید توکنهای مجموعه کریپتوپانک را خریداری کنید.
مرحله دوم: انتقال اتریوم به کیف پول
پس از خرید اتریوم، باید آن را به یک کیف پول دیجیتال انتقال دهید تا بتوانید از آن برای خرید NFTها استفاده کنید. برای این کار، نیاز به یک کیف پول ارز دیجیتال دارید که از توکنهای NFTپشتیبانی کند. از جمله کیف پولهای معتبر میتوان به تراست ولت و متامسک اشاره کرد، که متامسک در میان کاربران بازار توکنهای غیر مثلی محبوبیت زیادی دارد و از کریپتوپانکها نیز پشتیبانی میکند.
مرحله سوم: اتصال کیف پول به پلتفرم
پس از انتقال اتریومها به کیف پول متامسک یا هر کیف پول دیجیتال دیگری که انتخاب کردهاید، باید به یکی از پلتفرمهای خرید و فروش کریپتوپانکها مراجعه کنید. پلتفرمهایی مانند اوپنسی و لاروا لبز از جمله محبوبترین گزینهها هستند. در این سایتها، لینکهایی برای اتصال کیف پول به پلتفرم در اختیار شما قرار میگیرد که باید روی آنها کلیک کنید و کیف پول خود را به این پلتفرمها متصل کنید.
مرحله چهارم: انتخاب و خرید کریپتوپانک
پس از اتصال کیف پول خود به پلتفرم مورد نظر، میتوانید اقدام به خرید کریپتوپانک کنید. در این مرحله، باید پانک مورد نظر خود را انتخاب کرده و با بررسی اطلاعات آن، تصمیم بگیرید که آیا میخواهید آن را خریداری کنید یا خیر. توجه داشته باشید که همه کریپتوپانکها برای فروش موجود نیستند و برای برخی از آنها ممکن است نیاز باشد پیشنهاد خرید ارسال کنید.
سخن پایانی
در نهایت، ارزش بالای کریپتوپانکها نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف است: تاریخچهی طولانی این پروژه، محدودیت تعداد توکنها، جامعه بزرگ و پرشور حمایتکنندگان، و جایگاه ویژهای که در دنیای هنر دیجیتال و NFTها به دست آوردهاند. این ویژگیها باعث شدهاند تا کریپتوپانکها از صرفاً یک توکن دیجیتال به یک نماد فرهنگی و سرمایهگذاری جذاب تبدیل شوند. اگرچه بازار کریپتوپانکها ممکن است نوساناتی داشته باشد، اما تاثیر آنها بر آیندهی هنر دیجیتال و دنیای NFTها غیرقابل انکار است. به نظر میرسد که این پروژه همچنان به عنوان یک سرمایهگذاری پر ریسک و با پتانسیل بالا، در کانون توجه فعالان این صنعت باقی خواهد ماند.