فعالیت مستقل هر یک از شبکه‌های بلاکچینی یک محدودیت جدی در مسیر توسعه استفاده از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApp) ایجاد کرده و حالا نیاز به ارتباط بین بلاکچین‌ها بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود؛ اما سوال اینجاست که آیا راهی امن و غیرمتمرکز برای برقراری ارتباط میان شبکه‌های بلاکچینی مختلف نظیر اتریوم، بایننس اسمارت چین و سایر بلاکچین‌ها وجود دارد؟!
پاسخ به این سوال مثبت بوده و در همین نقطه است که پروژه هایپرلین (Hyperlane) وارد ماجرا می‌شود. این پروتکل بستری را برای ارسال پیام و تعامل میان شبکه‌های بلاکچین بدون نیاز به واسطه فراهم کرده است. در قلب این پروتکل محبوب نیز ارز دیجیتال HYPER قرار گرفته که نقش مهمی در امنیت و حاکمیت این اکوسیستم ایفا می‌کند. با ما در این مقاله همراه باشید تا شما را با پروژه هایپرلین و ارز دیجیتال HYPER بیشتر آشنا کنیم.
پروژه هایپرلین (Hyperlane) چیست؟
هایپرلین یک پروتکل پیشرو در عرصه ارتباطات بین‌زنجیره‌ای بوده که بدون نیاز به مجوز و با ساختاری کاملاً ماژولار، امکان ارسال پیام مستقیم، ایمن و قابل تأیید میان شبکه‌های بلاکچینی مختلف را فراهم کرده است. در حالی که بسیاری از پروژه‌های بین‌زنجیره‌ای رویکرد کنترل‌شده و بسته‌ای نسبت به امنیت دارند، پروتکل هایپرلین با طراحی ماژول امنیتی بین‌زنجیره‌ای به هر بلاکچین این امکان را می‌دهد تا به شکلی مستقل مدل امنیتی موردنظر خود را انتخاب یا حتی طراحی کند.
این ویژگی، پروتکل هایپرلین را به یکی از معدود پروتکل‌هایی تبدیل کرده که هم مقیاس‌پذیری خوبی داشته و هم امنیت آن قابل تنظیم است. اگر در قالب یک جمله بخواهیم هدف اصلی پروتکل هایپرلین را مطرح کنیم، آن هدف پاسخ به این سوال است که چگونه می‌توان بدون اعتماد به واسطه یا پل متمرکز، داده‌ها و پیام‌ها را در میان شبکه‌های بلاکچین مختلف، انتقال داد؟! این موضوع یک مشکل بنیادین در فضای Web3 بوده که هایپرلین این مشکل را با ارائه یک پروتکل غیرمتمرکز متن‌باز برطرف کرده است.
در یک کلام، حالا توسعه‌دهندگان می‌توانند پروتکل هایپرلین را به راحتی در اپلیکیشن‌های خود پیاده‌سازی کرده و به کلیه اکوسیستم‌های بلاکچینی متصل شوند.
مقایسه هایپرلین با پروژه‌های مشابه
پروتکل Hyperlane اولین پروژه در حوزه برقراری ارتباطات بین‌زنجیره‌ای نبوده و در حال حاضر پروژه‌های متعددی نظیر Axelar، LayerZero، Wormhole و غیره، در همین حوزه فعالیت دارند؛ اما سوال اینجاست که چرا پروتکل هایپرلین بیش از رقبای خود در مرکز توجهات توسعه‌دهندگان قرار گرفته است؟! پاسخ این سوال در چند نکته کلیدی نهفته است:
- غالب پروتکل‌ها از یک مدل امنیتی ثابت بهره می‌برند که توسط تیم پروژه تعریف شده و کاربران قادر به تعییر این مدل امنیتی ثابت نیستند؛ اما هایپرلین با ساختار ماژولار ISM خود این امکان را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار داده تا مدل امنیتی را با ترکیب چند مدل سفارشی کرده یا حتی مدل امنیتی مدنظر و دلخواه خود را بنویسند.
- در غالب راه‌حل‌های ارائه شده از سوی پروتکل‌های رقیب هایپرلین، امنیت ارتباطات بین‌زنجیره‌ای به شکل مرکزی مدیریت می‌شود؛ اما در هایپرلین، هر اپلیکیشن و شبکه بلاکچین خود تصمیم می‌گیرد که از چه مکانیزم امنیتی برای تأیید پیام‌های ورودی استفاده کند. این بدان معناست که در هایپرلین، حاکمیت امنیت به شکل مستقل و محلی اعمال می‌شود.
- برخلاف رقبا که برای استفاده از پروتکل، نیاز به مجوز دارند، هایپرلین کاملاً Permissionless بوده و هر فرد می‌تواند آن را مستقیماً در بلاکچین موردنظر خود مستقر نماید.
ارز دیجیتال HYPER چیست؟
ارز دیجیتال HYPER توکن بومی پروتکل هایپرلین بوده و به بیانی می‌توان آن را به ستون فقرات اقتصادی و امنیتی این پروتکل تشبیه کرد. ارز دیجیتال HYPER با هدف تأمین امنیت پیام‌ها، ایجاد هماهنگی میان اپراتورها و تشویق کاربران و توسعه‌دهندگان به مشارکت بلندمدت طراحی شده است. توجه داشته باشید که ارز دیجیتال HYPER در اکوسیستم هایپرلین فقط ابزاری برای پرداخت و مبادله نیست و در حوزه‌های امنیتی، حاکمیتی و اقتصادی کاربرد دارد.
از ارز دیجیتال HYPER برای تأمین امنیت پیام‌های بین‌زنجیره‌ای در سیستم اعتبارسنجی مبتنی بر استیکینگ استفاده می‌شود. کلیه مکانیزم‌های مرتبط با پاداش‌دهی، توزیع اعتبار و مشارکت اقتصادی در پروتکل به ارز دیجیتال HYPER گره خورده است و هولدرهای ارز دیجیتال HYPER می‌توانند از این رمزارز برای مشارکت در رأی‌گیری‌ها استفاده کنند. ارز دیجیتال HYPER در تاریخ 8 آگوست 2024 به بازار عرضه شد و مجموع عرضه این توکن حدود 1 میلیارد دلار برآورد شده است.
شیوه تخصیص ارز دیجیتال HYPER براساس توکنومیکس اعلامی از سوی تیم این پروژه به شرح زیر است:
- 57 درصد برای جامعه (7.5 درصد به ایردراپ اختصاص پیدا کرد)
- 25 درصد برای مشارکت‌کنندگان اصلی
- 9 درصد برای حامیان اولیه پروژه
- 1 درصد برای بنیاد پروژه
کاربردهای ارز دیجیتال HYPER
براساس آنچه که در نقشه راه و اعلامیه‌های رسمی تیم توسعه دهنده پروتکل هایپرلین اعلام شده، ارز دیجیتال HYPERموارد استفاده متعددی دارد که در ادامه به بررسی این کاربردها می‌پردازیم:
- اعتبارسنجی پیام‌های بین‌زنجیره‌ای: در سیستم هایپرلین فقط آن دسته از اپراتورهایی که ارز دیجیتال HYPER استیک کرده و شرایط عملکردی خوبی دارند می‌توانند در فرآیند اعتبارسنجی پیام‌های بین‌زنجیره‌ای مشارکت کرده و پاداش دریافت کنند. این اپراتورها وظیفه حفظ سلامت پروتکل را برعهده دارند و کلیه کاربران می‌توانند با استیک کردن ارز دیجیتال HYPER به یک اپراتور در سیستم اعتبارسنجی هایپرلین تبدیل شوند. این فرآیند از طریق ماژول Symbiotic Vault صورت می‌پذیرد.
- دریافت پاداش از طریق stHYPER: کاربران با استیک کردن ارز دیجیتال HYPER، توکن مشتقه‌ای به نام stHYPER به دست می‌آورند که نماینده میزان توکن استیک‌شده آن‌هاست. این توکن امکان مشارکت در پروژه‌های دیفای و معاملات ثانویه را فراهم می‌کند و شخص مشمول برنامه‌های پاداش طولانی‌مدت نظیر HyperStreakخواهد شد که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- ابزار حاکمیتی: براساس نقشه راه پروتکل هایپرلین، انتظار بر این است که دارندگان ارز دیجیتال HYPER بتوانند در رأی‌گیری‌های حاکمیتی شرکت کرده و نقش فعال و پویایی در ترسیم آینده این پروژه داشته باشند.
بررسی دقیق فرآیند استیکینگ در هایپرلین
یکی از نوآوری‌هایی که در اکوسیستم هایپرلین شاهد آن هستیم، معرفی مدل استیکینگ مایع از طریق توکن مشتقه stHYPER است. زمانی که کاربران ارز دیجیتال HYPER را در بخش Symbiotic Vault استیک می‌کنند، برخلاف آنچه که در حالت عادی استیکینگ رایج است، به جای قفل شدن دارایی یک توکن جدید به نام «stHYPER» دریافت می‌نمایند. توجه داشته باشید که دارنده stHYPER همچنان به شکل دوره‌ای پاداش دریافت می‌نماید و این توکن به نوعی رسید دیجیتال بوده که اثبات می‌کند هولدر آن در امنیت پروتکل مشارکت مستقیم دارد.
جالب است بدانید که خود stHYPER از قابلیت انتقال و معامله برخوردار بوده و در نتیجه کاربران می‌توانند آن را در پلتفرم‌های DeFi به کار ببرند (بی‌آنکه از پاداش‌های هایپرلین محروم شوند). توجه داشته باشید که آن‌استیکینگ در این پروتکل، فرآیندی زمان‌بر و چندمرحله‌ای است. در مرحله اول کاربر درخواست برداشت ثبت می‌کند و سپس باید یک دوره کامل 30 روزه صبر کند؛ پس از گذشت این دوره 30 روزه، برداشت به صورت دستی از رابط کاربری انجام می‌گیرد.
انواع مدل توزیع پاداش در پروتکل هایپرلین
یکی از نقاط برجسته موجود در اکوسیستم هایپرلین به مسئله طراحی هوشمند و چندلایه سیستم توزیع پاداش آن مربوط می‌شود. این سیستم چندلایه ضمن حفظ امنیت شبکه، کاربران و اپراتورها را به مشارکت فعال در اکوسیستم تشویق می‌کند. در این پروژه با سه لایه پاداش‌دهی مواجه هستیم که به شرح زیر هستند:
- پاداش استیک‌کنندگان: کاربرانی که ارز دیجیتال HYPER را در بخش Symbiotic Vault استیک و توکن مشتقه stHYPER دریافت کرده‌اند، مشمول دریافت پاداش دوره‌ای خواهند بود و میزان این پاداش کاملاً به مقدار stHYPER در اختیار فرد و به مدت زمان استیکینگ بستگی دارد.
- پاداش اپراتورها: آن دسته از اپراتورهایی که در ISMهای پیشفرض مشارکت دارند و وظیفه اعتبارسنجی پیام‌های بین‌زنجیره‌ای را عهده‌دار هستند، سهمی از پاداش‌ها را تحت عنوان کارمزد عملکرد دریافت می‌کنند. آن دسته از اپراتورهایی واجد دریافت این پاداش خواهند بود که از زیرساخت قوی، آپ‌تایم بالا، رعایت اصول امنیتی و استیک ارز دیجیتال HYPER به عنوان ضمانت، برخوردار باشند.
- پاداش فعالیت کاربران: این نوع از پاداش ارز دیجیتال HYPER به خود کاربران عادی اختصاص دارد؛ یعنی آن دسته از کاربرانی که پیام‌های بین‌زنجیره‌ای را آغاز و موجب افزایش کارمزد و فعالیت شبکه می‌شوند. این پاداش هایپرلین به صورت 3 ماهه محاسبه و به صورت برگشتی، پرداخت می‌شود.
مفهوم HyperStreak در اکوسیستم هایپرلین
از دیگر نوآوری‌های پروتکل Hyperlane می‌توان به مکانیزم HyperStreak اشاره کرد که سیستمی هوشمند برای تشویق کاربران به هولد طولانی مدت توکن stHYPER و مشارکت پایدار در فعالیت‌ها و امنیت پروتکل است. این مکانیزم فلسفه ساده‌ای دارد و هرچه مدت زمان بیشتری توکن stHYPER خود را بدون انتقال یا برداشت، نگه دارید به همان میزان ضریب پاداش بیشتری عاید شما خواهد شد.
این ضریب در سیستم پاداش‌دهی Expansion Rewards اعمال شده و موجب می‌شود تا آن دسته از کاربرانی که سابقه هولد مداومی دارند، پاداش بیشتری در مقایسه با کاربران ناپایدار دریافت کنند. سطوح HyperStreak به شرح زیر هستند:
سطح | ضریب پاداش | وزن پاداش نهایی |
بدون Streak | 0 | 1.00x |
سطح 1 | 0.2 | 1.20x |
سطح 2 | 0.3 | 1.30x |
سطح 3 | 0.4 | 1.40x |
سطح 4 | 0.6 | 1.60x |
این سطوح با گذشت زمان افزایش پیدا می‌کنند و حفظ این سطوح نیازمند عدم انجام هرگونه برداشت یا انتقال توکن stHYPER است. توجه کنید که هرگونه انتقال یا برداشت این توکن موجب ریست شدن کامل سطح Streak شما خواهد شد. این طراحی به این منظور بوده که کاربران وفادار پاداش بیشتری دریافت کنند و از رفتارهای کوتاه‌مدت سفته‌بازانه جلوگیری شود.
ساختار امنیت و حاکمیتی پروتکل هایپرلین
هایپرلین به منظور تضمین ارتباطات امن و بدون نیاز به واسطه میان شبکه‌های بلاکچین، از یک ساختار امنیتی دقیق و مدل حاکمیتی تدریجی بهره می‌برد. این ترکیب هم امنیت پروتکل را تأمین می‌کند و هم زمینه را برای تمرکززدایی بهتر فراهم می‌سازد. این پروتکل شرایط سخت‌گیرانه‌ای برای انتخاب اعتبارسنج‌ها در نظر گرفته و به زیرساخت فنی پایدار، سابقه عملکرد قابل اعتماد، استیک میزان مشخصی ارز دیجیتال HYPER به عنوان وثیقه و استقرار در ISM توجه دارد.
این سخت‌گیری موجب شده تا فقط اپراتورهای قابل اعتماد و متعهد وارد این ساختار شوند؛ البته این سخت‌گیری در طول فرآیند اعتبارسنجی نیز ادامه دارد و در صورت بروز رفتار مخرب از سوی اپراتورها، آن‌ها با مکانیزم Slashing مواجه می‌شوند که نتایجی مثل تضعیف جایگاه در میان اعتبارسنج‌ها و کاهش میزان ارز دیجیتال HYPER استیک‌شده (به عنوان جریمه) را در پی دارد. در حال حاضر این مکانیزم Slashing از سوی بنیاد هایپرلین و شورای امنیت مدیریت می‌شود.
به طور کلی، در فاز فعلی پروژه کنترل و نظارت کاملاً در اختیار شورای امنیت و بنیاد هایپرلین قرار دارد؛ اما هدف نهایی پیاده‌سازی حاکمت درون‌زنجیره‌ای است. با حرکت به سمت تمرکززدایی واقعی، شاهد این واقعیت خواهیم بود که تصمیم‌گیری‌های در این پروتکل از طریق رأی دارندگان ارز دیجیتال HYPER انجام خواهد گرفت.
چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال HYPER
چشم‌انداز آتی ارز دیجیتال HYPER بیش از هر چیزی به سیاست‌ها و محبوبیت پروژه هایپرلین گره خورده است. این پروژه ثابت کرده که در بسیاری از مسائل رویکرد نوآورانه‌ای در پیش گرفته و با طراحی اقتصادی قدرتمند خود، آینده روشنی را برای ارز دیجیتال HYPER رقم خواهد زد. امنیت ماژولار، پشتیبانی از چندین شبکه بلاکچینی بزرگ نظیر اتریوم، آربیتروم، Base و BSC، راه‌اندازی سیستم استیکینگ مایع و در نهایت در نظر گرفتن سیستم‌های پاداش‌دهی متنوع، موجب تمایز رمزارز این پروژه از رقبا شده است.
در صورتی که هایپرلین بتواند زنجیره‌های بیشتری را به سمت خود جذب کند، اقبال بهتری در پذیرش از سوی پروژه‌های مولتی‌چین خواهد داشت. تمرکز بیشتر در حوزه دیفای و اجرای حاکمیت درون‌زنجیره‌ای نیز شانس رشد قیمتی ارز دیجیتال HYPER را بالاتر می‌برد. به طور کلی شفافیت نقشه‌راه و معماری منعطف این پروژه جایگاه ویژه‌ای به توکن بومی آن یعنی ارز دیجیتال HYPER خواهد بخشید.
هایپرلین؛ پروژه‌ای آینده‌ساز در عرصه چندزنجیره‌ای‌ها!
پروژه هایپرلین با نوآوری‌های خاص خود، گام مهمی در مسیر تحقق دنیای چندزنجیره‌ای برداشته است. استفاده از مکانیزم HyperStreak، مشوق کاربران در نگهداری ارز دیجیتال HYPER و داشتن مشارکت مستمر در پروتکل شده است که این مسئله تأثیر مثبتی بر سطح امنیت پروژه داشت.
به اعتقاد کارشناسان، زیرساخت‌های قدرتمند پروتکل هایپرلین در نهایت آن را به یکی از ابزارهای کاربردی مهم در فضای Web3 تبدیل خواهد کرد. نظر شما درباره این پروژه چیست؟ آیا ارز دیجیتال HYPER را گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری می‌دانید؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.
برای مطالعه‌ی اخبار و تحلیل‌های بیشتر در حوزه بلاکچین، رمزارزها و پروژه‌های نوآورانه‌ای مانند هایپرلین، حتماً به بلاگ کیف پول من سر بزنید. ما هر روز تازه‌ترین و دقیق‌ترین مطالب را با زبانی ساده و کاربردی منتشر می‌کنیم تا در مسیر سرمایه‌گذاری و آگاهی در دنیای رمزارز همراه شما باشیم.
