۹۰ درصد از مبادلات تجاری روسیه با کشورهای عضو BRICS حالا بدون دلار انجام میشود؛ عددی که اگر تا همین چند سال پیش مطرح میشد، بیشتر شبیه شوخی بود تا واقعیت. اما حالا ولادیمیر پوتین رسماً اعلام کرده که مسیر حذف دلار از تجارت بینالمللی BRICS وارد فاز عملیاتی شده است.
جهان مالی بهسرعت در حال تغییر است و اینبار نه با یک توییت، بلکه با یک عدد سنگین. تصمیم BRICS برای کنار گذاشتن دلار، فقط یک ژست سیاسی نیست؛ بلکه یک تغییر ساختاری است که میتواند روی بازارهای مالی، ارزها و حتی رمزارزها اثر بگذارد.
۹۰٪ تسویه با ارزهای ملی؛ نقطه عطف تجارت BRICS
پوتین در اظهارات اخیر خود تأکید کرد که در سال ۲۰۲۴، حدود ۹۰ درصد از تسویههای تجاری روسیه با دیگر اعضای BRICS با روبل و سایر ارزهای ملی انجام شده است. این تغییر، هزینههای تراکنش را بهطور محسوسی کاهش داده و وابستگی به زیرساختهای مالی غرب را کمرنگ کرده است.
پس از تحریمهای گسترده غرب علیه روسیه در سال ۲۰۲۲، مسکو بهسرعت همکاری اقتصادی خود با چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی را گسترش داد. نتیجه این همکاری، شکلگیری یک مدل جدید تسویه مالی بود که دلار در آن نقش اصلی را ندارد.
سیستم تسویه مستقل و ارز دیجیتال مبتنی بر طلا
گام بعدی BRICS حتی جسورانهتر است. پوتین از برنامه ایجاد یک سیستم تسویه مستقل خبر داده؛ سیستمی که قرار است جایگزین شبکههای تحت کنترل غرب شود. به گفته او، این سیستم تراکنشها را سریعتر، امنتر و کارآمدتر میکند.
در همین مسیر، BRICS یک نمونه آزمایشی از ارز دیجیتال مبتنی بر طلا را هم تست کرده است. این دارایی دیجیتال که هر واحد آن معادل یک گرم طلاست، ۴۰ درصد پشتوانه فیزیکی طلا و ۶۰ درصد پشتوانه ارزهای ملی BRICS دارد. وزنی برابر میان یوان چین، روبل روسیه، روپیه هند، رئال برزیل و رَند آفریقای جنوبی.
در چنین فضایی، توجه بازار به داراییهای جایگزین مثل بیتکوین هم طبیعی است. اگر شما هم قصد خرید بیتکوین دارید، این تغییرات ژئواقتصادی میتواند در تصمیمگیری بلندمدتتان نقش تعیینکنندهای داشته باشد.
گسترش ائتلاف و افزایش وزن اقتصادی
با پیوستن کشورهای جدیدی مثل ایران، امارات، مصر و اتیوپی در ابتدای ۲۰۲۴، BRICS حالا وزن اقتصادی بسیار بالاتری دارد. پوتین همچنین از پیشنهاد روسیه برای ایجاد یک پلتفرم سرمایهگذاری مشترک BRICS خبر داده که قرار است از طریق بانک توسعه جدید این بلوک اجرا شود.
هدف نهایی روشن است؛ کاهش ریسک تحریمها، مقابله با استفاده ابزاری از دلار و ساخت یک اکوسیستم مالی مستقل که بتواند تجارت بینالمللی را بدون وابستگی به آمریکا پیش ببرد.
جمعبندی
آنچه BRICS آغاز کرده، یک پروژه کوتاهمدت یا نمادین نیست. حذف تدریجی دلار، ایجاد ارزهای دیجیتال مبتنی بر دارایی واقعی و توسعه زیرساختهای مستقل، همگی نشانه ورود جهان به یک نظم مالی تازهاند. نظمی که میتواند معادلات بازار ارز، سرمایهگذاری و حتی رمزارزها را برای سالهای آینده بازتعریف کند.
جدول دادههای کلیدی خبر
| شاخص | مقدار |
|---|---|
| سهم تسویه با ارزهای ملی | ۹۰٪ |
| سال اعلام آمار | ۲۰۲۴ |
| پشتوانه ارز دیجیتال BRICS | ۴۰٪ طلا، ۶۰٪ ارزهای ملی |
| وزن هر واحد دیجیتال | معادل ۱ گرم طلا |
| اعضای جدید BRICS | ایران، امارات، مصر، اتیوپی |
| هدف اصلی | کاهش وابستگی به دلار و تحریمها |
