راگ پول چیست؟

همان طور که امکان کسب سود و درآمدهای نجومی در بازار ارزهای دیجیتال امکان پذیر است، دنیای کریپتوکارنسی‌ها فضای پرریسک و خطری نیز دارد. کلاهبرداران از راه‌های متفاوتی برای سرقت سرمایه کاربران استفاده می‌کنند که یکی از انواع این روش‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال، راگ پول (Rug pull) است. طبق آمار به دست آمده تا جولای سال 2021، این کلاهبرداری باعث از دست رفتن سرمایه 113 میلیون دلاری قربانیان و ناپدید شدن سرمایه آن‌ها شده است. این نوع کلاهبرداری به دلیل تبلیغات پر سر و صدای امور مالی غیرمتمرکز(دیفای) (DeFi)، توکن‌های غیرقابل تعویض (ان اف تی) (NFT)، وب 3، متاورس و غیره در حال گسترش و حمله به قربانیان زیادی است؛ اما چگونه می‌توان این کلاهبرداری را تشخیص داد و از حمله آن‌ها در امان بود؟ در ادامه این مطلب از وبلاگ کیف پول من با کلاهبرداری راگ پول به‌صورت جامع آشنا شده و 8 روش برای تشخیص RUG PULL در کریپتو را بررسی می‌کنیم.

آشنایی با راگ پول (RUG PULL)

در تعریفی ساده، می‌توان گفت راگ پول نوعی کلاهبرداری است که در آن توسعه ‌دهندگان، پروژه را رها کرده و پول سرمایه گذاران آن را سرقت می‌کنند. در حقیقت می‌توان گفت پروژه‌های بی ارزش اغلب از طریق تبلیغات فراوان، جلوه باارزشی پیدا می‌کنند و هنگامی که توجه کاربران دنیای رمزارزها به این پروژه جلب شد، توسعه ‌دهندگان آن پروژه با سرمایه کاربران فرار می‌کنند و آن‌ها را با توکن‌هایی بی‌اهمیت و فاقد ارزش تنها می‌گذارند. توکنی که این پروژه‌های قلابی معرفی می‌کنند، توکن اسکم نام دارد و اسکم نیز در لغت به معنی کلاهبرداری است.

عبارت راگ پول از دو کلمه راگ (Rug) به معنی فرش و پول (Pull) به معنی کشیدن تشکیل شده است که به خالی کردن سرمایه سرمایه گذاران اشاره دارد و به روشنی تصویر واضحی از این کلاهبرداری ارائه می‌کند. RUG PULL با اسامی دیگری مانند کلاهبرداری خروج (exit scam) نیز شناخته می‌شود. 

مطلب پیشنهادی: سایت اسکم چیست؟

انواع راگ پول

راگ پول‌ها انواع مختلفی دارند که در ادامه هر یک را نام برده و بررسی می‌کنیم:

راگ پول از نوع نقدینگی

در این نوع کلاهبرداری که رایج‌ترین شیوه راگ پول است، توسعه دهندگان با سرقت نقدینگی (Liquidity) تمامی کوین‌های سرمایه گذاران را برداشت می‌کنند و کاربران با دارایی‌های بی‌ارزش خود مواجه می‌شوند. به عبارتی دیگر، توسعه ‌دهندگان استخر نقدینگی به وجود آورده و بخشی از ارزهای دیجیتال را برای خرید و فروش سرمایه گذاران نگهداری می‌کنند. هنگامی که سرمایه گذاران جذب قیمت پیشنهادی توسعه ‌دهندگان می‌شوند، خرید آن رمزارز را آغاز می‌کنند و این ارز برای مدتی در استخر نقدینگی باقی می‌ماند. پس از طی زمانی، ارز ذکر شده از استخر نقدینگی حذف می‌شود و توکن‌هایی فاقد ارزش باقی می‌ماند.

راگ پول از نوع محدود کردن سفارش‌های فروش

راگ پول از نوع محدود کردن سفارش‌های فروش، مصداق بارز جمله جنس فروخته شده پس گرفته نمی‌شود، است! محدود کردن سفارش فروش به عنوان یکی از محبوب‌ترین و در عین حال مخرب‌ترین شیوه‌های به کار گرفته شده توسط کلاهبرداران راگ پول شناخته می‌شود. در این کلاهبرداری، تبهکاران الگوریتم‌های توکن را به شکلی تنظیم می‌کنند تا فقط خود توسعه ‌دهندگان قادر به فروش ارزها باشند. سرمایه گذاران که از این موضوع خبر ندارند، فریب خورده و باور می‌کنند که این محدودیت موقتی و ناشی از مشکل فنی است و در عرض چند روز برطرف می‌شود. در نهایت، پس از اینکه سرمایه گذاران زیادی توکن‌های فراوانی خریداری کردند، توسعه‌ دهندگان پروژه به سادگی با فروش تمام دارایی‌ها، سود کلانی به جیب زده و سرمایه گذاران را با دارایی‌های بی‌ارزش رها می‌کنند. 

راگ پول از نوع پامپ اند دامپ

در این نوع کلاهبرداری راگ پول، تیمی که دارنده توکن است، مالکیت بخش بزرگی از توکن‌های خود را در اختیار دارد. برخی اوقات، فروش مقدار قابل توجهی از توکن‌ها، سقوط قیمت‌ها را به دنبال دارد و پس از تبلیغات فراوان، اجرای کمپین‌های بازاریابی، سرمایه گذاری افراد، قیمت توکن افزایش پیدا می‌کند. با فروش مقادیر قابل توجهی از این ارز توسط تیم پروژه، سود خوبی نصیب توسعه ‌دهندگان می‌شود و در مقابل، سرمایه گذاران ضرر می‌کنند. به عبارتی دیگر، کلاهبرداران با سرعت، حجم قابل توجهی از توکن‌ها را خریداری می‌کنند (Pupm) تا ارزش این توکن‌ها را در چشم سرمایه گذاران افزایش دهند. هنگامی که سرمایه گذاران به بازار وارد می‌شوند و هیاهوهای بازار به اوج می‌رسد، کلاهبرداران تمامی توکن‌های خود می‌فروشند (Dump) و باز هم سرمایه گذارانی با دارایی‌های بی‌ارزش باقی می‌ماند.

راه‌های تشخیص کلاهبرداری راگ پول

روش‌های متعددی برای تشخیص کلاهبرداری راگ پول و محافظت از دارایی‌های سرمایه گذاران وجود دارد که در ادامه به معرفی 8 روش برای تشخیص این کلاهبرداری می‌پردازیم:

1. تیم توسعه دهنده ناشناس

یکی از روش‌های تشخیص کلاهبرداری راگ پول، آشنایی با تیم توسعه دهنده پروژه است. آیا تیم توسعه دهنده را افراد سرشناسی تشکیل داده‌اند؟ سابقه فعالیت آن‌ها چگونه است؟ آیا این پروژه قانونی به نظر می‌رسد؟ سرمایه گذاران باید نسبت به حساب‌ها و پروفایل‌های شبکه اجتماعی جدید که به راحتی قابل جعل کردن هستند، شک کنند. وب‌سایت معتبر، وایت پیپر و سایر رسانه‌های پروژه، از فاکتورهایی برای تشخیص قانونی بودن پروژه هستند که می‌توان به آن اشاره کرد.

2. نوسانات قیمت شدید

نوسانات شدید و ناگهانی قیمت یک ارز جدید را باید با احتیاط بیشتری بررسی کرد. افزایش بیش از اندازه قیمت در ارزهای دیفای جدید، یکی از راه‌های تشخیص پامپ قبل از دامپ است که به عنوان یکی از انواع کلاهبرداری راگ پول شناخته می‌شود. سرمایه گذارانی که درباره قیمت دارایی تردید دارند، می‌توانند از بلاک کاوش‌گر برای بررسی تعداد دارندگان یک دارایی استفاده کنند. می‌توان گفت جهش‌های ناگهانی قیمت توکن، دستکاری توسعه دهندگان در بازار را نشان می‌دهد که نشانه‌هایی از کلاهبرداری راگ پول است.

3. سود مشکوک و بیش از اندازه

سرمایه گذاران نباید به کسب سودهای کلان تنها با سرمایه گذاری اندک اعتقاد داشته باشند. اگر سود یک دارایی به‌صورت مشکوکی افزایش پیدا می‌کند؛ اما مانند کلاهبرداری راگ پول به نظر نمی‌رسد، احتمالا از طرح‌های کلاهبرداری پانزی است. 

4. پروژه‌هایی بدون تاریخ انقضا

سرمایه گذاران باید به پروژه‌هایی که دوره انقضا برای سرمایه گذاری ندارند، وارد نشوند. در این دسته از پروژه‌ها، توسعه دهندگان یا سایر طرفین، می‌توانند در زمان دلخواه خود نقدینگی پروژه را تخلیه کنند و سرمایه افراد را به سرقت ببرند.

5. عدم امکان فروش توکن‌های پروژه

سرمایه گذاران حتما باید امکان فروش توکن‌های پروژه را بررسی کنند. کلاهبردارن راگ پول، می‌توانند کدی را برای محدود کردن توانایی فروش سرمایه گذاران خاص طراحی و رمزگذاری کنند. این محدودیت یکی از نشانه‌های بارز کلاهبرداری Rug pull است. سرمایه گذاران برای تشخیص این کلاهبرداری، می‌توانند مقدار کمی از ارز دیجیتال جدید را خریداری کرده و بلافاصله آن را به فروش بگذارند. اگر مشکلی در فرایند خرید و فروش وجود داشته باشد، احتمالا این پروژه یک پروژه کلاهبرداری است.

6. بدون نظارت یک شخص ثالث

یکی از روش‌های استاندارد برای ارزهای دیجیتال، نظارت خارجی است که تحت حسابرسی کد رسمی، توسط شخص ثالث معتبر صورت می‌گیرد. البته سرمایه گذاران نباید صرفا اظهارات تیم توسعه مبنی بر حسابرسی انجام شده را قبول کنند. حسابرسی باید توسط شخص ثالث مطمئن و قابل تاییدی انجام شود و این موضوع را نشان دهد که هیچ ورد مخربی در کد پیدا نشده است.

7. توسعه دهندگانی که سهم عمده‌ای در پروژه دارند

سرمایه گذاران قبل از سرمایه گذاری در پروژه‌ای، باید توکنومیک پروژه را به دقت مطالعه و بررسی کنند. اگر توسعه دهندگان سهم عمده‌ای از توکن‌ها را در اختیار داشته باشند، مشکوک بودن پروژه را نشان می‌دهد و بهتر است سرمایه گذاران از شرکت در چنین پروژه‌هایی دوری کنند.

8. استفاده از پلتفرم CER.LIVE

سرمایه گذاران برای بررسی امنیت پروژه‌ای که قصد سرمایه گذاری در آن را دارند، می‌توانند از پلتفرم CER.LIVE استفاده کنند. 

مطلب پیشنهادی: پروژه های مبتنی بر دیفای

نمونه‌ای از بزرگترین راگ پول تاریخ رمزارزها

در ماه مارس سال 2021، پروتکل دیفای میرکت، کلاهبرداری راگ پول را انجام داد و 31 میلیون دلار از دارایی سرمایه گذاران را سرقت کرد. نکته جالب ماجرا اینجا بود که اکانت تلگرام رسمی این پروژه، این اتفاق را ناشی از حمله هکرها دانست؛ اما بعدها و بررسی‌های انجام شده نشان داد که فردی از داخل همین پروژه در سرقت دارایی سرمایه گذاران نقش داشت.

کلاهبرداری راگ پول؛ یکی از رایج‌ترین روش‌های سرقت در دنیای ارزهای دیجیتال

در دنیای پرهیجان ارزهای دیجیتال که کاربران می‌توانند به کسب سودهای کلان بپردازند، کلاهبرداری‌های عظیمی وجود دارد. راگ پول یکی از رایج‌ترین روش‌های کلاهبرداری در دنیای کریپتوکارنسی‌ها است که سالانه تعداد بسیار زیادی از سرمایه گذاران این دنیا را قربانی می‌کند. سرمایه گذاران هنگام سرمایه گذاری در پروژه‌های مختلف، باید دقت زیادی داشته باشند و پس از کسب اطلاعات کافی، توجه به منابع و مستندات پروژه و استفاده از تجربیات افراد مطمئن، اقدام به سرمایه گذاری کنند.

در حقیقت می‌توان گفت که دنیای دیفای و ارزهای دیجیتال، خطرات و ریسک‌های زیادی به همراه دارد اما با انجام برخی نکات و رعایت مسائل امنیتی، می‌توان مقدار این ریسک را کاهش داد و از طهمه کلاهبرداران شدن جلوگیری کرد. در این مطلب از کیف پول من، به‌صورت دقیق با مفهوم راگ پول آشنا شده و 8 روش برای تشخیص کلاهبرداری راگ پول را بررسی کردیم. اگر سوالی در رابطه با کلاهبرداری راگ پول دارید، می‌توانید سوال خود را در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناسان کیف پول من در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ دهند.

برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید