اوراق بهادار مضطرب چیست؟

در دنیای مالی، انواع مختلفی از دارایی‌ها وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها و سطح ریسک خاص خود را دارند. یکی از این دارایی‌ها، اوراق بهادار مضطرب است که توجه سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر را به خود جلب می‌کند. این ابزارهای مالی که توسط شرکت‌هایی در آستانه ورشکستگی یا درگیر بحران‌های مالی صادر می‌شوند، به دلیل کاهش شدید ارزش و پتانسیل بازدهی بالا، به یک گزینه جذاب برای برخی سرمایه‌گذاران تبدیل شده‌اند.  
اما چرا این اوراق، با وجود خطرات قابل‌توجه، همچنان مورد توجه قرار می‌گیرند؟ و چه عواملی باعث جذابیت آن‌ها در بازارهای مالی می‌شود؟ در این مقاله از وبلاگ کیف پول من قصد داریم مفهوم اوراق بهادار مضطرب، ویژگی‌ها، فرصت‌ها و ریسک‌های مرتبط با آن را بررسی کنیم و بفهمیم که آیا این ابزار مالی می‌تواند برای سرمایه‌گذاران گزینه‌ای هوشمندانه باشد یا صرفاً یک ریسک بزرگ دیگر در دنیای سرمایه‌گذاری است.

درک مفهوم و جذابیت اوراق بهادار مضطرب

اوراق بهادار مضطرب به دلیل قیمت پایین و پتانسیل بازدهی بالا، برای سرمایه‌گذارانی که توانایی پذیرش ریسک دارند جذاب است. این سرمایه‌گذاران اغلب یا معتقدند که وضعیت مالی شرکت بهتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد، یا بر این باورند که حتی در صورت ورشکستگی، ارزش دارایی‌های شرکت می‌تواند بازدهی مطلوبی ایجاد کند.  
در برخی موارد، شرکت‌هایی که این اوراق را صادر می‌کنند، ممکن است به ورشکستگی تحت فصل ۷ یا ۱۱ اعلام کنند. در ورشکستگی فصل ۷، شرکت فعالیت خود را متوقف کرده و دارایی‌های آن برای پرداخت طلبکاران تصفیه می‌شود. این فرآیند معمولاً باعث بی‌ارزش شدن سهام می‌شود، اما دارندگان اوراق بدهی ممتاز مانند اوراق قرضه یا دعاوی تجاری ممکن است بازپرداخت‌هایی دریافت کنند. از سوی دیگر، در ورشکستگی فصل ۱۱، شرکت به بازسازی می‌پردازد و در صورت موفقیت، اوراق بهادار مضطرب می‌توانند بازدهی غیرمنتظره‌ای داشته باشند. سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مضطرب، اگرچه پرریسک است، اما با تحلیل دقیق وضعیت مالی شرکت و شناخت کامل فرآیندهای ورشکستگی، می‌تواند به فرصتی سودآور تبدیل شود.

اجزای اصلی اوراق بهادار مضطرب

اوراق بهادار مضطرب شامل ابزارهای مالی هستند که توسط شرکت‌های دچار بحران مالی صادر شده و با قیمت پایین در بازار معامله می‌شوند. درک اجزای کلیدی این اوراق می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند و فرصت‌های بازدهی را بهتر شناسایی کنند. این اجزا عبارت‌اند از:

1. دارایی زیربنایی: اوراق بهادار مضطرب ممکن است شامل انواع مختلفی از دارایی‌های مالی باشد، از جمله سهام، اوراق قرضه یا ابزارهای بدهی دیگر. این دارایی‌ها معمولاً به دلیل مشکلات مالی شرکت، کاهش ارزش پیدا کرده‌اند. شناسایی نوع دارایی زیربنایی و ارتباط آن با عملکرد شرکت برای ارزیابی فرصت‌های سرمایه‌گذاری ضروری است.  
2. احساسات بازار: در بازارهای مالی، تصور عمومی از آینده یک شرکت نقش مهمی در تعیین قیمت اوراق بهادار مضطرب دارد. اگر سرمایه‌گذاران به بهبود وضعیت شرکت امیدوار باشند، قیمت این اوراق ممکن است افزایش یابد. در مقابل، نگرانی‌های شدید در مورد توانایی شرکت در بازسازی یا پرداخت بدهی‌ها می‌تواند به کاهش ارزش آن‌ها منجر شود.  
3. شاخص‌های سلامت مالی: تحلیل وضعیت مالی شرکت صادرکننده یکی از مهم‌ترین مراحل در ارزیابی اوراق بهادار مضطرب است. معیارهایی مانند نسبت نقدینگی، جریان نقدی و سطح بدهی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا توانایی شرکت در بهبود و بازپرداخت بدهی‌ها را ارزیابی کنند. این شاخص‌ها، تصویری دقیق‌تر از وضعیت مالی شرکت ارائه می‌دهند.  
4. چارچوب حقوقی: قوانین ورشکستگی و فرآیندهای بازسازی نقش کلیدی در تعیین سرنوشت اوراق بهادار مضطرب ایفا می‌کنند. آگاهی از این چارچوب‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا پیش‌بینی کنند که اوراق بهادار در چه شرایطی و با چه زمانی ممکن است دوباره ارزش پیدا کنند. برای مثال، در ورشکستگی فصل ۷، دارایی‌ها تصفیه می‌شوند و ممکن است سهام بی‌ارزش شود، اما در فصل ۱۱، بازسازی شرکت می‌تواند منجر به بازیابی ارزش اوراق شود.

نمونه‌ای از اوراق بهادار مضطرب

اوراق بهادار مضطرب به آن دسته از ابزارهای مالی اشاره دارد که شرکت صادرکننده آن‌ها توانایی انجام تعهدات مالی خود را از دست داده است. این نوع اوراق معمولاً توسط آژانس‌های اعتبارسنجی مانند Standard & Poor's یا Moody's دارای رتبه اعتباری بسیار پایین، معمولاً CCC یا کمتر هستند. چنین رتبه‌بندی نشان‌دهنده سطح بالای ریسک برای سرمایه‌گذاران است.  
یکی از ویژگی‌های کلیدی اوراق بهادار مضطرب، نرخ بازده بالای آن‌ها در مقایسه با دارایی‌های کم‌ریسک مانند اوراق خزانه‌داری ایالات متحده است. برای مثال، اگر نرخ بازده یک اوراق خزانه‌داری پنج‌ساله ۱٪ باشد، یک اوراق مضطرب ممکن است نرخ بازدهی بیش از ۱۱٪ داشته باشد، که معادل ۱۰۰۰ واحد پایه بیشتر از نرخ بازده دارایی‌های بدون ریسک است. این اختلاف بازده ناشی از ریسک بالای نکول (عدم بازپرداخت) است که سرمایه‌گذاران در هنگام خرید این اوراق باید بپذیرند.  
اوراق بهادار مضطرب اغلب با اوراق قرضه بنجل مقایسه می‌شوند. با این تفاوت که اوراق قرضه بنجل معمولاً رتبه اعتباری BBB یا پایین‌تر دارند، در حالی که اوراق مضطرب در دسته‌بندی‌های پایین‌تر از آن قرار می‌گیرند و ریسک بیشتری را نشان می‌دهند. این نوع اوراق می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر باشد که به دنبال بازدهی بالاتر در برابر پذیرش ریسک‌های بزرگ‌تر هستند.

استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مضطرب

سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مضطرب به دلیل ماهیت پرریسک و پیچیدگی آن، نیازمند یک رویکرد استراتژیک و دقیق است. این نوع سرمایه‌گذاری می‌تواند فرصت‌های قابل‌توجهی برای بازدهی بالا فراهم کند، اما تنها با انتخاب استراتژی مناسب و تحلیل دقیق می‌توان از ریسک‌های مرتبط جلوگیری کرد. در ادامه سه استراتژی اصلی در این زمینه توضیح داده شده است:

1. سرمایه‌گذاری با ارزش عمیق: در این استراتژی، سرمایه‌گذاران به دنبال اوراق بهاداری هستند که قیمت فعلی آن‌ها به طور قابل‌توجهی کمتر از ارزش ذاتی آن‌ها است. این اوراق معمولاً متعلق به شرکت‌هایی هستند که به طور موقت با مشکلات مالی یا عملیاتی مواجه شده‌اند، اما همچنان از بنیان‌های قوی برخوردارند. هدف اصلی این استراتژی، شناسایی شرکت‌هایی است که پس از رفع مشکلات موقت، ارزش واقعی آن‌ها بازیابی شود.
2. سرمایه‌گذاری چرخشی: این استراتژی بر شرکت‌هایی متمرکز است که در حال تغییرات ساختاری یا عملیاتی برای بهبود عملکرد خود هستند. تغییرات مدیریتی، بازسازی فرآیندها یا معرفی محصولات و خدمات جدید از جمله عواملی هستند که می‌توانند به رشد شرکت کمک کنند. سرمایه‌گذاران در این استراتژی روی بهبود عملکرد شرکت شرط می‌بندند و انتظار دارند ارزش اوراق بهادار آن‌ها با موفقیت این تغییرات افزایش یابد.
3. سرمایه‌گذاری در بدهی مضطرب: سرمایه‌گذاران در این استراتژی، بدهی شرکت‌های دچار بحران را خریداری می‌کنند. هدف اصلی این رویکرد، بهره‌برداری از افزایش ارزش بدهی در صورتی است که شرکت بتواند شرایط مالی خود را بهبود بخشد. در بسیاری از موارد، این نوع سرمایه‌گذاری شامل خرید اوراق قرضه یا سایر ابزارهای بدهی با قیمت پایین است، با این امید که پس از بازسازی شرکت، ارزش آن‌ها به طور قابل‌توجهی افزایش یابد.

هر یک از این استراتژی‌ها، به درک عمیق از وضعیت مالی شرکت، تحلیل دقیق بازار و توانایی مدیریت ریسک نیاز دارد. سرمایه‌گذاران باید پیش از ورود به این حوزه، تحقیقات گسترده‌ای انجام داده و استراتژی متناسب با تحمل ریسک و اهداف سرمایه‌گذاری خود را انتخاب کنند. در صورت موفقیت، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مضطرب می‌تواند بازدهی بسیار جذابی به همراه داشته باشد.

آیا ارزهای دیجیتال نسخه مدرن اوراق بهادار مضطرب هستند؟  

ارزهای دیجیتال و اوراق بهادار مضطرب، در نگاه اول دارایی‌های متفاوتی به نظر می‌رسند، اما وقتی به عمق ماهیت آن‌ها می‌نگریم، شباهت‌های قابل‌توجهی نمایان می‌شود. هر دو نوع دارایی برای سرمایه‌گذاران با ریسک‌پذیری بالا جذاب هستند و پتانسیل بازدهی‌های قابل‌توجهی دارند. این شباهت باعث می‌شود که برخی ارزهای دیجیتال به‌عنوان نسخه‌ای مدرن از اوراق بهادار مضطرب در نظر گرفته شوند.  
اوراق بهادار مضطرب معمولاً توسط شرکت‌هایی صادر می‌شوند که با مشکلات مالی جدی یا حتی در آستانه ورشکستگی قرار دارند. این اوراق، مانند سهام یا اوراق قرضه، به دلیل کاهش شدید ارزش، با قیمت پایینی معامله می‌شوند. اما در صورتی که شرکت بازسازی شود یا شرایط مالی بهبود یابد، این ابزارهای مالی می‌توانند بازدهی بالایی به سرمایه‌گذاران ارائه دهند.  
در مقابل، ارزهای دیجیتال نیز به دلیل ماهیت غیرمتمرکز، نوسانات بالا، و فقدان قوانین نظارتی، پرریسک هستند. بسیاری از رمزارزهای نوظهور یا کمتر شناخته‌شده، به‌طور مشابه با اوراق بهادار مضطرب، در مراحل اولیه قیمت پایین‌تری دارند و در صورت جلب توجه بازار یا پذیرش گسترده، می‌توانند رشدهای قیمتی چشمگیری را تجربه کنند. با این حال، تفاوت‌های مهمی نیز میان این دو دارایی وجود دارد. اوراق مضطرب معمولاً پشتوانه‌ای مانند دارایی‌های فیزیکی یا بدهی‌های قانونی دارند و اغلب می‌توان با بررسی وضعیت مالی شرکت صادرکننده، احتمال موفقیت یا شکست آن‌ها را تحلیل کرد. اما ارزهای دیجیتال، به‌ویژه آن‌هایی که پشتوانه مشخصی ندارند، بیشتر بر اساس تقاضای بازار و هیجانات سرمایه‌گذاران تغییر ارزش می‌دهند.  
از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال به‌عنوان دارایی‌های دیجیتال مبتنی بر    ، پتانسیل بالایی برای نوآوری و تغییر در سیستم‌های مالی دارند. این ویژگی، آن‌ها را از اوراق مضطرب که عمدتاً در چارچوب‌های سنتی مالی فعالیت می‌کنند، متمایز می‌کند.  
در نتیجه، اگرچه نمی‌توان ارزهای دیجیتال را مستقیماً به‌عنوان نسخه مدرن اوراق بهادار مضطرب معرفی کرد، اما شباهت‌هایی مانند ریسک بالا، قیمت‌گذاری غیرقابل‌پیش‌بینی، و پتانسیل بازدهی بالا باعث شده است که برخی سرمایه‌گذاران به این مقایسه علاقه نشان دهند. هر دو دارایی نشان‌دهنده فرصت‌هایی برای کسب سود در عین پذیرش ریسک‌های قابل‌توجه هستند.

نتیجه‌گیری

اوراق بهادار مضطرب نشان‌دهنده فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذابی برای افرادی هستند که توانایی مدیریت ریسک‌های بالا را دارند. این ابزارهای مالی، که توسط شرکت‌های دچار بحران مالی صادر می‌شوند، به دلیل کاهش شدید ارزش و پتانسیل بازدهی بالا، همواره توجه سرمایه‌گذاران جسور را به خود جلب می‌کنند. با این حال، سرمایه‌گذاری در این اوراق نیازمند تحلیل دقیق وضعیت مالی شرکت‌ها، درک عمیق از فرآیندهای ورشکستگی و ارزیابی شفاف ریسک‌ها است. در مواردی که شرکت موفق به بازسازی شود، این اوراق می‌توانند سودآوری فوق‌العاده‌ای ارائه دهند، اما در صورت شکست، امکان از دست دادن کل سرمایه وجود دارد. اوراق بهادار مضطرب نمونه‌ای از سرمایه‌گذاری‌های پرریسک و پربازده هستند که درک صحیح و آگاهی کامل از آن‌ها می‌تواند به فرصت‌های مالی منحصربه‌فردی منجر شود. برای افرادی که به دنبال سودهای کلان در مقابل پذیرش خطرات جدی هستند، این اوراق همچنان گزینه‌ای هیجان‌انگیز و قابل‌توجه باقی می‌مانند.