با ظهور بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، تحولی عظیم در دنیای مالی و اقتصادی به‌وجود آمده است. این فناوری نوین نه تنها رویکردهای سنتی در پرداخت‌ها را به چالش کشیده، بلکه به سرمایه‌گذاران و افراد این امکان را داده است که دارایی‌های دیجیتال خود را کنترل کنند. اما یکی از مسائلی که در این روند مطرح شده، گم شدن میلیون‌ها بیت کوین است که نه تنها به کاهش عرضه این ارز دیجیتال و افزایش کمیابی آن منجر شده، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر بازار و روانشناسی سرمایه‌گذاران گذاشته است. در این مقاله از وبلاگ کیف پول من به بررسی علل و پیامدهای گم شدن بیت کوین‌ها، تأثیر آن بر قیمت و ثبات بازار، و همچنین راه‌های محافظت از دارایی‌های دیجیتال می‌پردازیم. با توجه به محدودیت تعداد کل بیت کوین‌ها و کاهش تدریجی عرضه آنها، تقاضا برای این ارز دیجیتال در بلندمدت افزایش خواهد یافت و این امر می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاران فراهم کند.
بیت کوین گمشده چیست؟
بیت کوین گمشده به آن دسته از بیت کوین‌هایی اطلاق می‌شود که مدت طولانی، معمولاً بیش از ۱۰ سال، جابه‌جا نشده و دسترسی به آنها از بین رفته است. منظور از "بیت کوین‌های گم شده" به آن دسته از بیت کوین‌هایی اشاره دارد که از دسترس و استفاده خارج شده‌اند، هرچند که به طور فنی هنوز در شبکه وجود دارند. این اتفاق می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، مانند از دست دادن کلید خصوصی کیف پول بیت کوین، اشتباهات در ذخیره‌سازی، یا حتی در صورتی که صاحب بیت کوین فوت کند و کسی از اطلاعات دسترسی به آنها آگاهی نداشته باشد. در چنین شرایطی، این بیت کوین‌ها دیگر قابل برداشت یا انتقال نیستند و عملاً گم شده تلقی می‌شوند.
در شبکه غیرمتمرکز بیت کوین، هیچ‌کسی نمی‌تواند بدون داشتن کلید خصوصی مربوطه، به بیت کوین‌ها دسترسی پیدا کند، چرا که این کلیدها حکم قفل برای دارایی‌ها را دارند. بنابراین، حتی اگر این بیت کوین‌ها در بلاکچین بیت کوین ثبت شده باشند، امکان خرج کردن یا انتقال آنها وجود ندارد.
گاهی نیز ممکن است بیت کوین‌هایی که به نظر می‌رسد گم شده‌اند، در واقع در کیف پول‌های مختلف به مدت طولانی نگهداری شده باشند و هیچ تراکنشی با آنها انجام نشده باشد. در این صورت، این بیت کوین‌ها گم نشده‌اند بلکه به عنوان یک استراتژی سرمایه‌گذاری بلندمدت در کیف پول‌ها باقی مانده‌اند.
در نهایت، گم شدن بیت کوین‌ها یکی از ویژگی‌های خاص و گاهی مرموز دنیای ارزهای دیجیتال است که تأثیرات قابل توجهی بر روی عرضه و تقاضای بیت کوین و همچنین بر قیمت و ثبات بازار ارزهای دیجیتال دارد.
بیت کوین چگونه گم می‌شود؟
از دست رفتن بیت کوین‌ها عموماً به دلیل گم‌شدن کلیدهای خصوصی یا خطا در انتقال به آدرس‌های اشتباه اتفاق می‌افتد. کلیدهای خصوصی در دنیای کریپتو نقش کلید دسترسی به دارایی‌ها را دارند؛ اگر کاربر این کلیدهای شخصی را گم کند یا فراموش کند، بیت کوین‌های موجود در کیف پول او عملاً قفل می‌شود. از آنجا که بلاک چین تغییرناپذیر است، هیچ راهی برای بازگرداندن بیت کوین‌های از دست‌رفته وجود ندارد.
دلایل اصلی گم‌شدن بیت کوین‌ها
بیت کوین‌ها به دلایل مختلفی از دسترس خارج می‌شوند، و در برخی موارد، بازیابی آنها تقریباً غیرممکن است. در اینجا به چند مورد از مهم‌ترین دلایل گم شدن بیت کوین‌ها می‌پردازیم:
- گم‌شدن کلیدهای خصوصی یا رمزهای بازیابی: کلیدهای خصوصی به‌عنوان رمزهای امنیتی اصلی برای دسترسی به بیت کوین‌ها عمل می‌کنند. این کلیدها به‌نوعی مانند کلیدهای گاوصندوق عمل می‌کنند و اگر کسی آنها را فراموش کند، دیگر نمی‌تواند به دارایی‌های خود دسترسی داشته باشد. کلیدهای خصوصی معمولاً شامل رشته‌ای طولانی از اعداد و حروف هستند که به‌دلیل پیچیدگی آنها به‌آسانی فراموش می‌شوند. اگر کاربر نسخه پشتیبان یا یادداشتی از این کلیدها نداشته باشد، دسترسی به بیت کوین‌های او به‌طور دائم از دست خواهد رفت.
- از بین‌رفتن دستگاه‌های ذخیره‌سازی بیت کوین: بسیاری از کاربران بیت کوین‌های خود را روی سخت‌افزارهایی مانند هارددیسک‌ها یا دستگاه‌های ذخیره‌سازی سرد (کیف پول‌های سخت‌افزاری) نگهداری می‌کنند. در صورت آسیب‌دیدن یا از دست دادن این دستگاه‌ها، بیت کوین‌ها نیز از دست خواهند رفت. یکی از مثال‌های معروف در این زمینه داستان جیمز هاول است که در سال ۲۰۱۳ هارد دیسک حاوی ۷۵۰۰ بیت کوین را به‌اشتباه دور انداخت. این دستگاه اکنون در محل دفن زباله‌ها دفن شده است، و هاول با وجود تلاش‌های بسیار نتوانست مجوز حفاری محل دفن را دریافت کند تا دارایی‌اش را بازیابی کند.
- خطا در ارسال به آدرس‌های اشتباه: هر تراکنش بیت کوین یک آدرس منحصر‌به‌فرد برای گیرنده دارد، و اگر کاربر هنگام انتقال بیت کوین، آدرس اشتباهی وارد کند، بیت کوین‌ها به آن آدرس ارسال می‌شوند و بازیابی آنها عملاً غیرممکن می‌شود. تراکنش‌های انجام‌شده در شبکه بلاک چین تغییرناپذیر و دائمی هستند و پس از انجام، امکان لغو یا تصحیح آنها وجود ندارد. این ویژگی اگرچه امنیت شبکه را تضمین می‌کند، اما به این معنی است که اشتباهات کاربران در وارد کردن آدرس‌ها، بیت کوین‌های آنها را برای همیشه از دسترس خارج می‌کند.
- سرقت یا هک شدن کیف پول‌ها: دنیای ارزهای دیجیتال در عین جذابیت و نوآوری، مورد هدف حملات سایبری و هکرها نیز قرار دارد. هکرها تلاش می‌کنند به کیف پول‌های دیجیتال نفوذ کنند و بیت کوین‌های موجود را سرقت کنند. در برخی موارد، هکرها موفق می‌شوند به کیف پول‌ها دسترسی پیدا کنند، اما در موارد دیگر ممکن است با روش‌های پیچیده‌ای کیف پول‌ها را قفل کرده و سپس برای بازگشایی، آنها را به افراد یا گروه‌های دیگر بفروشند. یک مثال برجسته، کیف پول «ایندیویجوال اکس» (Individual X) است که هکرها در سال ۲۰۱۸ به آن حمله کردند و تلاش کردند تا قفل آن را باز کنند، اما سرانجام مقامات فدرال آمریکا آن را توقیف کردند.
- دور ریخته‌شدن یا گم‌شدن عبارت‌های بازیابی: عبارت‌های بازیابی (Recovery Phrases) رشته‌هایی از کلمات هستند که در زمان ایجاد کیف پول دیجیتال به کاربر داده می‌شوند تا در صورت فراموشی کلید خصوصی، بتواند دارایی‌های خود را بازیابی کند. اگر کاربر این عبارت‌ها را در جایی امن ذخیره نکند و به هر دلیلی آنها را از دست بدهد، دسترسی به بیت کوین‌های موجود در کیف پول خود را از دست خواهد داد. بسیاری از افراد این کلمات را یادداشت نمی‌کنند یا در محلی نگهداری می‌کنند که به‌مرور زمان از بین می‌رود، مانند کاغذهایی که گم می‌شوند یا در اثر شرایط محیطی آسیب می‌بینند.
- فوت مالکان بیت کوین: فوت کردن مالکان بیت کوین یکی از عواملی است که می‌تواند به از دست رفتن دائمی بیت کوین‌ها منجر شود. در این حالت، اگر مالک بیت کوین بدون انتقال اطلاعات مهم مانند کلید خصوصی یا عبارت بازیابی به وراث یا افراد مورد اعتماد خود فوت کند، دسترسی به این دارایی‌ها غیرممکن خواهد شد. از آنجا که بیت کوین یک دارایی غیرمتمرکز است و برای دسترسی به آن نیاز به کلید خصوصی است، اگر این اطلاعات به درستی محافظت و منتقل نشوند، دیگر هیچ‌گونه تراکنش یا دسترسی به این بیت کوین‌ها نمی‌تواند انجام شود. این موضوع به وضوح نشان‌دهنده اهمیت حفظ و مدیریت اطلاعات امنیتی برای کاربران ارزهای دیجیتال است.
چه مقدار بیت کوین تا امروز گم شده است؟
طبق داده‌های به‌روز پلتفرم تحلیلی گلسنود (Glassnode)، تخمین زده می‌شود که حدود 34 درصد از کل بیت کوین‌های عرضه شده تا به امروز دیگر قابل دسترسی نیستند. به عبارتی، از کل عرضه‌ی 21 میلیون واحد بیت کوین، تقریباً 7.1 میلیون واحد گم شده یا به طوری طولانی‌مدت در دسترس نیست.
این بیت کوین‌های گمشده یا به دلیل اشتباهات کاربران، فراموشی رمز عبور، و یا کلیدهای خصوصی گم شده به هدر رفته‌اند. این موضوع سبب شده که کمیابی بیت کوین بیشتر از پیش شود و ارزش این ارز دیجیتال به دلیل کاهش عرضه در گردش افزایش یابد. کالین وو، خبرنگار حوزه ارزهای دیجیتال، نیز بیان کرده که این بیت‌کوین‌های گمشده باعث افزایش کمیابی و ارزش بیت کوین در بازار می‌شوند.
بخشی از بیت کوین‌های غیرقابل دسترس نیز توسط سرمایه‌گذاران اولیه و دارندگان بلندمدت در کیف پول‌های سرد ذخیره شده‌اند. این کیف پول‌ها به‌دلیل عدم اتصال به اینترنت، امنیت بیشتری دارند، اما در عین حال، احتمال گم شدن کلیدهای خصوصی و عدم دسترسی به ارزها در طولانی‌مدت نیز وجود دارد.
از سوی دیگر، بنا به تحقیقات دیگری، سالانه حدود 4 درصد از بیت کوین‌های عرضه شده به دلیل اشتباهات یا اتفاقات مختلف از دسترس خارج می‌شوند. این موضوع به این معناست که با گذشت زمان، مقدار بیت کوین‌های گمشده یا قفل‌شده افزایش می‌یابد.
بنابراین، بیت کوین‌های گمشده یا ذخیره‌شده طولانی‌مدت، نقشی کلیدی در ارزش و کمیابی این ارز دیجیتال دارند و باعث می‌شوند بیت کوین به عنوان یک دارایی نادر و ارزشمند همچنان جایگاه ویژه‌ای در میان سرمایه‌گذاران داشته باشد.
بزرگترین بیت کوین‌های گمشده تاریخ و تأثیر آنها بر بازار ارز دیجیتال
گم شدن بیت کوین‌ها همواره موضوعی جذاب و در عین حال تأمل‌برانگیز در دنیای ارزهای دیجیتال بوده است. با توجه به محدودیت عرضه بیت کوین و ارزش بالای آن، هر واحد از این ارز که از دسترس خارج شود، اثرات خاصی بر بازار و روانشناسی سرمایه‌گذاران دارد. در ادامه به بررسی برخی از بزرگترین موارد بیت کوین‌های گم شده و تأثیرات آنها بر بازار می‌پردازیم.
- کیف پول ساتوشی ناکاموتو: یکی از شناخته‌شده‌ترین بیت کوین‌های گمشده، کیف پول ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین است. این کیف پول که تخمین زده می‌شود حدود ۱.۱ میلیون بیت کوین در خود دارد، یکی از بزرگترین دارایی‌های دست‌نخورده در دنیای ارزهای دیجیتال به شمار می‌رود. دسترسی به این بیت کوین‌ها نه تنها ساتوشی را به یکی از ثروتمندترین افراد جهان تبدیل می‌کند، بلکه در صورت انتقال این دارایی‌ها، می‌تواند اثرات عمده‌ای بر بازار داشته باشد. عدم فعالیت این کیف پول موجب شده تا بسیاری از فعالان حوزه ارزهای دیجیتال آن را بخشی از عرضه از دست رفته بیت کوین در نظر بگیرند و همین موضوع به کمیاب‌تر شدن بیت کوین دامن زده است.
- ماجرای رمز عبور گمشده استفان توماس: استفان توماس، یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار، داستانی از بیت کوین‌های قفل شده دارد که به سمبل گم شدن ثروت دیجیتال تبدیل شده است. او ۷۰۰۰ بیت کوین به ارزش حدود ۲۲۰ میلیون دلار را در یک دستگاه IronKey نگهداری می‌کند، اما به دلیل فراموشی رمز عبور، دسترسی به این دارایی‌ها را از دست داده است. توماس پس از چندین تلاش ناموفق و به‌خاطر محدودیت تلاش‌ها برای باز کردن دستگاه، تصمیم گرفته دیگر شانس خود را امتحان نکند. بیت کوین‌های قفل شده او نه تنها به طور عملی از بازار خارج شده‌اند، بلکه به داستانی دراماتیک از ریسک‌های نگهداری دارایی‌های دیجیتال بدون دسترسی امن به کلیدهای خصوصی تبدیل شده‌اند.
- گنج مدفون جیمز هاولز: جیمز هاولز، مهندس بریتانیایی، یکی از نمونه‌های دیگر از گم شدن بیت کوین‌هاست. او ۷۵۰۰ بیت کوین را به دلیل دور انداختن لپ‌تاپ قدیمی خود در سال ۲۰۱۳ از دست داد. این بیت کوین‌ها بر روی هارد دیسک لپ‌تاپ ذخیره شده بودند و پس از دور ریخته شدن، در محل دفن زباله‌های نیوپورت دفن شدند. تلاش‌های جیمز برای به دست آوردن مجوز جستجو در محل دفن زباله با شکست مواجه شده و به دلیل هزینه‌های بالا و نگرانی‌های زیست محیطی تاکنون مجوزی به او داده نشده است. این بیت کوین‌های گمشده، در واقع بخشی از عرضه محدود بیت کوین محسوب می‌شوند و در اثر نبود دسترسی به آنها، کمیابی بیت کوین را تشدید می‌کنند.
ماجرای بیت کوین‌های هک شده با ۶۹ هزار بیت کوین
در سال ۲۰۱۸، هفتمین کیف پول بزرگ بیت کوین که شامل ۶۹ هزار بیت کوین بود، به‌طور تصادفی توسط هکرها کشف شد. این بیت کوین‌ها که به ارزش چندین میلیارد دلار تخمین زده می‌شوند، بارها بین هکرهای مختلف دست به دست شده‌اند و تغییر مالکیت داده‌اند. در نهایت، وزارت دادگستری ایالات متحده با دخالت قانونی کنترل این کیف پول را در دست گرفت، اما صاحب واقعی آن به عموم مردم معرفی نشده و تنها برای مقامات شناخته شده است. با توجه به عدم استفاده از این بیت کوین‌ها و پیچیدگی‌های قانونی مرتبط، این دارایی نیز در لیست بیت کوین‌های گمشده قرار گرفته است.
بهترین راهکارها برای حفظ امنیت بیت کوین
با رشد روزافزون استفاده از بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، مسئله‌ی امنیت دارایی‌های دیجیتال به یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران تبدیل شده است. اگر به دنبال افزایش امنیت بیت کوین خود هستید، در ادامه راهکارهای کلیدی و مطمئنی برای محافظت از ارزهای دیجیتال آورده شده است. این توصیه‌ها به شما کمک می‌کند تا در برابر هکرها و سرقت‌های احتمالی ایمن بمانید.
- پشتیبان‌گیری منظم از کیف پول: یکی از مهم‌ترین اصول امنیتی برای نگهداری ارزهای دیجیتال، پشتیبان‌گیری مداوم از کیف پول است. حتماً از کلیدهای خصوصی و عبارت‌های بازیابی نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنید و این اطلاعات را در جایی امن نگهدارید. با این کار، حتی اگر دسترسی به کیف پول اصلی خود را از دست دهید، می‌توانید ارزهای دیجیتال خود را بازیابی کنید.
- اطلاعات کلید خصوصی خود را مخفی نگهدارید: در دنیای ارزهای دیجیتال، کلیدهای خصوصی همانند رمز اصلی دسترسی به دارایی‌ها هستند. بنابراین، تحت هیچ شرایطی کلیدهای خصوصی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید و آنها را در محیطی امن و دور از دسترس دیگران ذخیره کنید. بهتر است از نمایش کیف پول یا هر نوع اطلاعات امنیتی مرتبط با آن به دیگران پرهیز کنید.
- به‌کارگیری ابزارهای مدیریت رمز عبور (Password Managers): برای جلوگیری از فراموشی رمزهای عبور و همچنین افزایش امنیت آنها، از ابزارهای مدیریت رمز عبور استفاده کنید. این نرم‌افزارها می‌توانند رمزهای شما را به‌صورت ایمن ذخیره کنند و همچنین به شما کمک می‌کنند تا رمز عبورهای پیچیده و غیرقابل حدس انتخاب کنید. همچنین می‌توانید با استفاده از این ابزارها، از رمز عبورهای یکسان برای دستگاه‌های مختلف جلوگیری کرده و امنیت دسترسی به کیف پول خود را بهبود بخشید.
- ایجاد برنامه‌ای برای آینده و وارثان: برای تضمین دسترسی بازماندگان به دارایی‌های دیجیتال شما در آینده، با یک مشاور حقوقی یا وکیل مشورت کنید. این اقدام به شما کمک می‌کند تا اگر اتفاقی برای شما افتاد، وارثانتان بتوانند به بیت کوین‌ها و سایر ارزهای دیجیتال شما دسترسی داشته باشند. ایجاد سند قانونی برای دسترسی وارثان به کلیدهای خصوصی و اطلاعات حساب، از اهمیت بالایی برخوردار است.
- استفاده از احراز هویت دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication): فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای در کیف پول‌ها و حساب‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال، یک لایه امنیتی اضافی ایجاد می‌کند. با این روش، علاوه بر رمز عبور، باید از کدی که معمولاً از طریق پیامک یا برنامه‌های خاصی مانند Google Authenticator دریافت می‌کنید، استفاده کنید. این کد به‌طور مداوم تغییر می‌کند و باعث می‌شود حساب شما در برابر حملات امنیتی ایمن‌تر باشد.
مطلب پیشنهادی: لوگو بیت کوین چگونه شکل گرفت؟
تأثیر بیت کوین‌های گمشده بر بازار ارز دیجیتال
بیت کوین‌های گمشده تأثیر عمیقی بر عرضه و تقاضا در بازار ارزهای دیجیتال دارند و نقشی کلیدی در کمیاب‌تر شدن این ارز ایفا می‌کنند. از آنجا که تعداد کل بیت کوین‌ها به 21 میلیون واحد محدود است، هر مقدار بیت کوینی که از دسترس خارج شود، عملاً به کمیاب‌تر شدن این دارایی دامن می‌زند. در ادامه، به بررسی تأثیرات گم‌شدن بیت کوین بر بازار می‌پردازیم.
- کاهش عرضه موثر: بیت کوین‌های گمشده دیگر قابل دسترسی نیستند و این موضوع باعث کاهش عرضه موثر بیت کوین در بازار می‌شود. به عبارت دیگر، با حذف شدن بخش قابل توجهی از بیت کوین‌ها از دسترس، تعداد بیت کوین‌های موجود برای معامله کمتر می‌شود. کاهش عرضه در برابر تقاضای پایدار یا افزایشی، طبیعتاً باعث افزایش ارزش این ارز در بازار می‌گردد. این مسئله به ویژه برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال کمیاب‌ترین دارایی‌ها هستند، جذابیت بالایی دارد.
- افزایش کمیابی بیت کوین: با توجه به محدودیت تعداد کل بیت کوین‌ها، هر بیت کوینی که گم می‌شود، به نوعی کمیاب‌تر شدن کل ذخایر بیت کوین منجر می‌شود. این کمیابی در گذر زمان می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را به بیت کوین به عنوان یک دارایی نادر و ارزشمند تقویت کند. همچنین، با افزایش تعداد بیت کوین‌های گمشده، کسانی که بیت کوین در اختیار دارند، از نظر روانی و اقتصادی احساس می‌کنند که مالک یک دارایی کمیاب‌تر هستند که این امر به نوبه خود تأثیر مثبتی بر تقاضا دارد.
- تأثیر بر قیمت بیت کوین: اگرچه گم‌شدن بیت کوین‌ها مستقیماً باعث نوسانات لحظه‌ای قیمت نمی‌شود، اما در بلندمدت یکی از عواملی است که بر قیمت این ارز دیجیتال تأثیر می‌گذارد. با کاهش بیت کوین‌های در دسترس و افزایش تقاضا، قیمت بیت کوین ممکن است به تدریج افزایش یابد. این موضوع به ویژه در شرایطی که بازار به بیت کوین به عنوان یک منبع سرمایه‌گذاری بلندمدت نگاه می‌کند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
- تأثیرات روانی بر سرمایه‌گذاران: گم‌شدن بیت کوین‌ها نه‌تنها بر عرضه فیزیکی تأثیر می‌گذارد، بلکه از نظر روانی نیز اثراتی بر روی سرمایه‌گذاران دارد. با کاهش تعداد بیت کوین‌های موجود، دارندگان این ارز احساس می‌کنند که در حال سرمایه‌گذاری روی یک دارایی نادر و باارزش هستند که این احساس موجب افزایش تمایل به نگهداری و سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت می‌شود.
سخن پایانی
در نهایت، گم شدن میلیون‌ها بیت کوین نه تنها به کاهش عرضه این ارز دیجیتال و افزایش کمیاب بودن آن منجر شده است، بلکه تأثیرات عمیقی بر بازار و روانشناسی سرمایه‌گذاران دارد. با توجه به محدودیت تعداد کل بیت کوین‌ها و گم شدن بخش قابل توجهی از آنها، تقاضا برای این ارز دیجیتال همچنان بالاتر می‌رود و این موضوع می‌تواند در بلندمدت به افزایش قیمت و ثبات بازار کمک کند. بنابراین، سرمایه‌گذاران باید همواره مراقب باشند که کلیدهای خصوصی خود را به‌درستی نگهداری کنند و از اشتباهات احتمالی در تراکنش‌ها جلوگیری کنند تا از از دست دادن دارایی‌های خود جلوگیری شود.
_1732105940_thumbnail2.webp)
_1732198502_thumbnail2.webp)
_1731999067_thumbnail2.webp)
_1732105940_1732364840_thumbnail2.webp)
