در دنیای تحلیل تکنیکال، ابزارهای مختلفی برای بررسی روند بازار و تصمیمگیری دقیق در معاملات وجود دارند. یکی از این ابزارهای کمتر شناختهشده اما کاربردی، شاخص آرمز (Arms Index) است که به معاملهگران این امکان را میدهد تا تعادل میان عرضه و تقاضا را با نگاهی به حجم و تعداد سهامهای صعودی و نزولی تحلیل کنند. این شاخص که بیشتر برای ارزیابی شرایط کوتاهمدت بازار طراحی شده، میتواند سیگنالهایی درباره اشباع خرید یا فروش صادر کند و در نتیجه به شناسایی زمانهای مناسب برای ورود یا خروج از بازار کمک نماید. در این مقاله از بلاگ کیف پول من با ماهیت شاخص آرمز، نحوه عملکرد آن و کاربردهایش در تحلیل بازار آشنا خواهیم شد.
شاخص آرمز چیست و چه نقشی در تحلیل تکنیکال دارد؟
شاخص آرمز (Arms Index) یکی از ابزارهای تخصصی در تحلیل تکنیکال است که به کمک آن میتوان رفتار کوتاهمدت بازار را بررسی کرد و نسبت به شرایط اشباع خرید یا فروش، تصمیمگیری دقیقتری داشت. این شاخص با مقایسهی تعداد سهامهای در حال رشد و افت همراه با حجم معاملاتشان، دید بهتری نسبت به جهتگیری فعلی بازار ارائه میدهد. برخلاف بسیاری از نوساننماهای رایج، شاخص آرمز تمرکز ویژهای بر رابطه بین قیمت و حجم دارد و میتواند شدت و قدرت حرکت بازار را نمایان کند.
در بازارهایی مانند بورس ایران، این شاخص معمولاً بهصورت آماده در دسترس نیست و کاربران باید خودشان آن را محاسبه و ترسیم کنند. با این حال، معاملهگرانی که از آن استفاده میکنند، اغلب میتوانند نقاط بازگشت روند را زودتر شناسایی کرده و از نوسانات بازار بهرهمند شوند. استفاده از شاخص آرمز بهخصوص برای تریدرهایی که استراتژیهای کوتاهمدت دارند، میتواند ابزاری مؤثر برای مدیریت ریسک و تصمیمگیری سریع باشد.
نحوه محاسبه شاخص آرمز (Arms Index) در تحلیل تکنیکال
برای محاسبه شاخص آرمز، باید به دادههای مربوط به تعداد و حجم معاملات سهامهای صعودی و نزولی در یک بازه زمانی کوتاه توجه کرد. این شاخص به صورت گامبهگام و با استفاده از سه مرحله اصلی محاسبه میشود که در ادامه توضیح داده شده است:
محاسبه نسبت تعداد سهامهای صعودی به نزولی (AD Ratio):
برای بهدست آوردن این نسبت، تعداد نمادهایی که قیمت پایانی آنها نسبت به روز قبل افزایش یافته را تقسیم بر تعداد نمادهایی که کاهش قیمت داشتهاند، میکنیم.
فرمول:
AD Ratio = تعداد سهام صعودی / تعداد سهام نزولی
محاسبه نسبت حجم معاملات سهامهای صعودی به نزولی (AD Volume Ratio)
در این مرحله، مجموع حجم معاملات سهامهایی که رشد قیمت داشتهاند بر مجموع حجم معاملات سهامهایی که افت قیمت داشتهاند تقسیم میشود.
فرمول:
AD Volume Ratio = حجم معاملات سهام صعودی / حجم معاملات سهام نزولی
محاسبه نهایی شاخص آرمز
برای محاسبه مقدار نهایی شاخص آرمز، نسبت مرحله اول را بر نسبت مرحله دوم تقسیم میکنیم. این نسبت به تحلیلگران نشان میدهد که آیا بازار در وضعیت اشباع خرید یا فروش قرار دارد یا خیر.
فرمول:
Arms Index = AD Ratio / AD Volume Ratio
با این محاسبه ساده و قابل فهم، میتوان دید خوبی نسبت به تعادل قیمتی و حجمی بازار در بازههای کوتاهمدت به دست آورد.
نحوه تفسیر و تحلیل شاخص آرمز (Arms Index) در بازارهای مالی
شاخص آرمز (Arms Index) یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال برای بررسی تعادل بین قدرت خرید و فروش در بازار است. این شاخص با مقایسه تعداد سهامهای صعودی و نزولی و همچنین حجم معاملات آنها، تصویری از وضعیت کلی بازار ارائه میدهد. تفسیر عددی این شاخص حول مقدار ۱ انجام میشود:
- مقدار برابر با 1: در این حالت، تعادل بین تعداد و حجم معاملات سهام صعودی و نزولی وجود دارد. بازار در وضعیت خنثی قرار دارد و سیگنال خاصی برای خرید یا فروش صادر نمیشود.
- مقدار بیشتر از 2: اگر مقدار شاخص بیشتر از ۱ باشد، نشان میدهد که حجم معاملات سهام نزولی از صعودیها بیشتر است. این یعنی قدرت فروشندگان بیشتر است و احتمال کاهش قیمت وجود دارد. در نتیجه، این حالت به عنوان سیگنال نزولی تفسیر میشود.
- مقدار کمتر از 1: وقتی شاخص آرمز کمتر از ۱ باشد، یعنی حجم معاملات سهام صعودی بیشتر است. این موضوع بیانگر قدرت خریداران در بازار است و میتواند نشاندهنده احتمال رشد قیمت باشد. بنابراین، این وضعیت سیگنال صعودی در نظر گرفته میشود.
نکته مهم اینکه شاخص آرمز برای تحلیل یک سهم خاص مناسب نیست. این شاخص بیشتر برای بررسی وضعیت کلی بازار بورس یا بازار ارزهای دیجیتال استفاده میشود.
برای کسب نتیجه بهتر در تحلیل، توصیه میشود از شاخص آرمز در کنار دیگر ابزارهای تکنیکال مانند میانگین متحرک و الگوهای نموداری استفاده شود. این ترکیب میتواند دقت تصمیمگیری را در شرایط نوسان بازار افزایش دهد.
مزایا و معایب شاخص آرمز در تحلیل بازار

شاخص آرمز یکی از ابزارهای تکنیکال در بازارهای مالی است که به کمک آن میتوان وضعیت تعادل میان عرضه و تقاضا را ارزیابی کرد. این شاخص، با بررسی نسبت تعداد و حجم معاملات سهام صعودی و نزولی، به تحلیلگران امکان درک بهتر از شرایط کوتاهمدت بازار را میدهد. در ادامه، مزایا و معایب این شاخص بهصورت جداگانه بررسی شدهاند:
مزایای شاخص آرمز:
- شناسایی شرایط اشباع خرید یا فروش: با بررسی این شاخص میتوان نواحیای را تشخیص داد که در آن بازار بیشازحد خریداری یا فروخته شده است.
- تحلیل ترکیبی حجم و تعداد سهام: برخلاف برخی اندیکاتورها که تنها بر قیمت تمرکز دارند، شاخص آرمز با در نظر گرفتن تعداد سهام مثبت و منفی و حجم معاملات، تصویر کاملتری از بازار ارائه میدهد.
- درک شدت حرکت بازار: این شاخص به معاملهگر کمک میکند تا سرعت و قدرت روند فعلی بازار (صعودی یا نزولی) را بهتر درک کند.
معایب شاخص آرمز:
- احتمال خطا در صورت عدم همخوانی حجم و تعداد: اگر تعداد زیادی از سهام صعودی باشند ولی با حجم پایین معامله شوند، شاخص ممکن است وضعیت بازار را اشتباه نشان دهد.
- گمراهکننده بودن در شرایط خاص: در مواردی که چند سهم پرحجم برخلاف روند کلی بازار حرکت کنند، تفسیر این شاخص ممکن است نادرست باشد و سیگنالهای اشتباهی صادر شود.
- مناسب نبودن برای تحلیل تکسهم: این ابزار برای ارزیابی وضعیت کلی بازار طراحی شده و در تحلیل حرکت یک سهم خاص کاربرد چندانی ندارد.
در استفاده از شاخص آرمز، همانند هر ابزار تحلیلی دیگر، بهتر است بهتنهایی تصمیمگیری نکنیم و آن را در کنار سایر ابزارها و اندیکاتورها به کار ببریم تا نتیجهای دقیقتر و مطمئنتر حاصل شود.
مقایسه شاخص آرمز با شاخصهای مشابه
در تحلیل تکنیکال، شاخص آرمز یکی از ابزارهای منحصربهفرد برای بررسی تعادل بین عرضه و تقاضا در بازههای زمانی کوتاهمدت است. اما برای درک بهتر قدرت آن، مقایسه با دیگر ابزارهای مشابه میتواند مفید باشد:
مقایسه با RSI (Relative Strength Index):
در حالیکه RSI صرفاً بر اساس تغییرات قیمت در طول زمان کار میکند و مناطق اشباع خرید و فروش را نشان میدهد، شاخص آرمز بهطور همزمان تعداد نمادها و حجم معاملات را هم وارد معادله میکند؛ بنابراین تحلیل آن جامعتر است، بهویژه در بازارهایی با نوسان بالا مانند ارزهای دیجیتال.
مقایسه با OBV (On-Balance Volume):
اندیکاتور OBV تنها از حجم و جهت قیمت استفاده میکند، اما شاخص آرمز هم جهت و هم شدت حرکت بازار را در نظر میگیرد. در شرایطی که حجم معاملات بر خلاف روند کلی بازار حرکت میکند,شاخص آرمز میتواند هشدار سریعتری نسبت به OBV صادر کند.
TRIN یا همان شاخص آرمز
گاهی از واژه TRIN بهجای Arms Index استفاده میشود. این دو کاملاً یکسان هستند و تفاوت فقط در نامگذاری است. TRIN مخفف Trader’s Index است و در واقع همان فرمول آرمز را دارد.
کاربرد شاخص آرمز در بازار ارزهای دیجیتال
با رشد روزافزون بازار کریپتوکارنسی، تریدرها نیاز به ابزارهایی دارند که بتوانند در زمان کوتاه نوسانات بازار را ارزیابی کنند. شاخص آرمز در تحلیل ارزهای دیجیتال، بهویژه در زمانهایی که بازار بیثبات و پرنوسان است، کاربرد زیادی دارد. در بازار کریپتو، میتوان با استفاده از دادههای مربوط به تعداد کوینهای صعودی و نزولی و حجم معاملات آنها، شاخص آرمز را محاسبه کرد. این کار به ما کمک میکند بفهمیم:
- آیا فشار فروش در بازار بیتکوین یا آلتکوینها بیشتر است یا خرید؟
- آیا حجم معاملات از حرکت قیمت حمایت میکند یا با آن در تضاد است؟
برای مثال، اگر در یک بازه زمانی، قیمت بیتکوین در حال افزایش باشد اما شاخص آرمز عددی بیشتر از ۱ را نشان دهد، احتمال دارد این رشد قیمتی پایدار نباشد، چون حجم معاملات در ارزهای نزولی بیشتر بوده و نشانهای از فشار فروش پنهان است. همچنین تریدرها میتوانند با ترکیب شاخص آرمز و ابزارهایی مثل میانگین متحرک، واگرایی RSI، یا کندلخوانی، سیگنالهای دقیقتری دریافت کنند و در موقعیتهای معاملاتی مطمئنتری ورود یا خروج داشته باشند.
سخن پایانی
شاخص آرمز (TRIN) یکی از ابزارهای کارآمد در تحلیل تکنیکال است که به کمک آن میتوان به تحلیل دقیقتری از وضعیت بازار پرداخت. با استفاده از این شاخص، معاملهگران قادر خواهند بود فشار خرید و فروش را ارزیابی کرده و سیگنالهای مهمی برای تصمیمگیری در مورد خرید و فروش سهام شناسایی کنند. به طور کلی، شاخص آرمز به عنوان یک ابزار نوساننما، میتواند در شناسایی شرایط اشباع خرید یا فروش و پیشبینی تغییرات آینده بازار موثر باشد.
با این حال، به یاد داشته باشید که شاخص آرمز باید همراه با سایر ابزارها و شاخصهای تحلیلی استفاده شود تا تحلیلها دقیقتر و تصمیمات معاملاتی هوشمندانهتری اتخاذ گردد. در نهایت، بهرهبرداری صحیح از این شاخص به معاملهگران این امکان را میدهد که با اطمینان بیشتری در مسیر سودآوری حرکت کنند.