پروژههای کریپتویی و مرتبط با شبکههای بلاکچینی در هر لحظه و هر آن در حال تغییر ساختار و چهره دنیای پیرامون ما هستند. برخلاف تصور و عقیده عدهای، شبکههای بلاکچینی صرفاً بر روی اقتصاد و نقل و انتقال داراییها متمرکز نبوده و این فناوری نوظهور به خوبی توانسته حوزههای متعددی همچون هوا و فضا، هنر و زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد.
یکی از پروژههای کریپتویی و غیرمتمرکزی که اخیراً بسیار مورد توجه کاربران قرار گرفته، اسنپ شات (Snapshot) نام دارد که محیط مستقلی را به منظور رایدهی و نظرسنجی در اختیار کاربران قرار میدهد. در واقع دارندگان توکنهای حاکمیتی که قصد تاثیرگذاری بر روی روند پروژهای را در ذهن میپرورانند، با کمک پلتفرم اسنپ شات میتوانند با پرداخت کارمزد حداقلی در تصمیمگیریهای حاکمیتی مشارکت نمایند.
با توجه به اهمیت چنین موضوعی در این مقاله از بلاگ کیف پول من قصد داریم پس از معرفی جامع اسنپ شات، نحوه کار آن را نیز توضیح دهیم؛ پس اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
آشنایی با پلتفرم اسنپ شات (Snapshot) چیست؟
در یک تعریف جامع و ساده از سرویس اسنپ شات میتوان آن را یک سیستم رایدهی غیرمتمرکزی معرفی نمود که امکان ایجاد پروپوزال و رایدهی برون زنجیرهای (Off-Chain) را برای کاربران فراهم میآورد. چنین امری موجب شده تا هولدرها رایدهی بدون پرداخت هزینه گس و کارمزد را تجربه نمایند. در این پلتفرم، پروژههای کریپتویی سیستم رایگیری مدنظر خود برای پروپوزال خود را متناسب با یکی از الگوهای رایدهی موجود در اسنپ شات تعریف کرده و کاربران مطابق چنین الگویی در رایگیری شرکت میکنند. ناگفته نماند که غالباً برای محاسبه قدرت رایدهی کاربران به موجودی توکنهای کیف پول آنها توجه میشود. پس از محاسبه قدرت رایدهی با کمک پلاگین POAP یک نشان POAP به عنوان اثبات رایدهی به کاربرانی که خواهان مشارکت در رایگیری حاکمیتی هستند، اعطا میگردد.
خوشبختانه رویکرد منعطف پلتفرم اسنپ شات و هزینه مقرون به صرفه آن سبب شده تا به سرعت شاهد افزایش استفاده از آن باشیم و در حال حاضر بیش از هزار پروپوزال برای رایگیری بر روی این پلتفرم بارگذاری شده است. ناگفته نماند که این سرویس بوسیله کمپانی اسنپ شات لبز (Snapshot Labs) در آگوست سال 2020 توسعه پیدا کرده و تا به امروز نیز چندان اطلاعات زیادی در ارتباط با اعضای تیم توسعهدهنده آن منتشر نشده است؛ اما شایعاتی وجود دارد که معتقدند بخش تحقیق و توسعه پلتفرم معاملاتی Balancer یعنی Balancer Labs در پشت این پروژه قرار دارند.
به طور خلاصه، پلتفرم اسنپ شات یک سرویس فعال در حوزه نظرسنجی و رایگیری پروژههای کریپتویی بوده که با استفاده از یک شبکه ذخیرهسازی غیرمتمرکز به نام IPFS امکان رایدهی بدون پرداخت هرگونه هزینه خاصی را برای کاربران فراهم نموده است و به همین علت در حال حاضر به یکی از مهمترین ابزارهای فعال در حوزه سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO) تبدیل شده است.
ویژگی های پلتفرم اسنپ شات
این که تصور کنیم دنیای کریپتوکارنسی صرفاً به موضوعاتی همچون خرید ارز دیجیتال و کسب سود از چنین سرمایهگذاریهایی اختصاص پیدا کرده، امر نادرستی بوده و در واقع سبب میشود تا کاربران چشمان خود را نسبت به پروژهها و کاربردهای متعدد این دنیای نوظهور ببندند که پروتکل اسنپ شات نیز یکی از این پروژههاست. برای درک بهتر مزیتهای سرویس اسنپ شات لازم است آشنایی خوبی نسبت به انواع سیستمهای نظرسنجی غیرمتمرکز داشته باشیم. رایگیری در سیستمهای DeFi به دو صورت درون زنجیرهای و برون زنجیرهای صورت میپذیرد که مکانیزم سیستمهای درون زنجیرهای همان طور که از نام آن پیداست، بر روی کدهای شبکه بلاکچین بنا شده است. در رایگیری در چنین شیوهای کاربران غالباً با درخواست پرداخت ارز دیجیتال برای درستیسنجی مواجه میشوند.
در نقطه مقابل نیز روشهای برونزنجیرهای قرار دارد که خارج از دامنه کدهای شبکه بلاکچین رخ میدهند. در چنین شیوهای، سهامداران بزرگ، کمپانیهای ماین ارز دیجیتال و نهنگها قدرت اعمال نفوذ بیشتری در مقایسه با کاربران عادی دارند. با چنین توضیحاتی روشن است که هر یک از دو سیستم یاد شده دارای مزایای و معایبی هستند که پلتفرم اسنپ شات با ترکیب آنها توانسته است به روشی بهینه دست پیدا کند. همان طور که سابقاً نیز اشاره شد، کاربران به منظور تائید صحت نظر خود نیازمند انجام هیچگونه تراکنشی نخواهند بود؛ چراکه این پلتفرم با کمک IPFS رویکرد متفاوتی را در ایجاد، ثبت و ذخیره آرای کاربران اتخاذ نموده است. منظور از شبکه IPFS پروتکل همتا به همتایی بوده که امکان ذخیره و اشتراکگذاری اطلاعات و دادهها را در یک سیستم توزیع شده فراهم مینماید.
نحوه کار پلتفرم اسنپ شات به چه صورت است؟
پلتفرمها برای ایجاد فهرستی از پروپوزالهای قابل رایگیری برای هر پروژه در پروتکل اسنپ شات به اتریوم نیم سرویس (ENS) نیاز دارند؛ اما کاربران و کامیونیتی پروژههای کریپتویی نیازی به ایجاد دامنه در چنین سرویسی برای ایجاد پروپوزال و مشارکت در رایگیری نخواهند داشت. لازم به ذکر است که پلتفرم اسنپ شات صرفاً از شبکه بلاکچینی اتریوم پشتیبانی نمیکند، بلکه در کنار آن چندین شبکه دگیر نظیر پالیگان و بایننس اسمارت چین نیز وجود دارند؛ اما هر فضا (فهرستی از پروپوزالهای قابل رایگیری) را میتوان فقط به یک شبکه متصل نمود. کاربران به منظور شرکت در رایگیری در چنین پلتفرمی به یک آدرس کیف پولی که دارای ارز دیجیتال پروژه مورد نظر است، نیاز دارند.
به عنوان مثال صرفاً آن دست از کاربرانی که یکی از توکنهای غیرمثلی دیکریپت (Decrypt) را در کیف پول متامسک خود دارند، قادر به رای دادن به پروپوزالهای این پروژه در پلتفرم اسنپ شات خواهند بود. بنابراین، اولین قدم برای مشارکت در رایگیری به اتصال کیف پول به وبسایت snapshot.org اختصاص پیدا کرده است و کاربران در چنین پلتفرمی یک رایگیری خارج از زنجیره را تجربه میکنند.
بخش ها و الگوهای رای گیری در پلتفرم اسنپ شات
آشنایی با نحوه کار پلتفرم اسنپ شات بدون تسلط بر ماهیت بخشهای مختلف این پروتکل امری مشکل به نظر میرسد؛ به طور کلی، اولین اصطلاحی که در پلتفرم اسنپ شات با آن مواجه خواهید شد به مفهوم فضا (Space) مربوط میشود که هر اسپیس به یک پروژه اختصاص داشته و شامل فهرستی از پروپوزالهای قابل رایگیری آن است. مفهوم بعدی به الگوی رایگیری (Vote Type) مربوط است که در هر الگو وزن کیف پولها به نحو متفاوتی سنجیده میشود. به طور خلاصه الگوهای رایدهی در Snapshot به شرح زیر هستند:
- الگوی رایدهی یک گزینهای (Single Choice Voting): هر رای دهنده صرفاً قادر است یک گزینه را متناسب با قدرت کل کیف پول خود که عموماً براساس تعداد توکنهای هولد شده در آن ارزیابی میشود، انتخاب نماید.
- الگوی رایدهی ترجیحی (Ranked Choice Voting): در این شیوه رایگیری، مشارکت کنندگان گزینهها را به ترتیب از ارجحترین به کمتر ترجیح داده، دستهبندی مینمایند. سپس آرا برای تعیین انتخاب برتر شمارش میشود و اگر یک گزینه بر اساس انتخاب اول بیش از 50 درصد آرا را کسب نماید، گزینه مدنظر برنده رایگیری خواهد شد و در غیر این صورت گزینهای که کمترین میزان رای را دریافت کرده حذف و این روند تا جایی ادامه پیدا میکند که فقط یک گزینه باقی بماند.
- الگوی رایدهی تائیدی (Approval Voting): در این الگو، هر رایدهنده قادر است چند گزینه را انتخاب کرده و قدرت رای وی به صورت کاملاً مساوی در میان این گزینهها توزیع میگردد.
- الگوی رایدهی وزنی (Weighted Voting): این الگو شباهت بسیار زیادی به الگوی رایدهی تائیدی دارد و تنها تفاوت موجود در میان این دو الگو در این نکته خلاصه شده که در الگوی رایدهی وزنی، رایدهندگان میتوانند مشخص نمایند که چه مقدار از قدرت رای خود را به هر رای اختصاص میدهند.
محدودیت های پلتفرم اسنپ شات
در تاریخ فعالیت اسنپ شات هیچگونه رخنه امنیتی قابل توجهی در این سیستم رایگیری مشاهده نشده و استفاده شرکتهای بزرگ دیفای از امکانات این پروتکل، خود مهر تائیدی بر روی میزان امنیت این پلتفرم است؛ با این حال برخی از تحلیلگران در معرفی پلتفرم اسنپ شات محدودیتهایی را برای وی در نظر گرفته و از آن انتقاد کردهاند که این محدودیتها عبارتند از:
- مشکلات مرتبط با حریم خصوصی: پلتفرم اسنپ شات به منظور تائید صحت رایگیری نیازمند بررسی نوع داراییهای موجود در کیف پول شرکتکنندگان در رایگیری است، همین امر میتواند حریم خصوصی داراییهای مشارکت کنندگان را تحت تاثیر قرار دهد.
- محدود بودن به ENS: امروزه بسیاری از وبسایتها از DNS به منظور تامین دامنههای خود بهره میبرند؛ اما اسنپ شات به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود امکان پشتیبانی از چنین دامنههایی را ندارد.
آموزش رای دهی با پلتفرم اسنپ شات
فرض کنید که قصد دارید در رایگیری یکی از پروپوزالهای Ethereum Push Notification Service (EPNS) شرکت کنید. در قدم اول به وبسایت اسنپ شات رفته و وارد صفحه پروپوزالهای EPNS میشوید و سپس بر روی گزینه «Join» کلیک میکنید. سپس کیف پول مدنظر خود را از میان گزینههای به نمایش درآمده انتخاب کنید؛ پس از انجام این مقدمات مراحل اصلی مشارکت در رایگیری پروژه EPNS آغاز شده و با مراحل زیر مواجه خواهید شد:
- حسابی که با استفاده از آن قصد مشارکت در رایگیری را دارید، انتخاب و بر روی گزینه Sign کلیک کنید.
- پروپوزال فعال EPNS را انتخاب کنید. (در این مرحله میتوانید بر روی پروپوزالهای غیرفعال نیز کلیک کرده و جزئیات آنها را مطالعه نمائید)
- پس از بررسی کامل متن پروپوزال فعال، گزینههای موجود برای رایدهی به نمایش در میآیند.
- بر روی گزینه مدنظر خود کلیک کرده و سپس گزینه I agree را انتخاب کنید.
- در صفحه بعد میزان قدرت رایدهی شما در بخش «Your Voting Power» به نمایش در خواهد آمد که در این مرحله نیز باید با کلیک بر روی گزینه «Vote» رای خود را تائید نمائید.
- در مرحله آخر نیز باید تراکنش را در کیف پول رمزارزی خود امضا (Sign) کنید تا فرآیند رایدهی تکمیل گردد.
اسنپ شات؛ نسل نوین پلتفرمهای رایگیری
در این مقاله از بلاگ کیف پول من به معرفی و بررسی چیستی پلتفرم اسنپ شات پرداختیم و همان طور که در مطالب فوق مشاهده کردید چند سالی است که دنیای کریپتوکارنسی ماهیتی بیش از خرید بیت کوین و سرمایهگذاری بر روی ارزهای دیجیتالی پیدا کرده است که علت چنین امری نیز در قدرت بسیار بالای تکنولوژی شبکههای بلاکچینی در متحول ساختن حوزهها و صنایع مختلف است.
به لطف پلتفرم اسنپ شات دیگر برای مشارکت در رایگیریهای برگزار شده در بستر شبکههای بلاکچینی دیگر نیازی به پرداخت توکن نخواهید داشت و صرفاً کافیست توکنهای برگزارکننده فضای رایگیری را در کیف پول خود داشته باشید. البته لازم به ذکر است که این پروژه همچنان در ابتدای راه خود قرار داشته و به نظر میرسد که با اکوسیستم DeFi ارتباط تنگاتنگی داشته و همین امر آینده درخشانی را برای آن تامین میکند. نظر شما درباره پلتفرم اسنپ شات چیست؟ آیا قادر خواهد بود سیستم رایگیری را در دنیای کریپتوکارنسی متحول سازد؟ برای ما بنویسید.
برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید