تفاوت های اصلی APR و APY + محاسبه هر کدام

اگر به خدمات و سرویس‌های امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) علاقه داشته باشید، حتماً تاکنون با اصطلاحاتی نظیر APR و APY مواجه شده‌اید. هر یک از این اصطلاحات به بحث نرخ بهره ارتباط دارند و اگر به دنبال استیکینگ و سپرده‌گذاری رمزارزهای خود هستید، حتماً باید به تفاوت‌های ظریف موجود در میان APR و APY توجه کافی داشته باشید.
طبیعتاً اینکه نرخ بهره چند درصد است، می‌تواند تاثیر چشمگیری بر سود حاصل از سرمایه‌گذاری بلند مدت شما داشته باشد. برای درک این نرخ بهره نیز نیازمند کسب آگاهی کامل و کافی در ارتباط با اصطلاحات APR و APY در دنیای کریپتوکارنسی هستیم؛ به همین علت ما این مقاله از بلاگ کیف پول من را به بررسی تفاوت های APR و APY اختصاص داده‌ایم و اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

مفهوم APR و APY چیست؟ بررسی به زبان ساده و گویا

پیش از پرداختن به تفاوت های APR و APY، باید خود این اصطلاحات را مورد کالبدشکافی و واکاوی قرار دهیم. حتماً می‌دانید که یکی از رایج‌ترین خدمات ارائه شده از سوی پلتفرم‌های DeFi به بحث استیکینگ (Staking) اختصاص دارد که بستری را برای کسب سود از دارایی‌های رمزارزی فراهم کرده‌اند. هرچند که میزان سود حاصله از فرآیند استیکینگ و سپرده‌گذاری بیش از هر چیزی به قیمت رمزارز استیک شده بستگی دارد، اما در این میان نباید از بحث نرخ بهره APR و APY غافل شد. سپرده‌گذاران و فعالان حوزه استیک این جمله را بارها شنیده‌اند که این استخر استیکینگ به لحاظ APY نرخ بهتری در مقایسه با سایر استخرها دارد؛ اما سوال این است که خود این اصطلاحات APR و APY چه معنا و مفهومی دارند؟ پاسخ تفصیلی این سوال به شرح زیر است؟

منظور از APR استیکینگ چیست؟

اصلاح APR در اصل نماد اختصاری است که برای عبارت Annual Percentage Rate در نظر گرفته شده و منظور از آن نیز نرخ درصدی سالانه است. برای درک راحت‌تر مفهوم APR فرض کنید که شما مبلغ 1 میلیون تومان را در بانکی که دارای نرخ درصدی سالانه 5 درصدی است قرار می‌دهید و در انتهای سال علاوه بر 1 میلیون اولیه مبلغ 50 هزار تومان به عنوان سود به شما پرداخت می‌شود که این موضوع در بازپرداخت وام‌ها نیز رایج بوده و اگر وام 1 میلیونی با نرخ درصدی سالانه 5 درصد دریافت کنید، در انتهای سال باید مبلغ 1 میلیون و 50 هزار تومان را به بانک بازگردانید.
بحث APR در دنیای رمزارزها نیز به همین صورت است و مثلاً اگر در قدم اول به سراغ خرید بیت کوین یا سایر رمزارزها رفته باشید و سپس بخواهید در ازای سرمایه‌گذاری طولانی مدت رمزارزهای خود را وارد حوزه استیکینگ کنید، با موضوع نرخ APR مواجه می‌شوید؛ به عنوان مثال اگر 100 کوین رمزارزی را با APR 10 درصدی استیک کنید، در انتهای سال 110 کوین رمزارزی به شما عودت داده خواهد شد. در چنین حالتی طبیعتاً سیر سوددهی ثابت بوده و به همین علت محاسبه آن نیز راحت‌تر است. فرمول محاسبه APR نیز عبارت است از:

A = [P × (1 + R × T)]

در این فرمول، حرف P نمایند سرمایه اصلی فرد، حرف T نماینده مدت زمان سپرده‌گذاری (به سال)، حرف R نماینده نرخ بهره و درنهایت حرف A نماینده مبلغ نهایی سرمایه است. برای درک بهتر نحوه محاسبه APR به این مثال توجه نمائید: فرض کنید قصد دارید 1 واحد اتریوم را در استخر وامی بر روی دیفای سپرده‌گذاری کنید که دارای نرخ بهره APR 24 درصدی است. اگر مدت زمان قفل شدن سرمایه را 1 سال در نظر بگیرید، در چنین حالتی سرمایه شما پس از گذشت 1 سال، 1.24 اتر خواهد بود.
1.24 = [ 1 × (1 + 0.24 × 1)]
اما اگر قصد داشته باشید که اتریوم‌های خود را 3 ماه (یک چهارم سال) قفل کنید، در چنین حالتی نرخ بهره نسبت به 1 سال کاهش یافته و در ازای این 3 ماه، 0.06 واحد اتر دریافت خواهید کرد.
1.06 = [ 1 × (1 + 0.24 × 0.25)]

منظور از APY استیکینگ چیست؟

در بحث مقدمات بررسی تفاوت های APR و APY، باید به سراغ ماهیت APY و نحوه محاسبه آن برویم. اصطلاح APY نیز در اصل مخفف عبارت Annual Percentage Yield بوده که منظور از آن درصد بازده سالانه سپرده است؛ به بیان بهتر، درصد واقعی بازده سرمایه سپرده‌گذاری شده در 1 سال به همراه سود مرکب (Compound Interest) شکل‌دهنده اصلی APY هستند. منظور از سود مرکب، سود و بهره‌ای است که پس از گذشت مدت زمانی به اصل سرمایه اضافه و خود نیز شامل سود می‌گردد. برای درک بهتر مفهوم درصد بازده سالانه سپرده به مثال زیر توجه نمائید:
فرض کنید که مبلغ 10 میلیون تومان را با بازده سالانه 12 درصد در بانکی سپرده‌گذاری کرده‌اید. در چنین حالتی شما در انتهای سال علاوه بر سرمایه اولیه، سود 1 میلیون و 200 هزار تومانی نیز دریافت می‌کنید. حال با یک محاسبه ساده متوجه خواهیم شد که ماهانه 1 درصد سود را به عنوان سود مرکب بر اصل سرمایه دریافت کرده‌اید؛ به بیان ساده‌تر، هر ماه مبلغ 120 هزار تومان به سرمایه شما اضافه و بهره ماه آینده نه براساس 10 میلیون بلکه بر مبنای 10 میلیون و 120 هزار تومان محاسبه شده است. در دنیای کریپتوکارنسی نیز نرخ بهره APY در مقایسه با APR محبوبیت بیشتری داشته و مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
علت این محبوبیت نیز در این نکته نهفته است که طی یک دوره 1 ساله نه تنها برای اصل سرمایه اولیه سود دریافت می‌کنید، بلکه بهره دریافتی ماهانه به اصل سرمایه اضافه شده و سود بر اساس ترکیب بهره و اصل سرمایه در هر ماه محاسبه خواهد شد. در حال حاضر نیز بسیاری از صرافی‌ها، پروتکل‌های امور مالی غیرمتمرکز یا DeFi و همچنین کیف پول‌های رمزارزی امکان انتخاب آیتم نرخ بهره APY را از طریق استیک اتریوم و سایر رمزارزها فراهم نموده‌اند. فرمول محاسبه نرخ APY نیز به شرح زیر است:

A = [N(R/N + 1) × P]

در این فرمول حرف N به تعداد دوره‌ها، حرف R به نرخ بهره، حرف P به مبلغ سرمایه‌گذاری اولیه و در نهایت حرف A به مبلغ نهایی سرمایه اشاره دارد. مهم‌ترین بخش این فرمول که تفاوت APR و APY نیز در آن است به بحث مقدار N ارتباط دارد. حال اگر 1 اتر را با نرخ بهره APY مورد استیکینگ قرار دهیم و نرخ سود آن 24 درصد باشد، به دلیل بحث دوره‌های مرکب سرمایه‌گذاری شما 1 بار در 6 ماه و بار دوم در 12 ماه مورد محاسبه قرار می‌گیرد:
  1.2544 = [2 (0.24/2 + 1) × 1]

تأثیر بهره مرکب در APY

گفته شد که بحث تعداد دوره‌های مرکب، مهم‌ترین قسمتی است که موجب تفاوت APR و APY شده است و منظور از آن تعداد دفعاتی است که مبلغ سرمایه‌گذاری شده متناسب با نرخ بهره اسمی تعیینی، مجدداً مورد محاسبه قرار می‌گیرد. در چنین حالتی، سودی اضافه خواهد شد که شامل مبلغ سرمایه اولیه + سودهای به دست آمده قبلی است. به بیان بهتر، متناسب با محاسباتی که مجدداً و به شکل دوره‌ای انجام می‌گیرد، مبلغ سود به دست آمده از طریق APY بیشتر از APR خواهد بود. در مثال‌های فوق نیز با انجام محاسبات APR و APY درباره سپرده‌گذاری 1 واحد اتر در 1 سال روشن شد که سود به دست آمده در نرخ بهره APR حدوداً 1.24 اتر و در APY حدوداً 1.254 خواهد بود.
توجه داشته باشید که در نرخ بهره APY هرچه تعداد دوره‌های ترکیبی در طول سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کند به همان میزان مبلغ نهایی حاصله از سپرده‌گذاری نیز افزایش پیدا خواهد کرد؛ به عنوان مثال اگر سود سرمایه‌گذاری سالانه 1 واحد اتر با نرخ APY حدوداً 24 درصدی به صورت ماهانه ترکیب شود (یعنی 12 بار در طول دوره سرمایه‌گذاری) مبلغ نهایی به دست آمده از آن به شرح زیر خواهد بود:
1.28 = [12(0.24/12 + 1) × 1]

کاربردهای APR و APY در بازار ارز دیجیتال

همان طور که می‌دانید، سال‌هاست بازار رمزارزها از این موضوع که صرفاً به خرید و فروش ارز دیجیتال منحصر باشد، عبور کرده و با ورود پلتفرم‌های دیفای شاهد سپرده‌گذاری‌ها و وام‌دهی‌ها در دنیای کریپتو هستیم. به طور کلی، هر دو نرخ APR و APY در دنیای رمزارزها به طور گسترده در پلتفرم‌هایی همچون پروتکل DeFi، صرافی‌های متمرکز (CEX) و همچنین سایر پلتفرم‌های مالی فعال در حوزه امور مالی (استخرهای نقدینگی، خدمات استیکینگ، وام‌گیری و غیره) مورد استفاده قرار گرفته است.
غالب ارائه دهندگان خدمات مالی از هر دو نرخ بهره APR و APY پشتیبانی می‌کنند و این موضوع که سود بر اساس کدام نرخ مورد محاسبه قرار بگیرد را به خود کاربر محول می‌کنند و البته برخی نیز برخی خدمات را با نرخ APR و برخی را با نرخ APY ارائه می‌کنند. در صورتی که قصد سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های با نرخ بهره APY را دارید، حتماً پیش از سرمایه‌گذاری درباره مکانیزم مرکب آن تحقیق کنید و پس از آن که متوجه شدید چند بار و در چه بازه‌های زمانی سودتان ترکیب می‌شود، درباره سرمایه‌گذاری یا عدم سرمایه‌گذاری در چنین پلتفرمی تصمیم بگیرید.

تفاوت های APR و APY

تفاوت ARP و APY در نوع و شیوه پرداخت سود آن‌هاست! در حالت ARP سود با اصل سرمایه ترکیب نشده و در نهایت در کنار مبلغ اصلی سرمایه، مبلغی نیز به عنوان سود در اختیار شما قرار خواهد گرفت؛ به این معنا که اگر 10 هزار دلار را در یک پلتفرم مالی وام‌دهی با 20 درصد APR سپرده‌گذاری کنید، پس از گذشت یک سال صرفاً 2 هزار دلار سود کسب می‌کنید؛ در نتیجه سرمایه اولیه شما پس از 1 سال 12 هزار دلار، پس از 2 سال 14 هزار دلار و پس از 3 سال نیز 16 هزار دلار خواهد بود و سود دریافتی‌تان کاملاً ثابت بوده و تغییری نمی‌کند.
در طرف دیگر ماجرا نیز که APY قرار دارد، به دلیل وجود بحث دوره مرکب در آن، از سودهای قبلی به دست آورده خود نیز سود دریافت خواهید کرد و اگر همان 10 هزار دلار را در پلتفرمی قرار دهید که دارای نرخ 20 درصدی APY و سود مرکب ماهیانه است، در پایان 1 سال مبلغ 12429 دلار دریافت خواهید کرد که 429 دلار سود بیشتری نسبت به APR عاید شما خواهد شد و اگر سود مرکب آن روزانه باشد این مقدار سود بیشتر حدوداً 452 دلار خواهد بود. حال پس از گذشت 3 سال با سود مرکب روزانه 20 درصدی، مبلغ 19309 دلار دریافت می‌کنید که 3309 دلار بیشتر از سود پرداختی در نرخ APR برای 3 سال است.

APR یا APY؟ مسئله این است!

همان طور که مشاهده کردید، در دنیای کریپتوکارنسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری بسیار زیادی متناسب با نرخ بهره APR و APY وجود دارد که هر یک در نوع خود می‌توانند سود خوبی را عاید شما کنند. با توجه به حساسیت موضوع و تفاوت ظریفی که در میزان سود دریافتی در این دو نوع نرخ بهره رایج وجود دارد، ما در این مقاله تلاش نمودیم تا تفاوت های APR و APY را مورد بررسی قرار داده و با بررسی مثال‌های متعدد این موضوع را برای شما روشن سازیم که امکان کسب سود بیشتر در نرخ بهره APY وجود دارد؛ اما باید قبل از سرمایه‌گذاری حتماً نگاهی به دوره‌های مرکب تعیین شده داشته باشید. حال که با تفاوت های APR و APY بیشتر آشنا شدید، نظر شما درباره آن‌ها چیست؟ کدام یک را ترجیح می‌دهید؟ در بخش کامنت‌ها، نظرات خود را بنویسید!