نرخ بهره چیست؟

نرخ بهره یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که امروزه در زندگی مالی اکثر افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. نرخ بهره پولی است که شما در برابر قرض گرفتن پول، به فرد یا سازمانی پرداخت کرده یا به دلیل قرض دادن از آنها دریافت می‌کنید. محاسبه نرخ بهره در انجام عملیات‌های بانکی نظیر وام یا سپرده‌گذاری می‌تواند به شما و طرف مقابل این اطمینان را بدهد که ارزش پول شما در گذر زمان تا حد زیادی جبران می‌شود. درک طریقه سازوکار نرخ بهره و نحوه محاسبه صحیح آن یکی از اصلی‌ترین نیازهای هر فردی در زندگی مالی محسوب می‌شود؛ چرا که به او کمک می‌کند تا در سرمایه‌گذاری‌ها عاقلانه عمل کرده و موقعیت‌های بهتر را بشناسد. وبلاگ کیف پول من با توجه به کاربردی بودن نرخ بهره در زندگی روزمره قصد دارد تا در این مقاله شما را با مفهوم این شاخص، نحوه محاسبه انواع نرخ بهره و زمینه‌های تاثیرپذیری از آن آشنا کند. 

مفهوم نرخ بهره

نرخ بهره که ترجمه لاتین آن Interest Rate است، در واقع میزان پولی است که از دریافت کننده وام یا پول قرض داده شده دریافت می‌شود تا بدین وسیله از کاهش ارزش پول جلوگیری شود. نرخ بهره در دو موقعیت بیشترین کاربرد را دارد. زمانی که شما پولی را در بانک سرمایه‌گذاری می‌کنید، بانک طرف قرارداد موظف است در ازا مدت زمانی که پول شما به بانک قرض داده شده مقداری پول را به صورت ماهانه به شما پرداخت کند.

همچنین زمانی که شما از بانک وام دریافت می‌کنید، بدین وسیله به بانک مقروض می‌شوید و نیاز دارید طبق نرخ بهره مشخص شده در قرارداد، مقداری پول را به صورت ماهانه به حساب بانک واریز کنید. محاسبه و دریافت نرخ بهره بیشتر به این دلیل صورت می‌گیرد که ارزش پول در زمان تسویه حساب بیشتر از زمانی است که آن پول قرض داده می‌شود. 

مطلب پیشنهادی : فین تک یا فناوری مالی چیست ؟

نحوه محاسبه نرخ بهره بانکی

نرخ بهره انواع مختلفی دارد که یکی از کاربردی‌ترین نمونه‌های آن نرخ بهره بانکی است. نرخ بهره بانکی عموما به دو صورت ساده و مرکب محاسبه می‌شود. محاسبه نرخ بهره بانکی به صورت ساده یا مرکب به بندهای قرارداد شما وابسته است و به همین دلیل قبل از محاسبه نرخ بهره سپرده یا وام خود مطلع باشید که در قرارداد شما محاسبه به روش ساده صورت خواهد گرفت یا مرکب؟

نحوه محاسبه نرخ بهره بانکی ساده 

نرخ بهره بانکی ساده در واقع آسان‌ترین نمونه از نرخ‌های بانکی برای محاسبه سود است. این نرخ به نرخ بهره ساده معروف است و به زبان لاتین Simple Interest Rate ترجمه می‌شود. شما در این روش می‌توانید بر اساس یک ضرب ساده، نرخ بهره کلی سپرده یا وام خود را به دست آورید. در واقع در نحوه محاسبه نرخ بهره بانکی ساده شما نیاز دارید نرخ بهره روزانه مشخص شده در قرارداد را در مبلغ اصلی وام یا سپرده ضرب کرده و پس از آن، حاصل را در تعداد روزهای باقی مانده تا فرارسیدن زمان سررسید ضرب کنید تا نرخ بهره بانکی ساده شما به دست آید. برای آسان‌تر شدن کار، شما می‌توانید نرخ بهره خود را از فرمول زیر به دست آورید که در آن P نماینده مقدار اصل سپرده یا وام، I نماینده نرخ بهره سالانه یا روزانه و N نماینده تعداد روزها یا سالهای باقی مانده تا فرا رسیدن زمان سررسید هستند. 

Simple Interest = P*I*N

نحوه محاسبه نرخ بهره بانکی مرکب

نرخ بهره بانکی مرکب را به علت شیوه محاسبه آن، بهره آوری بهره نیز می‌نامند؛ چرا که در این شیوه، شما می‌توانید از دریافت کننده وام و یا بانکی که در آن سپرده‌گذاری کرده‌اید، سود بیشتری دریافت کنید. در نحوه محاسبه نرخ بهره بانکی مرکب شما می‌توانید علاوه بر دریافت سود از مبلغ اصلی، از مبلغی که به عنوان بهره به صورت دوره پرداخت می‌شود نیز بهره دریافت کنید. به بیان ساده‌تر فرض کنید شما از بانک وامی دریافت کرده‎اید. اگر پرداخت وام شما چند سال طول بکشد، شما در سال اول موظفید میزان مبلغ معینی را از مبلغ اصلی به همراه بهره آن که طبق قرارداد مشخص شده به بانک است، پرداخت کنید. سپس در سال دوم نیز شما موظفید علاوه بر پرداخت میزان مبلغ همیشگی، مبلغی را به عنوان نرخ بهره‌ای که به بهره سال اول تعلق گرفته پرداخت کنید و این روال ادامه دارد تا پایان پرداخت وام فرا برسد. بیشتر وام دهندگان این روش را برای محاسبه نرخ بهره بانکی خود ترجیح می‌دهند. فرمول روبه‌رو مربوط به نحوه محاسبه نرخ بهره بانکی مرکب است:

A = P (1+ (r/n)) nt 

A= بهره مرکب، P=اصل سرمایه، r=نرخ بهره سالیانه، n=دفعاتی بهره در طی سال مرکب می‌شود، nt= زمان

مطلب پیشنهادی : کاربرد بلاک چین در امور مالی و بانکداری

نرخ بهره بر چه زمینه‌هایی تاثیرگذار است؟

نرخ بهره از عواملی است که زندگی مالی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ اما نکته جالب این است که فایده بالا یا پایین بودن نرخ بهره به این بستگی دارد که شما در کدام طرف قرارداد ایستاده باشید. اگر شما فرد قرض دهنده باشید؛ برای مثال بخواهید پولی را در بانک به عنوان سپرده قرار دهید و یا به عنوان صاحب بانک پولی را به کسی وام دهید، بیشتر بودن نرخ بهره می‌تواند به سود شما باشد و به شما کمک می‌کند کاهش ارزش پول خود را بیشتر جبران کرده یا حتی رشد داشته باشید.

در مقابل، اگر در سمت مقروض ایستاده‌اید؛ هرچه نرخ بهره بانکی کمتر باشد، شما موظفید پول کمتری را به عنوان بهره به طرف مقابل بپردازید. به بیان دیگر، هرچه نرخ بهره بیشتر باشد شما بیشتر مایلید پول خود را در بانک نگه دارید؛ اما برای بانکداران و سرمایه‌گذاران نیز هرچه نرخ بهره پایین‌تر باشد، ایجاد پروژه‌های جدید راحت‌تر است. همچنین نرخ بهره بر میزان ارائه خدمات یا کالا، ایجاد شغل، توسعه موقعیت‌های شغلی و سرمایه‌گذاری‌ها و بسیاری موارد دیگر موثر است.

با نرخ بهره مناسب از کاهش ارزش پول خود جلوگیری کنید!

دریافت و پرداخت نرخ بهره یکی از عواملی است که باعث می‌شود ارزش پول شما در مدت زمانی که آن را به دیگران قرض داده‌اید حفظ شود. نرخ بهره میزان پولی است که فرد مقروض در قبال پول قرض گرفته شده به صورت سود و دوره‌ای به صاحب پول می‌پردازد. نرخ بهره انواع گوناگونی دارد که یکی از معروف‌ترین آنها نرخ بهره بانکی است که به دو شیوه ساده و مرکب قابل محاسبه است. بیشتر وام دهندگان ترجیح می‌دهند نرخ بهره بانکی خود را به صورت مرکب حساب کنند تا از طرف مقابل سود بیشتری دریافت کنند.

میزان نرخ بهره بانکی تا حد زیادی به مقروض بودن یا نبودن شما بستگی دارد. اگر شما طرف مقروض هستید بهتر است نرخ بهره بانکی کمتر باشد و در صورتی که فرد قرض دهنده هستید، این منوال برعکس است. نرخ بهره بانکی بر روی بسیاری از زمینه‌ها نظیر پروژه‌های سرمایه‌گذاری، کیفیت ارائه خدمات و کالا و موقعیت‌های شغلی موثر است. 

برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیلک کنید