رقابت برای ساخت «نئوبانک» (Neobank) بعدی در دنیای وب۳، از مسیر اصلی منحرف شده است. اغلب پروژهها همچنان بر ساخت اپلیکیشنهای مستقل، طراحی رابطهای جدید و تلاش دوباره برای جذب کاربران تمرکز دارند. این مسیر، همان نسخه قدیمی و تکراری است که بهتدریج کارایی خود را از دست داده است. در دنیای رمزارز، نسل بعدی خدمات مالی از کاربران نمیخواهد اپلیکیشنهای جدید نصب کنند؛ بلکه در همان جایی که کاربران هستند، به آنها خدمت میرساند.
همکاری تلگرام و تونکوین (TON): فراتر از رقابت نئوبانکها
تلگرام و تونکوین (TON)، تلاش نمیکنند خودشان به نئوبانک تبدیل شوند. آنها از مدتها پیش از این رقابت عبور کردهاند؛ جایی که هنوز شرکتهایی مثل ریولوت (Revolut) و مونزو (Monzo) برای سهم بازار میجنگند. این دو، چیزی را ارائه میدهند که تقریباً همه محصولات بانکی رمزارزی فاقد آن هستند: یک پایگاه کاربری عظیم، رابط کاربری ساده، توزیع در دل جریانهای فعلی استفاده کاربران و زیرساختهایی که خدمات مالی فوری ارائه میدهند.
در حالی که سایر پروژهها بر ویژگیها و جلوههای بصری رقابت میکنند، تونکوین (TON) در سکوت زیرساختی را فراهم کرده که میتواند امور مالی وب۳ را بهصورت نامرئی مقیاسپذیر کند.
آینده، در اپلیکیشنها نیست؛ در ادغام و یکپارچگی است
ادغام پروتکل اثنا (Ethena) در تونکوین (TON)، نشانهای از تغییر عمیق در رویکرد بانکداری وب۳ است. این اتفاق نشان میدهد که موفقیت دیگر از راه طراحی رابطهای جدید برای فاینانس غیرمتمرکز (DeFi) به دست نمیآید، بلکه باید ابزارهای قدرتمند در دل پلتفرمهایی که کاربران از قبل با آنها آشنا هستند، ادغام شوند.
با بیش از ۱۰۰ میلیون کیفپول در TON و بیش از یک میلیارد کاربر در تلگرام، TON توانسته بزرگترین چالش رمزارزها یعنی «توزیع» را حل کند.
بخش رمزارز اغلب نوآوری را با اختراع دوباره اشتباه میگیرد. اما کاربران نیازی به یک اپ جدید دیگر ندارند؛ آنها به سادگی و حذف اصطکاک نیاز دارند. تلگرام این معادله را برعکس کرده است: بهجای تغییر رفتار کاربران، رمزارز را به درون عادات روزمرهشان تزریق میکند. اکنون تجربه کاربری (UX)، نه نرخ سود سالانه (APY)، میدان اصلی رقابت است.
اغلب کاربران حاضر نیستند وارد استخرهای نقدینگی خودکار یا داشبوردهای استیکینگ شوند تا سود بگیرند. لحظه درخشش امور مالی وب۳ فنی نخواهد بود؛ بلکه رفتاری است.
قابلیت «Tap-to-yield» که مستقیماً در تلگرام تعبیه شده، استاندارد جدیدی برای سهولت استفاده تعیین کرده است. کاربران میتوانند توکن USDe واریز کنند و تنها با چند لمس ساده شروع به کسب سود کنند. بدون نیاز به کیفپول خارجی، بدون ایجاد حساب جدید و بدون هیچ اصطکاکی.
اگر رمزارز واقعاً میخواهد مقیاسپذیر شود، باید ارائه پیچیدگی را کنار بگذارد و زیرساختی نامرئی اما کارآمد فراهم کند. وب۳ نباید خود را به همه توضیح دهد؛ بلکه باید آنقدر شهودی باشد که نیازی به توضیح نداشته باشد.
TON در حال ساخت ریلهای مالی نامرئی است
اثنا فقط یکی از اجزای اکوسیستم روبهگسترش TON است. این شبکه، اجزای یک ابراپلیکیشن مالی را نه با تبلیغات بلکه با «کاربرد واقعی» به هم متصل میکند. تتر گُلد (Tether Gold) حالا امکان دسترسی زنجیرهای (Onchain) به طلای توکنیشده ذخیرهشده در خزانههای سوئیس را فراهم کرده و بهزودی با tgBTC، کاربران میتوانند بیتکوین (BTC) را مستقیماً درون تلگرام نگهداری و خرج کنند؛ بدون نیاز به هیچ کیفپول یا صرافی سنتی.
اینها صرفاً مجموعهای از ابزارها نیستند؛ بلکه نقشه راهی برای دسترسی جدید مالی هستند – لایهای که در پسزمینه ناپیداست، اما نحوه تعامل کاربران با داراییهای دیجیتال را از پایه متحول میکند.
دیگر میدان رقابت، «زنجیره» نیست
درحالیکه سایر شبکههای لایهاول (Layer 1) بر سرعت تراکنش، هزینهها و مجموع ارزش قفلشده رقابت میکنند، تلگرام قلمرو واقعی را تسخیر کرده است: «رابط کاربری». اپلیکیشنهای مینی تلگرام (Telegram Mini Apps)، رباتها و کیفپولهای داخلی این امکان را فراهم میکنند که خدمات مالی در قالب گفتوگو (Chat) تجربه شوند – نه بهعنوان بخشی جدا که کاربران باید به آن «وارد شوند».
این همان چیزی است که پذیرش گسترده واقعاً به آن شباهت دارد: نه داشبوردهایی مخصوص معاملهگران حرفهای، بلکه جریانهای روان، اصطکاک حداقلی و خدمات مالی که مثل پیامرسانی احساس میشود. تلگرام قبلاً یک میلیارد کاربر بعدی را وارد کرده است. حالا TON دارد ریلهایی میسازد که آنها را فعال خواهد کرد.
صنعت رمزارز هنوز به افسانهای باور دارد: «محصول بهتر برنده است». در حالی که واقعیت این است: «رابط بهتر از قبل پیروز شده است».
فصل بعدی دیفای: نه سود، بلکه توجه کاربران
استراتژیهای پیچیده و بهینهسازی سود در دیفای اولیه غالب بودند. اما اغلب کاربران نمیخواهند سود حداکثری بگیرند؛ آنها فقط میخواهند «شرکت کنند». اکوسیستم تلگرام این مشارکت را بدون شیب یادگیری سنگین ممکن میسازد. خدمات مالی بومی در همان جایی ظاهر میشوند که کاربران وقتشان را صرف میکنند.
البته، هنوز برای نوآوریهای مستقل جا هست. اما پروژههایی که روی مهاجرت کاربران حساب باز کردهاند – نه حرکت طبیعی کاربران – ممکن است در عصر امور مالی وب۳ تعبیهشده، عقب بمانند.
پروژههایی که بهدنبال رشد با اپلیکیشنهای مستقل و رابطهای پیچیده هستند، ممکن است خیلی زود متوجه شوند که از قافله عقب افتادهاند. توجه، رمپ ورود جدید است. سؤال واقعی این نیست که «کاربران چگونه اپهای جدید را کشف میکنند؟» بلکه این است که «آیا خدمات مالی میتوانند به کاربران برسند، پیش از آنکه کاربران بهدنبالشان بگردند؟»
آینده از اپلیکیشن به «دسترسی» میرسد
در همآمیختگی با تلگرام، فاز بعدی تحول TON قصد دارد شیوه تعامل کاربران با امور مالی را بازتعریف کند. عاملهای هوش مصنوعی بهزودی به دستیاران شخصی تبدیل میشوند که تراکنشها را اجرا کرده و پیچیدگیهای رمزارز را سادهسازی میکنند. بیتکوین (BTC) در تلگرام فقط یک دارایی ذخیره ارزش نخواهد بود؛ بلکه موتور وامدهی، پرداخت و ابزارهای بیشتر خواهد شد. محصولات جدید پسانداز دیفای، کاربرد بلاکچین را با سادگی و تجربه موبایلی یکپارچه نئوبانکها ترکیب خواهند کرد.
رقابت برای ساخت نئوبانک رمزارزی بعدی شاید همین حالا هم پایان یافته باشد نه به این دلیل که یک اپلیکیشن برنده شده، بلکه چون یک پلتفرم، قواعد بازی را از نو نوشته است. برندگان آنهایی خواهند بود که «ادغام میشوند» نه آنهایی که «رقابت میکنند».
بقیه ممکن است بفهمند محصول درستی ساختند اما در جای اشتباه.