فورک چیست؟ تاثیر فورک بر روی قیمت ارز دیجیتال

فورک یکی از اصطلاحات رایج ارز دیجیتال بوده که به طور کلی به منظور اشاره به به‌روزرسانی‌های انجام شده در شبکه بلاک چین استفاده می‌شود. احتمالا اگر در دنیای رمزارزها تازه وارد باشید، پس از شنیدن اسم فورک، به یاد چنگال یا انشعابات لوله کشی ساختمان خواهید افتاد!

این در حالی است که معنای این اصطلاحات در دنیای بلاک چینی زمین تا آسمان با آن چه در دنیای فیزیکی با آن آشنایی دارید، تفاوت دارد و این مسئله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که اصطلاحاتی چون هارد فورک و سافت فورک نیز به آن اضافه شوند.

فورک پیش از این که در فضای ارزهای دیجیتالی مورد استفاده قرار بگیرد، در پروژه‌های نرم‌افزاری منبع باز مورد استفاده قرار می‌گرفت و به معنای ایجاد یک برنامه جدید با تغییر کد منبع بوده است.

در دنیای رمزارزها، فناوری بلاک چین همواره نیازمند به‌روزرسانی و توسعه بوده و این در حالی است که خود بلاک چین غیرقابل تغییر است؛ اما کوین‌هایی که بر روی این بستر طراحی و عرضه می‌شوند تغییرپذیر هستند و دقیقا در همین مرحله است که با اصطلاح فورک مواجه می‌شویم.

با توجه به اهمیت بررسی اصطلاح فورک، ما در این مقاله از کیف پول من قصد داریم تا به بررسی دقیق فورک و همچنین تاثیر آن بر روی قیمت ارز دیجیتال بپردازیم. اگر شما هم به دنیای رمزارزها و اصطلاحات آن علاقه‌مند هستید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

آشنایی با فورک (Fork)

اگر آشنایی مختصری با فناوری بلاکچین داشته باشید، می‌دانید که تغییر اطلاعات ثبت شده در این بلاک‌ چین غیرممکن است؛ چراکه این فناوری از پروتکل‌های خاصی پیروی می‌کند که توسط برنامه‌نویسان به صورت تغییر ناپذیر طراحی و پیاده‌سازی شده‌اند.

برای این که راحت‌تر با این مفهوم تغییر ناپذیر بلاک چین آشنا شوید، به این مثال توجه کنید: در بلاک چین بیت کوین همواره اندازه بلاک برابر با 1 مگابایت است و زمان ماین یک بلاک نیز 10 دقیقه در نظر گرفته شده است.

این‌ها قوانین بلاک چین بیت کوین هستند و مسلما مسئله عدم امکان ایجاد تغییر در بلاک چین بیت کوین برای کسانی که با چنین قوانینی مخالف هستند، چندان خوشایند نیست؛ اما آیا راه‌حلی برای این افراد وجود دارد؟! بله به‌روزرسانی یا ایجاد یک بلاک چین جدید می‌تواند راه‌حل خوبی برای این مشکل باشد.

رمزارزها بر اساس یک سری از کدهای نرم‌افزاری به بازار عرضه می‌شوند که این کدها متن باز بوده و به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهند تا دسترسی‌های لازم برای ارائه نسخه‌های بهتر به بازار را در اختیار داشته باشند.

مسلما ارزهای دیجیتالی نیز همانند هر نرم‌افزار مشابه دیگر، به به‌روزرسانی و همچنین بهبود روند پیشین خود نیاز دارند و این تغییراتی که در جهت بهبود و به‌روزرسانی این رمزارزها در کدهای منبع آن‌ها صورت می‌گیرد، منجر به ایجاد یک انشعاب جدید در شبکه می‌شود که این تغییرات می‌تواند شامل تغییراتی در قوانین شبکه بلاک چین یا حتی اضافه شدن قابلیتی جدید به نسخه پیشین باشد.

ناگفته نماند که در برخی موارد این به‌روزرسانی‌ها و انجام تغییرات به منسوخ شدن نسخه‌های قدیمی منجر شده است.

به خاطر داشته باشید که مفهوم فورک در علم نرم‌افزار با آنچه مقصود ما از فورک در دنیای بلاک چین است، تفاوت دارد. در علم نرم‌افزار هر پروژه‌ای که از کد متن باز پروژه دیگر ایجاد شده باشد را فورک می‌نامند؛ اما منظور ما از فورک در دنیای رمزارزها، عبارت است از پروژه‌هایی که تغییراتی بر روی یک زنجیره اعمال شده یا حتی آن را به دو بخش تقسیم کرده باشد.

بر همین اساس بلاک چین بیت کوین کش که به صورت مستقیم از تغییر پروتکل‌های بیت کوین به وجود آمده است، فورک بیت کوین محسوب می‌شود؛ اما بلاک چین لایت کوین که به صورت مجزا از بلاک چین اصلی بیت کوین ساخته شده و فقط از کد منبع بیت کوین کمک گرفته است، فورک بیت کوین محسوب نمی‌شود.

معرفی انواع فورک

به طور کلی می‌توان به‌روزرسانی‌های انجام شده بر روی بلاک چین را به دو دسته جزئی و کلی تقسیم نمود و بر همین اساس فورک‌ها به دو دسته سافت فورک و هارد فورک تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

سافت فورک

سافت فورک که به انشعاب نرم نیز گفته می‌شود، در واقع روشی سازگار با نسخه قبلی است که یک به‌روزرسانی جزئی در بلاک چین ایجاد می‌کند و شرکت‌کنندگان در شبکه حتی در صورتی که این به‌روزرسانی را انجام ندهند نیز همچان می‌توانند در اعتبارسنجی و همچنین تائید تراکنش‌های شبکه مشارکت داشته باشند.

اما ناگفته نماند که برای ثبت بلاک به وسیله ماینری که این آپدیت را انجام نداده است، مشکلاتی ایجاد می‌شود و شبکه، بلاک وی را رد می‌کند. مثلا در نظر بگیرید که یک سافت فورک قرار است اندازه بلاک‌ها را از 1 مگابایت به 2 مگابایت افزایش دهد، در چنین حالتی نودهایی که نرم‌افزار خود را آپدیت نکرده‌اند، قادر به مشاهده بلاک‌های جدید خواهند بود و حتی می‌توانند در فرآیند اعتبارسنجی شرکت کنند، ولی نمی‌توانند بلاک‌های 1 مگابایتی خود را در شبکه به ثبت برسانند؛ چراکه اکثریت جامعه شبکه، بلاک‌های 1 مگابایتی را به رسمیت نمی‌شناسد و در نتیجه بلاک‌های ارائه شده از سوی این نودها از زنجیره اصلی حذف خواهد شد.

مثال بارزی که برای توضیح سافت فورک می‌توان از آن کمک گرفت، افزوده شدن قابلیت آدرس‌های چند امضایی بر روی شبکه بیت کوین است که با سافت فورک SH2P صورت گرفت.

به عبارت دیگر پذیرش یک سافت فورک، یعنی تداوم همان زنجیره اصلی که بلاک چین در آن حفظ می‌شود؛ ولی کدها، ویژگی‌ها و همچنین ترمیم‌های اعمال شده موجب ارتقا آن می‌شود. دقت کنید که با اعمال سافت فورک، زنجیره جدیدی ساخته نمی‌شود؛ چراکه اکثر نودها این آپدیت را پذیرفته‌اند.

هارد فورک

گاها ممکن است در بین اعضای یک شبکه اختلاف شدیدی در ارتباط با امنیت شبکه، میزان توزیع ارز، سرعت انتقال و مواردی از این قبیل ایجاد شود. بروز چنین اختلافاتی ممکن است در نهایت منجر به یک هارد فورک گردد؛ چراکه این هارد فورک حتما باید صورت گیرد تا ادامه چنین اختلافاتی بر آینده ارز دیجیتالی مورد نظر تاثیر منفی نگذارد.

بنابراین منظور از هارد فورک، تغییرات اساسی است که در نرم‌افزار ایجاد شده، به گونه‌ای که با نسخه‌های قبلی آن سازگاری ندارد و اگر یک شرکت کننده این به‌روزرسانی را انجام ندهد، به طور کلی و برای همیشه از شبکه جدا می‌شود؛ چراکه هارد فورک یک انشعاب دائمی از بلاک چین ایجاد می‌کند.

مثال بارز هارد فورک، فورک بیت کوین کش است که با اندازه بلاک 8 مگابایتی ایجاد شد و به صورت مستقل از بلاک چین بیت کوین نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

شاید این سوال ذهن شما را نیز همانند بسیاری از تریدرها به خود مشغول سازد که بعد از هارد فورک چه اتفاقی می‌افتد و تاثیر هارد فورک بر رمزارز مورد نظر چگونه خواهد بود؟! در پاسخ به این سوال باید بگوییم که غالب نگرانی تریدرها به هنگام هارد فورک، درباره ارزش رمزارز مورد نظر آن‌ها است و چنین تصور می‌کنند که هارد فورک موجب از بین رفتن ارزش رمزارز آن‌ها می‌شود؛ اما چنین تصوری اشتباه است و با هارد فورک، ارز دیجیتال قبلی همچنان به قوت خود باقی است و از شبکه بلاک چین حذف نمی‌شود.

انواع هارد فورک

هارد فورک‌ها را می‌توان با توجه به نحوه اجرا و همچنین هدفی که پشت آن‌ها است، به انواع مختلفی تقسیم نمود که در ادامه با انواع این هارد فورک‌ها بیشتر آشنا می‌شویم:

هارد فورک برنامه ریزی شده

هارد فورک برنامه ریزی شده یا Planned Hard Forks، یک به‌روزرسانی برنامه ریزی شده در پروتکل است که از ابتدا در نقشه راه پروژه مورد توجه بوده است. از آن جایی که این به‌روزرسانی در جهت ارتقا قابلیت‌ها و ویژگی‌های بلاک چین بوده، تمامی شرکت کنندگان به رهبری توسعه‌دهندگان اصلی به زنجیره جدید هدایت می‌شوند و نرم‌افزار خود را آپدیت می‌کنند؛ چراکه این تغییرات در سطح کد نویسی پایه شبکه صورت می‌گیرد.

در این نوع از هارد فورک، زنجیره قبلی از شماره بلاک مشخصی قطع شده و زنجیره جدیدی شروع به کار می‌کند. البته ناگفته نماند که در چنین فورک‌هایی کوین جدید به وجود نمی‌آید و دو نمونه بارز هارد فورک‌، هارد فورک لندن در شبکه اتریوم و هارد فورک آلونزو در شبکه کاردانو است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

هارد فورک لندن در شبکه اتریوم

این هارد فورک که در تاریخ 4 اوت 2021 (13 مرداد سال 1400) به قوع پیوست شامل پنج پیشنهاد بهبود شبکه اتریوم بود که ارتقای قابلیت‌های بلاک چین اتریوم را به همراه داشت.

یکی از تغییرات مهمی که از این هارد فورک در شبکه اتریوم به وجود آمد، تغییر EIP 1559 نام دارد که در واقع مکانیسمی به منظور محدود کردن تدریجی رشد عرضه اتر بوده که به موجب آن با انجام هر تراکنش مقدار متغییری اتر از گردش خارج شده و این تغییر در نهایت به کاهش کارمزد تراکنش‌های اتر کمک می‌کند.

هارد فورک آلونزو در شبکه کاردانو

هارد فورک آلونزو در تاریخ 12 آگوست سال 2021 (21 مرداد ماه سال 1400) در شبکه کاردانو به وقوع پیوست که به کمک آن این امکان برای کاربران این شبکه فراهم شد تا قراردادهای هوشمند کاردانو با کمک اسکریپت‌های پلوتوس بر روی این بلاک چین نوشته شود.

ناگفته نماند که تیم توسعه‌دهند شبکه کاردانو، این اسکریپ را زبانی توسعه یافته برای قراردادهای هوشمند و همچنین پلتفرمی به منظور اجرای برنامه‌ها با استفاده از زبان برنامه نویسی هسکل (haskell) معرفی کرده‌اند.

هارد فورک بحث برانگیز

هارد فورک بحث برانگیز معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که اختلاف نظر شدیدی در میان اعضای شبکه رخ می‌دهد و همین مسئله سبب می‌شود تا بخشی از شرکت کنندگان، زنجیره جدیدی را با انجام تغییراتی که به نظر خودشان بهتر است صورت گیرد را در کد ایجاد می‌نمایند. از نمونه‌های بارز هارد فورک‌های بحث برانگیز می‌توان به اتریوم کلاسیک و همچنین بیت کوین کش اشاره کرد.

مطلب پیشنهادی : وایت پیپر چیست و چرا باید قبل از سرمایه گذاری وایت پیپر را بخوانیم؟

شبکه اتریوم به منظور خنثی کردن تاثیرات حملات هکری در ژوئن سال 2016 دچار هارد فورک شد که ویتالیک بوترین، بنیاد اتریوم، توسعه‌دهندگان اصلی اتریوم و همچنین اکثر شرکت کنندگان این شبکه موافقت خود را با این هارد فورک اعلام کرده و فقط عده محدودی از مواضع خود کوتاه نیامده و نرم‌افزار خود را آپدیت نکردند که بلاک چین مورد استفاده آن‌ها به اتریوم کلاسیک تغییر نام یافت که امروزه هدایت شبکه اتریوم کلاسیک بر عهده چارلز هاسکینسون، بنیان‌گذار کاردانو، قرار گرفته است.

تاثیر فورک بر روی قیمت ارز دیجیتال

فورک‌ها با توجه به این که در چه شرایطی و همچنین با چه هدفی رخ می‌دهند، می‌توانند قیمت ارزهای دیجیتالی را تحت تاثیر خود قرار دهند. البته ناگفته نماند که قیمت ارزهای دیجیتالی به پارامترها و فاکتورهای متعددی وابسته است و به همین دلیل نمی‌توان فورک‌ها را عامل اصلی تغییر قیمت و نوسان بازار رمزارزی معرفی کرد.

به طور کلی فورک‌ها به 3 دلیل می‌توانند در افزایش یا کاهش قیمت یک رمزارز نقش کلیدی ایفا نمایند که در ادامه به بررسی کامل این سه علت می‌پردازیم:

توزیع رایگان کوین‌های جدید

به هنگامی که یک هارد فورک بحث برانگیز همچون هارد فورک بیت کوین کش در پیش است، کوین‌های موجود بر روی زنجیره اصلی، در زنجیره فورک شده نیز کپی می‌شوند و علت این امر را می‌توان در این موضوع جستجو کرد که تاریخچه تراکنشات قبل از فورک در هر دو این زنجیره‌ها مشترک و یکسان است و در واقع زنجیره جدید، به هنگام فورک شدن، مسیر جدیدی را در این تاریخچه مشترک رقم می‌زند.

در نتیجه در صورتی که بعد از وقوع یک هارد فورک، رمزارز جدیدی متولد شود، در این صورت کاربرانی که رمزارز اولیه را در کیف پول خود نگهداری می‌کرده‌اند به همان میزان، ارز دیجیتال دوم را نیز به صورت رایگان دریافت می‌کنند.

البته نکته قابل توجه در این مسئله این است که ارزهای تازه متولد شده منحصرا به کاربرانی تعلق خواهد گرفت که تا قبل از وقوع هارد فورک، ارز دیجیتال اولیه را به دست آورده‌اند. مسلما با این توضیحات می‌توانید حدس بزنید که تاثیر چنین پدیده‌ای بر روی قیمت رمزارز چگونه خواهد بود.

مطلب پیشنهادی : لیکوئید چیست؟

هنگامی که چنین هارد فورکی قرار است اتفاق افتد، بسیاری از تریدرها و سرمایه‌گذاران تلاش می‌کنند که تا قبل از فرا رسیدن زمان اجرای فورک، ارز دیجیتال اولیه را خریداری کنند تا بتوانند به همان میزان ارز ثانویه را به صورت رایگان به دست آورند و این مسئله سبب افزایش میزان تقاضا در کوین‌های شبکه اصلی شده و طبیعتا قیمت و ارزش آن را افزایش می‌دهد.

ایجاد احساسات عمومی متضاد (مثبت یا منفی) پیرامون پروژه

یکی از عوامل دیگری که به هنگام فورک بر قیمت ارز دیجیتال تاثیر می‌گذارد، ایجاد احساسات عمومی مثبت و منفی پیرامون پروژه است. هنگامی که یک هارد فورک برنامه ریزی شده رخ بدهد و به تبع آن قابلیت‌های یک بلاک چین ارتقا یابد، می‌توان احساسات عمومی کاربران نسبت به این اتفاق را پیش‌بینی کرد که این احساس مثبت خواهد بود و همین مسئله به تنهایی می‌تواند سیگنالی برای افزایش قیمت‌ها باشد.

به عنوان مثال شبکه کاردانو را در نظر بگیرید که با اجرای موفقیت آمیز هارد فورک آلونزو، توانست زمینه را برای ایجاد قراردادهای هوشمند در این بلاک چین فراهم نماید. این اتفاق به ظاهر ساده، میزان محبوبیت کاردانو را نزد کاربران افزایش داده و مشوق آن‌ها در نگهداری رمزارز ADA خواهد بود.

بنابراین، با مشخص شدن زمان اجرای این هارد فورک، اشتیاق تریدرها به خرید این ارز بیشتر شده و نتیجتا سبب شد تا قیمت آن افزایش یابد.

تاثیرگذاری بر عرضه کوین‌ها

برخی از فورک‌ها با انجام تغییراتی در قوانین اجماع شبکه، به صورت مستقیم بر میزان عرضه یا نرخ عرضه کوین‌ها تاثیر می‌گذارند. مثلا فرض کنید که قرار است هارد فورکی در یک شبکه اجرا شده و در نتیجه آن استخراج کوین‌ها سخت‌تر شده یا نرخ عرضه پاداش شبکه کاهش یابد.

در این حالت، نرخ عرضه کوین‌ها مستقیما تحت تاثیر این هارد فورک قرار گرفته و این مسئله بر میزان تقاضای کاربران به شدت تاثیرگذار خواهد بود؛ چراکه اگر تریدرها بدانند که پس از اجرای این فورک، پاداش استخراج توکن یک کوینی از 10 به 5 واحد کاهش می‌یابد.

مسلما قبل از اجرای این هارد فورک، میزان بیشتری از توکن‌های این کوین را ذخیره می‌کنند و البته عکس این جریان نیز ممکن است رخ دهد و اگر قرار باشد فورکی اجرا شود که بر اساس آن سقف عرضه کوینی افزایش یابد، این موضوع نیز بر میزان تقاضا و قیمت آن موثر خواهد بود.

نکته مهم در بررسی فورک و انواع آن

در این مقاله از کیف پول من به بررسی فورک و انواع آن پرداختیم و متوجه شدیم که فورک به معنی تغییر پروتکل‌های توافق کاربران در دفتر کل توزیع شده است که به کمک آن می‌توان در قوانین بلاک چین‌ها تغییراتی ایجاد کرد.

اگر چه در طول تاریخ بازار ارزهای دیجیتالی همواره انتقاداتی بر فورک وارد بوده؛ اما باید بپذیریم که فورک‌ها به طور کلی با توجه به تاثیراتی که در قیمت ارزهای دیجیتالی می‌گذارند، برای جامعه تریدارها و سرمایه‌گذاران رمزارزها مفید هستند.

در حقیقت دنیای ارزهای دیجیتالی یک دنیای جدید و نوپا محسوب می‌شود و مسلما پیشرفت حوزه‌های مختلف آن به صورت گام به گام انجام می‌گیرد و در حال حاضر، تنها روشی که می‌توان با کمک آن این پیشرفت‌ها را لمس نمود، کمک گرفتن از فورک‌ها می‌باشد.

ناگفته نماند که اگر در ارتباط با فورک و تاثیر آن بر قیمت ارزهای دیجیتالی سوالی دارید که در این مقاله به آن اشاره نشده است، می‌توانید سوال خود را در بخش نظرات مطرح کنید تا در اسرع وقت به وسیله کارشناسان ما در کیف پول من به آن پاسخ داده شود.

برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید