در حالی‌که بانک‌های سنتی روز‌به‌روز علاقه بیشتری به حوزه رمزارزها پیدا می‌کنند و در آن فعال‌تر می‌شوند، اما همه از این روند خوشحال نیستند. روز جمعه، «فابیو پانتا»، سیاست‌گذار بانک مرکزی اروپا (ECB) و رئیس بانک ایتالیا، زنگ خطر را به صدا درآورد.
پانتا این وضعیت را دارای ریسک جدی می‌داند. پیام او روشن بود: اگر بانک‌ها بی‌محابا وارد بازار دارایی‌های دیجیتال شوند، ممکن است اعتماد مشتریان را از دست بدهند. و زمانی‌که این اعتماد خدشه‌دار شود، نه‌تنها رمزارزها، بلکه کل نظام مالی با آسیب مواجه خواهد شد.
اما چه چیزی باعث شده بانک مرکزی اروپا در این زمان خاص هشدار بدهد؟ چرا حالا، زمانی‌که به‌نظر می‌رسد پذیرش رمزارزها به جریان اصلی اقتصاد وارد شده است؟
خطری که بانک‌ها نباید از آن غافل شوند
در جریان ارائه گزارش سالانه بانک ایتالیا، پانتا نگرانی‌های خود را به‌طور عمومی بیان کرد. او هشدار داد که هرچه بانک‌های بیشتری با شرکت‌های رمزارزی وارد همکاری شوند، ممکن است باعث سردرگمی مشتریانی شوند که این محصولات دیجیتال را همانند خدمات سنتی بانکی تلقی می‌کنند.
او گفت: «دارندگان دارایی‌های رمزارزی ممکن است ماهیت این دارایی‌ها را به‌درستی درک نکنند و آن‌ها را با محصولات بانکی سنتی یکی بدانند؛ مسئله‌ای که در صورت وقوع ضرر می‌تواند پیامدهای منفی برای اعتماد به نظام اعتباری به همراه داشته باشد.»
این مسئله صرفاً یک هشدار نظری نیست. اگر مردم فکر کنند سرمایه‌گذاری‌شان در رمزارزهایی که تحت حمایت بانک‌ها هستند به اندازه حساب‌های پس‌انداز ایمن است و سپس دچار ضرر شوند، این اتفاق می‌تواند ضربه جدی به اعتماد عمومی وارد کند.
بانک‌های اروپایی وارد میدان شده‌اند!
با وجود این هشدارها، برخی از بزرگ‌ترین مؤسسات مالی اروپا از مدت‌ها پیش وارد دنیای رمزارزها شده‌اند.
بانک Intesa Sanpaolo ایتالیا اوایل سال جاری یک میلیون یورو بیت‌کوین خریداری کرد. مدیرعامل این بانک، «کارلو مسینا»، این اقدام را «آزمایشی» نامید، اما در واقع بخشی از استراتژی گسترده‌تر این بانک در حوزه دارایی‌های دیجیتال است. این بانک از سال ۲۰۲۳ میز معاملاتی رمزارز راه‌اندازی کرده و اکنون در حال انجام معاملات اسپات رمزارزهاست.
در اسپانیا نیز، بانک Santander به‌دنبال گسترش بیشتر فعالیت‌های رمزارزی خود است. طبق گزارش بلومبرگ، این بانک در حال بررسی راه‌اندازی استیبل‌کوین و ارائه خدمات رمزارزی به کاربران از طریق پلتفرم دیجیتال خود است.
این روندها دقیقاً همان چیزهایی هستند که پانتا با دقت آن‌ها را زیر نظر دارد؛ روندی که از ادغام فزاینده بانک‌های سنتی با دنیای رمزارزها حکایت دارد و با سرعتی پیش می‌رود که شاید قانون‌گذاران آمادگی کافی برای آن را نداشته باشند.
استیبل‌کوین‌ها و شرکت‌های بزرگ فناوری؛ تهدیدی بزرگ‌تر؟
پانتا فقط به دارایی‌های رمزارزی هشدار نداد؛ بلکه استیبل‌کوین‌ها را نیز مورد انتقاد قرار داد و هشدار داد که رشد آن‌ها می‌تواند زیرساخت‌های پرداخت سنتی را تضعیف کند، به‌ویژه اگر شرکت‌های فناوری بزرگ وارد این عرصه شوند.
او گفت:
«در نبود یک چارچوب قانونی مناسب، استیبل‌کوین‌ها به‌هیچ‌وجه گزینه قابل اعتمادی برای پرداخت نیستند.»
نگرانی او این است که پلتفرم‌های عظیم فناوری بتوانند استیبل‌کوین‌ها را در مقیاس جهانی ترویج دهند و در این روند، نقش پول صادرشده توسط بانک‌های مرکزی را به حاشیه برانند.
راهبرد اروپا: رقابت با رمزارز، نه ممنوعیت
با این حال، پانتا خواستار ممنوعیت رمزارزها نیست. او راه‌حل را در هم‌سویی با تحولات فناوری می‌بیند، نه در مقابله با آن. پروژه یورو دیجیتال بانک مرکزی اروپا دقیقاً از همین نیاز سرچشمه می‌گیرد.
او گفت:
«آنچه نیاز داریم، پاسخی است درخور این تحول فناورانه.» و افزود: «پروژه یورو دیجیتال از همین ضرورت نشأت می‌گیرد.»
خلاصه پیام پانتا این است: رمزارزها از بین نخواهند رفت. اما اگر بانک‌ها و نهادهای نظارتی به‌درستی و با سرعت کافی عمل نکنند، ممکن است اعتماد عمومی را از دست بدهند و کل نظام مالی با ریسک مواجه شود.
