این روزها که فعالیت در بازارهای مالی رونق چشمگیری پیدا کرده، شیوههای متعددی برای کسب درآمد از این بسترهای سودآور فراهم شده است. برخی از کاربران تازه وارد به بازارهای مالی چنین تصور میکنند که ترید و انجام معاملات خرید و فروش مکرر، تنها راه کسب درآمد از بازارهای مالی است! این در حالی بوده شیوههای موثر دیگری مثل سبدگردانی نیز وجود دارد که امکان کسب بازدهی در بلندمدت و کاهش ریسک معاملاتی را فراهم میآورد. حال سوال اینجاست که تفاوت ترید و سبدگردانی چیست؟ آیا تفاوت ترید و سبدگردانی در مزایا و معایب هر یک از آنها ظهور پیدا کرده است؟
با توجه به اهمیت این موضوع، ما این مقاله از بلاگ کیف پول من را به بررسی تفاوت ترید و سبدگردانی اختصاص دادهایم. اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
آشنایی با مفهوم ترید و سبدگردانی
برای کشف تفاوت ترید و سبدگردانی باید درک صحیحی از ماهیت هر یک از این شیوههای کسب درآمد از بازارهای مالی داشته باشیم:
ترید چیست؟
در یک تعریف کلی از ترید (Trade)، میتوان آن را مبادله داوطلبانه کالاها یا خدمات در مقابل پول یا کالای دیگر در نظر گرفت. البته در حوزه ترید با مباحث مهم حقوقی مثل آزادی قراردادی و حکومت اراده مواجه هستیم؛ به بیان سادهتر، هیچ یک از طرفین معامله و ترید، تعهدی به انجام آن ندارند و معامله تنها در زمانی صورت میپذیرد که طرفین انجام آن را برای منافع خود مفید بدانند. زمانی که در بازار ارز دیجیتال به فروش و خرید ارز دیجیتال میپردازید یا در بازار سهام به سراغ خرید و فروش سهام میروید، به این کار شما اصطلاحاً ترید گفته میشود. هدف از ترید متفاوت است و بستگی به شرایط تریدر دارد. گاهی ترید با هدف کسب سود و گاهی با هدف دوری از ضرر و کاهش زیانهای وارده به سرمایه صورت میپذیرد. اصولاً ترید دارای اهداف کوتاه مدت بوده و تریدر به دنبال کسب سود از تغییرات قیمتی در بازههای زمانی نسبتاً کوتاه است. سطح انعطاف ترید به قدری است که شخص ممکن است به هنگام استفاده از یک موقعیت مناسب، در عرض چند دقیقه سود خوبی به دست آورد.
سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی که به آن مدیریت پرتفولیو (Portfolio Management) گفته میشود، به فرآیندی اشاره دارد که در آن یک سبد سرمایهگذاری ایجاد و مدیریت میشود. سبدگردانی در واقع هنر و علم انتخاب ترکیب مناسبی از سرمایهگذاریها مطابق با اهداف مالی و تحمل ریسک سرمایهگذار است. به بیان سادهتر، در سبدگردانی با نگهداری مجموعهای از داراییهای مختلف نظیر سهام، طلا، رمزارزها و غیره مواجه هستیم. هدف فرد در سبدگردانی، افزایش بازدهی سرمایهگذاری و به حداکثر رساندن دارایی سرمایهگذاران از طریق تصمیمگیری درباره یک سبد بهینه است. به بیان بهتر، زمانی که شخصی وارد حوزه سبدگردانی میشود، به دنبال به حداکثر رساندن بازدهی با حداقل ریسک در بازه زمانی معین است. به طور کلی شیوههای مختلفی برای سبدگردانی وجود دارد که عبارتند از: مدیریت سبد سهام فعال، غیرفعال، اختیاری و غیراختیاری.
مزایا و معایب ترید
قدم بعدی در ارزیابی تفاوت ترید و سبدگردانی، توجه به مزایا و معایب هر یک از آنهاست. بررسی مزایا و معایب ترید به شرح زیر است:
ترید چه مزایایی دارد؟
- وجود محدودیتهای حداقلی: هر فردی میتواند به راحتی ترید را در بازارهایی مثل بازار ارز دیجیتال شروع کند و شروع فعالیت ترید در بسیاری از بازارهای مالی نیازی به ارائه مجوز و گواهی وجود ندارد.
- مستقل از موقعیت مکانی: فعالیت بازارهای مالی به شکل آنلاین صورت میپذیرد و همچون مشاغل نیازی به این که در مکان معینی به ترید بپردازید، وجود ندارد. به لحاظ تئوری در هر مکانی به شرط وجود اتصال به اینترنت میتوان ترید انجام داد و فرقی میان ترید در ساحل، خانه یا گیم نت (!) وجود ندارد.
- عدم وجود سقف درآمدی: هر تریدر متناسب با تحلیلهای خود و تنظیم یک استراتژی معاملاتی صحیح خرید و فروش میتواند از موقعیتهای سودآور برای کسب حداکثر بازدهی بهره ببرد. مثل ماجرای تریدری که در عرض 3 ساعت با سرمایهگذاری 400 دلاری بر روی میم کوین QUANT سودی نزدیک به 1 میلیون دلار کسب کرد.
- انعطافپذیری: بازار رمزارزها ساعت تعطیلی ندارد و معاملهگران به صورت 24 ساعته در آن مشغول به ترید هستند. نداشتن ساعت فعالیت خاص موجب شده تا هر تریدر متناسب با شرایط زندگی روزمره خود، بتواند بخشی را به ترید اختصاص دهد. از طرفی اگر در هر ساعت از شبانه روز به پول خود نیاز داشته باشید، به راحتی میتوانید از طریق صرافیها رمزارز خود را فروخته و به ارز فیات تبدیل کنید.
- عدم وجود مالیات: اشتغال به ترید نیازی به کسب مجوز تجاری و تشکیل پرونده مالیاتی ندارد. تنها چیزی که به آن نیاز دارید یک لپ تاپ یا گوشی هوشمند است؛ در نتیجه ترید مشمول مالیات بر درآمد نخواهد شد.
- تعهد زمانی متغییر: متناسب با استراتژی معاملاتی تریدر، ترید میتواند به شغل نیمه وقت تبدیل شود. استراتژیهای متنوع و رباتهای معاملهگر شرایطی را فراهم آورده تا تریدرها با صرف مدت زمان اندک در روز نیز بتوانند سود خوبی کسب کنند.
ترید چه معایبی دارد؟
- وجود فشارهای استرسی: اخیراً مقالاتی در حوزه تکنیکهای مدیریت استرس برای تریدرها منتشر شده است و علت چنین امری، بار استرسی بالایی است که معاملهگران تحمل میکنند. زمین ترید همواره شما را به سمت برد هدایت نمیکند و در برخی مواقع ممکن است بخت با شما یار نباشد! بسیاری از تریدرها زمانی که در ضرر هستند، بار فشار سنگینی را بر روی دوش خود احساس میکنند. از طرفی نوسانات شدید قیمتی به دلیل تاثیرگذاری بر طمع کسب سود بیشتر یا ترس از مواجهه با ضرر بیشتر، استرسزا است.
- عدم وجود سود تضمینی: هیچ چیز در بازارهای مالی قطعی نیست، به طوری که ممکن است شما 24 ساعت پشت لپ تاپ خود باشید؛ اما باز هم ضرر کنید! پذیرش ضرر عمدتاً برای مبتدیان دشوار است و با انجام معاملات هیجانی بیشتر خود را در میان انبوهی از معاملات اشتباه غرق میکنند. تریدر در بازار مالی دست به عصا راه میرود و تحلیلها فقط بر روی احتمالات بنا شدهاند.
- امکان از دست دادن سرمایه: در صورتی که استراتژی درستی نداشته باشید یا به استراتژی معاملاتی تنظیم شده براساس تحلیلهای صحیح پایبند نمانید، امکان از دست دادن کل سرمایه وجود دارد. بنابراین، بهتر است فقط آن مقدار سرمایهای را وارد حوزه ترید کنید که تحمل از دست دادن آن را دارید.
مزایا و معایب سبدگردانی
طرف دیگر ماجرا در شناسایی تفاوت ترید و سبدگردانی به بررسی مزایا و معایب سبدگردانی و مدیریت پرتفولیو اختصاص پیدا کرده است:
سبدگردانی چه مزایایی دارد؟
- به حداکثر رساندن بازدهی: سبدگردانی در صورتی که به صورت صحیح انجام پذیرد میتواند به بازدهی حداکثری منجر شود ولو آنکه شخص بودجه محدودی در اختیار داشته باشد. یک سبدگردانی موفق در چارچوب ساختاریافته برای تجزیهتحلیل و انتخاب بهترین کلاس دارایی تحقق پیدا میکند.
- هدایت به سمت انتخاب درست: سبدگردانی ابزاری بوده که به سرمایهگذار در انتخاب سبد دارایی صحیح کمک میکند. در نتیجه چنین مزیتی، امکان اتخاذ تصمیمات آگاهانه برای شخص سرمایهگذار فراهم میشود تا متناسب با اهداف و شرایط خود تصمیمگیری کند.
- کاهش ریسک: سبدگردانی صحیح مانع از بروز فاجعه میشود! فاجعه در این جمله به معنای مواجهه با ریسکهای بزرگ است که احتمال از دست رفتن سرمایه را افزایش میدهد. در سبدگردانی شخص به جای تمرکز بر روی یک دارایی، سرمایه خود را میان طبقات مختلف دارایی پخش میکند. این موضوع همان استراتژی است که ریسک را در سبدگردانی کاهش میدهد. فرض کنید شخصی فقط بر روی طلا سرمایهگذاری کرده باشد و قیمت جهانی طلا افت کند، در این حالت شخص با ضرر هنگفتی مواجه خواهد شد و این همان چیزی است که سبدگردانی مانع آن میشود.
- مدیریت نقدینگی و بهبود درک مالی: در سبدگردانی شخص میتواند داراییها را به گونهای انتخاب کند که در صورت نیاز به پول بتواند آنها را به راحتی بفروشد. انتخاب این کلاس داراییها نیازمند داشتن اطلاعات کافی درباره نحوه کار بازار مالی و تسلط بر مفاهیم مالی متعدد است؛ در نتیجه به ارتقای سطح دانش مالی شخص کمک میکند.
سبدگردانی چه معایبی دارد؟
- عدم خنثیسازی ریسک: هرچند که سبدگردانی تأثیر خوبی در کاهش ریسک معاملات و سرمایهگذاری دارد؛ اما باید توجه داشت که به طور کامل این ریسک را خنثی نمیکند و همچنان باید استراتژیهایی برای مدیریت ریسک تنظیم کرد.
- احتمال پیشبینی نادرست: در سبدگردانی نیز همچون ترید نیازمند انجام تحلیل برای انتخاب کلاس دارایی هستیم و در صورتی که دادههای تاریخی برای ارزیابی بازده اشتباه باشند، در این صورت پیشبینی شخص نیز اشتباه از آب در خواهد آمد.
- خطر تنوع بیش از حد: زمانی که شخص سرمایه خود را میان طبقات متنوع دارایی پخش میکند، اگر تعداد داراییها بیش از حد معمول باشند، کنترل و مدیریت سرمایه بسیار دشوار خواهد شد و عواقبی جدی برای سرمایهگذاری در پی خواهد داشت. البته زمانی که در حوزه سبدگردانی به مهارت بالایی دست پیدا کنید، مدیریت چنین سبدهای متنوعی راحتتر شده و این ریسک از بین میرود.
تفاوت ترید و سبدگردانی در چیست؟
ترید و سبدگردانی با وجود شباهتها، تفاوتهایی در هدف، افق زمانی، تعداد تراکنش، ریسک، مهارتهای مورد نیاز، جنبههای روانی و هزینهها دارند. به طور خلاصه، تفاوت ترید و سبدگردانی را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید:
معیارها | ترید | سبدگردانی |
هدف | کسب سود از نوسانات قیمتی در بازه زمانی کوتاه | دست یافتن به رشد بلند مدت |
افق زمانی | کوتاه (غالباً چند دقیقه تا چند ساعت) | طولانی (ماهها و حتی سالها) |
تعداد تراکنش | خرید و فروش مکرر و تراکنش زیاد | انجام معاملات کمتر |
میزان ریسک | بالا | کم |
مهارتها | تسلط به ابزارهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال | تسلط به روندهای اقتصاد کلان |
جنبه روانی | فشار مداوم به دلیل تصمیمگیری سریع | فشار روانی کمتر به دلیل فرآیند طولانی مدت |
هزینه معاملات | هزینه بالا به دلیل پرداخت کارمزد بیشتر | هزینه کم به دلیل کارمزد کمتر |
ترید یا سبدگردانی؛ مسئله این است!
ترید و سبدگردانی هر دو شیوهای برای کسب درآمد از بازارهای مالی مختلف هستند. تفاوت ترید و سبدگردانی در جنبههای مختلفی نمود پیدا کرده است؛ اما این که کدام را بر دیگری ترجیح دهیم، کاملاً به شرایط شخص سرمایهگذار بستگی دارد. اگر به دنبال کسب سود کوتاه مدت هستید و تحمل ریسک بالایی دارید، ترید گزینه مناسبی برای شماست؛ در غیراینصورت باید به سراغ سبدگردانی و مدیریت پرتفولیو بروید. نظر شما درباره تفاوت ترید و سبدگردانی چیست؟ به نظر شما کدام یک گزینه مناسبتری برای شماست؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.