الگوهای تکرار شونده در طبیعت، سر منشا شکلگیری دنباله فیبوناچی بودند که این الگوها را میتوان در شاخههای درخت، DNA و غیره مشاهده کرد. این الگوهای تکرارشونده ترکیبی موزون و چشمنواز را ایجاد کردهاند؛ اما نکته جالب ماجرا اینجاست که این الگوهای تکرارشونده فقط به طبیعت منحصر نشده و در بازارهای مالی نیز میتوان ردپای آنها را مشاهده کرد.
به همین علت است که در تحلیل تکنیکال استفاده از اندیکاتور فیبوناچی به یک ابزار مهم تبدیل شده و تریدرها از این ابزار تحلیلی برای شناسایی سطوح مقاومت و حمایت بهره میبرند. این سطوح اصلاحی با کمک نسبتهای طبیعی ریاضی، بینش خوبی را درباره احتمال برگشت قیمت یا ادامهدار بودن روند فعلی در اختیار تحلیلگران قرار میدهند. با ما در این مقاله از بلاگ کیف پول من همراه باشید تا اطلاعاتی جامعی درباره اعداد فیبوناچی و اهمیت آنها در بازار رمزارزها به دست آورید.
اعداد فیبوناچی چیست؟
اعداد فیبوناچی به اعدادی گفته میشود که میتوان آنها را در یک دنباله اعداد صحیح مشاهده کرد. در این دنباله مبنا بر این است که هر عدد حاصل جمع دو عدد ماقبل خود است. دو عدد اولیه در دنباله فیبوناچی 1 و 1 یا 0 و 1 است. به طور کلی اعداد فیبوناچی در این دنباله به شرح زیر هستند:
1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, ….
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, …
عنوان اعداد فیبوناچی از نام ریاضیدان ایتالیایی لئوناردو فیبوناچی (که به نام لئوناردو پیزانو نیز شناخته میشود) گرفته شده است. فیبوناچی در کتابی تحت عنوان «Liber Abaci» در سال 1202 این دنباله را به ریاضیدانان اروپایی معرفی کرد. البته بحثهایی درباره این که دنباله اعداد فیبوناچی را ریاضیدانهای هندی یافته بودند، وجود دارد. از آنجایی که پدر فیبوناچی یک تاجر بود، همراه با پدر خود به سفرهای زیادی میرفت و همین باعث شد تا در زمانی که در شمال آفریقا زندگی میکند، بر سیستم حساب هندو-عربی تسلط پیدا کند.
فیبوناچی در کتاب Liber Abaci به هنگام فکر کردن بر روی پرورش خرگوش به این دنباله اعداد اشاره کرد. سوالی که او مطرح کرد این بود: «با فرض اینکه جفت خرگوش تازه متولد شده (یک نر و یک ماده) در مزرعه قرار گیرند، با این اوصاف در طول یکسال چند جفت وجود خواهد داشت؟»
اعداد فیبوناچی در بازار ارز دیجیتال
فیبوناچی اصلاحی ابزاری محبوب بوده که توسط تحلیلگران فعال در حوزه تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد. پایه و اساس فیبوناچی اصلاحی همان اعداد شناسایی شده از سوی ریاضیدان ایتالیایی است. البته توجه داشته باشید که این ابزار تحلیلی از روابط ریاضی بین اعداد در دنباله فیبوناچی بیشتر از خود اعداد بهره میبرد. در این اندیکاتور، فاصله عمودی میان سطوح پایین و بالای قیمت یک روند بلند مدت به نسبتهای فیبوناچی 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 100 درصد تقسیم میکند.
به هنگامی که این سطوح نسبت بر روی نمودار قیمتی مشخص شد، خطوط افقی بر روی سطوح نسبت نمودار رسم میشوند که نشاندهنده سطوح حمایت احتمالی (که در آن سقوط قیمت متوقف میشود) و سطوح مقاومت (که در آن رشد قیمتی متوقف میشود) هستند. در دنباله اعداد فیبوناچی، هر عدد تقریباً 1.618 برابر بیشتر از عدد قبلی است. به عنوان مثال 21.13 برابر با 1.615 است درحالی که 55.34 برابر با 1.618 است.
در دنباله اعداد فیبوناچی، صفر درصد نشانه شروع اصلاح و 100 درصد نشاندهنده یک معکوس کامل از قسمت حرکت اصلی است. به طور خلاصه، معاملهگران از سطوح اصلاحی الگوریتم فیبوناچی به منظور شناسایی موقعیتهای استراتژیک معاملاتی برای استفاده از دستور Stop Loss یا هدفگذاری قیمت مطلوب استفاده میکنند. در طول یک روند صعودی، از سطوح اصلاحی فیبوناچی میتوان به عنوان نقاط خرید بالقوه در عقبنشینیهای قیمتی استفاده کرد.
در روندهای نزولی نیز با استفاده از اندیکاتور فیبوناچی میتوان نقاط ورود و فروش سودآور کوتاهمدت را شناسایی کرد. به هنگامی که یک سطح قیمت فیبوناچی با سطوح قیمتی شاخص تکنیکال دیگر همپوشانی داشته باشد، به سطح قیمتی تقویت شده با حمایت یا مقاومت قویتر تبدیل خواهد شد. ناگفته نماند که سطوح قیمت اصلاحی فیبوناچی برخلاف میانگینهای متحرک، ثابت بوده و به تریدر اجازه میدهد تا نقاط قیمتی حمایت و مقاومت را پیشبینی کرده و به راحتی شناسایی کنند.
سطوح اصلاحی فیبوناچی
به یاد داشته باشید که نوسانات قیمتی در ارزهای دیجیتال ناشی از احساسات بازار و تاثیر میزان عرضه و تقاضاست؛ درنتیجه معاملهگران همواره باید توجه ویژهای به سطوح مقاومت و حمایت داشته باشند. اندیکاتور فیبوناچی نقش مهمی در تعیین این سطوح دارد. متناسب با استراتژی معاملاتی خود میتوانید از سطوح مختلف فیبوناچی کمک بگیرید.
این سطوح به شرح زیر هستند:
- سطح اصلاحی 0.236 فیبوناچی: برای انجام معاملات با سرعت بالا مناسب بوده و روند باید حجم قابل توجهی را نشان دهد.
- سطح اصلاحی 0.382 فیبوناچی: این سطح اصلاحی اصولاً یک سطح کم اهمیت در بازار ارز دیجیتال بوده و در آن بازار اغلب به سمت سطح اصلاح 0.5 فیبوناچی حرکت میکند.
- سطح اصلاحی 0.5 فیبوناچی: این سطح، مهمترین و موثرترین اصلاح ابزار فیبوناچی است. این سطح نشاندهنده میانگین حرکت بوده و بسیاری از الگوریتمها و معاملهگران در این سطح میتوانند با نصف قیمت خرید خود را انجام دهند.
- سطح اصلاحی 0.618 فیبوناچی: این سطح در ترکیب با سطح اصلاحی 0.5 فیبوناچی، یک سطح ورود و خروج موثر را شکل میدهد. بازار میتواند بین 0.382 و 0.618 اصلاحی در نوسان باشد. این جایی است که معاملات پول بک (Pullback) بهینه انجام میشود.
- سطح اصلاحی 0.786 فیوناچی: این سطح نیز اهمیت کمتری دارد. این روند در غالب موارد مدتهاست که از بین رفته و تریدر در این سطح باید از انجام معامله پول بک خودداری کنند. اصولاً ورود به روند در این سطح سود کمتری نیز خواهد داشت.
نحوه استفاده از نسبتهای اصلاحی فیبوناچی در معاملات کریپتو
ابزار اصلاح فیبوناچی به دلیل توانایی در نشان دادن سیگنالهای خرید و فروش اهمیت زیادی دارد. نسبتهای اصلاحی فیبوناچی قادر هستند به عنوان سیگنال خرید پول بک در طول یک روند صعودی مورد استفاده قرار بگیرند. در یک بازار نزولی نیز زمانی که مقاومتها سطح اصلاحی فیبوناچی را رد میکنند، میتوان از نسبت طلایی برای فروش کوتاه مدت استفاده کرد. البته در کنار آن، استفاده از اندیکاتورهای مومنتوم نظیر استوکاستیک (stochastic) یا اسیلاتور MACD برای تعیین سطوح ورودی و خروجی بهینه نیز توصیه میشود.
نسبت فیبوناچی بسته به روند بازار به عنوان سطح حمایت و مقاومت بالقوه ظاهر میشوند. به طور معمول، همیشه یک عقبنشینی و پول بک کوتاه در این سطوح وجود دارد. بنابراین، شیوه عاقلانه این است که قبل از تایید روند، منتظر بمانید تا قیمت برای دومین بار از سطوح عبور کند. مهمترین سطح اصلاح فیبوناچی که همواره باید به آن توجه داشته باشید، سطح 0.618 است. این سطح برابر با نسبت طلایی (1.618) بوده که غالب تریدرها بسته به روند بازار در آن خرید و فروشهای خود را انجام میدهند.
در یک روند صعودی، طمع به اوج خود میرسد. با این حال، تریدرهای مضطرب داراییهای خود را فروخته و برای مدت زمان کوتاه عقبنشینی میکنند. پس از مدتی، شکارچیان معامله به بازار بازگشته و روند صعودی را از سر میگیرند. نمودار قیمت BTC/USDT زیر به خوبی نشان میدهد که بازار به طور دقیق به تمام سطوح اصلاحی فیبوناچی احترام میگذارد.
در یک روند نزولی، ترس در سطح 0.618 به اوج خود میرسد. فروشندگان کوتاه مدت مضطرب از موقعیتهای خود خارج میشوند که منجر به عقبنشینی کوتاه مدت میشود. با این حال، خریداران خسته شدهاند و فروشندگان قیمت را پایین میآورند تا روند نزولی از سر گرفته شود. البته همیشه منتظر باشد تا قیمت به زیر سطح اصلاحی فیبوناچی 0.618 برسد تا ادامه نزولی تایید شود. این سناریو را عیناً میتوان در نمودار قیمت بیت کوین زیر مشاهده کرد:
نحوه اعتبارسنجی نسبتهای اصلاحی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
در بازارهای مالی، نسبتهای فیبوناچی به معاملهگران کمک میکنند تا سطوح حمایت و مقاومت را به درستی تعیین کنند؛ پس از تعیین این سطوح، میتوان نقاط ورود و خروج را مشخص کرد. البته هرچند که نسبتهای فیبوناچی قدرتمند هستند، طراحی یک استراتژی معاملاتی که فیبوناچی را با سایر اندیکاتورها ترکیب میکند، منطقیتر است.
بنابراین، استفاده از اصلاح فیبوناچی همراه با اسیلاتورهایی مانند MACD، RSI و اندیکاتور Stochastic بهترین نتیجه را در پی خواهد داشت. تجزیهوتحلیل کندل استیک مکمل سطوح فیبوناچی بوده و به تریدر کمک میکند تا از این که یک سطح فیبوناچی خاصی برقرار است یا خیر، اطمینان حاصل کند.
BTC/USDT یک روند صعودی را در نمودار تایم فریم 4 ساعته نشان میدهد. با این حال، دارایی دیجیتال وارد منطقه اشباع خرید شده و یک اصلاح قیمتی را آغاز کرد. همان طور که در نمودار مشاهده میکنید، BTC/USDT یک اصلاح فیبوناچی 50 درصدی را تکمیل کرد و یک کندل Doji را بالای نسبت 50 درصد بست و این موضوع نشاندهنده این بوده که گزینههای فروشندگان تمام شده است. سپس BTC/USDT یک کندل صعودی را بست و یک روند صعودی شدید را آغاز کرد.
فیبوناچی؛ نسبتی طلایی برای پیشبینی دقیق وضعیت بازار
فیبوناچی در سالهای اخیر خود را برای معاملهگران بازار ارز دیجیتال که به دنبال حرکت در آبهای غیرقابل پیشبینی رمزارزها هستند، ثابت کرده است. درک و استفاده از این شگفتی ریاضی به شما این امکان را خواهد داد تا الگوهای پنهان را کشف و برگشتهای احتمالی را پیشبینی کنید.
به طور خلاصه با استفاده از نسبتها و اعدا فیبوناچی، مهارتهای معاملاتی خود را به ارتفاعات جدیدی ارتقا خواهید داد؛ اما در این مسیر نیز نباید افراط کنید! همواره برای ساخت یک استراتژی معاملاتی از چندین اندیکاتور به طور همزمان استفاده کنید تا اعتبار پیشبینیهای شما اعتبار بیشتری به خود بگیرند.
حال شما بگویید که نظرتان درباره ابزار فیبوناچی چیست؟ آیا تاکنون از این اندیکاتور در تحلیلهای خود استفاده کردهاید؟! برای ما بنویسید.