دنیای معاملات رمزارزها در سال‌های گذشته پیشرفت چشم‌گیری داشته و حالا به راحتی می‌توان از طیف گسترده‌ای از ابزارهای مالی و مشتقات در این بازار مالی بهره برد. یکی از ابزارهای معاملاتی جدید، قراردادهای آتی پرپچوال (Perpetual) و دائمی است که در نوع خود مزایا و معایب خاصی دارد.
در این مقاله از بلاگ کیف پول من، ما به دنبال بررسی تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال هستیم. هدف از انجام این کار، دستیابی به درک صحیح از ماهیت هر دو نوع ابزار معاملاتی یاد شده بوده تا بدین شکل تشخیص دهید که استفاده از کدام یک، انتخاب مناسب‌تری برای شما خواهد بود؛ پس با ما همراه تا انتهای این مطلب همراه باشید.
تفاوت‌های قرارداد فیوچرز استاندارد و پرپچوال
وقتی صحبت از دنیای معاملات رمزارزها به میان می‌آید، گزینه‌های مختلفی برای انتخاب وجود دارد مثل قرارداد فیوچرز استاندارد و قرارداد فیوچرز پرپچوال! اما سوال اینجاست که هر دو گزینه یاد شده نوعی قرارداد آتی و فیوچرز هستند؛ پس چه تفاوتی میان آنها وجود دارد؟ به طور کلی، پاسخ این سوال در گرو آشنایی دقیق با ماهیت این دو قرارداد بوده که در ادامه به بررسی تفصیلی هر یک از آنها می‌پردازیم:
قرارداد فیوچرز استاندارد (Standard Futures Contract)
قرارداد فیوچرز استاندارد که به آن قرارداد آتی سنتی کریپتو نیز گفته می‌شود، به تعهدات با زمان مشخص اشاره دارد! قراردادهای فیوچرز استاندارد در اصل نوعی قرارداد مشتقه هستند که در آن طرفین معامله با هم توافق می‌کنند تا یک دارایی رمزارزی را در یک تاریخ مشخص در آینده و با قیمت از پیش تعیین‌شده مورد خرید و فروش قرار دهند. به بیان ساده‌تر، این نوع از قراردادهای مشتقه به شما این امکان را می‌دهند تا درباره روند قیمتی ارز دیجیتال حدس بزنید و سود کسب کنید!
در یک قرارداد فیوچرز استاندارد با پارامترهای زیر مواجه هستیم:
- معامله یک نوع ارز دیجیتال معین و مشخص مثل بیت کوین یا اتریوم
- تعیین دقیق تاریخ معین برای اجرای قرارداد (تاریخ انقضای قرارداد فیوچرز یا همان تاریخ تسویه)
- تفاوت قیمت رمزارز در تاریخ تسویه با قیمت توافق شده در قرارداد (مثلاً قیمت فروش در قرارداد 90 هزار برای هر بیت کوین است؛ اما قیمت واقعی بیت کوین در تاریخ سررسید و انقضای قرارداد 109 هزار دلار است)
- معامله حتماً در تاریخ تعیینی انجام می‌شود و طرفین به آن پایبند هستند.
- قیمت خرید ارز دیجیتال همانی است که در قرارداد درج شده و خریدار فقط باید آن را پرداخت کند، نه قیمت فعلی رمزارز موردنظر را!
به بیان خلاصه، شما با حدس زدن اینکه قیمت یک ارز دیجیتال در آینده رشد خواهد کرد یا نه، می‌توانید رمزارز مورد نظر را با قرارداد فیوچرز استاندارد، به شکلی مقرون‌به‌صرفه‌تر خریداری کنید. از طرفی در قراردادهای فیوچرز استاندارد امکان استفاده از لوریج یا اهرم معاملاتی و انجام معاملات اهرمی نیز وجود دارد.
قرارداد فیوچرز پرپچوال (Perpetual Future Contract)
یک قرارداد فیوچرز پرپچوال که از آن با عنوان قرارداد perps نیز یاد می‌شود، یک قرارداد مشتقه بوده که کمی با قرارداد فیوچرز استاندارد و معمولی متفاوت است. تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال این است که در قرارداد آتی و فیوچرز معمولی با سررسید تاریخ انقضا، قرارداد در آن تاریخ تسویه می‌شود؛ اما قرارداد پرپچوال تاریخ انقضا ندارد و به همین علت فرصت‌های استراتژیک بیشتری را در اختیار شخص قرار می‌دهد.
برای درک بهتر ماهیت قرارداد پرپچوال یک مثال عملی را در این حوزه مورد بررسی قرار می‌دهیم: تصور کنید که قصد انجام معامله 1 بیت کوین با استفاده از قرارداد پرپچوال را در صرافی دارید. امروز 25 ژانویه 2025 قیمت فعلی بیت کوین 105 هزار دلار است و شما وارد پوزیشن لانگ (خرید) در قرارداد پرپچوال می‌شوید. جزئیات ماجرا به شرح زیر است:
- قیمت بازار: 105 هزار دلار (قیمت فعلی بیت کوین)
- فاندینگ ریت (Funding Rate):01 درصد در هر 8 ساعت (فاندینگ ریت برابر است با اختلاف قیمت بین قرارداد فیوچرز و قیمت فعلی ضربدر 100 و معامله‌گران لانگ باید این درصد بهره را به معامله‌گران شورت (فروشندگان) بپردازند)
- اهرم و لوریج: ×10
حال با باز کردن پوزیشن لانگ و با استفاده از قرارداد فیوچرز پرپچوال 1 بیت کوین در 25 فوریه خریداری می‌کنید. سپس تصمیم می‌گیرید که موقعیت خود را در 30 فوریه ببیندید. در این حالت قرارداد فیوچرز پرپچوال به شما این امکان را می‌دهد تا از حرکات قیمت بیت کوین با اهرم در یک دوره مشخص (از 25 ژانویه تا 30 فوریه) سود کسب کنید.
مطلب پشنهادی: بررسی اصطلاحات اصلی در معاملات فیوچرز
تفاوت های کلیدی فیوچرز استاندارد و پرپچوال
تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال در تاریخ انقضا داشتن یکی و تاریخ انقضا نداشتن دیگری است. به بیان ساده‌تر، فیوچرز پرپچوال را می‌توان بدون مواجهه با محدودیتی باز نگه داشت. البته در کنار این تفاوت، تفاوت‌های دیگری نیز وجود دارد که بررسی آنها می‌تواند به انتخاب صحیح‌تر کمک کند:
ویژگی | قرارداد فیوچرز استاندارد | قرارداد فیوچرز پرپچوال |
تاریخ انقضا | دارای تاریخ انقضا ثابت | بدون تاریخ انقضا |
فاندینگ ریت | ندارد | دارد (برای نزدیک نگه داشتن قیمت به اسپات) |
تراز قیمت | ممکن است از قیمت لحظه‌ای منحرف شود (به خصوص در زمان نزدیک به تاریخ انقضا) | قیمت لحظه‌ای دارایی پایه را از نزدیک دنبال می‌کند. |
حجم معاملات | ممکن است بالا باشد | معمولاً به دلیل انجام مدوام معاملات بالاتر است. |
اهرم | بسته به قرارداد متفاوت است | به طور معمول بالا |
مناسب برای | معامله‌گرانی که به دنبال پوشش ریسک یا حدس و گمان در مورد حرکات قیمت در یک بازه زمانی خاص هستند. | معامله‌گرانی که به دنبال موقعیت‌های بلند مدت هستند یا معاملات نقطه‌ای را دنبال می‌کنند. |
تفاوت در مدت قرارداد فیوچرز استاندارد و پرپچوال
تسویه قرارداد فیوچرز استاندارد در زمان تعیین شده در قرارداد و در سررسید آن انجام می‌گیرد. این در حالی بوده که قراردادهای پرپچوال می‌توانند به طور نامحدود و بدون تاریخ انقضا نگهداری شوند. این تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال می‌تواند بر نحوه برخورد معامله‌گران تاثیر بگذارد.
در یک قرارداد فیوچرز استاندارد و سنتی، معامله‌گران ممکن است نیاز به تصمیم‌گیری براساس تاریخ‌های انقضا یا دوره‌های Rollover آتی داشته باشند. از طرفی معامله‌گران با یک قرارداد فیوچرز پرپچوال، می‌توانند موقعیت‌های طولانی‌تری را بدون نگرانی در ارتباط با تاریخ انقضا حفظ کنند.
تفاوت فاندینگ ریت در قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال
یکی دیگر از تفاوت‌های کلیدی میان دو نوع قرارداد فیوچرز استاندارد و پرپچوال، به بحث فاندینگ ریت مربوط می‌شود. قراردادهای پرپچوال و دائمی، دارای فاندینگ ریت هستند و توسط معامله‌گرانی پرداخت می‌شود که در طول زمان دارای موقعیت معاملاتی هستند. این درحالی بوده که قراردادهای فیوچرز سنتی و استاندارد نیازی به پرداخت فاندینگ ریت ندارند. فاندینگ ریت برای تسویه حساب میان موقعیت‌های پوزیشن لانگ (خرید) و شورت (فروش) است.
زمانی که نرخ کارمزد فاندینگ ریت مثبت باشد، خریداران به فروشندگان پرداخت می‌کنند و زمانی که منفی باشد، برعکس! فاندینگ ریت برای قراردادهای پرپچوال به منظور اطمینان از عدم وجود انحراف قابل توجه قیمت میان دارایی پایه و قیمت شاخص آن به هنگام نگهداری موقعیت‌های خرید و فروش و حفظ شرایط معاملاتی منصفانه برای همه فعالان در نظر گرفته شده است.
تفاوت مکانیسم انحلال در قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال
در بحث تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال باید به تفاوت آنها در مکانیسم انحلال نیز توجه ویژه داشت. قراردادهای فیوچرز استاندارد دارای قیمت‌های انحلال ثابتی هستند و این در حالی بوده که پرپچوال از رویکرد پویایی برای قیمت‌های انحلال بهره می‌برد که از شرایط بازار در زمان واقعی پیروی می‌کند.
به عبارت ساده‌تر، این بدان معنی است که اگر مقدار مارجین تریدری به زیر سطح مارجین نگهداری کاهش پیدا کند، موقعیت معامله‌گر به جای آن که به طور کامل در یک نقطه قیمتی از پیش تعیین‌شده تسویه شود، با قیمتی نزدیک به قیمت ورشکستگی آنها بسته می‌شود. این موضوع هم می‌تواند به نفع و هم به ضرر معامله‌گران باشد.
فیوچرز استاندارد یا پرپچوال؛ کدام انتخاب بهتری است؟
حال که تصویر ذهنی کاملی از تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال به دست آوردید، زمان آن رسیده به این سوال پاسخ دهیم که انتخاب کدام یک گزینه بهتری است؟! پاسخ به این سوال چندان راحت نخواهد بود؛ چراکه هر دو قرارداد دارای ویژگی‌ها و مزایای منحصربه‌فردی هستند. در نتیجه بهتر است این دو قرارداد فیوچرز را متناسب با فاکتورهای متفاوتی مورد مقایسه قرار دهیم تا انتخاب یکی از آنها برای شما راحت‌تر شود:
اهرم و مارجین مورد نیاز
یک تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال، اهرم و لوریج است. قراردادهای پرپچوال با اهرم‌های بالاتری نسبت به قراردادهای فیوچرز استاندارد همراه هستند؛ همین موضوع موجب شده تا استفاده از آنها برای معامله‌گرانی که می‌خواهند بر روی تغییرات کوچک قیمتی در بازار سرمایه‌گذاری کنند، جذاب‌تر باشد. با این حال باید توجه داشت که به دلیل سطوح بالای مارجین مورد نیاز، خطر انحلال و لیکوئید شدن در آنها بالاتر است.
معاملات فیوچرز استاندارد به سطوح مارجین کمتری نیاز دارند که آنها را برای معامله‌گران محافظه‌کار که خواهان ریسک کمتری هستند، مناسب‌تر می‌کند. اگر در حوزه انجام معاملات در نوسانات قیمتی تجربه دارید یا به دنبال پتانسیل سود بالاتر می‌گردید، احتمالاً استفاده از قراردادهای پرپچوال برای شما مناسب باشند. حال اگر تریدر تازه‌کار هستید یا می‌خواهید با ریسک کمتر از مزایای معاملات مشتقات کریپتو بهره ببرید، معاملات آتی استاندارد برای شما مناسب‌تر خواهند بود.
فاندینگ ریت
فاندینگ ریت یکی دیگر از مواردی است که در بحث تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال باید به آن توجه کرد. قراردادهای فیوچرز پرپچوال دارای فاندینگ ریت هستند که هر 8 ساعت یک بار میان خریداران و فروشندگان رد و بدل می‌شود. وجود این آیتم کمک می‌کند تا ارزش قرارداد نزدیک به قیمت دارایی اصلی باقی بماند. البته اگر فاندینگ ریت بالا یا نامطلوب شود، می‌تواند هزینه‌های غیرمنتظره‌ای را در پی داشته باشد.
در مقابل، قراردادهای فیوچرز استاندارد، فاندینگ ریت ندارند؛ اما در عوض نیازمند تسویه روزانه از طریق مکانیسم‌های علامت‌گذاری بازار هستند که در آن سود و زیان روزانه براساس حرکات قیمتی تعدیل می‌شود.
نقدینگی و لیکوئیدتی
نقدینگی همواره یک عامل اساسی در هر نوع فعالیت معاملاتی بوده و طبیعتاً باید در بحث مقایسه و بررسی تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال نیز مورد بحث قرار بگیرد. نقدینگی به این نکته اشاره دارد که با چه سرعتی می‌توانید یک دارایی را بدون توجه به تأثیر در قیمت آن، مورد خرید و فروش قرار دهید. در حوزه قراردادهای فیوچرز پرپچوال به دلیل توانایی معامله‌گران در حفظ موقعیت معاملاتی به شکل نامحدود، نقدینگی بیشتری وجود دارد.
این در حالی بوده که قراردادهای فیوچرز استاندارد به دلیل محدودیت زمانی در سررسید و تاریخ انقضا، می‌توانند نقدینگی محدودی داشته باشند. با این وجود به طور کلی می‌توان گفت که شرایط بازار عامل کلیدی در بحث نقدینگی بوده و می‌تواند بر نقدینگی هر دو نوع قرارداد تاثیر بگذارد.
فیوچرز استاندارد و پرپچوال؛ ابزاری برای کسب سود از قیمت آتی رمزارزها!
قراردادهای فیوچرز پرپچوال جایگزینی هیجان‌انگیز برای قراردادهای فیوچرز سنتی و استاندارد هستند. هرچند که ممکن است ریسک بالاتری نسبت به همتایان خود داشته باشند؛ اما انعطاف پذیری و فرصت بیشتری برای کسب سود فراهم می‌کنند. معامله‌گران با در نظر گرفتن استراتژی‌های معاملاتی مناسب، می‌توانند از این ابزار مالی نوآورانه برای دستیابی به سودهای کلان استفاده کنند.
به طور خلاصه، همزمان با تکامل یافتن بازار رمزارزها می‌توان انتظار داشت مشتقات مالی نوآورانه‌تری نظیر قراردادهای فیوچرز پرپچوال را مشاهده کنیم که معاملات رمزارزی را بیش از هر زمان دیگر در دسترس‌تر قرار می‌دهند. نظر شما درباره تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال در معاملات ارز دیجیتال چیست؟ کدام یک انتخاب مناسب‌تری برای شماست؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.
