معاملات فیوچرز یکی از پیشرفتهترین و پرکاربردترین ابزارهای مالی در بازارهای جهانی است که به معاملهگران این امکان را میدهد تا از نوسانات قیمت داراییها سود ببرند. این نوع معاملات، به دلیل پتانسیل سوددهی بالا و انعطافپذیری در استراتژیهای مختلف، توجه بسیاری از سرمایهگذاران را به خود جلب کرده است.
با این حال، ورود به این بازار بدون آگاهی از اصطلاحات و مفاهیم کلیدی آن میتواند چالشهای بزرگی ایجاد کند. درک صحیح این اصطلاحات نه تنها به معاملهگران کمک میکند تا تصمیمات دقیقتری بگیرند، بلکه آنها را از خطرات احتمالی نیز محافظت میکند. در این مقاله از بلاگ کیف پول من قصد داریم اصطلاحات اصلی و کلیدی معاملات فیوچرز را به زبانی ساده بررسی کنیم تا مخاطبان بتوانند با دانش و اطمینان بیشتری در این بازار فعالیت کنند. چه شما یک مبتدی باشید و چه یک معاملهگر حرفهای، شناخت این مفاهیم میتواند شما را در مسیر موفقیت همراهی کند.
چرا آموزش اصطلاحات فیوچرز برای معاملهگران ضروری است؟
یادگیری اصطلاحات مرتبط با بازار فیوچرز برای هر معاملهگری که قصد فعالیت در این بازار را دارد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این اصطلاحات کلید درک صحیح ابزارهای مالی و تصمیمگیریهای هوشمندانه در معاملات هستند. برای مثال، درک مفاهیمی همچون "اهرم" و "نرخ تأمین مالی" میتواند به معاملهگران کمک کند تا از ریسکهای غیرضروری اجتناب کرده و سوددهی خود را افزایش دهند.
آموزش دقیق و اصولی این مفاهیم نه تنها به شما امکان بهرهبرداری بهتر از فرصتهای بازار را میدهد، بلکه از ایجاد زیانهای ناخواسته نیز جلوگیری میکند. آگاهی از این اصطلاحات، بهویژه برای تازهکاران، ابزاری است که به آنها اجازه میدهد با اطمینان بیشتری وارد معاملات شوند و استراتژیهای موثرتری را برای مدیریت سرمایه خود طراحی کنند.
معاملات فیوچرز به دلیل ریسکهای بالایی که دارد، نیازمند دانش عمیق و درک درست از مفاهیم آن است. حتی نادیده گرفتن یک مفهوم ساده ممکن است منجر به مشکلات جدی در معاملات شود. به همین دلیل، سرمایهگذاری در آموزش و یادگیری اصولی این مفاهیم، پایه موفقیت در این بازار پرچالش محسوب میشود.
بازار فیوچرز چیست؟
بازار فیوچرز محلی است که در آن قراردادهای آتی خرید و فروش میشوند. این بازار به معاملهگران فرصتی میدهد تا بدون نیاز به مالکیت مستقیم دارایی، از نوسانات قیمت سود کسب کنند. در این نوع بازار، قراردادهایی برای داراییهایی مانند نفت، طلا و حتی ارزهای دیجیتال معامله میشوند.
معاملات در بازار فیوچرز به معاملهگران اجازه میدهد تا روی تغییرات قیمتی در آینده شرطبندی کنند. برای مثال، اگر پیشبینی کنید قیمت طلا افزایش مییابد، میتوانید قراردادی برای خرید طلا در آینده با قیمت فعلی ببندید و در صورت افزایش قیمت، از این تفاوت سود ببرید.
این بازار به دلیل پتانسیل سودآوری و امکان استفاده از ابزارهای متنوع مانند اهرم معاملاتی، جذابیت زیادی برای سرمایهگذاران دارد. اما در عین حال، به دلیل نوسانات بالا و پیچیدگیهای فنی، نیاز به دانش کافی و برنامهریزی دقیق دارد. عدم آگاهی کافی از قوانین و شرایط این بازار میتواند منجر به ریسکهای بزرگ و زیانهای قابلتوجه شود.
بررسی اصطلاحات اصلی در معاملات فیوچرز
اهرم در معاملات فیوچرز
اهرم (Leverage) در بازار فیوچرز ابزاری است که به معاملهگران اجازه میدهد با استفاده از سرمایهای کمتر از ارزش واقعی یک پوزیشن، معاملات بزرگتری انجام دهند. این ابزار به شما این امکان را میدهد که سود بالقوه خود را چندین برابر کنید، اما در مقابل، ریسک زیانهای سنگین نیز افزایش مییابد. برای مثال، اگر با اهرم ۱۰:۱ وارد معامله شوید، میتوانید با ۱۰۰ دلار، داراییای به ارزش ۱۰۰۰ دلار خریداری کنید. در صورتی که قیمت دارایی ۱۰ درصد افزایش یابد، سود شما معادل ۱۰۰ دلار خواهد بود؛ اما اگر قیمت ۱۰ درصد کاهش پیدا کند، تمام سرمایه اولیه خود را از دست خواهید داد.
اهرم مانند یک شمشیر دو لبه عمل میکند و تغییرات کوچک در قیمت میتواند تأثیرات بزرگتری بر سود یا زیان شما داشته باشد. برای مثال، اگر از اهرم ۱۰۰ استفاده کنید، حرکت قیمت تنها ۱ درصد در خلاف جهت پیشبینی شما میتواند منجر به لیکوئید شدن حساب و از دست دادن کل سرمایه شود. در مقابل، همین تغییر ۱ درصدی در جهت دلخواه شما میتواند سود شما را دو برابر کند. در برخی پلتفرمهای معاملات فیوچرز، امکان استفاده از اهرمهایی تا ۲۰۰ برابر نیز وجود دارد. با این حال، استفاده از اهرمهای بالا نیازمند دانش کافی و مدیریت ریسک است. عدم آگاهی و استفاده نادرست از اهرم میتواند پیامدهای مالی جدی به همراه داشته باشد، به همین دلیل معاملهگران باید با احتیاط و درک کامل از این ابزار استفاده کنند.
فاندینگ ریت
فاندینگ ریت (Funding Rate) یکی از مفاهیم کلیدی در بازار فیوچرز است که به صورت دورهای میان معاملهگران لانگ (خریداران) و شورت (فروشندگان) مبادله میشود. هدف اصلی از تعیین فاندینگ ریت، حفظ تعادل میان قیمت قراردادهای فیوچرز و قیمت واقعی دارایی در بازار است. این مکانیسم تضمین میکند که قیمت قراردادهای فیوچرز بیش از حد از قیمت بازار فاصله نگیرد. به طور کلی، زمانی که قیمت فیوچرز بالاتر از قیمت واقعی بازار باشد، معاملهگران لانگ ملزم به پرداخت فاندینگ ریت به معاملهگران شورت هستند. در مقابل، اگر قیمت فیوچرز کمتر از قیمت بازار باشد، معاملهگران شورت باید این هزینه را به لانگها پرداخت کنند.
برای مثال، اگر فاندینگ ریت ۰.۰۵٪ باشد و شما یک پوزیشن لانگ به ارزش ۱۰۰۰ دلار داشته باشید، باید ۰.۵ دلار به عنوان هزینه فاندینگ پرداخت کنید. این مبلغ به صورت دورهای (معمولاً هر ۸ ساعت) از حساب شما کسر میشود. اگر فاندینگ ریت بالا باشد، این هزینهها میتوانند به سرعت افزایش یابند و تأثیر منفی بر سودآوری معامله داشته باشند.
افزایش فاندینگ ریت همچنین میتواند ریسک لیکوئید شدن را بیشتر کند، زیرا این هزینهها مستقیماً از موجودی حساب شما کسر میشوند و در صورت کاهش موجودی تا سطح مشخصی، ممکن است معامله شما بسته شود. بنابراین، آگاهی از فاندینگ ریت و نظارت مداوم بر آن برای کاهش ریسک و مدیریت بهتر معاملات در بازار فیوچرز ضروری است.
سود باز (Open Interest)
سود باز (Open Interest) شاخصی است که تعداد قراردادهای فعال و تسویهنشده در بازار فیوچرز را نشان میدهد. این مفهوم به معاملهگران کمک میکند تا درک بهتری از میزان فعالیت و علاقه سرمایهگذاران به یک بازار خاص پیدا کنند. زمانی که سود باز افزایش مییابد، معمولاً به معنای ورود سرمایه جدید و افزایش مشارکت در بازار است. از طرف دیگر، کاهش سود باز ممکن است نشاندهنده خروج سرمایه یا کاهش تمایل معاملهگران باشد.
مثال: اگر در بازار فیوچرز ۵۰۰۰ قرارداد باز وجود داشته باشد، یعنی این تعداد قرارداد هنوز تسویه نشده و همچنان در حال معامله هستند. این شاخص، تحرک و پویایی بازار را بازتاب میدهد و معاملهگران میتوانند از آن برای شناسایی روندهای قوی استفاده کنند.
حجم معاملات (Volume)
حجم معاملات (Volume) معیاری است که تعداد کل قراردادهایی را که در یک بازه زمانی مشخص معامله شدهاند، نمایش میدهد. این شاخص یکی از ابزارهای اصلی برای ارزیابی شدت فعالیت بازار است. حجم معاملات بالا معمولاً به معنای نقدینگی بهتر و فرصتهای بیشتر برای معاملهگران است. از سوی دیگر، حجم کم میتواند نشاندهنده کاهش علاقه یا فعالیت در بازار باشد.
مثال: اگر در یک روز ۱۰,۰۰۰ قرارداد در بازار معامله شود، این مقدار نشاندهنده حجم معاملات روزانه است. حجم بالای معاملات، علاوه بر کاهش ریسک نقدشوندگی، به معاملهگران این امکان را میدهد که سریعتر از تغییرات بازار استفاده کنند و داراییهای خود را بدون نگرانی نقد کنند. در نتیجه، بازارهایی با حجم معاملات بالا معمولاً محیطی امنتر برای فعالیتهای معاملاتی فراهم میکنند.
لیکوئید شدن (Liquidation)
لیکوئید شدن (Liquidation) به حالتی گفته میشود که یک پوزیشن باز به دلیل ناتوانی معاملهگر در تأمین وجه تضمین لازم، به طور خودکار توسط صرافی یا پلتفرم معاملاتی بسته میشود. این فرآیند زمانی رخ میدهد که زیانهای ایجادشده در یک معامله به اندازهای افزایش یابد که موجودی حساب نتواند ضررها را پوشش دهد.
مثال: فرض کنید با اهرم ۲۰:۱ وارد یک معامله لانگ با ۱۰۰۰ دلار سرمایه شدهاید. اگر قیمت دارایی به شکلی کاهش یابد که زیان شما بیش از موجودی حساب شود، صرافی برای جلوگیری از ضرر بیشتر، پوزیشن شما را میبندد. در این شرایط، تمامی سرمایهای که برای معامله اختصاص دادهاید از دست میرود.
در بازار فیوچرز، صرافیها هیچگاه اجازه نمیدهند زیان معاملهگر از دارایی موجود در حساب او بیشتر شود، چرا که در غیر این صورت باید زیان مازاد را خودشان پرداخت کنند. به همین دلیل، به محض رسیدن زیان به سطحی بحرانی، صرافی پوزیشن را میبندد. تنها راه جلوگیری از لیکوئید شدن، افزایش موجودی حساب یا تزریق وجه بیشتر به معامله در لحظات حساس است. معاملهگران باید همواره این ریسک را در نظر بگیرند و با برنامهریزی دقیق از وقوع این شرایط جلوگیری کنند.
حداقل وجه تضمین
حداقل وجه تضمین، مقدار مشخصی از سرمایه است که برای حفظ پوزیشنهای باز در معاملات فیوچرز لازم است. این وجه به عنوان پشتوانهای عمل میکند تا اطمینان حاصل شود که معاملهگر توانایی پوشش زیانهای احتمالی را دارد. میزان وجه تضمین به عواملی مانند نوع دارایی، اهرم استفادهشده و حجم معامله بستگی دارد. اگر موجودی حساب معاملهگر از حداقل وجه تضمین کمتر شود، صرافی ممکن است پوزیشن را لیکویید کند تا از زیان بیشتر جلوگیری شود. بنابراین، معاملهگران باید همیشه موجودی حساب خود را بالاتر از این حد نگه دارند تا از بسته شدن خودکار پوزیشنها جلوگیری کنند.
پوزیشن لانگ یا خرید
پوزیشن لانگ به معنای خرید یک دارایی با انتظار افزایش قیمت آن در آینده است. زمانی که معاملهگر یک پوزیشن لانگ باز میکند، به این امید است که قیمت دارایی افزایش یابد و بتواند آن را با قیمتی بالاتر بفروشد و سود کند. برای مثال، اگر قیمت بیتکوین ۲۰,۰۰۰ دلار باشد و معاملهگر پیشبینی کند که قیمت به ۲۵,۰۰۰ دلار خواهد رسید، یک پوزیشن لانگ باز میکند. در صورت تحقق این پیشبینی، تفاوت بین قیمت خرید و فروش سود او خواهد بود. این نوع پوزیشن برای زمانی مناسب است که روند بازار صعودی باشد.
پوزیشن شورت یا فروش
پوزیشن شورت به معنای فروش یک دارایی با انتظار کاهش قیمت آن در آینده است. در این روش، معاملهگر دارایی را به قیمت جاری میفروشد و زمانی که قیمت کاهش یافت، آن را با قیمتی پایینتر میخرد و سود میکند. به عنوان مثال، اگر قیمت یک دارایی ۱۰۰ دلار باشد و معاملهگر پیشبینی کند که قیمت به ۸۰ دلار کاهش خواهد یافت، دارایی را در قیمت ۱۰۰ دلار میفروشد و پس از کاهش قیمت آن را میخرد. این نوع پوزیشن برای زمانی مناسب است که روند بازار نزولی باشد.
مطلب پیشنهادی: تفاوت بین معاملات لانگ و شورت چیست؟
پی ان ال (PnL)
پی ان ال یا سود و زیان، شاخصی است که نشاندهنده نتیجه نهایی معاملات شما است. این شاخص به دو دسته تقسیم میشود: سود (Profit) و زیان (Loss). معاملهگران از این معیار برای بررسی عملکرد معاملات خود استفاده میکنند. محاسبه پی ان ال میتواند به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه انجام شود و معمولاً به صورت درصد یا مبلغی از کل سرمایه نمایش داده میشود. دانستن این مقدار به معاملهگران کمک میکند تا استراتژیهای معاملاتی خود را بهبود ببخشند و تصمیمات بهتری بگیرند.
تیک پروفیت (Take Profit)
تیک پروفیت یک ابزار معاملاتی است که به معاملهگر اجازه میدهد سود خود را در یک سطح قیمتی مشخص قفل کند. این دستور به صورت خودکار فعال میشود و پوزیشن را در قیمتی که از قبل تعیین شده بسته میکند تا سود کسبشده از دست نرود. برای مثال، اگر معاملهگری بیتکوین را با قیمت ۲۰,۰۰۰ دلار بخرد و انتظار داشته باشد که قیمت به ۲۵,۰۰۰ دلار برسد، میتواند تیک پروفیت را روی ۲۵,۰۰۰ دلار تنظیم کند. در این صورت، اگر قیمت به این سطح برسد، پوزیشن بهطور خودکار بسته شده و سود معاملهگر تضمین میشود.
استاپ لاس (Stop Loss)
استاپ لاس یک دستور معاملاتی برای محدود کردن زیان در یک معامله است. این ابزار به معاملهگران کمک میکند تا در صورت حرکت قیمت در خلاف جهت پیشبینیشده، زیان خود را به حداقل برسانند. زمانی که قیمت دارایی به سطح تعیینشده برای استاپ لاس برسد، پوزیشن به صورت خودکار بسته میشود.
برای مثال، اگر یک معاملهگر بیتکوین را با قیمت ۲۰,۰۰۰ دلار بخرد و پیشبینی کند که ممکن است قیمت به زیر ۱۸,۰۰۰ دلار کاهش یابد، میتواند استاپ لاس خود را روی ۱۸,۰۰۰ دلار تنظیم کند. این کار از زیان بیشتر جلوگیری کرده و سرمایه او را محافظت میکند. تمام این ابزارها و مفاهیم، اجزای کلیدی مدیریت ریسک و موفقیت در معاملات فیوچرز هستند و هر معاملهگر باید با دقت و آگاهی از آنها استفاده کند.
سخن پایانی
معاملات فیوچرز، به عنوان یکی از ابزارهای پیشرفته مالی، فرصتهای سودآوری و رشد سرمایه را برای معاملهگران فراهم میکند. اما همانطور که در این مقاله بررسی شد، موفقیت در این بازار نیازمند درک دقیق اصطلاحات و مفاهیم کلیدی آن است. اصطلاحاتی مانند اهرم، فاندینگ ریت، سود باز و سایر مفاهیمی که به آنها اشاره شد، پایه و اساس فعالیت در این حوزه هستند و ناآگاهی از آنها میتواند منجر به زیانهای جدی شود.
با یادگیری این مفاهیم و بهکارگیری آنها در استراتژیهای معاملاتی، میتوانید ریسک معاملات خود را کاهش داده و بهترین بهره را از فرصتهای موجود در بازار ببرید. در نهایت، داشتن دانش کافی و مدیریت صحیح سرمایه، دو عامل کلیدی برای موفقیت پایدار در معاملات فیوچرز است. امیدواریم این مقاله توانسته باشد در این مسیر به شما کمک کند.