اکتبر ۲۰۲۵ بهیکی از سختترین ماهها برای بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شد. تنها در همین ماه، بیش از ۳۷۰ میلیارد دلار از ارزش بازار حذف شد؛ بیتکوین تا ۱۰۴,۰۰۰ دلار سقوط کرد، اتریوم به زیر ۴,۰۰۰ دلار رفت و بسیاری از آلتکوینها ۵۰ تا ۹۰ درصد افت را تجربه کردند.
معاملهگران بیش از ۱۹ میلیارد دلار لیکویید شدند و در همین حال ETFهای نقدیِ رمزارزها با خروج صدها میلیون دلار سرمایه روبهرو شدند، زیرا سرمایهگذاران برای کاهش ریسک شتاب کردند. این ریزِش ناگهانی همچنین ۶۵ میلیارد دلار از اوپن اینترست را پاک کرد و عملاً فعالیت معاملاتی را به سطوح اوایل ۲۰۲۵ برگرداند.
دلایل آغاز موج فروش
بهگفته «متیو دِیکسون» معاملهگر باسابقه، چند عامل همزمان موجب این سقوط شد. یک نهنگ بیتکوین حدود ۲,۰۰۰ BTC را در چندین کیفپول جابهجا کرد که سیگنالی از احتمال فروش گسترده بود. حتی اگر این کوینها بلافاصله وارد صرافیها نشده باشند، بازار با پیشبینی افزایش عرضه حالت تدافعی گرفت. نقدشوندگی نهادی نیز کاهش یافت؛ هفته گذشته بیش از ۵۰۰ میلیون دلار از صندوقها و ETFهای مرتبط با ارزهای دیجیتال خارج شد که تنها برای بیتکوین نزدیک به ۹۵۰ میلیون دلار گزارش شد.
دادههای درونزنجیره فشار فروش را تأیید کردند: ورودیهای بزرگ از کیفپولهای برتر به صرافیها معمولاً نشانه فروش است و جهش این نسبت در گذشته پیشدرآمد افتهای کوتاهمدت بوده است. همزمان شرایط کلان اقتصادی نیز بدتر شد؛ تجدید تنشهای تجاری آمریکا و چین، تقویت دلار آمریکا و ابهام ناشی از تعطیلی دولت آمریکا، سرمایهگذاران را به سمت داراییهای امنتر سوق داد و نوسان ارزهای دیجیتال را تشدید کرد.
عوامل دیگرِ مؤثر بر سقوط
این سقوط با خطاهای عملیاتی نیز همراه بود؛ از جمله اشتباه فنی «Paxos» که منجر به ضرب ۳۰۰ تریلیون دلار استیبلکوین بهطور ناخواسته شد. چنین رویدادهایی ریسکهای عملیاتی این بخش را یادآور میشود. از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال همچنان در حال یافتن کاربردهای دنیای واقعیاند؛ برای نمونه در بخش بازیهای پولیِ هند که داراییهای دیجیتال به کاربران برای دورزدن محدودیتهای نظارتی کمک میکنند.
هرچند برخی داراییها با روایتهایی مانند «معامله کاهش ارزش پول» رشدهای مقطعی داشتند، اما شاخصهای کلان شواهد محدودی از سقوط گسترده دلار نشان میدهند و همین مسئله موجب بودن هرگونه بازگشت شده است. در حال حاضر، بیتکوین تا حدود ۱۰۷,۹۷۸ دلار و اتریوم تا ۳,۸۸۲ دلار بازیابی شدهاند؛ با این حال، کارشناسان هشدار میدهند که تنشهای تجاری، ابهامهای نظارتی و محدودیتهای نقدینگی همچنان بازار را آسیبپذیر نگه میدارد.
