تفاوت‌ها و شباهت‌های کاردانو و پولکادات

در دنیای پرسرعت و پویای بلاک‌چین، دو نام برجسته بیش از سایرین توجهات را به خود جلب کرده‌اند: کاردانو و پولکادات. هر دوی این پلتفرم‌های نوآورانه به عنوان بلاک‌چین‌های نسل سوم شناخته می‌شوند که هدفشان رفع محدودیت‌ها و چالش‌های بلاک‌چین‌های قدیمی‌تر مانند بیت‌کوین و اتریوم است. اما چه چیزی باعث شده که این دو شبکه تا این حد محبوب شوند و چگونه هر یک با استفاده از رویکردهای متفاوت سعی در ارتقای فناوری بلاک‌چین دارند؟ کاردانو و پولکادات، هرچند شباهت‌هایی دارند، اما با فلسفه‌ها و معماری‌های منحصربه‌فردشان مسیرهای متفاوتی را طی می‌کنند.
در این مقاله از بلاگ کیف پول من به بررسی دقیق این دو غول دنیای بلاک‌چین می‌پردازیم و شباهت‌ها و تفاوت‌های کلیدی آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. از نوع توکن‌ها گرفته تا فرآیندهای اجماع و استیکینگ، هرکدام از این شبکه‌ها نقاط قوتی دارند که آن‌ها را به گزینه‌های جذاب برای توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران تبدیل می‌کند. اگر به دنبال آشنایی بیشتر با کاردانو و پولکادات و فهم عمیق‌تر تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو پلتفرم هستید، این مقاله برای شما نوشته شده است.

کاردانو (cardano) چیست؟

کاردانو (Cardano) یک پلتفرم بلاک‌چینی نسل سوم است که با هدف ارائه راه‌حل‌های نوآورانه و بهبود مشکلات بلاک‌چین‌های قدیمی‌تر مانند بیت‌کوین و اتریوم طراحی شده است. این پلتفرم توسط چارلز هاسکینسون، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم، در سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد و از یک معماری دو لایه‌ای برای بهبود عملکرد و امنیت بهره می‌برد. لایه اول برای تراکنش‌های عادی و لایه دوم برای قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود که به کاربران این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را به راحتی روی آن اجرا کنند.
ارز دیجیتال کاردانو که با نماد ADA شناخته می‌شود، به عنوان ابزار پرداختی در این شبکه استفاده می‌شود و همچنین برای مشارکت در سیستم اثبات سهام (Proof of Stake) کاردانو که اوروبوروس (Ouroboros) نام دارد، کاربرد دارد. این الگوریتم اثبات سهام به مصرف کمتر انرژی نسبت به سیستم‌های اثبات کار (Proof of Work) کمک می‌کند و از نظر زیست‌محیطی پایدارتر است. همچنین، کاردانو با تمرکز بر تحقیق‌های علمی و اصول مهندسی ایجاد شده و تمامی بروزرسانی‌ها و تغییرات آن بر اساس تحقیقات آکادمیک معتبر و مرور شده انجام می‌شود.
یکی از ویژگی‌های کلیدی کاردانو، مقیاس‌پذیری بالای آن است که به شبکه اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های بیشتری را در ثانیه پردازش کند. این ویژگی کاردانو را به یک گزینه جذاب برای برنامه‌های مالی غیرمتمرکز و حتی سازمان‌های دولتی و خصوصی تبدیل کرده است که به دنبال راهکارهای مبتنی بر بلاک‌چین با امنیت و سرعت بالا هستند.

ویژگی های کاردانو

1. پژوهش‌محور: یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت کاردانو این است که تمام پیشرفت‌ها و تغییرات آن بر اساس تحقیقات علمی معتبر انجام می‌شود. این پروژه توسط تیمی از محققان و مهندسان برجسته هدایت می‌شود که برای طراحی و بهبود بلاک‌چین کاردانو از اصول علمی و ریاضیاتی استفاده می‌کنند. مقالات مرتبط با کاردانو قبل از اجرا توسط جامعه علمی بررسی می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که همه اصلاحات و بروزرسانی‌ها دارای پشتوانه علمی قوی هستند. این رویکرد پژوهش‌محور باعث می‌شود کاردانو یکی از معتبرترین و امن‌ترین بلاک‌چین‌ها باشد و اعتماد بیشتری را در میان کاربران و سرمایه‌گذاران جلب کند.
2. معماری دو لایه: کاردانو از یک معماری دو لایه‌ای بهره می‌برد که به آن امکان می‌دهد تا از سایر بلاک‌چین‌ها پیشی بگیرد. لایه اول به نام CSL (Cardano Settlement Layer) برای پردازش و ثبت تراکنش‌ها طراحی شده است. این لایه به گونه‌ای ساخته شده که تراکنش‌ها به‌طور مستقیم و سریع انجام شوند. لایه دوم که CCL (Cardano Computation Layer) نام دارد، به قراردادهای هوشمند اختصاص داده شده است. این تفکیک دو لایه‌ای باعث می‌شود کاردانو بسیار انعطاف‌پذیر باشد و به راحتی قابلیت ارتقا و انطباق با نیازهای مختلف را داشته باشد. علاوه بر این، امنیت و سرعت پردازش تراکنش‌ها نیز به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
3. پایداری: یکی از ویژگی‌های مهم کاردانو پایداری آن است. این پلتفرم با استفاده از سیستم اثبات سهام (Proof of Stake) کار می‌کند که به مصرف انرژی بسیار کمتری نسبت به سیستم‌های اثبات کار (Proof of Work) نیاز دارد. الگوریتم اثبات سهام کاردانو که اوروبوروس (Ouroboros) نام دارد، با استفاده از مکانیزم‌های ایمن و بهینه، امنیت شبکه را حفظ می‌کند و در عین حال انرژی کمی مصرف می‌کند. این مسئله باعث می‌شود کاردانو نه تنها از نظر مالی سودآور باشد، بلکه از نظر زیست‌محیطی نیز پایدارتر و قابل قبول‌تر از سایر بلاک‌چین‌ها باشد.
4. مقیاس‌پذیری: یکی دیگر از نقاط قوت کلیدی کاردانو مقیاس‌پذیری بالای آن است. کاردانو توانایی پردازش تعداد بیشتری از تراکنش‌ها در ثانیه را نسبت به بسیاری از بلاک‌چین‌های دیگر دارد. این ویژگی به دلیل استفاده از سیستم لایه‌ای و الگوریتم اوروبوروس است که شبکه را قادر می‌سازد تا با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها، بدون کاهش سرعت و کارایی به فعالیت خود ادامه دهد. این مقیاس‌پذیری بالا کاردانو را به یکی از بهترین گزینه‌ها برای پروژه‌های مالی غیرمتمرکز و برنامه‌های بزرگ‌تر تبدیل کرده است، زیرا می‌تواند بار ترافیکی بالایی را مدیریت کند.

پولکادات (DOT) چیست؟

پولکادات (Polkadot) یک پلتفرم بلاک‌چینی پیشرفته و چند زنجیره‌ای (multi-chain) است که با هدف ایجاد تعامل بین بلاک‌چین‌های مختلف و ایجاد یک اکوسیستم یکپارچه از شبکه‌ها توسعه یافته است. این پروژه توسط گاوین وود (Gavin Wood)، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم، در سال 2020 راه‌اندازی شد و به دلیل قابلیت‌های خاص و نوآورانه‌ای که ارائه می‌دهد، به سرعت توجه جامعه بلاک‌چین را به خود جلب کرد. 
یکی از ویژگی‌های اصلی پولکادات توانایی آن در اتصال و تعامل با زنجیره‌های مختلف بلاک‌چین است، که به آن اجازه می‌دهد تا به عنوان یک پل میان بلاک‌چین‌های متفاوت عمل کند. به عبارت دیگر، پولکادات می‌تواند شبکه‌های بلاک‌چینی مختلف را به هم متصل کند تا بتوانند اطلاعات و دارایی‌ها را به صورت ایمن و غیرمتمرکز با هم تبادل کنند. این قابلیت توسط مفهومی به نام "Parachain" یا زنجیره‌های موازی اجرا می‌شود. هر یک از این زنجیره‌های موازی می‌تواند به صورت مستقل عمل کند، اما همچنان از امنیت مشترک شبکه پولکادات بهره‌مند می‌شود.
ارز دیجیتال بومی پولکادات با نماد DOT شناخته می‌شود و نقش‌های مختلفی در اکوسیستم این پلتفرم دارد. اولین وظیفه DOT این است که به عنوان ابزار حاکمیتی شبکه عمل کند. دارندگان DOT می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های کلان مربوط به شبکه، از جمله تغییرات در پروتکل و به‌روزرسانی‌ها، شرکت کنند. دومین وظیفه DOT استیکینگ (Staking) است؛ کاربران با قفل کردن DOTهای خود به امنیت شبکه کمک می‌کنند و در مقابل آن پاداش دریافت می‌کنند. وظیفه دیگر DOT اتصال زنجیره‌های جدید به شبکه پولکادات است.
پولکادات با ارائه قابلیت مقیاس‌پذیری بالا، امنیت قابل اعتماد، و توانایی تعامل بین شبکه‌ها، به یکی از پلتفرم‌های محبوب برای توسعه‌دهندگان و پروژه‌های مبتنی بر بلاک‌چین تبدیل شده است. این ویژگی‌ها، همراه با ساز و کار حاکمیتی مبتنی بر مشارکت کاربران، پولکادات را به گزینه‌ای جذاب برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند تبدیل کرده است.

ویژگی های پولکادات

1. قابلیت تعامل (Interoperability): یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت پولکادات، قابلیت تعامل بین بلاک‌چین‌های مختلف است. این ویژگی باعث می‌شود شبکه‌های مختلف بلاک‌چینی که در حالت عادی نمی‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، بتوانند از طریق پولکادات به راحتی به هم متصل شوند و اطلاعات و دارایی‌ها را به صورت ایمن و غیرمتمرکز مبادله کنند. این قابلیت به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا از مزایای بلاک‌چین‌های مختلف به صورت همزمان بهره ببرند و پروژه‌هایی را توسعه دهند که نیازمند استفاده از چند بلاک‌چین باشند.
2. پاراچین‌ها (Parachains): پاراچین‌ها زنجیره‌های موازی‌ای هستند که به شبکه اصلی پولکادات متصل می‌شوند و هر کدام از این زنجیره‌ها می‌تواند به صورت مستقل و با کارایی بالا عمل کند. این زنجیره‌ها می‌توانند برای اهداف مختلفی مانند قراردادهای هوشمند، ذخیره‌سازی داده‌ها، یا پروژه‌های مالی غیرمتمرکز طراحی شوند. در حالی که هر پاراچین وظایف خاص خود را انجام می‌دهد، همچنان از امنیت و پایداری شبکه اصلی پولکادات (که Relay Chain نام دارد) بهره‌مند می‌شود. این ویژگی به پروژه‌ها امکان می‌دهد تا با بهره‌برداری از امنیت شبکه اصلی، روی کارایی و اختصاصی بودن عملکرد خود تمرکز کنند.
3. مقیاس‌پذیری تطبیقی (Adaptive Scalability): پولکادات با استفاده از معماری چند زنجیره‌ای خود، می‌تواند به راحتی مقیاس‌پذیری شبکه را افزایش دهد. برخلاف بلاک‌چین‌های سنتی که تنها یک زنجیره دارند و پردازش تراکنش‌ها در آن‌ها با افزایش کاربران دچار کاهش کارایی می‌شود، پولکادات با بهره‌گیری از پاراچین‌ها به هر پروژه اجازه می‌دهد که به صورت مستقل تراکنش‌ها و وظایف خود را پردازش کند. این ویژگی باعث می‌شود پولکادات بتواند بار تراکنش‌های بالا را مدیریت کند و عملکرد بهینه‌ای در برابر افزایش تقاضا داشته باشد.
4. پایداری (Sustainability): پولکادات از یک مدل اثبات سهام (Proof of Stake) برای تأمین امنیت شبکه استفاده می‌کند، که نسبت به مدل‌های قدیمی‌تر مانند اثبات کار (Proof of Work) انرژی بسیار کمتری مصرف می‌کند. این امر پولکادات را به یک شبکه پایدارتر و دوستدار محیط زیست تبدیل می‌کند. همچنین، سیستم حاکمیتی غیرمتمرکز پولکادات به کاربران و توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که در تصمیم‌گیری‌های مهم شبکه مشارکت داشته باشند و آن را بهبود بخشند، که این مسئله خود باعث پایداری بلندمدت و انعطاف‌پذیری بیشتر شبکه می‌شود.

بررسی تفاوت های بین کاردانو و پولکادات؟

فلسفه توسعه:

• کاردانو (Cardano): کاردانو به شدت بر پایه تحقیقات علمی و مرور آکادمیک استوار است. تمامی بروزرسانی‌ها و تغییرات در پروتکل کاردانو قبل از اجرا توسط محققان و جامعه علمی بررسی و ارزیابی می‌شود. این پلتفرم بر پایه اصول ریاضی و مهندسی بنا شده و هدف آن حل مشکلات قدیمی‌تر بلاک‌چین‌ها با استفاده از یک رویکرد مبتنی بر دانش است.
• پولکادات (Polkadot): فلسفه توسعه پولکادات بر ایجاد یک اکوسیستم یکپارچه و چند زنجیره‌ای متمرکز است. هدف اصلی پولکادات این است که بلاک‌چین‌های مختلف بتوانند به صورت ایمن با یکدیگر تعامل داشته باشند. این پلتفرم از طریق پاراچین‌ها و ارتباط بین زنجیره‌ای (interoperability) سعی دارد یک محیط بلاک‌چینی چند منظوره ایجاد کند.

معماری:

• کاردانو: کاردانو از معماری دو لایه‌ای استفاده می‌کند. یک لایه برای انجام تراکنش‌ها (CSL: Cardano Settlement Layer) و لایه دیگر برای اجرای قراردادهای هوشمند و محاسبات پیچیده (CCL: Cardano Computation Layer). این تفکیک لایه‌ها به کاردانو امکان می‌دهد تا تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند را به صورت جداگانه مدیریت کرده و عملکرد شبکه را بهینه‌سازی کند.
• پولکادات: پولکادات از یک معماری چند زنجیره‌ای استفاده می‌کند که شامل یک زنجیره اصلی به نام Relay Chain و زنجیره‌های جانبی به نام Parachains است. زنجیره اصلی مسئول امنیت و اجماع شبکه است، در حالی که هر پاراچین به صورت مستقل وظایف خود را انجام می‌دهد. این معماری به پولکادات امکان مقیاس‌پذیری بالا و انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد.

مکانیسم اجماع:

• کاردانو: کاردانو از الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) به نام Ouroboros استفاده می‌کند. این الگوریتم با استفاده از مکانیسم انتخاب نماینده‌ها، امنیت شبکه را تأمین می‌کند و انرژی بسیار کمتری نسبت به الگوریتم‌های اثبات کار مصرف می‌کند. در این مکانیسم، دارندگان ADA می‌توانند توکن‌های خود را به نماینده‌ها بسپارند تا در فرآیند اعتبارسنجی شرکت کنند و پاداش دریافت کنند.
• پولکادات: پولکادات نیز از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کند، اما مکانیسم اجماع آن Nominated Proof of Stake (NPoS) نام دارد. در این مکانیسم، دارندگان DOT می‌توانند اعتبارسنج‌ها را انتخاب کنند و به آن‌ها رأی دهند. اعتبارسنج‌ها مسئول تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه هستند و پاداش‌ها میان اعتبارسنج‌ها و رأی‌دهندگان تقسیم می‌شود.

توکنومیکس (Tokenomics):

• کاردانو (ADA): توکن ADA در کاردانو چندین کاربرد دارد. علاوه بر این که برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود، دارندگان ADA می‌توانند در فرآیند حاکمیتی شبکه شرکت کنند و در تصمیم‌گیری‌های کلان نظیر تغییرات پروتکل نقش داشته باشند. همچنین ADA برای استیکینگ و تأمین امنیت شبکه به کار می‌رود.
• پولکادات (DOT): توکن DOT نیز کاربردهای متعددی در شبکه پولکادات دارد. از جمله این کاربردها می‌توان به حاکمیت شبکه، استیکینگ برای تأمین امنیت، و اتصال زنجیره‌های جدید (پاراچین‌ها) به شبکه اصلی اشاره کرد. DOT نقش حیاتی در اقتصاد پولکادات ایفا می‌کند و ارزش آن مستقیماً با فعالیت شبکه مرتبط است.

اثرات زیست‌محیطی:

• کاردانو: کاردانو به دلیل استفاده از مکانیسم اثبات سهام اوروبوروس، به عنوان یکی از پلتفرم‌های زیست‌محیطی شناخته می‌شود. این پلتفرم انرژی بسیار کمتری نسبت به شبکه‌های اثبات کار مصرف می‌کند، که آن را به گزینه‌ای پایدارتر از نظر زیست‌محیطی تبدیل کرده است.
• پولکادات: پولکادات نیز از سیستم اثبات سهام استفاده می‌کند که به مصرف انرژی پایین‌تر منجر می‌شود. هر دو شبکه کاردانو و پولکادات در مقایسه با شبکه‌های مبتنی بر اثبات کار، مانند بیت‌کوین، به مراتب پایدارتر و دوستدار محیط زیست هستند.

در حالی که کاردانو و پولکادات هر دو پلتفرم‌هایی پیشرفته و نوآورانه با اهداف مشترک برای حل مشکلات بلاک‌چین‌های قدیمی هستند، تفاوت‌های کلیدی آن‌ها در فلسفه توسعه، معماری، مکانیسم اجماع، توکنومیکس و اثرات زیست‌محیطی وجود دارد. کاردانو بیشتر بر تحقیق علمی و دقت آکادمیک تمرکز دارد و از معماری دو لایه‌ای استفاده می‌کند، در حالی که پولکادات بر اتصال بلاک‌چین‌های مختلف و ایجاد یک اکوسیستم چند زنجیره‌ای با پاراچین‌ها تأکید دارد.

بررسی شباهت های بین بلاکچین کاردانو و پولکادات

حال که تفاوت‌های میان بلاک‌چین‌های کاردانو و پولکادات را بررسی کردیم، خوب است به شباهت‌های این دو شبکه نیز توجه کنیم. این دو بلاک‌چین از سه جنبه اصلی، یعنی نوع توکن یا فرآیند استخراج، مصرف انرژی شبکه و همچنین فرآیند استیکینگ، شباهت‌های قابل توجهی دارند که در ادامه به تفصیل به آن‌ها خواهیم پرداخت.

• فرآیند تولید کوین: هم کاردانو و هم پولکادات از الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) برای ایجاد کوین‌های جدید استفاده می‌کنند. بنابراین، برخلاف بیت‌کوین و لایت‌کوین که از فرآیند استخراج (ماینینگ) استفاده می‌کنند، کوین‌های ADA و DOT به شکل سنتی استخراج نمی‌شوند. در عوض، کاربران این شبکه‌ها می‌توانند با استیک کردن ارز دیجیتال خود به نود اعتبارسنج تبدیل شوند و از سرمایه‌گذاری خود به آسانی سود کسب کنند. این روش ساده‌تر و اقتصادی‌تر از استخراج کوین‌های مبتنی بر اثبات کار است.
• استیکینگ: در هر دو بلاک‌چین، کاربران می‌توانند ارز دیجیتال خود را برای تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه استیک کنند. این فرآیند به آن‌ها اجازه می‌دهد تا سود مناسبی به عنوان پاداش دریافت کنند. استیکینگ در مقایسه با راه‌اندازی دستگاه‌های ماینینگ برای ارزهایی مثل بیت‌کوین و لایت‌کوین، نه تنها هزینه کمتری دارد، بلکه فرآیندی بسیار کارآمدتر است که کاربران بیشتری را قادر به مشارکت می‌کند.
• مصرف انرژی: از نظر مصرف انرژی، کاردانو و پولکادات بسیار بهینه‌تر از بلاک‌چین‌های اولیه مانند بلاک چین بیت‌کوین هستند. هر دو این شبکه‌ها به دلیل استفاده از الگوریتم اثبات سهام، انرژی بسیار کمتری مصرف می‌کنند. با توجه به توسعه مداوم صنعت ارزهای دیجیتال، پایداری و بهینه بودن از نظر مصرف انرژی، به مزیت بزرگی برای بلاک‌چین‌ها تبدیل شده است. این مسئله همچنین برای موسسات مالی که به دنبال سازگاری با محیط زیست هستند، مهم است، زیرا تصمیم‌گیری‌های آن‌ها بر اساس میزان مصرف انرژی و اثرات کربنی شبکه‌ها صورت می‌گیرد.

کاردانو یا پولکادات؛ کدام برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است؟

در دنیای سرمایه‌گذاری، مفهوم "بهتر بودن" به عوامل بسیاری بستگی دارد و نمی‌توان آن را به صورت مطلق تعریف کرد. انتخاب بین کاردانو و پولکادات نیز از این قاعده مستثنی نیست. هر فرد باید بر اساس برنامه‌ریزی مالی و اهداف شخصی خود تصمیم بگیرد. اینکه کدام یک برای شما مناسب‌تر است، بستگی به استراتژی‌های مالی و نیازهای خاص شما دارد.
هر دو پروژه کاردانو و پولکادات از بلاک‌چین‌های قدرتمند و پیشرفته بهره می‌برند و توانسته‌اند بسیاری از مشکلات بلاک‌چین‌های قدیمی‌تر مثل بیت‌کوین را برطرف کنند. طرفداران کاردانو به زیرساخت دو لایه‌ای این شبکه به عنوان یک مزیت اشاره می‌کنند، در حالی که توسعه‌دهندگان پولکادات معتقدند که شبکه آن برای ایجاد و تعامل بین زنجیره‌ها کارایی بیشتری دارد.
در نهایت نمی‌توان به طور قطعی گفت که سرمایه‌گذاری در کاردانو بهتر است یا پولکادات. هر دو ارز نقاط قوت و ضعف خود را دارند. پیش از هرگونه تصمیم‌گیری، لازم است که ویژگی‌های هر دو پروژه، تاریخچه قیمتی، و سایر عوامل را به دقت بررسی کنید. اما آنچه مسلم است، با توجه به رشد روزافزون بازار ارزهای دیجیتال، هر دو ارز DOT و ADA جزو رمز ارزهای آینده‌دار به شمار می‌روند و آینده درخشانی در انتظارشان است.

سخن پایانی

انتخاب بین کاردانو و پولکادات به عنوان گزینه‌های سرمایه‌گذاری، بیش از هر چیز به اهداف مالی و استراتژی‌های فردی شما بستگی دارد. هر دو بلاک‌چین با قابلیت‌ها و زیرساخت‌های منحصربه‌فرد خود، نویددهنده آینده‌ای روشن در دنیای ارزهای دیجیتال هستند. همان‌طور که بررسی کردیم، کاردانو با تمرکز بر تحقیقات علمی و معماری دو لایه‌ای خود جذابیت خاصی برای سرمایه‌گذاران بلندمدت دارد، در حالی که پولکادات با قابلیت تعامل بین زنجیره‌ای و مقیاس‌پذیری تطبیقی خود، بستر مناسبی برای توسعه‌دهندگان و برنامه‌های غیرمتمرکز ارائه می‌دهد.
در نهایت، انتخاب هر یک از این دو پروژه نیازمند بررسی دقیق ویژگی‌ها، روند نوسانات قیمتی و تحلیل شخصی شما از بازار است. اما آنچه مسلم است، هر دو ارز ADA و DOT به دلیل نوآوری‌ها و جایگاه ویژه‌شان در صنعت بلاک‌چین، فرصت‌های بزرگی برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند.