عرضه اولیه استخر استیک (Initial Stake Pool Offering) که از آن با نام اختصاری ISPO یاد میشود، یکی از شیوههایی بوده که پروژههای رمزارزی از آن میتوانند برای جمعآوری سرمایه کمک بگیرند. عرضه ISPO را باید یک شیوه و رویکرد نسبتاً جدید برای جذب سرمایه به شمار آوریم که برای اولین بار از سوی بلاکچین کاردانو معرفی شد. به طور کلی، صنعت کریپتو از زمان راهاندازی شبکه بیت کوین، همواره در حال توسعه بوده و نوآوران دائماً به دنبال بهبود تجربه سرمایهگذاران هستند و تأمین منابع مالی شاید بزرگترین نگرانی این نوآوران باشد.
عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) آمده تا این نگرانی را تا حد قابل توجهی ریشه کن کند و آن را باید نتیجه مدلهای مختلف جمعآوری کمکهای مالی که پیش از آن وجود داشته، دانست. با توجه به اهمیت آشنایی با مفهوم عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) این مقاله از بلاگ کیف پول من به این موضوع اختصاص پیدا کرده است؛ پس با ما همراه باشید.
منظور از عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) چیست؟
شیوههای جذب سرمایه پروژههای کریپتویی در سالهای اخیر دستخوش تحولات قابل توجهی شده تا در نهایت بتوانند فرآیندهای راحتتر و در دسترستری برای توسعهدهندگان و سرمایهگذاران معرفی کنند. عرضه اولیه استخر استیک (ISPO)، یک مدل جدید و امیدوارکننده برای جذب سرمایه بوده که مزایای بیشتری در مقایسه با IDOها، ICOها و سایر مدلهای موجود دارد. البته توجه داشته باشید که این مدل از جذب سرمایه اولیه، مختص اکوسیستم کاردانو است.
عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) این امکان را برای توسعهدهندگان فراهم میکند تا استخرهایی را در جایی که هوادرهای توکن ADA، توکنهای خود را استیک میکنند، ایجاد کنند. توسعهدهندگان میتوانند برای هر استخر استیک، حاشیههای متغییری تعیین و پاداشها را جمعآوری و در نوبه خود با استفاده از توکنهای سودمند پروژه خود به استیککنندگان پاداش دهند. نکته مهم نیز این است که هر چه سهم یک استخر بیشتر باشد، احتمال انتخاب آن به عنوان نود اعتبارسنجی برای بلاک بعدی بیشتر خواهد بود.
تفاوت مهم عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) با سایر مدلها این است که برخلاف آنها، سرمایهگذاران را به خرید، فروش یا مبادله یک توکن برای خرید توکنهای خاص پروژه و استیک کردن آنها ملزم میکند. مدل ISPO به کاربران این امکان را میدهد تا از توکن ADA که از قبل در اختیار دارند، استفاده کنند. به این صورت که آنها به جای استیک کردن این توکن در مکانیسم اثبات سهام (PoS) کاردانو، این توکنها را در استخر پروژه قرار میدهند تا توکن بومی پروژه را به عنوان پاداش به دست آورند.
در مقایسه با سایر گزینههای تأمین مالی، ISPO برای سرمایهگذاران گزینه امنتری است و خطر کمتری دارد؛ چراکه کاربران فقط از پاداش استیکینگ ADA در کاردانو صرف نظر کردهاند تا پاداشی از جنس توکن بومی پروژه جدید به دست آورند. توکن ADA استیکشده همچنان در مالکیت استیککنندگان قرار داشته و در کیف پول شخصی آنها باقی میماند. از طرفی هیچ دوره قفلی در عرضه اولیه استیک استخر (ISPO) وجود ندارد.
نحوه کار عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) به چه صورت است؟
برای درک بهتر نحوه عملکرد عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) کافیست مروری بر اکوسیستم و شیوه کار شبکه کاردانو داشته باشیم:
استخرهای استیک کاردانو از مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده میکنند. از این رو، شبکه بلاکچین کاردانو برای تأیید تراکنشها و تولید بلاکهای جدید به اعتبارسنجها و ولیدیتورهای شبکه متکی است. با پشتیبانی از پروتکل Ouroboros، شبکه به منظور توزیع پاداش اعتبارسنجها، استخری را انتخاب میکند که بیشترین مقدار سهام را دارد. بنابراین، پس از هر ایپاک و دوره (که در کاردانو 5 روز است)، پاداش اعتبارسنجی به شکل رمزارز ADA و متناسب با مقدار توکن ADA استیکشده توسط هر کاربر، میان نمایندگان استخرهای استیک برنده تقسیم میشود.
با استفاده از عرضه اولیه استخر (ISPO)، کاربران رمزارز ADA خود را در استخرهایی که توسعهدهندگان پروژه ایجاد میکنند، استیک و قفل میکنند. استخر استیک با بالاترین میزان استیک به یک نود اعتبارسنج در یک بلاک تبدیل شده و در نهایت بخشی از اجماع در شبکه کاردانو خواهد شد. با این حال، باید توجه داشته باشید که به هنگام قرار دادن توکنهای ADA در چنین استخرهایی، دیگر خبری از پاداشی از جنس ADA برای کاربران نخواهد بود.
پس در زمانی که استخر به عنوان نود اعتبارسنج انتخاب شد، پاداش ADA آن که برای استخراج بلاک دریافت کرده، چه میشود؟! این پاداش که در حالت عادی میان نمایندگان توزیع میشد، به اپراتور خود نود اعتبارسنجی تحویل داده میشود.
مقایسه ISPO با ICO
یکی از سوالات مهمی که باید به آن پاسخ داده شود این است که آیا عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) با عرضه اولیه سکه (ICO) تفاوت دارد؟ اگر بله این تفاوت در چیست؟ ICO در سال 2017 به شهرت رسید؛ اما مفهوم ISPO دارای قدمت کمتری است. برخلاف ICOها که در آن سرمایهگذاران، دارایی استیکشده را برای توکن پروژه جدید خرج میکنند، در ISPO سرمایهگذاران حتی پس از تفویض اختیار نیز همچنان کنترل دارایی خود را حفظ میکنند.
به عبارت بهتر، سرمایهگذاران ICO موظق هستند سرمایه خود را معمولاً در بیت کوین یا اتر برای خرید توکن از توسعهدهندگان پروژه خرج کنند. این در حالیست که مشارکتکنندگان ISPO، توکنها را با استیک کردن توکنهای خود در بلاکچین پشتیبانی شده از سوی پروژه، دریافت میکنند. در نتیجه، شرکتکنندگان در عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) به دلیل حفظ کنترل بر داراییهای خود میتوانند در هر زمانی از استخر انصراف یا داراییهای خود را به راحتی واگذار کنند.
بررسی چند نمونه از ISPOها
این روزها شاهد افزایش محبوبیت روزافزون برگزاری ISPOها به دلیل مزایایی همچون امنیت بالاتر در مقایسه با سایر شیوههای تأمین مالی هستیم. به عنوان مثال صرافی غیرمتمرکز MiniSwap که در بلاکچین کاردانو مستفر بوده و بر روی کاهش هزینههای مبادلاتی رمزارزها متمرکز شده در پروژه ISPO خود که 20 ایپاک و دوره به طول انجامید، توکن بومی خود با نام MIN را با استفاده از مدل FISO (مدل بهروزشده ISPO که عرضه اولیه عادلانه استخر استیک نام دارد) ارائه کرد که دارای 10 استخر است.
از دیگر شبکههای بلاکچینی با الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) که این مدل را اتخاذ کردهاند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترون (Tron): سرمایهگذاران و هولدرهای رمزارز بومی ترون (TRX) میتوانند این رمزارز را برای دریافت جوایز ایردراپهای رمزارزی استیک کنند.
- پولکادات (Polkadot): پولکادات نیز این امکان را فراهم کرده که سرمایهگذاران توکن بومی DOT یا Kusama(KSM)، رمزارزهای خود را استیک و توکن بومی پروژههای جدید را دریافت کنند.
- ترا (Terra): در این شبکه بلاکچینی نیز هولدرهای توکن Luna میتوانند رمزارزهای خود را در قبال دریافت Anchor Protocol’s ANC، Mirror Protocol’s MIR و سایر توکنها استیک کنند.
- سولانا (Solana): کاربران Saber و Sunny Aggregator میتوانند رمزارز SOL خود را به ترتیب برای دریافت توکنهای SBR و SUNNY استیک کنند.
- کاردانو (Cardano): Mala DEX، Ray Network، MELD، MiniSwap، MIRQUR و SundaeSwapهمگی از مدل FISO بهره میبرند.
ISPO؛ انقلابی در شیوه تأمین مالی پروژههای ارز دیجیتال!
در مدل عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) روشن شد که توسعهدهندگان میتوانند یک استخر استیک را راهاندازی و از کاربران دعوت کنند تا ADA خود را در یک استخر استیک که توسط طرف دیگری اداره میشود، استیک کنند. در این شیوه از تأمین مالی پروژههای کریپتو، مشارکتکنندگان امنیت بالاتری را تجربه و متناسب با میزان دارایی استیککرده، پاداش و توکنهایی دریافت میکنند.
در حال حاضر، پروژههای کریپتویی بیشتری مدل عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) را به عنوان رویکرد جمعآوری سرمایه ترجیحی انتخاب میکنند و به نظر میرسد که این شیوه، آینده روشهای جمعآوری سرمایه را متحول خواهد کرد. نظر شما درباره عرضه اولیه استخر استیک چیست؟ آیا این شیوه توان رقابت با شیوههای تأمین مالی قدیمی را دارد؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.