ایران دستورالعمل جدیدی در زمینه تراکنشهای استیبلکوین صادر کرده است؛ تصمیمی که همزمان با سقوط ارزش پول ملی، ریال، و بازگشت تحریمهای سازمان ملل اتخاذ شده است. طبق قوانین تازه، تراکنشهای استیبلکوین اکنون برای اشخاص حقیقی و حقوقی با سقف مشخصی محدود میشود.
جزئیات محدودیتهای جدید
بر اساس این دستورالعمل، خرید سالانه استیبلکوین برای هر فرد نباید از ۵,۰۰۰ دلار فراتر رود و مجموع داراییهای استیبلکوین نیز نباید از ۱۰,۰۰۰ دلار تجاوز کند.
اصغر ابوالحسنی، دبیر شورای عالی بانک مرکزی، اعلام کرد این تصمیم در جلسه اخیر شورای عالی بانک مرکزی به تصویب رسیده و برای تمامی معاملهگران و کاربران پلتفرمهای دارای مجوز لازمالاجرا خواهد بود. او همچنین افزود که دوره اجرای این مقررات نباید بیش از یک ماه به طول بیانجامد.
ابوالحسنی در گفتوگو با تلویزیون دولتی ایران تصریح کرد: «از این پس سقف خرید استیبلکوین برای هر کاربر سالانه ۵,۰۰۰ دلار تعیین شده و مجموع داراییها نباید از ۱۰,۰۰۰ دلار بیشتر شود.» او تأکید کرد: «نکته مهم این است که برای داراییهای فعلی، یک دوره انتقالی حداکثر یکماهه در نظر گرفته شده است و در این مدت باید سقف تعیینشده رعایت شود.»
اهمیت استیبلکوینها در ایران
استیبلکوینها داراییهای دیجیتالی هستند که به ارزهای سنتی متصل شدهاند؛ در این مورد، توکنهایی مانند تتر (USDT) که به دلار آمریکا وابسته است یا USDC از شرکت Circle. این داراییها بر بستر بلاکچینهای مختلف عرضه میشوند.
در ایران، تتر به ابزاری حیاتی برای خانوادهها و معاملهگران تبدیل شده است تا پساندازهای خود را از تورم حفظ کنند یا پول خود را به خارج از کشور منتقل نمایند. این روش امکان دسترسی به ثبات نسبی دلار را بدون عبور از موانع سیستم بانکی رسمی فراهم کرده است.
سقوط ریال و افزایش فشارها
این محدودیتهای تازه در شرایطی اعمال میشود که ریال به سقوط ادامه داده و روز شنبه به رکورد ۱,۱۳۶,۵۰۰ در برابر دلار آمریکا رسیده است. انتظار میرود روند نزولی ریال ادامه یابد؛ چراکه بازگشت تحریمهای سازمان ملل و کاهش اعتماد عمومی به سیاستهای دولت همچنان پابرجاست.
محبوبیت استیبلکوینهایی مانند تتر در ایران از زمان شدت گرفتن تنشها با ایالات متحده و اسرائیل افزایش یافته است. برای بسیاری از شهروندان، تبدیل داراییها به این رمزارزها تنها راه حفظ ارزش پول بوده است.
نارضایتی مردم و واکنشها
انتظار میرود محدودیتهای تازه هزاران معاملهگر خرد را که درآمدشان به خریدوفروش رمزارز گره خورده، تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری نیز نگران مجازاتهایی هستند که ممکن است در صورت عدم کاهش داراییهای خود با آن روبهرو شوند.
این اقدام بانک مرکزی مشابه تلاشهای گذشته برای کاهش تقاضا و وابستگی به ارز خارجی در دورههای بحران ارزی است؛ اقداماتی که معمولاً تأثیر چندانی در ثبات ریال نداشتهاند.
ریال طی یک دهه گذشته بهطور مداوم تضعیف شده است؛ تحت فشار تحریمها، سوءمدیریت و تورم. علاوه بر بحران ارزی، مردم ایران طی ماههای اخیر با بحران انرژی نیز دستوپنجه نرم کردهاند.
انتقاد از دولت و موضوع ماینینگ
پیشتر گزارش شده بود که برخی شهروندان دولت را مقصر میدانند و معتقدند فعالیت مزارع استخراج رمزارز در کشور منبع مشکلات است. همین مسئله باعث شد گروه کوچکی از مردم در اعتراضات خیابانی علیه دولت حضور یابند.
برخی معترضان نیز دولت و گروههای نزدیک به رهبری را متهم کردند که با سوءاستفاده از منابع محدود انرژی به دنبال سود هستند. در مقابل، مقامات ایرانی اعلام کردهاند که بیشتر مشکلات ناشی از فعالیت غیرقانونی ماینرهاست و دولت در حال اتخاذ اقدامات جدی برای مقابله با آنهاست.