در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال، الگوریتمهای اجماع نقش حیاتی در تأمین امنیت و اعتبارسنجی تراکنشها ایفا میکنند. از میان این الگوریتمها، Proof of Work (PoW) و Proof of Stake (PoS) بیشترین توجه را به خود جلب کردهاند. با این حال، الگوریتمهای نوآورانه دیگری نیز وجود دارند که هر یک تلاش میکنند تا برخی از مشکلات و محدودیتهای این روشهای سنتی را برطرف کنند. یکی از این الگوریتمهای نوظهور، الگوریتم اثبات سوزاندن یا Proof of Burn (PoB) است.
الگوریتم PoB با ارائه رویکردی متفاوت به اجماع، تلاش میکند تا مزایای PoW و PoS را ترکیب کرده و در عین حال، به کاهش مصرف انرژی و افزایش امنیت شبکه کمک کند. در این مقاله از کیف پول من به بررسی عمیقتر الگوریتم اثبات سوزاندن خواهیم پرداخت. ابتدا به معرفی اصول اولیه و نحوه عملکرد آن پرداخته، سپس به مقایسه آن با الگوریتمهای مرسوم مانند PoW و PoS خواهیم پرداخت. همچنین، مزایا و معایب این الگوریتم را بررسی کرده و نمونههایی از شبکههای بلاکچینی که از PoB استفاده میکنند را معرفی خواهیم کرد.
هدف از این بلاگ کیف پول من، فراهم آوردن درکی جامع و کامل از الگوریتم اثبات سوزاندن برای خوانندگانی است که به دنبال آشنایی بیشتر با این روش نوآورانه در دنیای بلاکچین هستند. با مطالعه این مقاله، خوانندگان قادر خواهند بود تا مزایا و چالشهای PoB را بهتر درک کرده و بتوانند آن را با دیگر الگوریتمهای اجماع مقایسه کنند.
الگوریتم Proof Of Burn چیست؟
همانطور که میدانید، الگوریتم اثبات سوزاندن شباهتهای زیادی به دو الگوریتم مشهور PoW و PoS دارد. به همین دلیل، بهتر است ابتدا مختصری درباره این دو الگوریتم بدانید تا درک مکانیسم الگوریتم اثبات سوزاندن برایتان آسانتر شود.
الگوریتم Proof of Work (PoW) چیست؟
الگوریتم Proof of Work (PoW) یکی از اولین و مشهورترین روشهای اجماع در بلاکچین است که برای تأمین امنیت و تأیید تراکنشها به کار میرود. این الگوریتم اولین بار در بیتکوین معرفی شد و اساس بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر را تشکیل میدهد. در PoW، ماینرها باید مسائل پیچیده ریاضی را حل کنند تا بتوانند بلوک جدیدی به بلاکچین اضافه کنند. این فرآیند نیاز به مصرف مقدار زیادی انرژی و قدرت محاسباتی دارد. اولین ماینری که موفق به حل مسئله شود، پاداشی دریافت میکند که معمولاً شامل کوینهای تازه ایجاد شده و کارمزد تراکنشهای موجود در بلوک است. PoW تضمین میکند که هیچکس نمیتواند به سادگی کنترل شبکه را به دست بگیرد، زیرا انجام این کار نیاز به منابع عظیمی از نظر انرژی و سختافزار دارد.
الگوریتم Proof of Stake (PoS) چیست؟
الگوریتم Proof of Stake (PoS) به عنوان یک جایگزین کممصرفتر برای PoW معرفی شد. در PoS، به جای استفاده از قدرت محاسباتی برای حل مسائل ریاضی، کاربران (اعتبارسنجها) بر اساس تعداد کوینهایی که در شبکه دارند (سهامشان) انتخاب میشوند. هر چه تعداد کوینهای یک کاربر بیشتر باشد، شانس بیشتری برای انتخاب شدن و ایجاد بلوک جدید دارد. PoS نیاز به مصرف انرژی زیادی ندارد و به جای آن، کاربران را تشویق به نگهداری و سهامگذاری کوینهای خود میکند. این الگوریتم به کاهش تمرکز قدرت در دست عدهای معدود کمک میکند و معمولاً امنیت بالایی را با هزینههای کمتر فراهم میکند.
الگوریتم Proof of Burn (PoB) چیست؟
الگوریتم Proof of Burn (PoB) شباهتها و تفاوتهایی با PoW و PoS دارد. در PoB، کاربران با سوزاندن (burn) کوینهای خود، یعنی ارسال آنها به یک آدرس غیرقابل دسترس و از بین بردن همیشگی آنها، حق مشارکت در فرآیند اعتبارسنجی بلاکچین را به دست میآورند. این فرآیند به جای مصرف انرژی یا سهامگذاری کوینها، نیازمند از دست دادن دائمی بخشی از داراییهای کاربران است. هرچه بیشتر کوین بسوزانید، شانس بیشتری برای ایجاد بلوکهای جدید و دریافت پاداشهای مربوطه خواهید داشت. PoB ترکیبی از مزایای PoW و PoS را ارائه میدهد: کاهش مصرف انرژی همانند PoS و ایجاد انگیزه برای مشارکت فعال در شبکه همانند PoW. این الگوریتم ضمن افزایش امنیت شبکه، کاربران را به نگهداری بلندمدت کوینها تشویق میکند و میتواند به تثبیت و افزایش ارزش کوینها کمک کند.
الگوریتم اثبات سوزاندن چگونه کار میکند؟
الگوریتم Proof of Burn (PoB) به صورت زیر عمل میکند:
- سوزاندن کوینها: کاربران تصمیم میگیرند که تعدادی از کوینهای خود را به یک آدرس غیرقابل دسترس ارسال کنند. این آدرسها به گونهای طراحی شدهاند که هیچکس قادر به بازیابی کوینهای ارسال شده به آنها نیست. این فرآیند به عنوان "سوزاندن" شناخته میشود و کوینهای ارسال شده برای همیشه از گردش خارج میشوند.
- کسب امتیاز و حق مشارکت: پس از سوزاندن کوینها، کاربران امتیازاتی کسب میکنند که به آنها اجازه میدهد در فرآیند ایجاد بلوکهای جدید و تأیید تراکنشها شرکت کنند. این امتیازات معمولاً به نسبت تعداد کوینهای سوزانده شده تعیین میشود؛ یعنی هر چه بیشتر کوین بسوزانید، شانس بیشتری برای ایجاد بلوکهای جدید خواهید داشت.
- انتخاب اعتبارسنجها: شبکه به صورت تصادفی یا بر اساس یک فرمول خاص، از میان کاربرانی که کوین سوزاندهاند، اعتبارسنجها یا ماینرها را انتخاب میکند. این انتخاب معمولاً به نسبت تعداد کوینهای سوزانده شده و سایر عوامل مرتبط با شبکه انجام میشود.
- ایجاد بلوکهای جدید: کاربرانی که به عنوان اعتبارسنج انتخاب میشوند، مسئول ایجاد بلوکهای جدید و تأیید تراکنشها هستند. این فرآیند مشابه فرآیند استخراج در الگوریتم Proof of Work است، اما بدون نیاز به مصرف انرژی زیاد.
- پاداشدهی: کاربرانی که موفق به ایجاد بلوکهای جدید میشوند، پاداشی دریافت میکنند که معمولاً به صورت کوینهای تازه ایجاد شده یا کارمزدهای تراکنشهای موجود در بلوک است. این پاداشها به عنوان انگیزهای برای شرکت در فرآیند سوزاندن و تأیید تراکنشها عمل میکنند.
به طور خلاصه، الگوریتم Proof of Burn کاربران را تشویق به از بین بردن بخشی از داراییهایشان میکند تا امتیازات و حق ایجاد بلوکهای جدید را کسب کنند. این روش ضمن کاهش مصرف انرژی، امنیت شبکه را افزایش میدهد، زیرا مهاجمان برای حمله به شبکه باید هزینه بالایی را در قالب سوزاندن کوینها متحمل شوند.
چه نکاتی الگوریتم Proof Of Burn را کارآمد میکند؟
الگوریتم Proof of Burn (PoB) به دلیل ویژگیها و مزایای خاص خود، میتواند به عنوان یک روش کارآمد برای تأمین امنیت و اعتبارسنجی بلاکچینها مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه به نکات مهمی که PoB را کارآمد میکنند اشاره میکنم:
- کاهش مصرف انرژی: یکی از بزرگترین مزایای PoB نسبت به الگوریتم Proof of Work (PoW) کاهش چشمگیر مصرف انرژی است. در PoB، نیازی به انجام محاسبات پیچیده و مصرف انرژی بالا برای استخراج نیست. این موضوع نه تنها هزینههای عملیاتی را کاهش میدهد، بلکه به حفظ محیط زیست نیز کمک میکند.
- افزایش امنیت شبکه: سوزاندن کوینها به معنی از دست دادن همیشگی آنها است. بنابراین، مهاجمان باید هزینه بالایی را برای حمله به شبکه بپردازند. این موضوع باعث افزایش امنیت شبکه میشود، زیرا انجام حملات اقتصادی به شبکه مانند حمله سایبری برای مهاجمان بسیار پرهزینه خواهد بود.
- تشویق به نگهداری بلندمدت کوینها: کاربران برای کسب امتیازات لازم جهت ایجاد بلوکهای جدید، باید کوینهای خود را بسوزانند. این موضوع میتواند تقاضا برای کوینها را افزایش دهد و کاربران را به نگهداری بلندمدت داراییهای دیجیتال تشویق کند، که میتواند به تثبیت و افزایش ارزش کوین منجر شود.
- توزیع عادلانه: در PoB، هر کاربری که کوینهای خود را بسوزاند، به نسبت مقدار سوزانده شده، شانس مشارکت در فرآیند ایجاد بلوکهای جدید را دارد. این موضوع به توزیع عادلانهتر فرصتها برای مشارکت در شبکه کمک میکند و میتواند از تمرکز قدرت در دست عدهای معدود جلوگیری کند.
- کاهش تورم: سوزاندن کوینها میتواند به کاهش عرضه کلی کوین منجر شود، که این موضوع میتواند تورم را کاهش دهد و ارزش کوینها را در طول زمان حفظ کند. با کاهش عرضه، تقاضا میتواند پایدار یا افزایش یابد، که این موضوع به حفظ یا افزایش ارزش کوینها کمک میکند که این مورد بحث مهم عرضه و تقاضا در بازار مالی را نشان میدهد.
- سادگی و پیادهسازی آسان: الگوریتم PoB نسبتاً ساده است و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. این مسئله میتواند پیادهسازی و نگهداری شبکههای بلاکچینی را سادهتر و کمهزینهتر کند.
- پایداری شبکه: با استفاده از PoB، شبکههای بلاکچینی میتوانند پایداری بیشتری داشته باشند، زیرا کاربران به دلیل از دست دادن کوینهای خود در فرآیند سوزاندن، انگیزه بیشتری برای حفظ و پشتیبانی از شبکه دارند.
در مجموع، الگوریتم Proof of Burn با کاهش مصرف انرژی، افزایش امنیت، تشویق به نگهداری بلندمدت کوینها، و توزیع عادلانه فرصتها، میتواند به عنوان یک روش کارآمد و موثر برای تأمین امنیت و اعتبارسنجی بلاکچینها مورد استفاده قرار گیرد.
کدام شبکههای بلاک چینی از الگوریتم Proof Of Burn استفاده میکنند؟
الگوریتم Proof of Burn (PoB) به عنوان یکی از روشهای اجماع نوآورانه، در برخی از شبکههای بلاکچینی به کار گرفته شده است. در اینجا به برخی از شبکههای بلاکچینی که از این الگوریتم استفاده میکنند اشاره میکنم:
- کانتر پارتی (Counterparty):
پروژه Counterparty یکی از اولین پروژههایی بود که از الگوریتم Proof of Burn استفاده کرد. در این پروژه، کاربران بیتکوینهای خود را به یک آدرس غیرقابل دسترس ارسال میکردند تا توکنهای Counterparty (XCP) دریافت کنند. این فرآیند به عنوان یک روش توزیع اولیه توکنها و همچنین اثبات تعهد کاربران به شبکه عمل میکرد. - اسلیم کوین(Slimcoin):
شبکه Slimcoin یکی دیگر از شبکههای بلاکچینی است که از Proof of Burn استفاده میکند. این شبکه ترکیبی از PoB، Proof of Work (PoW) و Proof of Stake (PoS) را به کار میگیرد. کاربران Slimcoin میتوانند با سوزاندن کوینهای خود، شانس بیشتری برای استخراج بلوکهای جدید و دریافت پاداشهای استخراج داشته باشند. - فکتوم (Factom):
در شبکه Factom، از مفهومی مشابه PoB برای ایجاد و مدیریت دادهها استفاده میشود. در این شبکه، کاربران بیتکوینهای خود را به آدرسهای غیرقابل دسترس ارسال میکنند تا بتوانند "Entry Credits" دریافت کنند. این Entry Credits برای پرداخت هزینههای ثبت دادهها در شبکه Factom استفاده میشوند.
این پروژهها نمونههایی از استفادههای عملی از الگوریتم Proof of Burn هستند. با این حال، به دلیل پیچیدگیها و چالشهای مرتبط با این روش، PoB به اندازه روشهای دیگری مانند Proof of Work یا Proof of Stake رایج نشده است. با این حال، همچنان به عنوان یک روش نوآورانه و جالب در دنیای بلاکچین مورد توجه قرار دارد.
نقاط قوت و ضعف در الگوریتم Proof Of Burn چیست؟
نقاط قوت الگوریتم Proof of Burn:
- کاهش مصرف انرژی: برخلاف الگوریتم Proof of Work (PoW) که نیاز به مصرف انرژی زیاد دارد، PoB انرژی زیادی مصرف نمیکند. این کاهش مصرف انرژی به حفظ محیط زیست کمک میکند و هزینههای عملیاتی شبکه را کاهش میدهد.
- افزایش امنیت: سوزاندن کوینها به معنی از دست دادن همیشگی آنها است. بنابراین، مهاجمان باید هزینه بالایی را برای حمله به شبکه بپردازند. این امر باعث افزایش امنیت شبکه میشود، زیرا انجام حملات اقتصادی برای مهاجمان بسیار پرهزینه خواهد بود.
- تشویق به نگهداری بلندمدت کوینها: کاربران برای کسب امتیازات لازم جهت ایجاد بلوکهای جدید، باید کوینهای خود را بسوزانند. این موضوع میتواند تقاضا برای کوینها را افزایش دهد و کاربران را به نگهداری بلندمدت داراییهای دیجیتال تشویق کند، که میتواند به تثبیت و افزایش ارزش کوین منجر شود.
- توزیع عادلانه: در PoB، هر کاربری که کوینهای خود را بسوزاند، به نسبت مقدار سوزانده شده، شانس مشارکت در فرآیند ایجاد بلوکهای جدید را دارد. این موضوع به توزیع عادلانهتر فرصتها برای مشارکت در شبکه کمک میکند و میتواند از تمرکز قدرت در دست عدهای معدود جلوگیری کند.
- کاهش تورم: سوزاندن کوینها میتواند به کاهش عرضه کلی کوین منجر شود، که این موضوع میتواند تورم را کاهش دهد و ارزش کوینها را در طول زمان حفظ کند. با کاهش عرضه، تقاضا میتواند پایدار یا افزایش یابد، که این موضوع به حفظ یا افزایش ارزش کوینها کمک میکند.
نقاط ضعف الگوریتم Proof of Burn (PoB)
- از دست دادن منابع مالی: سوزاندن کوینها به معنی از دست دادن همیشگی آنها است. این امر میتواند برخی کاربران را از مشارکت در شبکه منصرف کند، زیرا آنها تمایلی به از دست دادن داراییهای خود ندارند.
- کمبود انگیزه برای سوزاندن کوینها: بسیاری از کاربران ممکن است ترجیح دهند کوینهای خود را نگه دارند یا در الگوریتمهای دیگری مانند Proof of Stake (PoS) شرکت کنند که نیاز به از دست دادن داراییها ندارند. این موضوع میتواند مشارکت در PoB را کاهش دهد.
- پیچیدگی اجرای اولیه: پیادهسازی و مدیریت الگوریتم PoB میتواند پیچیده باشد، به ویژه در مراحل اولیه توزیع کوینها و تعیین آدرسهای غیرقابل دسترس برای سوزاندن.
- تاثیر منفی بر نقدینگی: سوزاندن کوینها میتواند عرضه در گردش را کاهش دهد، که این موضوع ممکن است به کاهش نقدینگی بازار منجر شود. نقدینگی کمتر میتواند تاثیر منفی بر تجارت و استفاده از کوینها داشته باشد.
- پذیرش محدود: الگوریتم PoB به اندازه روشهای دیگری مانند PoW یا PoS رایج نشده است و پذیرش آن در میان کاربران و توسعهدهندگان محدودتر است. این موضوع میتواند مانعی برای توسعه و استفاده گسترده از این الگوریتم باشد.
در مجموع، الگوریتم Proof of Burn دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود است و هر شبکه بلاکچینی باید با توجه به نیازها و اهداف خود، تصمیم بگیرد که آیا این الگوریتم مناسبترین گزینه برای آنها است یا خیر.
نتیجهگیری:
الگوریتم اثبات سوزاندن (Proof of Burn) با ارائه رویکردی نوآورانه به اجماع در شبکههای بلاکچینی، ترکیبی از مزایای الگوریتمهای PoW و PoS را به ارمغان میآورد. این الگوریتم با کاهش مصرف انرژی و افزایش امنیت شبکه، توجه بسیاری از توسعهدهندگان و کاربران را به خود جلب کرده است. با این حال، به دلیل نیاز به از دست دادن دائمی داراییها، چالشهایی نیز در پیش روی آن قرار دارد. با بررسی عمیقتر این الگوریتم و مقایسه آن با سایر روشهای اجماع، میتوان فهمید که PoB چگونه میتواند به عنوان یک راهحل موثر در برخی از کاربردهای خاص بلاکچین مورد استفاده قرار گیرد. آگاهی از مزایا و معایب این الگوریتم به توسعهدهندگان کمک میکند تا تصمیمات بهتری در مورد استفاده از آن در پروژههای خود بگیرند.