پذیره نویسی یا Underwriting چیست؟

هنگام بررسی بازارهای سرمایه ممکن است با اصطلاحات مختلفی روبه‌رو شوید که یکی از آن‌ها پذیره نویسی است. با این روش تامین مالی شرکت‌های در بدو تاسیس انجام می‌گیرد و از همین جهت سود دو سر برد برای شرکت و سرمایه گذار حاصل می‌شود. البته پذیره نویسی در مورد بازار ارزهای دیجیتال کمی فرق می‌کند؛ چراکه در بازار بورس ما با شرکت‌های سرمایه گذاری روبه‌رو هستیم، در حالی که در بازار ارزهای دیجیتال پلتفرم وام دهنده به عنوان پذیره نویس عمل می‌کند. با در نظر گرفتن این توضیحات اولیه، در این نوشته از کیف پول قصد داریم بحث پذیره نویسی را کمی بیشتر باز کنیم و درباره فرایند پذیره نویسی، وام دهی و شرایط آن در بازار ارزهای دیجیتال صحبت کنیم. همراه ما باشید تا مطلبی دیگر از وبلاگ کیف پول من را به پایان برسانیم و با اصلاحی جدید در بازار سرمایه و ارزهای دیجیتال آشنا شویم!

مفهوم پذیره نویسی چیست؟

بر اساس قوانین موجود در کشور تمامی شرکت‌ها قبل از تاسیس باید سرمایه خود را تامین کنند که این سرمایه اصلی و اولیه را می‌توانند از طریق عموم مردم به عنوان سهامدار و یا از طریق موسسان شرکت به دست آورند. در چنین شرایطی ما با پذیره نویسی روبه‌رو می‌شویم که تفاوت زیادی با عرضه اولیه دارد؛ در صورتی که برخی افراد به اشتباه پذیره نویسی را معادل عرضه اولیه می‌دانند. در پذیره نویسی شرکت‌ها برای تامین سرمایه تاسیس شرکت از این فرایند استفاده می‌کنند. منظور از پذیره نویسی یا Underwriting متعهد شدن سرمایه گذاران که همان عموم مردم را شامل می‌شود، برای پرداخت مبلغ مشخص در بازه زمانی تعیین شده به شرکت مورد نظر است. این تعهد در یک برگه سهام با درج مبلغ سرمایه گذاری به رسمیت شناخته می‌شود.
در مفهومی دیگر پذیره نویسی به مجموعه تحقیقات و ارزیابی‌هایی گفته می‌شود که برای تعیین ریسک، تخصیص وام، سرمایه یا بیمه به شرکت یا فرد، پس از مطمئن شدن از موفقیت بازار مالی بعد از انتشار انجام می‌گیرد. در این تحقیقات معلوم می‌شود که طرف قرارداد (وام گیرنده، دریافت کننده سهام یا متقاضی بیمه) تا چه حد به تعهدات خود در بازپرداخت و سوددهی به طرف دیگر قرارداد پایبند خواهد بود. اگر این تحقیقات به خوبی پیش برود، پذیره نویسی انجام خواهد گرفت.  

فرایند پذیره نویسی چگونه انجام می‌شود؟

شرکت‌هایی که قصد تامین مالی برای تاسیس از طریق پذیره نویسی دارند، باید طرح و شِما کلی بر این مبنا تهیه کنند و در پایان بعد از امضای تمامی موسسان و سهامداران اصلی شرکت به همراه اساسنامه و اظهارنامه شرکت، این طرح را به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تحویل دهند. بعد از این فرایند نهادهای نام برده با بررسی طرح کلی و مستندات شرکت مربوطه تصمیم نهایی خود را می‌گیرند تا بدین شکل تامین مالی شرکت با پذیره نویسی انجام گیرد یا درخواست شرکت برای تامین مالی با این اظهارنامه رد شود. اگر پذیره نویس ریسک بالا را برای فعالیت اقتصادی شرکت مربوطه تشخیص دهد، آن را نمی‌پذیرد. در طرف مقابل در صورت تایید نهادهای ذکر شده، شرکت باید آگهی پذیره نویسی خود را در روزنامه تعیین شده به چاپ برساند و نام بانکی که قرار است تعهدات دو طرفه از طریق آن پیگیری شود را اعلام نماید. همچنین در اطلاعیه منتشر شده در روزنامه باید اطلاعات مربوط به نوع فعالیت شرکت، اعضای هیئت مدیره، اظهارنامه، مجوزها، سرمایه گذاری‌های انجام گرفته و تعداد سهام پذیره نویسی ذکر شود.

مطلب پیشنهادی: سرمایه‌گذار فرشته ( Angel Investor ) کیست؟

مزایای پذیره نویسی

• تعیین نرخ بهره منصفانه برای وام
• کمک به قیمت گذاری دقیق و بهتر ابزارهای مالی در بازارهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه و ارزهای دیجیتال
• تعیین حق بیمه مناسب
• سودآوری برای طرفین قرارداد

پذیره نویسی در بازار ارزهای دیجیتال

در کنار تخصیص وام از طریق پذیره نویسی با تعیین ریسک از طریق ارزیابی سابقه اعتباری و سوابق مالی فرد یا شرکت مورد نظر، ما با مقوله دیگری به اسم وام کریپتو نیز مواجه هستیم. در پذیره نویسی و وام دهی ارزهای دیجیتال این کار از طرف پلتفرم‌های دیفای و گاه صرافی‌های متمرکز صورت می‌گیرد. فرایند پذیره نویسی در رمزارزهایی مثل خرید بیت کوین مراحل پیچیده‌تری دارد که علت آن به غیرمتمرکز بودن شبکه بلاک چین مربوط می‌شود.
از طرفی به دلیل غیرمتمرکز بودن بلاک چین، پیگیری سوابق مالی وام گیرنده با دشواری روبه‌رو است؛ با این حال پذیره نویسی در ارزهای دیجیتال ممکن بوده و از سوی صرافی‌های متمرکز با گذراندن مراحل احراز هویت و در مواردی از طریق کارگزاری‌ها با بررسی سوابق مالی و اعتباری کاربران پیگیری می‌شود. به عبارتی دیگر در بازار ارزهای دیجیتال پلتفرم وام دهنده نقش پذیره نویس را ایفا می‌کند. شایان ذکر است که اخیرا هوش مصنوعی نیز برای کمک دهی به پذیره نویسی وام‌های ارز دیجیتال روی کار آمده که نکته مثبت خوبی برای این بازار محسوب می‌شود.

تفاوت پذیره نویسی با عرضه اولیه

پذیره نویسی و عرضه اولیه دو مقوله جدا از هم هستند و تفاوت‌هایی با هم دارند. پذیره نویسی قبل از اتمام مراحل تاسیس شرکت انجام می‌گیرد تا تامین مالی شرکت‌های سهامی عام به این شیوه انجام گیرد. در حالی که عرضه اولیه بعد از تاسیس شرکت صورت می‌گیرد و به معنی اولین عرضه سهام شرکت‌های تایید شده سازمان بورس و اوراق بهادار در بازار سرمایه مالی است. در حالت کلی تفاوت پذیره نوسی و عرضه اولیه را می‌توانیم به شکل زیر شرح دهیم:

• عرضه اولیه بازه قیمتی مشخصی دارد؛ اما پذیره نویسی با قیمت اسمی 1000 ریال انجام می‌گیرد.
• بازه زمانی برای سفارش عرضه اولیه کوتاه بوده و معمولا 2 تا 3 ساعت در نظر گرفته می‌شود؛ اما پذیره نویسی مدت زمان بیشتری دارد و معمولا تا 30 روز به طول می‌انجامد.
• افرادی که برگه تعهد پذیره نویسی شرکت را در دست دارند، به خاطر پرداخت مبالغی به شرکت، پس از تشکیل آن حق دریافت سهام خود را دارند.  

با در نظر گرفتن این دو موضوع و تفاوت‌های هرکدام، سرمایه گذاران نباید فرصت‌های سرمایه گذاری از طریق خرید سهام عرضه اولیه و برگه تعهد پذیره نویسی را برای رسیدن به سود کوتاه مدت تا بلند مدت از دست دهند.

پذیره نویسی در بازار سهام

در بازار سهام و بورس ایران پذیره نویسی به دو روش اعلام تعهد و پرداخت وجه انجام می‌گیرد. در روش اول یعنی اعلام تعهد، پذیره نویس تعهد می‌کند که اوراق بهادار منتشر شده در عرضه اولیه و یا باقی مانده سهام را در زمان تعیین شده خریداری کند. در این حالت فرد مانند کارگزاری عمل می‌کند و با امضای برگه تعهد سهام با ناشر تعامل و همکاری می‌نماید. به این ترتیب فرد وظیفه فروش اوراق بهادار یا سهام با قیمت توافقی از قبل تعیین شده با ناشر را بر عهده می‌گیرد.
در روش دوم که به آن پرداخت وجه یا بهترین کوشش می‌گویند، پذیره نویس تعهدی برای خرید ارائه نمی‌دهد، اما با مشخص کردن سود معلومی تلاش می‌کند تا با قیمت توافقی با ناشر، فروش بالایی را در عرضه اولیه رقم بزند.

شروع به فعالیت به عنوان پذیره نویس در بازارهای مالی

برای فعالیت به عنوان پذیره نویس باید وارد بازارهای مالی و به ویژه بازار سهام شوید. علاوه بر این لازم است که در این خصوص به تحلیل بنیادی و فاندامنتال تسلط کاملی داشته باشید و سرمایه لازم برای پرداخت وثیقه را به نهاد مربوطه مانند سازمان بورس و اوراق بهادار مهیا کنید. همچنین می‌توانید به عنوان متخصص پذیره نویس برای شرکت‌های بیمه، نهادهای مالی، صرافی‌ها و کارگزاری‌ها کار کنید.
با توجه به مطالب ارائه شده در این مطلب، اگر قصد دارید در پذیره نویسی ارزهای دیجیتال مانند خرید اتریوم و یا بازارهای سهام و بورس شرکت کنید، لازم است ابتدا به اصول بازار مسلط باشید و اطلاعات کافی در این باره کسب کنید. در وبلاگ کیف پول من برای درک بیشتر بازار سرمایه و ارزهای دیجتیال مطالب بی‌شماری گنجانده شده که با مطالعه مقالات دلخواه خود می‌توانید سواد مالی و اقتصادی خود را افزایش دهید.

برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید