اتریوم (Ethereum) یک پلتفرم بلاکچین باز و یک ارز دیجیتال به نام Ether (ETH) است که در سال 2015 توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) و تیم توسعهدهندگان ایجاد شد. اتریوم با هدف ارائه یک زیرساخت قابل برنامهریزی برای اجرای قراردادهای هوشمند (smart contracts) در بلاکچین به وجود آمد. این مطلب از بلاگ کیف پول من قصد دارد به بررسی کامل رمزارز اتریوم بپردازد، پس اگر اتریوم رمز ارز مورد علاقه شما است ادامه این مطلب را از دست ندهید.
اتریوم چیست؟
اتریوم از تکنولوژی بلاکچین استفاده میکند و امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم میکند. قراردادهای هوشمند مجموعهای از قواعد و شرایط برنامهنویسی شده هستند که اتوماتیکاً و بدون نیاز به واسطهگر اجرا میشوند. این قراردادها امکان برقراری تعاملات بین افراد، اجرای قوانین و شرایط تعیین شده و انجام تراکنشهای مالی را فراهم میکنند. اتر Ether (ETH) ارز دیجیتالی است که در شبکه اتریوم استفاده میشود. ETH به عنوان واحد پول داخلی شبکه اتریوم عمل میکند و برای پرداخت هزینههای مربوط به اجرای قراردادهای هوشمند، تراکنشها و هزینههای دیگر در شبکه استفاده میشود. همچنین، ETH میتواند به عنوان ارزی برای خرید و فروش در صرافیها و تبادلگرهای مختلف استفاده شود. اتریوم با ارائه زیرساختی قابل برنامهریزی و امکان اجرای قراردادهای هوشمند، بسیاری از کاربردهای متنوع در حوزههای مختلف از جمله مالی، امنیت، اینترنت اشیا، بازیهای آنلاین و بسیاری از صنایع دیگر را ممکن ساخته است.
بررسی مزایا و معایب اتریوم
مزایای اتریوم :
برجسته ترین مزیت اتریوم نقش پیشگام آن در معرفی قراردادهای هوشمند به دنیای بلاک چین است. قراردادهای هوشمند قراردادهایی خوداجرا و بدون دستکاری با قوانین از پیش تعریف شده هستند که در صورت برآورده شدن شرایط خاص به طور خودکار اجرا می شوند. آنها معاملات بی اعتماد و خودکار را امکان پذیر می کنند و نیاز به واسطه هایی مانند بانک ها یا وکلا را از بین می برند. این نوآوری درها را به روی صنایع مختلف از جمله مالی، زنجیره تامین، بازی و مراقبت های بهداشتی باز کرده است.
غیر متمرکز :
شبکه اتریوم در یک روش غیرمتمرکز در سراسر گره های واقع در سطح جهانی عمل می کند. این بدان معناست که هیچ نهاد یا مقام مرکزی به تنهایی پلتفرم را کنترل نمی کند و آن را در برابر سانسور، دستکاری یا نقاط شکست منفرد مقاوم می کند. تمرکززدایی امنیت را افزایش میدهد و اعتماد را در میان کاربران تقویت میکند و تضمین میکند که تراکنشها و دادهها به صورت شفاف و تغییرناپذیر در بلاک چین ثبت میشوند.
شفافیت و امنیت :
تمام تراکنش ها و قراردادهای هوشمند اجرا شده در اتریوم در یک دفتر کل ثبت می شوند و باز بودن بی نظیری را فراهم می کنند. این شفافیت احتمال تقلب و فساد را کاهش می دهد، زیرا هر کسی می تواند صحت معاملات را تأیید کند. علاوه بر این، ویژگیهای امنیتی اتریوم، مانند رمزگذاری رمزنگاری و مکانیسمهای اجماع غیرمتمرکز، آن را در برابر حملات بسیار مقاوم میکند.
انعطاف پذیری و سفارشی سازی :
انعطاف پذیری اتریوم به توسعه دهندگان اجازه می دهد تا برنامه ها و توکن های غیرمتمرکز مختلفی را متناسب با موارد استفاده مختلف ایجاد کنند. زبان برنامه نویسی اتریوم، Solidity، از قراردادهای هوشمند کامل تورینگ پشتیبانی می کند و امکان ایجاد برنامه های پیچیده و قابل تنظیم را فراهم می کند. این سازگاری منجر به ظهور پروژههای نوآورانه مختلفی از جمله پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بازارهای توکن های غیرقابل تعویض (NFT) و غیره شده است.
اکوسیستم رو به رشد اتریوم :
اتریوم یک اکوسیستم پر رونق و به سرعت در حال گسترش را پرورش داده است. ماهیت منبع باز آن همکاری و نوآوری را تشویق کرده است، که منجر به بسیاری از پروژه ها، پروتکل ها و ابتکارات ساخته شده بر روی پلتفرم شده است. توکنها و DAppهای مبتنی بر اتریوم استقبال گستردهای پیدا کردهاند و کاربران و سرمایهگذاران را به خود جذب کردهاند. اثر شبکه ایجاد شده توسط این اکوسیستم رو به رشد، موقعیت اتریوم را به عنوان یک رهبر در فضای بلاک چین تقویت می کند.
قابلیت همکاری و استانداردها :
پذیرش استانداردهای مشترک اتریوم مانند ERC-20 (برای توکن های قابل تعویض) و ERC-721 (برای مجوزهای غیرقابل تعویض) کمک قابل توجهی به قابلیت همکاری دارایی های بلاک چین کرده است. این استانداردها به طور گسترده پذیرفته شده اند و ایجاد و مبادله بلیط را در برنامه ها و پلتفرم های مختلف تسهیل می کنند. این امر توسعه و ادغام راه حل های مبتنی بر بلاک چین را ساده کرده است.
پشتیبانی جامعه و توسعه دهندگان :
اتریوم دارای یک جامعه بزرگ و فعال از توسعه دهندگان، علاقه مندان و سهامداران است که عمیقاً متعهد به رشد و بهبود آن هستند. این پشتیبانی قوی جامعه منجر به توسعه، تحقیق و ارتقاء مستمر برای رسیدگی به مشکلات و افزایش قابلیتهای پلتفرم میشود.
انتقال اتریوم 2.0:
اتریوم به طور فعال به مشکلات مقیاس پذیری و مصرف انرژی خود با اتریوم 2.0 رسیدگی می کند. این ارتقاء چند مرحله ای شامل انتقال از یک الگوریتم اثبات کار (PoW) به یک مکانیسم توافقی اثبات سهام (PoS) با مصرف انرژی کارآمدتر است. همچنین شامل زنجیره های خرد شده برای بهبود مقیاس پذیری است. پس از پیاده سازی کامل، انتظار می رود اتریوم 2.0 عملکرد و پایداری پلتفرم را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
مشوق های اقتصادی:
ارز دیجیتال بومی اتریوم، اتر (ETH)، سوختی برای اجرای قراردادهای هوشمند و ذخیره ارزش است. این سیستم مشوق مالی شرکتکنندگان را تشویق میکند تا شبکه را ایمن کنند، تراکنشها را اعتبارسنجی کنند و DApps را توسعه دهند و یک اکوسیستم خودپایدار ایجاد کنند.
معایب اتریوم:
اتریوم بدون شک یک پلتفرم پیشگامانه بلاک چین است، اما مانند هر فناوری دیگری، دارای معایب و چالشهایی است. درک این اشکالات برای یک دید جامع از موقعیت اتریوم در اکوسیستم بلاک چین ضروری است.
مسائل مقیاس پذیری اتریوم با چالش های مقیاس پذیری قابل توجهی مواجه شده است، به خصوص با ازدحام بالای شبکه. با افزایش تعداد کاربران و تراکنشهای شبکه، میتواند منجر به کندتر شدن زمان تأیید و هزینه تراکنشهای بالاتر شود. ظرفیت فعلی بلاک چین محدود است و حدود 30 تراکنش در ثانیه (TPS) را پردازش می کند. این در مقایسه با شبکههای پرداخت سنتی مانند Visa که میتواند هزاران TPS را مدیریت کند، کمرنگ است.
مصرف انرژی :
اتریوم بر اساس مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) مانند بیت کوین عمل می کند. PoW به ماینرها نیاز دارد تا پازل های پیچیده ریاضی را برای اعتبارسنجی تراکنش ها حل کنند، که قدرت محاسباتی و انرژی زیادی را مصرف می کند. این مصرف بالای انرژی نگرانی های زیست محیطی را افزایش داده است، زیرا به ردپای کربن مرتبط با استخراج ارزهای دیجیتال کمک می کند.
چالش های نظارتی :
از آنجایی که اتریوم و فضای گسترده تر ارزهای دیجیتال همچنان در حال افزایش هستند، آنها با نظارت نظارتی فزاینده ای از سوی دولت ها و مقامات مالی در سراسر جهان روبرو هستند. ابهام مقرراتی میتواند پروژههای مبتنی بر اتریوم را به چالش بکشد، زیرا آنها باید الزامات انطباق در حال تحول و چارچوبهای قانونی را دنبال کنند.
رقابت و تراکم :
شبکه اتریوم با رقابت سختی از دیگر پلتفرم های بلاک چین مواجه است که ویژگی ها و راه حل های مقیاس پذیری متفاوتی را ارائه می دهند. مکان هایی مانند زنجیره هوشمند بایننس، سولانا و پولکادوت با پرداختن به مشکلات مقیاس پذیری اتریوم محبوبیت پیدا کرده اند. ازدحام شبکه در دورههای تقاضای بالا میتواند منجر به تاخیر و کارمزد تراکنشهای بالاتر شود و کاربران و توسعهدهندگان را دلسرد کند.
پیچیدگی توسعه :
توسعه روی اتریوم می تواند پیچیده و نیازمند منابع باشد، به خصوص برای تازه واردان. توسعه قراردادهای نوآورانه نیاز به تخصص در معماری و زبان برنامه نویسی اتریوم، Solidity دارد. حسابرسی قراردادهای هوشمند برای آسیبپذیریها حیاتی اما چالش برانگیز است و به زمان و منابع بیشتری نیاز دارد.
نگرانی های امنیتی :
در حالی که اتریوم ایمن در نظر گرفته می شود، آسیب پذیری های قرارداد هوشمند می تواند منجر به ضررهای قابل توجهی شود. چندین هک و سوء استفاده در برنامههای مبتنی بر اتریوم و پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) رخ داده است. امنیت قرارداد هوشمند یک نگرانی حیاتی است که مستلزم توجه و ممیزی مداوم است.
انتقال به اتریوم 2.0 :
در حالی که اتریوم 2.0 راه حل هایی را برای مسائل مقیاس پذیری و مصرف انرژی نوید می دهد، انتقال آن یک فرآیند پیچیده و چند مرحله ای است که هنوز ادامه دارد. تأخیر یا چالش های غیرمنتظره می تواند بر عملکرد شبکه تأثیر بگذارد. در مورد موفقیت اتریوم 2.0 و چگونگی تأثیر آن بر اکوسیستم موجود باید اطمینان بیشتری وجود داشته باشد.
هزینه های ذخیره سازی و پهنای باند :
توسعه و استقرار یک گره کامل اتریوم میتواند در مورد نیازهای ذخیرهسازی و پهنای باند، نیازمند منابع زیادی باشد. با رشد بلاک چین اتریوم، این هزینه ها ممکن است برای برخی از کاربران و اپراتورهای گره گران باشد.
تجربه کاربری و دسترسی :
تعامل با اتریوم و DApp های آن می تواند برای کاربران غیر فنی چالش برانگیز باشد. مدیریت کلیدهای خصوصی، درک هزینه های گاز و پیمایش برنامه های غیرمتمرکز می تواند برای تازه واردان ترسناک باشد. بهبود تجربه کاربری همچنان یک اولویت برای توسعه دهندگان اتریوم است.
چالش های حاکمیتی :
مدل حاکمیت اتریوم در حال تحول است و تصمیمات مربوط به ارتقاء و تغییرات شبکه میتواند بحثبرانگیز باشد. اختلاف نظر بین ذینفعان این پتانسیل را دارد که بر توسعه و جهت گیری پلتفرم تأثیر بگذارد.
تفاوت کارمزد در تراکنش های اتریوم
کارمزد در تراکنشهای اتریوم معمولاً براساس میزان ترافیک شبکه و پیچیدگی عملیات مورد نظر تعیین میشود. اتریوم از یک سیستم به نام "Gas Fee" برای محاسبه و پرداخت کارمزد استفاده میکند. در اتریوم، هر عملیاتی که در شبکه انجام میشود (مانند ارسال توکنها، اجرای قراردادهای هوشمند و غیره) نیاز به مصرف منابع محاسباتی دارد. این منابع به عنوان "Gas" شناخته میشوند و هر گره شبکه قادر است برای پرداخت کارمزد از این Gas استفاده کند. مقدار کارمزد در تراکنشهای اتریوم به صورت واحدی به نام گیوی (Gwei) اندازهگیری میشود. یک Gwei برابر با یک میلیارد (10^9) Wei است. Wei نیز واحد کوچکتری از اتر است. هنگام ارسال یک تراکنش در اتریوم، شما قادر به تنظیم کارمزد میباشید. مقدار کارمزد بالاتر به معنی پرداخت بیشتری به ماینرها است و تراکنش شما سریعتر تایید میشود. از طرف دیگر، مقدار کارمزد پایینتر به معنی پرداخت کمتری به ماینرها است و تایید تراکنش ممکن است زمان بیشتری طول بکشد. در موقعیتهایی که ترافیک شبکه بالا است، ممکن است کارمزدها به طور قابل توجهی بیشتر شوند. در این صورت، ممکن است برای تایید تراکنشهای خود سرعت کمتری داشته باشید، مگر اینکه مبلغ کارمزد بالاتری را پرداخت کنید. بهترین روش برای تعیین کارمزد مناسب برای تراکنشهای اتریوم، مشاهده و استفاده از وبسایت های معتبر مانند کیف پول من و ابزارهای مانند "Gas Price Oracle" است که میانگین کارمزدهای فعلی را نشان میدهد و به شما کمک میکند تا مقدار مناسبی را انتخاب کنید.
کارمزد گس اتریوم چیست؟
کارمزد گس (Gas Fee) در اتریوم به میزان منابع محاسباتی (مانند زمان پردازش و حافظه) مورد نیاز برای انجام یک عملیات در شبکه اتریوم اشاره دارد. هر عملیاتی که در شبکه اتریوم انجام میشود، از یک مقدار گس برای پرداخت کارمزد استفاده میکند. مقدار گس برای هر عملیات در اتریوم به صورت ثابت تعیین نمیشود و بسته به پیچیدگی و مصرف منابع محاسباتی عملیات مورد نظر متغیر است. به عنوان مثال، ارسال توکنها، اجرای قراردادهای هوشمند و تغییرات در مالکیت برخی از عملیاتهایی هستند که نیاز به گس دارند. هنگامی که شما یک تراکنش اتریوم ارسال میکنید، شما میتوانید مقدار کارمزد (به صورت Gwei) را برای هر واحد گس تعیین کنید. کارمزد بالاتر به معنی پرداخت بیشتری به ماینرها است و تراکنش شما سریعتر تایید میشود. از طرف دیگر، کارمزد پایینتر به معنی پرداخت کمتری به ماینرها است و تایید تراکنش ممکن است زمان بیشتری طول بکشد. مقدار کارمزد گس در خرید اتریوم به صورت Gwei اندازهگیری میشود. Gwei برابر با یک میلیارد (10^9) Wei است. Wei نیز واحدی کوچکتر از اتر در شبکه اتریوم است. میانگین کارمزد گس در شبکه اتریوم معمولاً متغیر است و به وابستگی از ترافیک شبکه و پیچیدگی عملیات مورد نظر تغییر میکند. برای مشاهده و پیگیری میانگین کارمزدهای فعلی در شبکه اتریوم، میتوانید از وبسایتها و ابزارهایی مانند "Gas Price Oracle" استفاده کنید.
چگونه کارمزد شبکه اتریوم را کم کنیم؟
برای کاهش کارمزد شبکه اتریوم، میتوانید روشهای زیر را امتحان کنید:
- تنظیم کارمزد پایینتر: در هنگام ارسال تراکنش، مقدار کارمزد را پایینتر تنظیم کنید. این کار میتواند زمان تایید تراکنش را طولانیتر کند، اما هزینه کارمزد را کاهش میدهد.
- استفاده از سرویسهای انتقال هوشمند: برخی از سرویسهای انتقال هوشمند مانند Loopring یا Polygon (قبلاً Matic Network) را برای انتقال اتریوم و توکنها استفاده کنید. این سرویسها در شبکههای جانبی فعالیت میکنند و معمولاً کارمزد پایینتر و زمان تایید سریعتری را ارائه میدهند.
- ارسال تراکنش در زمانهای کم ترافیک: در زمانهایی که ترافیک شبکه کمتر است، مانند ساعتهای بیزنس نبود یا آخر هفته، تراکنش خود را ارسال کنید. در این زمانها، کارمزد شبکه معمولاً کمتر است.
- استفاده از ابزارهای پیشبینی کارمزد: میتوانید از وبسایتها و ابزارهایی که پیشبینی کارمزد شبکه را نشان میدهند، استفاده کنید. این ابزارها به شما اطلاعاتی در مورد میانگین کارمزدهای فعلی و پیشبینی شبکه ارائه میدهند و شما را در تنظیم کارمزد بهینه کمک میکنند.
- استفاده از لایههای مقیاسپذیری: از پروژهها و شبکههایی مانند Optimism یا Arbitrum که به عنوان لایههای مقیاسپذیری برای شبکه اتریوم عمل میکنند، استفاده کنید. این لایهها معمولاً کارمزد پایینتری را ارائه میدهند و تراکنشها را با سرعت بالا تایید میکنند.
مهم است بدانید که کاهش کارمزد ممکن است باعث تاخیر در تایید تراکنش شود ولی در عوض، هزینه کمتری را برای شما به ارمغان میآورد. قبل از تنظیم کارمزد، بهتر است از ابزارها و منابع موجود برای مشاهده میانگین کارمزدهای فعلی استفاده کنید تا بهترین مقدار را برای نیازکارمزد گس (Gas Fee) در اتریوم به میزان منابع محاسباتی (مانند زمان پردازش و حافظه) مورد نیاز برای انجام یک عملیات در شبکه اتریوم اشاره دارد. هر عملیاتی که در شبکه اتریوم انجام میشود، از یک مقدار گس برای پرداخت کارمزد استفاده میکند.