خرید ارز دیجیتال >وبلاگ > شبکه لایه 2 Scroll چیست؟
شبکه لایه 2 Scroll چیست؟
مقالات

شبکه لایه 2 Scroll چیست؟

  • واحد تولید محتوا
  • ۲۴ آبان ۱۴۰۲ ۱۶:۰۴
  • زمان مطالعه

لایه دوم اسکرول چیست ؟ | بررسی دقیق لایه 2 Scroll و معرفی تیم توسعه دهنده‌اش | پروژه اسکرول برای بهبود وضعیت مقیاس‌پذیری در بلاک‌چین | ایردراپ Scroll 2

آنچه در این خبر می‌خوانید

    یکی از ترندهای اصلی مارکت ارز دیجیتال در سال 2023 و 2024 را می‌توان پروژه‌های لایه 2 اتریوم به شمار آورد که مبتنی بر اثبات دانش صفر (Zero-Knowledge Proof) هستند که یکی از این پروژه‌ها اسکرول (Scroll) نام داشته و در تلاش است تا مقیاس‌پذیری بهتری را برای شبکه بلاک‌چینی اتریوم فراهم آورد. مقیاس‌پذیری به پاشنه آشیل دنیای کریپتوکارنسی شهرت داشته و مانع جایگزینی آن با سیستم مالی قدیمی شده است؛ به همین علت تاکنون راه‌حل‌های بسیار زیادی از سوی تیم‌های توسعه‌دهنده ارائه شده که هر یک به نوبه خود سهم قابل توجهی در حل این مسئله داشته‌اند.
    ناگفته نماند که اگر معضل مقیاس‌پذیری شبکه‌های بلاک‌چینی به طور کامل حل نگردد، فروپاشی این فناوری امر محتملی به نظر می‌رسد؛ چراکه با افزایش سطح ترافیک در تائید تراکنش‌های انجام یافته بر روی شبکه بلاک‌چینی، هزینه گس بالا رفته و فرآیند تائید به کندی صورت می‌پذیرد. با توجه به اهمیت این موضوع، ما در این مقاله از بلاگ کیف پول من به سراغ یکی از این راه‌حل‌های لایه 2 اتریوم یعنی پروژه اسکرول رفته‌ایم و اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

    موضوع 📜شبکه لایه 2 Scroll چیست؟

    مدت زمان مطالعه ⌛

    10 دقیقه
    منتشر شده توسط 🙍‍♂️صرافی ارز دیجیتال کیف پول من
    تاریخ انتشار 📅1402/08/24 | 11/15/2023


    آشنایی با پروژه اسکرول (Scroll) به زبان ساده

    پروژه اسکرول در اصل یک پروژه لایه 2 مبتنی بر رول‌آپ اثبات دانش صفر بوده که سازگاری کاملی با ماشین مجازی اتریوم (EVM) دارد. روند کار در شبکه لایه 2 اسکرول به این صورت است که تائید یک بلاک از تراکنش‌ها صرفا با تولید یک اثبات منفرد و مختصر انجام می‌گیرد که چنین امری به معنای نهایی شدن تراکنش‌ها در شبکه بلاک‌چینی اتریوم با یک رویکرد سریع و کم هزینه است. در پروژه اسکرول تمرکز بر روی این نکته بوده که صحت و کامل بودن کدهای عملیاتی در اجرای ماشین مجازی اتریوم ردیابی شده و از این طریق بتوان به راحتی قراردادهای هوشمند (Smart Contract) لایه اول را به اسکرول منتقل نمود.
    اسکرول در واقع به جای ترکیب ویژگی‌های رول‌آپ اثبات دانش صفر با بهینه سازی ماشین مجازی اتریوم، رویکرد کاملا متفاوتی را در پیش گرفته که مزایای بیشتری را در مقایسه با رول‌آپ‌های موجود در اختیار وی قرار می‌دهد؛ چراکه قادر است بدون نیاز به انجام هیچگونه تغییری با کلیه سیستم‌های موجود در اتریوم به طور کاملا یکپارچه کار کند. هدف دیگری که پروژه اسکرول به دنبال آن است، به برون‌سپاری ایجاد اثبات‌های دانش صفر و استانداردسازی چنین فرآیندی مربوط می‌شود. انجام چنین کاری، فرآیند رول نمودن تراکنش‌ها را ساده‌تر کرده و انگیزه لازم برای کاربران در جهت شرکت در چنین فرآیندی را تامین می‌نماید.
    مزیت دیگری که اسکرول به دنبال تحقق آن است، در این خلاصه شده که توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا بدون مواجهه با هیچگونه نگرانی خاصی در ارتباط با محدودیت‌های فی تراکنش اسمارت کانترکت پیچیده را بر روی شبکه لایه 2 Scroll مستقر نمایند. چنین امری سبب می‌شود تا امکانات و قابلیت‌های بسیار زیادی برای کاربردهای خارج از زنجیره با اثبات درون زنجیره‌ای ایجاد گردد. با جمع‌بندی نکات گفته شده در فوق می‌توان در ارتباط با چیستی شبکه لایه 2 اسکرول به این نتیجه رسید که این پروژه یک سیستم اثبات سلسله مراتبی دانش صفر بوده که لایه اول آن با بهینه‌سازی مدار سفارشی و الگوریتم‌های اجماع (Consensus Algorithms) سازگار با سخت‌افزار بهینه شده و لایه دوم آن نیز با استفاده از اثبات‌های مختصر و سازگار با EVM بهینه گشته و از قابلیت پشتیبانی از برنامه‌های سنگین‌تر و ارائه ویژگی‌های تخصصی‌تر نظیر حریم خصوصی برخوردار است.

    تیم توسعه دهنده پروژه شبکه لایه 2 Scroll

    شبکه لایه دو اسکرول | معرفی تیم توسعه دهنده آن | کیف پول من | خرید ارز دیجیتال

    آشنایی با اعضای تیم توسعه‌دهنده هر پروژه کریپتویی بخش مهمی در شناخت صحیح از آن پروژه داشته و آشنایی با شبکه لایه 2 Scroll نیز از این قاعده مستثنی نیست. پروژه اسکرول به وسیله هایچن شن (Haichen Shen)، سندی پنگ (Sandy Peng) و یی ژانگ (Ye Zhang) راه‌اندازی شده که هر یک دارای سابقه قابل توجهی در حوزه فناوری بلاک‌چین هستند. شن پیش از آن که همکاری خود با پروژه اسکرول را اسکرول را آغاز نماید، به عنوان محقق ارشد هوش مصنوعی (AI) در آمازون فعالیت داشته و تخصص ویژه‌ای در زمینه علوم کامپیوتر، رمزنگاری و پروتکل‌های متن باز داشته که در این ویژگی با ژانگ تجربیاتی یکسانی دارد. در طرف دیگر نیز پنگ قرار گرفته که دارای تجربه زیادی در زمینه توسعه کسب‌وکار و استراتژی است.
    موفقیت‌های اسکرول در دورهای مختلف جذب سرمایه سبب شده توجه کاربران دنیای کریپتوکارنسی بیش از پیش به سمت پروژه شبکه لایه 2 Scroll جلب گردد. در تاریخ آوریل سال 2022 بود که پروژه اسکرول توانست با موفقیت دور A سرمایه‌گذاری خود را با جمع‌آوری مبلغی در حدود 30 میلیون دلار که با رهبری Polychain Capital و Bain Capital Crypto و با مشارکت Geometry DAO و Robot Ventures پشت سر بگذارد. در حال حاضر، تیم توسعه‌دهنده پروژه شبکه لایه 2 Scroll به 20 نفر رسیده که در سرتاسر جهان به فعالیت خود ادامه می‌دهند و تخصص ویژه‌ای در حوزه رمزنگاری با دانش صفر و سیستم‌های توزیع شده در فناوری بلاک‌چین دارند. میزان اهمیت پروژه اسکرول در نقش آن در زمینه بهبود مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم بوده که به کاهش هزینه گس فی و کارمزد شبکه منجر می‌گردد؛ در واقع چه فردی دوست ندارد که در خرید اتریوم یا سایر رمزارزهای موجود بر بستر این شبکه، هزینه کمتری پرداخت نماید؟
    در حال حاضر تخمین زده می‌شود که اسکرول بیش از 1.8 میلیارد دلار ارزش داشته باشد و در مجموع 80 میلیون دلار سرمایه از سه مرحله سرمایه‌گذاری، جذب نموده که در نوع خود رقم قابل توجهی است. کارآیی این پروژه به قدری بوده که نظر چندین سرمایه‌گذار بزرگ دنیای کریپتوکارنسی را به سمت خود جلب نموده است؛ به طوری که این پروژه دارای 43 سرمایه‌گذار بوده که نام برخی از آن‌ها به شرح زیر است:

    • OkX
    • Polychain
    • IOSG Venture
    • Bain Capital Crypto
    • Sequoia Capital China
    • Qiming Venture Partners

     

    نحوه کار شبکه لایه 2 Scroll

    پروژه اسکرول که در سال 2021 با هدف فعالیت جامعه‌محور راه‌اندازی شده، حالا به عنوان یکی از رقیبان اصلی شبکه‌هایی همچون پالیگان، استارک‌ور، zkSync و ایمیوتبل (Immutable) تبدیل شده است. به طور کلی، اسکرول یکی از پروژه‌های zkEVM بوده که با هدف کاهش کارمزد تراکنش‌های انجام یافته و همچنین افزایش توان عملیاتی برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) به بازار عرضه می‌گردند و از این طریق مشکلات مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم را کاهش دهند. در واقع نحوه عملکرد شبکه لایه 2 Scroll به این صورت است که هزاران تراکنش را خارج از شبکه اصلی دسته‌بندی کرده و سپس نتیجه نهایی این تراکنش‌ها را به شبکه اصلی بلاک‌چین اتریوم ارسال می‌نماید؛ به این صورت از بار عملیاتی شبکه بلاک چینی کاسته شده و با کاهش ازدحام و ترافیک آن هزینه کارمزد نیز روند نزولی به خود می‌گیرد.
    بر اساس داده‌های موجود در اتراسکن، اولین قرارداد هوشمند اسکرول در مین نت Scroll در تاریخ 8 اکتبر 2023 راه‌اندازی شده که با توجه به آزمایشی بودن آن، تیم توسعه این رول‌آپ دانش صفر، فعالسازی شبکه اصلی پروژه اسکرول را از دید کاربران مخفی کرده بود. بر اساس ادعای ژانگ، یکی از بنیان‌گذاران شبکه لایه 2 Scroll، قرار است این پروژه در قدم اول با شکل و شمایلی متمرکز راه‌اندازی شده و با گذشت زمان به سمت تمرکززدایی حرکت نماید. وی در ارتباط با این موضوع چنین اظهار نظر کرده است که شبکه لایه 2 Scroll دارای یک سیکوئنسر متمرکز و یک تائید کننده مرکزی خواهد بود. ژانگ در ادامه اظهار نمود که برنامه‌های آتی شبکه لایه 2 Scroll، طرحی برای حذف این تائید کننده مرکزی و غیرمتمرکز ساختن ساختار این شبکه در دستور کار قرار دارد.


    آیا Scroll دارای توکن است؟

    تاکنون اخبار مختلفی در ارتباط با رمزارز بومی شبکه لایه 2 Scroll مطرح شده به طوری که عده‌ای با قطعیت از عرضه یک توکن به عنوان ایردراپ اسکرول در تاریخ اوت 2023 خبر می‌دادند؛ اما هنوز هیچ برنامه خاصی برای راه‌اندازی توکن حاکمیتی و ایردراپ احتمالی اسکرول مشخص نشده است. البته با توجه به نقشه راه منتشر شده از سوی تیم توسعه اسکرول در پلتفرم اجتماعی دیسکورد، به نظر می‌رسد که این تیم در تلاش هستند تا یک مکانیسم تشویقی را برای تشویق مشارکت کاربران در شبکه ایجاد نمایند و این موضوع را می‌توان یک قرینه قوی برای وقوع ایردراپ احتمالی اسکرول در آینده نزدیک به شمار آورد؛ چراکه به نظر می‌رسد، این تیم قصد دارند از طریق ایردراپ اسکرول به کاربران اولیه خود پاداشی اعطا نمایند.


    جزئیات ایردراپ اسکرول

    لایه 2 اسکرول | بررسی شبکه لایه دو اسکرول | ایردراپ اسکرول | کیف پول من | خرید بیت کوین

    عده‌ای بر این باور بودند که در آگوست امسال همزمان با راه‌اندازی شبکه اصلی اسکرول شاهد وقوع یک ایردراپ سودآور از سوی این شبکه لایه 2 خواهیم بود؛ اما با گذشت زمان و راه‌اندازی این شبکه همچنان خبری از عرضه توکن این پروژه کریپتویی نبوده و براساس ادعای Token Utility و Airdropped Token Allocation، اسکرول همچنان هیچ اطلاعاتی در ارتباط با توکن خود ارائه نکرده که بتوان در ارتباط با ایردراپ احتمالی آن سخن گفت. با چنین توضیحی روشن می‌شود که هیچ چیز در ارتباط با ایردراپ Scroll قطعی نبوده و حتی نمی‌توان به طور دقیق زمان لانچ توکن‌های این پلتفرم را تعیین نمود.
    به طور کلی کارشناسان ما در مجموعه کیف پول من، معتقدند همچون آنچه که در ایردراپ zkSync رخ داد، عرضه این توکن پس از لانچ مین نت و در فاز تمرکززدایی اتفاق میفتد و برای بالاتر بردن شانس دریافت ایردراپ اسکرول بهتر است حضور فعالی در تست‌نت پروژه اسکرول داشته و سعی کنید هر چند روز یک بار از آن استفاده نمائید. در ارتباط با این که آیا کاربران ایرانی نیز می‌توانند این ایردراپ را دریافت کنند یا خیر؟ باید بگوئیم تا زمان انتشار قوانین این ایردراپ چیزی مشخص نخواهد بود؛ اما با توجه به این که روند حرکتی شبکه لایه 2 Scroll به سمت تمرکززدایی حرکت کرده است، بعید به نظر می‌رسد که کاربران ایرانی مشکلی در دریافت ایردراپ اسکرول داشته باشند.


    نحوه مشارکت در تست نت اسکرول

    همان طور که گفته شد، برای بالا بردن شانس دریافت ایردراپ Scroll باید میزان مشارکت خود را در تست‌نت Scroll بالاتر ببرید؛ اما سوال اصلی این است که چگونه می‌توان در تست‌نت اسکرول مشارکت نمود؟ برای چنین منظوری با چند مرحله ساده زیر مواجه خواهید شد:

    1. افزودن شبکه تست به کیف پول رمزارزی: برای استفاده از اسکرول لازم است که در قدم اول شبکه‌های تستی آن را به کیف پول ارز دیجیتال خود اضافه کنیم که کیف پول مناسب برای چنین امری، متامسک (MetaMask) است. برای انجام چنین کاری باید وارد پرتال Scroll Alpha شده و کیف پول خود را متصل نموده و شبکه لایه 1 Goerli Testnet و شبکه لایه 2 Scroll Alpha Testnet را با کلیک بر روی گزینه Add to MetaMask به کیف پول رمزارزی خود اضافه نمائید. البته لازم به ذکر است که اگر قبلا نیز در تست نت Pre-Alpha اسکرول مشارکت داشته‌اید، پیش از انجام این مرحله، شبکه‌های قبلی اسکرول را از کیف پول ارز دیجیتال خود حذف کنید.
    2. دریافت توکن تستی: مرحله بعدی به دریافت اتر تستی بر روی شبکه Goerli اختصاص پیدا کرده که روش‌های متعددی برای آن وجود دارد. روش اول به استفاده از فاست مربوط می‌شود. در واقع کاربران می‌توانند اتر تستی موجود بر روی شبکه Goerli را از دو فاست Paradigm و Alchemy دریافت نمایند؛ به عنوان مثال در فاست Alchemy باید یک حساب کاربری ساخته و حداقل 0.001 اتر بر روی مین‌نت هم در کیف پول رمزارزی خود داشته باشید. پس از این مرحله آدرس خود را وارد کرده و بر روی Send Me ETH کلیک کنید. ناگفته نماند که شرط ضروری برای انجام چنین مرحله‌ای این است که حتما میزان کافی توکن تست برای بریج کردن و پوشش هزینه‌های گس تراکنش داشته باشید. در صورت کار نکردن این فاست‌ها می‌توانید فاست‌های اتر تستی برای شبکه‌های دیگر همچون آپتیمیزم، آربیتروم و غیره را جستجو کنید و اتر تستی روی آن شبکه‌ها بگیرید و سپس با کمک بریج‌هایی همچون Orbiter آن را به شبکه Goerli انتقال دهید.
    3. استفاده از بریج Scroll: در قدم بعدی به بریج اسکرول در تست‌نت آلفا رفته و کیف پول رمزارزی خود را به آن متصل کنید. حال مقداری اتر را از شبکه Goerli به Scroll Alpha Testnet انتقال دهید و تراکنش را در کیف پول رمزارزی خود تائید نمائید. انجام این فرآیند و تراکنش حدودا تا 20 دقیقه به طول می‌انجامد. پس از اتمام فرآیند، بریج را در جهت عکس آن انجام داده و مقداری اتر را از شبکه Scroll Alpha Testnet به Goerli بریج نمائید.
    4. استفاده از بریج Orbiter: در مرحله بعد به پلتفرم Orbiter موجود بر روی تست‌نت رفته و والت خود را به آن متصل کنید. در این پلتفرم نیز باید نسبت به بریج نمودن اتر تستی از شبکه Goerli به Scroll Alpha اقدام کنید.
    5. استفاده از UniSwap: از طریق لینک «https://uniswap-v3.scroll.io/#/swap» به یونی سواپ موجود بر روی شبکه تستی اسکرول آلفا رفته و والت خود را به آن وصل نمائید. حال در قدم بعدی به کمک آدرس قرارداد، یک توکن را انتخاب نمائید که با استفاده از لینک «https://blockscout.scroll.io/tokens» قادر خواهید بود به آدرس اسمارت کانترکت توکن‌های مختلف موجود بر روی شبکه تستی Scroll Alpha دسترسی داشته باشید و با کلیک بر روی هر یک از آن‌ها، آدرس آن را کپی کنید. حال باید به یونی سواپ بازگشته و برای توکن دوم، آدرس قرارداد مورد نظرتان را Paste کرده و آن را انتخاب نمائید. در قدم بعدی بر روی Swap کلیک کرده و تراکنش مورد نظر را در کیف پول خود تائید نمائید.

     

    پروژه اسکرول؛ راهکاری برای بهبود وضعیت مقیاس‌پذیری بلاک‌چین

    مادر این مقاله از بلاگ کیف پول من تلاش نمودیم تا شما را با یکی از بهترین پروژه‌های موجود در حوزه اثبات دانش صفر یعنی شبکه لایه 2 Scroll آشنا کنیم و در ارتباط با ایردراپ احتمالی آن مطالبی را در اختیارتان قرار دهیم. همان طور که در مطالب فوق مشاهده کردید، اسکرول در تلاش است تا رول‌آپ دانش صفری را که با ماشین مجازی اتریوم سازگار است، توسعه دهد. سیستم اثبات موجود در پروژه اسکرول به نحوی طراحی شده تا از تائید مستقیم یک بلاک اتریوم با اثبات منفرد و مختصر پشتیبانی نماید که چنین امری در نهایت به بالا رفتن سرعت پردازش تراکنش‌ها و کاهش هزینه کارمزد منجر شده و موانع موجود در مسیر توسعه استفاده از اتریوم را برطرف خواهد ساخت. به بیان بهتر امروزه وضعیت دنیای کریپتو بسیار متفاوت از آن چیزی است که در سال‌های 2009 الی 2014 با آن مواجه بودیم و همه چیز به خرید بیت کوین منحصر نشده است. نظر شما در ارتباط با پروژه اسکرول چیست؟ آیا تاکنون تجربه دریافت ایردراپ از طریق مشارکت در تست‌نت را داشته‌اید؟

     

    برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید

    تاریخ بروزرسانی : ۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۳:۳۰
    برچسب ها :

    ثبت امتیاز مطلب

    امتیازه خود به این مطلب را ثبت کنید
    4.8/5 1,183

    سوالات متداول

    لیستی از پرسش و پاسخ‌های که شاید با آن مواجه شوید

    منظور از شبکه لایه 2 Scroll چیست؟

    این پروژه یکی از پروژه‌های موجود در حوزه zkEVM بوده که بر روی مقیاس‌پذیرتر نمودن شبکه اتریوم متمرکز است.

    آیا پروژه اسکرول دارای توکن بومی است؟

    خیر، انتظار می‌رود که توکن بومی آن با شروع تمرکززدایی این پروژه آغاز گردد.

    تاریخ دقیق برگزاری ایردراپ اسکرول چه زمانی است؟

    تاکنون تاریخ دقیقی برای این ایردراپ منتشر نشده است؛ اما به نظر می‌رسد که زمان آن بسیار نزدیک باشد.
    مطالب مشابه
    راهنمای خرید و فروش توکن میجر (MAJOR)
    برگزیده
    اخبار
    2485

    راهنمای خرید و فروش توکن میجر (MAJOR)

    میجر نوعی بازی با محوریت جمع‌آوری ستاره است که به‌طور اختصاصی و در قالب یک بات برای تلگرام طراحی شده است. این بازی در تاریخ ۳ ژوئیه ۲۰۲۴ به دست رکسمن راه‌اندازی شد.

    معرفی بازی Town Star
    اخبار
    3623

    معرفی بازی Town Star

    گفته شد که بازی Town Star یک بازی استراتژیک بوده که بر تولید محصولات کشاورزی و توسعه زمین متمرکز شده است. این بازی بلاکچینی در دسته بازی‌های Play-to-earn قرار گرفته و در صورتی که بتوانید در لیست بازیکنان برتر هفتگی و ماهانه قرار بگیرید، توکن رمزارزی رایگان کسب خواهید کرد.

    منظور از پیپ (Pip) در بازارهای بین المللی چیست؟
    اخبار
    3023

    منظور از پیپ (Pip) در بازارهای بین المللی چیست؟

    پیپ (Pip) کوچک‌ترین واحد تغییرات قیمت در بازارهای بین‌المللی مانند فارکس و ارزهای دیجیتال است. در این مقاله با تعریف، نحوه محاسبه و اهمیت آن در معاملات آشنا شوید.

    چه چیزهایی در مورد نهنگ سفید می‌دانید؟
    اخبار
    2332

    چه چیزهایی در مورد نهنگ سفید می‌دانید؟

    پروتکل نهنگ سفید به‌عنوان یک نوآوری در دنیای خرید ارز دیجیتال، برای رفع مشکلات نقدینگی و بی‌ثباتی قیمت‌ها در اکوسیستم کازماس طراحی شده است.

    کیف پول ترزور (Trezor) چیست؟
    اخبار
    2636

    کیف پول ترزور (Trezor) چیست؟

    این کیف پول سخت‌افزاری هم به لحاظ قیمتی و هم به لحاظ امنیت ثابت کرده است که بهترین گزینه برای کاربرانی بوده که به دنبال هولد و ذخیره ایمن رمزارزهای خود هستند.

    احراز هویت یا کی وای سی (KYC) چیست؟
    اخبار
    2151

    احراز هویت یا کی وای سی (KYC) چیست؟

    "احراز هویت KYC چیست و چگونه در دنیای ارزهای دیجیتال نقش ایفا می‌کند؟ در این مقاله، با فرآیند کی وای سی، اهمیت آن در جلوگیری از پولشویی و تقلب، و چالش‌های آن در دنیای دیجیتال آشنا شوید. بررسی کنیم که این فرآیند چگونه به صرافی‌ها کمک می‌کند تا امنیت و شفافیت بیشتری را در معاملات ایجاد کنند."

    دریافت ارز دیجیتال رایگان

    میدونستی هر ماه میتونی چند میلیون درامد داشته باشی ؟ پیج های مارو دنبال کن تا بدون هیچ هزینه ای ارز دیجیتال رایگان دریافت کنی .

    ارسال نظر

    با ارسال نظرات خود به یکدیگر انرژی بدهیمنظر بزارید جایزه بگیرید
    22 نظر
    مهران پارسا
    مهران پارسا
    3 هفته پیش
    بهترین صرافی از نظر کارمزد و سرعت انتقال و همچنین هدایای متعدد
    0
    عارفه گلابتونی شاندیز
    عارفه گلابتونی شاندیز
    9 ماه پیش
    عالی
    0
    محسن قائمی
    محسن قائمی
    10 ماه پیش
    عالی
    0
    ایمان قره چاهی
    ایمان قره چاهی
    11 ماه پیش
    من از صرافی کیف پول من دات می تشکر ویژه میکنم
    0
    پخش
    توقف

    کیف پول دات می

    موزیکمونو گوش دادی؟