سواپ مارجین (Margin Swapping) چیست؟

در دنیای مالی و به ویژه در بازارهای ارز دیجیتال، ابزارهای متعددی برای معاملات و سرمایه‌گذاری وجود دارند. یکی از این ابزارها که توجه زیادی را به خود جلب کرده است، سواپ مارجین (Margin Swapping)می‌باشد. این مفهوم به‌طور خاص در معاملات مشتقات و بازارهای ارز دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد و به معامله‌گران امکان می‌دهد تا با استفاده از اهرم مالی، سود (یا زیان) خود را افزایش دهند. در این مقاله از بلاگ کیف پول من ، به بررسی جامع و کامل سواپ مارجین می‌پردازیم، مزایا و معایب آن را بررسی می‌کنیم و نکات مهمی را برای معامله‌گران ارائه می‌دهیم.

سواپ مارجین چیست؟

سواپ مارجین، فرآیندی است که در آن یک معامله‌گر می‌تواند از دارایی‌های قرضی برای افزایش حجم معاملات خود استفاده کند. این فرآیند به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که با یک سرمایه کوچک، معاملات بزرگتری انجام دهند و در نتیجه، پتانسیل سود (و زیان) خود را افزایش دهند. در حقیقت، سواپ مارجین به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که از اهرم مالی بهره‌مند شوند. . به عنوان مثال فرض کنیم که مقداری بیت کوین در اختیار داریم و می‌خواهیم که آن را فروخته و در ازای تمام یا مقداری از پول بدست آمده اتریوم خریداری کنیم. در حالت عادی و مبتدی مجبوریم این فرآیند را در دو مرحله که شامل فروش بیت کوین و خرید اتریوم است انجام بدهیم. همانطور که مطلع هستید هم فروش و هم خرید ارزهای دیجیتال دارای کارمزد است و در این فرآیند، مجبوریم که دوبار هزینه تراکنش بپردازیم. اما راه ارزان‌تری نیز وجود دارد که می‌تواند در یک مرحله و با یک هزینه تراکنش، بیت کوین ما را به اتریوم تبدیل کند. در دنیای ارزهای دیجیتال به این روش سواپ کردن گفته می‌شود. اگر به مثال قبلی برگردیم، با سواپ به راحتی می‌توانیم هر مقدار از بیت کوین که لازم است را مستقیما و در یک مرحله به اتریوم تبدیل کنیم.

چرا سواپ مهم است؟

سواپ ارزهای دیجیتال به دلایل متعدد اهمیت پیدا کرده است. یکی از مهم‌ترین دلایل، افزایش نقدینگی و تسهیل معاملات است. با استفاده از سواپ، کاربران به سرعت و با هزینه کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم، دارایی‌های دیجیتال خود را تبادل می‌کنند. همچنین، سواپ به کاربران امکان می‌دهد که به طور مستقیم به دارایی‌های مختلف دسترسی پیدا کرده و پورتفولیوی خود را متنوع کنند.
از سوی دیگر، سواپ‌ها به دلیل قابلیت انجام معاملات بدون نیاز به احراز هویت (KYC) در صرافی‌های غیرمتمرکز، برای کاربرانی که به دنبال حفظ حریم خصوصی خود هستند، جذابیت دارند. این ویژگی‌ها باعث شده است که سواپ به یکی از ابزارهای مهم و کارآمد در مدیریت و تبادل ارزهای دیجیتال تبدیل شود.
تا اینجا با مفهوم سواپ آشنا شدیم. در ادامه مارجین را به زبان ساده توضیح می‌دهیم.

معاملات مارجین در ارزهای دیجیتال

معاملات مارجین یا معاملات اهرمی به کاربران امکان می‌دهد که با قرض گرفتن پول، ارزهای دیجیتال را معامله کنند. این روش هم سودها و هم ضررهای احتمالی را افزایش می‌دهد. به این ترتیب معاملات مارجین به عنوان یک استراتژی با پتانسل ریسک بالا شناخته می‌شود.
 

نحوه کارکرد سواپ مارجین چگونه است؟

اهرم مالی:

اهرم مالی (Leverage) یکی از مفاهیم کلیدی در سواپ مارجین است. اهرم مالی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که با سرمایه اولیه کوچک، مبلغ بسیار بزرگتری را معامله کنند. به عنوان مثال، اگر یک معامله‌گر با اهرم ۱۰:۱ معامله کند، می‌تواند با ۱۰۰ دلار سرمایه‌گذاری، ۱۰۰۰ دلار معامله انجام دهد.

 مارجین:

مارجین مقدار پولی است که یک معامله‌گر باید به عنوان وثیقه در حساب خود نگه دارد تا بتواند از اهرم مالی استفاده کند. این مقدار معمولاً به صورت درصدی از کل ارزش معامله محاسبه می‌شود. به عنوان مثال، اگر مارجین ۱۰٪ باشد، معامله‌گر باید ۱۰٪ از کل ارزش معامله را به عنوان وثیقه در حساب خود داشته باشد.

سواپ:

سواپ در این زمینه به معنای تعویض دارایی‌ها یا قراردادها بین دو طرف است. در سواپ مارجین، معامله‌گر دارایی‌های خود را با دارایی‌های قرضی تعویض می‌کند تا بتواند از اهرم مالی بهره‌مند شود.

درواقع، در معاملات مارجین، معامله‌گر پولی را قرض می‌گیرد تا موقعیت معاملاتی خود را بیشتر از آنچه با سرمایه موجود خود می‌تواند، افزایش دهد. این مبلغ قرض‌گرفته شده به عنوان اهرم شناخته می‌شود. به عنوان مثال، با اهرم 2، می‌توان به میزان دو برابر سرمایه‌ای که وارد معامله می‌شود، ارز دیجیتال بدست آورد؛ در این صورت هم سود و هم زیان دو برابر خواهد شد.
در حالت عادی وقتی که اقدام به خرید بیت کوین می‌کنیم، دقیقا به میزان نوسانات قیمت بیت کوین، سود یا زیان خواهیم کرد. ولی وقتی که از اهرم استفاده کنیم، سود و زیان ما به عدد اهرم استفاده شده، ضرب خواهد شد. در ادامه چند مثال بیشتر برای تفهیم بهتر موضوع ارائه می‌دهیم:
در صورت استفاده از اهرم ۳، سود و زیان ما سه برابر خواهد شد. یعنی اگر بیت کوین یک درصد رشد کند، سود و یا زیان ما ۳ درصد خواهد بود.  بدیهی است که اگر در این معامله، بیت کوین ۳۳ درصد یا بیشتر افت کند، کل پولمان از بین رفته و به اصطلاح لیکوئید خواهیم شد.
در صورت استفاده از اهرم ۵، سود و زیان ما ۵ برابر خواهد شد. یعنی اگر بیت کوین یک درصد رشد کند، سود و یا زیان ما ۵ درصد خواهد بود. در این حالت نیز اگر بیت کوین ۲۰ درصد و یا بیشتر افت کند، معامله‌گر لیکوئید خواهد شد.
مقدار اهرم می‌تواند به طور قابل توجهی متغیر باشد و برخی از پلتفرم‌ها تا 100 برابر اهرم ارائه می‌دهند.

مزایا و معایب سواپ مارجین

مزایا:

• افزایش پتانسیل سود: با استفاده از اهرم مالی، معامله‌گران می‌توانند با سرمایه کمتر، سود بیشتری کسب کنند.
• دسترسی به فرصت‌های بیشتر:سواپ مارجین به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که به فرصت‌های بیشتری در بازار دسترسی پیدا کنند و از نوسانات قیمت بهره‌مند شوند.
• تنوع‌بخشی به پورتفولیو:با استفاده از سواپ مارجین، معامله‌گران می‌توانند پورتفولیو خود را متنوع‌تر کنند و به دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند.

 معایب:

• افزایش ریسک: همانطور که احتمال سود افزایش می‌یابد، احتمال زیان نیز افزایش پیدا می‌کند. استفاده نادرست از اهرم مالی می‌تواند به زیان‌های بزرگ منجر شود.
• نیاز به مدیریت دقیق: سواپ مارجین نیاز به مدیریت دقیق و نظارت مستمر دارد. معامله‌گران باید همواره وضعیت حساب خود را بررسی کنند تا از ایجاد زیان‌های بزرگ جلوگیری کنند.
• هزینه‌های اضافی: استفاده از اهرم مالی معمولاً با هزینه‌هایی همراه است، از جمله هزینه‌های بهره برای دارایی‌های قرضی.

نکات مهم برای معامله‌گران

 آموزش و آگاهی:

یکی از مهمترین نکات برای معامله‌گران در استفاده از سواپ مارجین، آموزش و آگاهی کامل از مفاهیم و اصول مربوط به آن است. معامله‌گران باید قبل از شروع به استفاده از اهرم مالی، با مفاهیم مارجین، اهرم مالی و ریسک‌های مرتبط آشنا شوند.

مدیریت ریسک:

مدیریت ریسک یکی از کلیدی‌ترین عوامل در موفقیت معامله‌گران در استفاده از سواپ مارجین است. معامله‌گران باید از ابزارها و استراتژی های مدیریت ریسک استفاده کنند تا از زیان‌های بزرگ جلوگیری کنند. این ابزارها می‌توانند شامل تعیین حد ضرر (Stop-Loss)، استفاده از سفارش‌های محدود (Limit Orders) و تنوع‌بخشی به پورتفولیو باشند.

 بررسی و تحلیل بازار:

تحلیل بازار و بررسی دقیق شرایط بازار قبل از انجام هرگونه معامله با استفاده از سواپ مارجین بسیار ضروری است. معامله‌گران باید از تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی برای پیش‌بینی روندهای بازار استفاده کنند و براساس اطلاعات به‌دست‌آمده تصمیم‌گیری نمایند.

استفاده از پلتفرم‌های معتبر:

انتخاب یک پلتفرم معتبر و امن برای انجام معاملات سواپ مارجین بسیار مهم است. معامله‌گران باید از پلتفرم‌هایی استفاده کنند که دارای شهرت و اعتبار خوبی هستند و امنیت بالایی را فراهم می‌کنند.برای اینکار میتوانید از پلتفرم کیف پول من استفاده کنید.

انواع موقعیت‌ها در معاملات مارجین
 

1. موقعیت لانگ (Long Position): معامله‌گر وجوهی را قرض می‌گیرد تا ارز دیجیتال بیشتری بخرد، با این امید که قیمت افزایش یابد. اگر قیمت افزایش یابد، معامله‌گر ارز را به قیمت بالاتر فروخته، مبلغ قرض‌گرفته شده را بازپرداخت و سود را نگه می‌دارد.
2. موقعیت شورت (Short Position): معامله‌گر ارز دیجیتال را قرض می‌گیرد تا به قیمت فعلی بفروشد، با این امید که قیمت کاهش یابد. اگر قیمت کاهش یابد، معامله‌گر می‌تواند ارز را به قیمت پایین‌تر بازخرید کند، مبلغ قرض‌گرفته شده را بازپرداخت کند و تفاوت را به عنوان سود نگه دارد.

مفاهیم کلیدی در معاملات مارجین

1. سطح مارجین (Margin Level): نسبت حقوق صاحبان سهام به وجوه قرض‌گرفته شده را نشان می‌دهد. این نسبت سلامت حساب مارجین را نشان می‌دهد. هرچقدر سطح مارجین کمتر باشد، ریسک معامله نیز کمتر است.
2. کال مارجین  (Margin Call): اعلان از سوی صرافی که از معامله‌گر می‌خواهد وجوه بیشتری به حساب مارجین اضافه کند تا موقعیت را حفظ کند. اگر معامله‌گر نتواند تماس مارجین را برآورده کند، ممکن است پوزیشن او لیکوئید یا کال مارجین شود.
3. لیکوئید شدن (Liquidation): بسته شدن اجباری موقعیت معامله‌گر توسط صرافی برای جلوگیری از ضررهای بیشتر زمانی که سطح مارجین به زیر آستانه مورد نیاز کاهش می‌یابد.

اکنون که با معاملات مارجین نیز به صورت نسبی آشنا شدیم؛ در ادامه سواپ مارجین را توضیح خواهیم داد.
 

انواع سواپ مارجین

سواپ مارجین دائمی (Perpetual Swap)

سواپ مارجین دائمی نوعی قرارداد مشتقه است که تاریخ انقضا ندارد. این نوع از سواپ‌ها به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که پوزیشن‌های خود را بدون نیاز به تمدید قرارداد نگه دارند. این نوع سواپ‌ها معمولاً در بازارهای ارز دیجیتال محبوب هستند.

سواپ مارجین با تاریخ انقضا (Futures Swap)

این نوع سواپ‌ها دارای تاریخ انقضا هستند و معامله‌گران باید قبل از تاریخ انقضا، پوزیشن‌های خود را ببندند یا تمدید کنند. این نوع از سواپ‌ها بیشتر در بازارهای سنتی مانند بازارهای کالا و ارز استفاده می‌شوند.

مثال‌های عملی از سواپ مارجین

برای درک بهتر سواپ مارجین، مثالی از یک معامله واقعی ارائه می‌دهیم:

فرض کنید یک معامله‌گر با ۱۰۰۰ دلار سرمایه قصد دارد با استفاده از اهرم ۱۰:۱ در بازار بیت‌کوین معامله کند. با استفاده از این اهرم، معامله‌گر می‌تواند معادل ۱۰,۰۰۰ دلار بیت‌کوین خریداری کند. اگر قیمت بیت‌کوین ۵٪ افزایش یابد، معامله‌گر ۵٪ از ۱۰,۰۰۰ دلار یعنی ۵۰۰ دلار سود خواهد کرد. اما اگر قیمت بیت‌کوین ۵٪ کاهش یابد، معامله‌گر ۵۰۰ دلار زیان خواهد دید که در این صورت تمام سرمایه اولیه خود را از دست خواهد داد.

تفاوت سواپ مارجین با معاملات معمولی چیست؟

در معاملات معمولی، معامله‌گران تنها با سرمایه موجود در حساب خود معامله می‌کنند و نمی‌توانند از اهرم مالی استفاده کنند. اما در سواپ مارجین، معامله‌گران می‌توانند با استفاده از اهرم مالی، معاملات بزرگتری انجام دهند و در نتیجه پتانسیل سود و زیان خود را افزایش دهند.

چه نکات مهمی را باید در مورد مدیریت ریسک در معاملات سواپ مارجین در نظر گرفت؟

مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین جنبه‌های معاملات سواپ مارجین است. در اینجا به چند نکته کلیدی برای مدیریت ریسک در این نوع معاملات اشاره می‌کنیم:

1. تعیین حد ضرر (Stop-Loss):
   تعیین حد ضرر به شما کمک می‌کند تا زیان‌های احتمالی را محدود کنید. با تعیین یک نقطه مشخص که در آن معامله به‌طور خودکار بسته می‌شود، می‌توانید از زیان‌های بزرگ جلوگیری کنید.
2. استفاده از حد سود (Take-Profit):
   مشابه حد ضرر، حد سود نیز به شما کمک می‌کند تا سود خود را در یک نقطه مشخص قفل کنید. تعیین یک نقطه‌ای که در آن معامله به‌طور خودکار بسته می‌شود، می‌تواند از از دست دادن سودهای کسب شده جلوگیری کند.
3. اندازه‌گیری دقیق اهرم مالی:
   استفاده از اهرم مالی بالا می‌تواند سودهای بیشتری را به همراه داشته باشد، اما ریسک‌های بیشتری نیز ایجاد می‌کند. همیشه از اهرمی استفاده کنید که با سطح تجربه و تحمل ریسک شما سازگار باشد.
4. تنوع‌بخشی به پورتفولیو:
   تنوع‌بخشی به پورتفولیو می‌تواند ریسک شما را کاهش دهد. به جای تمرکز بر یک دارایی یا بازار، سرمایه‌گذاری‌های خود را در چندین دارایی و بازار مختلف پخش کنید.
5. مدیریت سرمایه (Position Sizing):
   مدیریت اندازه موقعیت‌های معاملاتی (Position Sizing) یکی از اصول کلیدی مدیریت ریسک است. هیچ‌گاه بیش از یک درصد مشخص از سرمایه خود را در یک معامله واحد ریسک نکنید.
6. نظارت مستمر بر پوزیشن‌ها:
   بازارها می‌توانند به سرعت تغییر کنند. نظارت مستمر بر پوزیشن‌های باز و تنظیم مداوم استراتژی‌ها بر اساس شرایط بازار می‌تواند به شما کمک کند تا از زیان‌های غیرمنتظره جلوگیری کنید.
7. استفاده از سفارش‌های محدود (Limit Orders):
   سفارش‌های محدود به شما این امکان را می‌دهند که قیمت دقیق خرید یا فروش خود را تعیین کنید. این ابزار می‌تواند به شما کمک کند تا از ورود یا خروج در نقاط نامطلوب جلوگیری کنید.

آینده سواپ مارجین

با توجه به رشد سریع بازارهای ارز دیجیتال و افزایش تعداد معامله‌گران حرفه‌ای، انتظار می‌رود که استفاده از سواپ مارجین در آینده افزایش یابد. همچنین، با بهبود فناوری‌ها و افزایش امنیت پلتفرم‌ها، معامله‌گران بیشتری به استفاده از این ابزار مالی روی خواهند آورد.

سواپ مارجین یا سواپ و معاملات مارجین؟

در دنیای ارزهای دیجیتال، سواپ و معاملات مارجین از ابزارهای مهم برای مدیریت دارایی‌ها هستند. سواپ به معنای تبدیل مستقیم یک ارز دیجیتال به ارز دیجیتال دیگر بدون نیاز به تبدیل به ارز فیات و پرداخت هزینه‌های تراکنش اضافی است. این روش باعث افزایش نقدینگی و تسهیل معاملات می‌شود و کاربران می‌توانند با هزینه کمتر و سرعت بیشتر ارزهای خود را تبادل کنند.
معاملات مارجین یا اهرمی به کاربران امکان می‌دهد با قرض گرفتن پول، حجم معاملات خود را افزایش دهند. این روش، سود و زیان معاملات را به میزان اهرم استفاده شده، چند برابر می‌کند. اگرچه این روش پتانسیل سود بالایی دارد، ولی ریسک از دست دادن سرمایه نیز بسیار بالاست.
با وجود مزایای این دو روش، ترکیب آن‌ها با عنوان سواپ مارجین بی‌معنی است و در بازارهای مالی وجود ندارد. سواپ و مارجین به تنهایی مفاهیم کاربردی و معنادار هستند، اما ترکیب آن‌ها یک اصطلاح ساختگی و نادرست است که نباید استفاده شود.