مقایسه سولانا و اتریوم؛ کدام یک بهتر است؟!

در عصر دیجیتال که زندگی ما را در بر گرفته، بلاکچین و ارزهای دیجیتال نقشی انکارناپذیر ایفا می‌کنند. اتریوم و سولانا دو پلتفرم برجسته در این فضا، به عنوان پایه‌گذاران انقلاب دیجیتال شناخته می‌شوند که از پتانسیل بالقوه‌ای برای تغییر چگونگی تعامل ما با امور مالی دیجیتال برخوردارند؛ اما چه چیزی این دو را از هم متمایز می‌کند و چرا باید اهمیتی به این موضوع داد؟
این مقاله به بررسی دقیق اتریوم و سولانا، دو رقیب قدرتمند در دنیای بلاکچین می‌پردازد. با توجه به اینکه هر دوی این پلتفرم‌ها قابلیت‌ها و مزایای منحصر به فردی ارائه می‌دهند، درک تفاوت‌های آن‌ها برای انتخاب صحیح و سرمایه‌گذاری آگاهانه ضروری است. خواندن این مقاله فرصتی است برای فهم بهتر اینکه چگونه هر یک از این دو پلتفرم می‌تواند بر آینده تکنولوژی و اقتصاد دیجیتال تاثیر بگذارد.
در ادامه وبلاگ کیف پول من، به بررسی عمیق‌تر هر دو پلتفرم، از جمله تاریخچه، مکانیزم‌های اجماع، عملکرد، هزینه‌های تراکنش، امنیت، اکوسیستم، تورم‌زا بودن توکن‌ها و نرخ پذیرش کاربران خواهیم پرداخت. این اطلاعات به خوانندگان کمک می‌کند تا با دیدی بازتر نسبت به چشم‌انداز و پتانسیل هر پلتفرم تصمیم‌گیری نمایند.

معرفی و تاریخچه اتریوم و سولانا

برای اینکه اتریوم و سولانا را به صورت جامع با هم مقایسه کنیم، لازم است ابتدا این دو ارز دیجیتال را معرفی کرده و به صورت مختصر به تاریخچه‌شان بپردازیم.

اتریوم چیست؟

اتریوم یک پلتفرم قرارداد هوشمند است که به کاربران اجازه می‌دهد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را ایجاد و اجرا کنند. این شبکه برای اولین بار در سال 2013 توسط ویتالیک بوترین، یک برنامه‌نویس جوان روسی-کانادایی معرفی شد. اتریوم با هدف ارائه یک بستر برای اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز با امنیت و شفافیت بالا ایجاد شد. این شبکه رسماً در سال 2015 راه‌اندازی و به سرعت به یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌های بلاکچین تبدیل شد.

سولانا چیست؟

سولانا یک پلتفرم بلاکچین است که با هدف ارائه سرعت بالا در تراکنش‌ها و مقیاس‌پذیری برای پشتیبانی از برنامه‌های غیرمتمرکز طراحی شده است. این پلتفرم با استفاده از مکانیسم اجماع جدیدی به نام Proof of History (PoH) که به همراه Proof of Stake (PoS) کار می‌کند، قادر است به سرعت و کارایی بالا در پردازش تراکنش‌ها دست یابد.

تاریخچه ایجاد و توسعه اتریوم

اتریوم بعد از آن که در اواخر سال 2013 معرفی شد، در سال 2014 و از طریق یک فروش عمومی توکن، موفق به جذب بیش از 18 میلیون دلار سرمایه شد. این پلتفرم در تاریخ 30 جولای 2015 با راه‌اندازی شبکه اصلی خود به طور رسمی کار خود را آغاز کرد. از آن زمان، اتریوم با عرضه قابلیت‌های قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز، تحول بزرگی در صنعت بلاکچین و ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است.

تاریخچه ایجاد و توسعه سولانا

سولانا توسط آناتولی یاکوونکو و همکارانش در کوالکام تاسیس شد. پس از پیشنهاد ساخت این رمز ارز در سال 2017، سولانا در مارس 2020 به عنوان یک پلتفرم بلاکچین با قابلیت‌های برتر در زمینه سرعت تراکنش و مقیاس‌پذیری عرضه شد. این پلتفرم به سرعت توجه جامعه ارز دیجیتال و توسعه‌دهندگان برنامه‌های غیرمتمرکز را به خود جلب کرد؛ به خصوص با توانایی انجام تا 65,000 تراکنش در ثانیه که یک پیشرفت قابل توجه نسبت به سایر شبکه‌های موجود بود.
توسعه و پیشرفت هر دو پلتفرم نشان‌دهنده نوآوری‌ها و پیشرفت‌های قابل توجهی در فضای بلاکچین و ارزهای دیجیتال است. اتریوم با تاکید بر قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز و سولانا با تمرکز بر سرعت بالا و مقیاس‌پذیری، هر کدام به نوبه خود به پیشبرد و توسعه اکوسیستم بلاکچین کمک کرده‌اند.

مقایسه مکانیسم های اجماع اتریوم و سولانا

بلاکچین‌ها برای انجام تراکنش‌ها و حفظ شبکه، همواره از مکانیسم‌های اجماع مختلف برای کارکردشان استفاده می‌کنند. در این قسمت مقایسه سولانا و اتریوم را از منظر مکانیسم اجماع انجام می‌دهیم.

مکانیسم اجماع اتریوم (Proof of Work) و انتقال به (Proof of Stake)

اتریوم از زمان راه‌اندازی تا اواسط سال 2022 از مکانیسم اجماع اثبات کار (Proof of Work - PoW) استفاده می‌کرد. در این سیستم، ماینرها با استفاده از قدرت پردازشی سخت‌افزاری خود، معماهای ریاضی پیچیده را حل می‌کنند تا حق افزودن بلوک جدید به زنجیره را به دست آورند. این فرآیند به ایمن‌سازی شبکه کمک می‌کند؛ اما مصرف انرژی بسیار بالایی دارد و مقیاس‌پذیری را محدود می‌کند.

انتقال اتریوم به Proof of Stake (PoS)

برای رفع مشکلات مربوط به اثبات کار و کاهش تأثیر زیست‌محیطی، اتریوم به سمت مکانیسم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake - PoS) حرکت کرد. این انتقال با به‌روزرسانی به ‌نام مرج، در سپتامبر 2022 تکمیل شد. در اثبات سهام، شرکت‌کنندگان (ولیدیتورها) به جای استفاده از قدرت پردازشی، توکن‌هایی را به عنوان سهام قفل می‌کنند تا شانس مشارکت در فرآیند اجماع و افزودن بلوک‌های جدید را داشته باشند. این رویکرد مصرف انرژی را به شدت کاهش می‌دهد و امکان مقیاس‌پذیری بیشتری را فراهم می‌آورد.

مکانیسم اجماع سولانا و تفاوت‌های آن با اتریوم

سولانا از یک مکانیسم اجماع نوآورانه به نام اثبات تاریخ (Proof of History - PoH) به همراه اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند. اثبات تاریخ یک راه‌حل خلاقانه برای ثبت زمان اجرای تراکنش‌ها بدون نیاز به هماهنگی بین نودها است. این امر به سولانا اجازه می‌دهد که با قابلیت انجام تا ۶۵,۰۰۰ تراکنش در ثانیه، سرعت بالایی در پردازش تراکنش‌ها داشته باشد. اثبات تاریخ، همراه با مکانیزم اثبات سهام، به سولانا کمک می‌کند تا بهره‌وری بالا و هزینه‌های پایین تراکنش را ارائه دهد.

تفاوت های کلیدی مکانیسم اجماع سولانا با اتریوم

اصلی‌ترین تفاوت بین مکانیسم‌های اجماع اتریوم و سولانا در رویکرد آن‌ها به تایید تراکنش‌ها و ایمن‌سازی شبکه مربوط است. اتریوم با حرکت به سمت اثبات سهام، همچنان بر تضمین امنیت و پایداری تمرکز دارد؛ در حالی که سولانا با ادغام اثبات تاریخ و اثبات سهام، بر سرعت بالا و کارایی تاکید دارد. این تفاوت‌ها باعث می‌شود که هر دو شبکه برای اهداف متفاوتی مناسب باشند: اتریوم با امنیت بالا برای برنامه‌های غیرمتمرکز پیچیده و سولانا برای برنامه‌های نیازمند به سرعت بالا و کارایی اقتصادی بهینه‌سازی شده‌ است.

مقایسه سولانا و اتریوم از نظر زیرساخت و شبکه

اتریوم به عنوان یک شبکه بلاکچین Stateful شناخته می‌شود، به این معنا که وضعیت کلی شبکه (مانند موجودی حساب‌ها، نتیجه قراردادهای هوشمند و غیره) در هر بلوک ذخیره و به‌روزرسانی می‌شود. هر تراکنش جدید بر روی وضعیت کنونی شبکه اثر می‌گذارد و نتیجه در بلوک بعدی ثبت می‌شود. این رویکرد تضمین می‌کند که تمام تغییرات در شبکه به صورت دائمی و قابل پیگیری ثبت می‌شوند.

تاثیر شبکه Stateful اتریوم بر عملکرد آن

شبکه Stateful اتریوم در حالی که امنیت و شفافیت را ارائه می‌دهد، می‌تواند بر عملکرد و مقیاس‌پذیری شبکه تأثیر منفی بگذارد. با افزایش تعداد تراکنش‌ها، داده‌های بیشتری باید در هر بلوک ذخیره شود که می‌تواند منجر به زمان‌های تأخیر بیشتر و هزینه‌های تراکنش بالاتر شود. این مسئله به‌ویژه در دوره‌های اوج استفاده از شبکه، مانند انتشار مجموعه‌های محبوب NFT یا بازی‌های بلاکچینی به یک چالش تبدیل می‌شود.

زیرساخت‌ها و پتانسیل عملیاتی سولانا

سولانا با استفاده از زیرساخت‌های نوآورانه و مکانیسم‌های اجماع پیشرفته، به دنبال حل مشکلات مقیاس‌پذیری و عملکرد شبکه است که در بسیاری از بلاکچین‌های دیگر دیده می‌شود. از جمله این نوآوری‌ها، مکانیسم اثبات تاریخ (PoH) است که به سولانا امکان می‌دهد تراکنش‌ها را با سرعت بسیار بالا و در عین حال با هزینه‌های پایین پردازش کند. این پلتفرم همچنین از یک ساختار شبکه بهینه استفاده می‌کند که پردازش موازی تراکنش‌ها را امکان‌پذیر می‌سازد و بدین ترتیب عملکرد را در مقیاس بزرگ بهبود می‌بخشد.

پتانسیل عملیاتی سولانا چگونه است؟

پتانسیل عملیاتی سولانا با قابلیت پشتیبانی از 65,000 تراکنش در ثانیه، آن را به یکی از سریع‌ترین بلاکچین‌های موجود تبدیل می‌کند. این ویژگی‌ها سولانا را به یک پلتفرم ایده‌آل برای برنامه‌های نیازمند به عملکرد بالا و پاسخ‌گویی سریع، مانند بازارهای مالی غیرمتمرکز، بازی‌های بلاکچینی و سایر برنامه‌های غیرمتمرکز تبدیل می‌کند. این پلتفرم با ارائه زیرساخت‌های قدرتمند و کارایی بالا، موانع موجود برای توسعه و گسترش برنامه‌های غیرمتمرکز را از بین می‌برد.
در نهایت، در حالی که اتریوم به دلیل معماری Stateful و تمرکز بر امنیت و شفافیت با چالش‌هایی در زمینه عملکرد و مقیاس‌پذیری روبرو است، سولانا با استفاده از زیرساخت‌ها و مکانیسم‌های اجماع نوآورانه خود، به دنبال حل این چالش‌ها و ارائه یک پلتفرم بلاکچین با سرعت بالا و کارایی اقتصادی است.

مقایسه سولانا و اتریوم از نظر اقتصاد توکن و تورم

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های یک شبکه بلاکچین در مطالعات فاندامنتال، اقتصاد توکن و تورم آن است.

تورم‌زایی توکن‌های SOL و تاثیرات آن بر اقتصاد سولانا

توکن‌های SOL که توکن بومی شبکه سولانا هستند، خصوصیات تورم‌زا دارند. این بدان معناست که عرضه توکن‌های  SOLبا گذر زمان افزایش می‌یابد تا به ولیدیتورها و مشارکت‌کنندگان در شبکه به عنوان پاداش ارائه شود. این روش برای تشویق مشارکت و حفظ امنیت شبکه به کار می‌رود. با این حال، تورم‌زایی می‌تواند نگرانی‌هایی را در مورد کاهش ارزش توکن‌های موجود ایجاد کند؛ زیرا عرضه افزایش می‌یابد و ممکن است تقاضا با آن همخوانی نداشته باشد.
تاثیرات تورم‌زایی بر اقتصاد سولانا شامل فراهم آوردن انگیزه‌هایی برای ولیدیتورها و نگهدارندگان توکن است تا در شبکه فعال بمانند و به پردازش تراکنش‌ها کمک کنند؛ با این حال توازن مناسب بین تورم و ارزش توکن‌ها باید حفظ شود تا از ارزش‌زدایی و کاهش انگیزه برای سرمایه‌گذاران جلوگیری به عمل آید. تورم‌زا بودن توکن‌های سولانا یک موضوع مهم است و باید توسط افرادی که به دنبال خرید سولانا هستند، مورد توجه قرار بگیرد.

تغییرات اقتصادی اتریوم با اجرای EIP-1559 و به‌روزرسانی اتریوم 2.0

اجرای پیشنهاد بهبود اتریوم EIP-1559 یکی از قابل توجه‌ترین تغییرات در اقتصاد توکن اتریوم بود. این به‌روزرسانی که در آگوست 2021 راه‌اندازی شد، یک مکانیزم سوزاندن توکن برای هر تراکنش ایجاد کرد. بعد از این آپدیت، بخشی از هزینه‌های تراکنش (Gas Fees) به جای اینکه به ماینرها پاداش داده شود، اکنون سوزانده می‌شود. این امر منجر به کاهش عرضه مداوم ETH در گردش می‌شود که می‌تواند به کاهش تورم و حتی تبدیل اتر به یک دارایی ضد تورمی کمک کند. این نکته برای افرادی که به دنبال خرید اتریوم به جای خرید بیت کوین هستند، بسیار جذاب است.

به‌روزرسانی اتریوم 2.0

به‌روزرسانی اتریوم 2.0، شامل انتقال کامل شبکه به مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) است و تغییرات قابل توجهی در اقتصاد توکن اتریوم به همراه دارد. با کاهش نیاز به قدرت پردازشی انرژی‌بر و حذف ماینرها، هزینه‌های عملیاتی شبکه کاهش می‌یابد و به تبع آن، تاثیر مثبتی بر اقتصاد کلی توکن دارد. این به‌روزرسانی به بهبود امنیت، کاهش هزینه‌های تراکنش و افزایش مقیاس‌پذیری کمک می‌کند که همه این عوامل می‌توانند به افزایش ارزش بلندمدت ETH کمک کنند.

در مجموع، در حالی که سولانا با چالش‌های ناشی از تورم‌زایی توکن‌های SOL مواجه است، اتریوم با اجرای EIP-1559 و انتقال به اتریوم 2.0، تغییراتی انجام داده که می‌تواند به کاهش تورم و ارتقاء پایداری اقتصادی خود کمک کند. هر دو شبکه با اتخاذ استراتژی‌های متفاوت، به دنبال بهبود عملکرد و جذب کاربران و سرمایه‌گذاران بیشتر هستند.

تفاوت بین اتریوم و سولانا در نرخ پذیرش کاربران و توسعه اکوسیستم

نرخ پذیرش کاربران و توسعه اکوسیستم دو جنبه مهم برای ارزیابی موفقیت و پتانسیل رشد بلندمدت یک پلتفرم بلاکچین هستند. اتریوم و سولانا هر دو به عنوان پیشتازان در فضای بلاکچین شناخته می‌شوند؛ اما تفاوت‌های قابل توجهی در نرخ پذیرش کاربران و توسعه اکوسیستم دارند.

اتریوم

اتریوم به عنوان یکی از اولین پلتفرم‌های قرارداد هوشمند، از نرخ پذیرش بالایی برخوردار است و اکوسیستم آن شامل هزاران برنامه غیرمتمرکز (DApps)، قراردادهای هوشمند، بازی‌های بلاکچینی و بازارهای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) می‌شود. این پلتفرم با داشتن یک اکوسیستم قوی و گسترده، پیشرو در ارائه راه‌حل‌های نوآورانه برای توسعه‌دهندگان و کاربران است. اتریوم نه تنها به دلیل امکانات فنی، بلکه به خاطر جامعه بزرگ و فعال خود، شامل توسعه‌دهندگان، کاربران و سرمایه‌گذاران بسیار محبوب است.

سولانا

از سوی دیگر، سولانا که بعد از اتریوم وارد بازار شد، توانسته به سرعت نرخ پذیرش خود را افزایش دهد؛ به خصوص به دلیل عملکرد بالا، هزینه‌های تراکنش پایین و مقیاس‌پذیری. اکوسیستم سولانا نیز در حال رشد است و شامل تعداد فزاینده‌ای از برنامه‌های غیرمتمرکز، پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) و بازارهای NFT است؛ با این حال در مقایسه با اتریوم، سولانا هنوز در مراحل اولیه توسعه اکوسیستم خود قرار دارد و در حال کار بر روی بهبود زیرساخت‌ها و جذب کاربران و توسعه‌دهندگان بیشتر است.
در نهایت، اگرچه اتریوم به دلیل پیشینه طولانی‌تر و اکوسیستم گسترده‌تر خود برتری دارد، سولانا نیز به سرعت در حال پیشرفت است و با عملکرد بالا و هزینه‌های تراکنش پایین، به عنوان یک رقیب جدی برای اتریوم مطرح شده است. هر دو پلتفرم با توجه به ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فرد خود، نقش مهمی در پیشبرد فضای بلاکچین و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه برای توسعه دنیای دیجیتال ایفا می‌کنند.

مقایسه سولانا و اتریوم از نظر عملکرد و تعداد تراکنش‌ها در ثانیه

در این بخش تفاوت در تعداد تراکنش‌های در ثانیه (TPS) سولانا و اتریوم را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

اتریوم

در حال حاضر اتریوم به صورت اسمی قادر است تا 100,000 تراکنش در ثانیه را پردازش کند. هرچند که میزان واقعی تراکنش‌ها بسیار پایین‌تر است!

سولانا

در مقابل، سولانا قادر است تا 65,000 تراکنش در ثانیه (TPS) را پردازش کند.

مقایسه هزینه‌های تراکنش و تاثیر مکانیسم‌های اجماع بر امنیت شبکه سولانا و اتریوم

هزینه‌های تراکنش و امنیت شبکه دو عامل حیاتی در ارزیابی و انتخاب بلاکچین برای توسعه‌دهندگان و کاربران هستند. مکانیسم‌های اجماع نقش کلیدی در تعیین هر دو این عوامل دارند.

هزینه تراکنش اتریوم

در اتریوم، هزینه‌های تراکنش که به عنوان Gas Fees شناخته می‌شوند، بر اساس مقدار محاسبات مورد نیاز برای اجرای یک تراکنش یا قرارداد هوشمند تعیین می‌شوند. با استفاده از به‌روزرسانی‌های مختلف، اتریوم به دنبال کاهش هزینه‌ها و افزایش امنیت شبکه است. در حال حاضر هزینه انجام تراکنش در شبکه اصلی اتریوم بین ۲ تا ۲۰ دلار متغیر است.

هزینه تراکنش سولانا

سولانا توانسته هزینه‌های تراکنش را به شدت کاهش دهد. این بلاکچین با عملکرد بالا و هزینه‌های تراکنش بسیار پایین، یک گزینه جذاب برای کاربردهایی با حجم بالای تراکنش است. این هزینه‌های پایین تراکنش بدون قربانی کردن امنیت شبکه حاصل شده‌اند؛ زیرا سولانا از ترکیبی از تکنولوژی‌ها برای تأمین امنیت و پایداری استفاده می‌کند. در حال حاضر هزینه تراکنش در شبکه سولانا ناچیز بوده و از چند سنت فراتر نمی‌رود.

مقایسه مکانیسم‌های اجماع اتریوم و سولانا بر تاثیر آن بر امنیت

مکانیسم‌های اجماع اتریوم (Proof of Stake) و سولانا Proof of History) ترکیب شده با Proof of Stake ( هر دو بر امنیت شبکه‌های خود تأثیر می‌گذارند؛ اما به روش‌های متفاوت! اتریوم با انتقال از Proof of Work به Proof of Stake، امنیت را از طریق سیستم سپرده‌گذاری ارتقا داده است. در این سیستم، ولیدیتورها (validators) برای شرکت در فرآیند تایید تراکنش‌ها و تولید بلاک‌های جدید، اتر را به عنوان سپرده قفل می‌کنند. این امر از حملات مخرب جلوگیری می‌کند؛ زیرا هزینه تقلب یا اقدام مخرب برای ولیدیتورها بسیار زیاد است.
از سوی دیگر، سولانا با استفاده از Proof of History در کنار Proof of Stake، یک تایم‌استمپ محاسباتی برای تراکنش‌ها ایجاد می‌کند که ترتیب زمانی آن‌ها را تضمین می‌نماید. این ترکیب منحصربه‌فرد اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها و بلاک‌ها با سرعت بیشتری پردازش شوند؛ در حالی که همچنان از امنیت شبکه محافظت می‌کند. Proof of History به کاهش نیاز به ارتباطات متقابل بین ولیدیتورها برای تأیید ترتیب تراکنش‌ها کمک می‌کند که این امر به نوبه خود به کارایی و توانایی مقیاس‌پذیری بیشتر شبکه منجر می‌شود.

دیدگاه‌ها در مورد اتریوم و سولانا

اتریوم به‌عنوان پلتفرم پیشرو در ارائه قراردادهای هوشمند و DApps، با انتقال به اثبات سهام، به دنبال حل مشکلات مقیاس‌پذیری و هزینه‌های تراکنش است. این انتقال انتظار می‌رود که امنیت را تقویت کرده و عملکرد شبکه را بهبود بخشد؛ در حالی که هزینه‌های تراکنش را کاهش می‌دهد. آینده اتریوم به توانایی آن برای اجرای این انتقال به طور موفقیت‌آمیز و حفظ جایگاه خود به عنوان بستر انتخابی برای توسعه‌دهندگان DApps بستگی دارد.
سولانا با تمرکز بر عملکرد بالا و هزینه‌های پایین، به سرعت به عنوان یک رقیب جدی برای اتریوم ظهور کرده است؛ با این حال، برای رقابت بلندمدت با اتریوم، سولانا باید اکوسیستم خود را گسترش دهد، امنیت و پایداری شبکه خود را حفظ کند و جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران خود را بیشتر تقویت کند. آینده سولانا به قابلیت‌های نوآورانه آن و توانایی جذب بیشتر کاربران و پروژه‌ها بستگی خواهد داشت.
وبلاگ کیف پول من در این مقاله، سولانا و اتریوم را به زبان ساده ولی مفصل، مقایسه کرده است. امیدواریم که این مقایسه توانسته باشد شما را در مسیر خرید ارز دیجیتال راهنمایی کند. لطفا نظرات خود را در مورد مقایسه اتریوم و سولانا با ما در میان بگذارید و برای مطالعه مقالات مشابه می‌توانید از وبلاگ کیف پول من بازدید فرمائید.