الگوریتم اثبات حضور چیست؟

شبکه‌های بلاک چینی اخیرا به دلیل کاربردهای سودمند خود به شکل گسترده‌ای مورد توجه جوامع بشری قرار گرفته‌اند. به بیان بهتر، فناوری بلاک چین امکاناتی را در اختیار کاربران در سرتاسر جهان قرار داده است که تا 10 سال پیش حتی تصور چنین توانایی‌ها و امکاناتی نیز بسیار سخت به نظر می‌رسید؛ اما سوالی که ممکن است ذهن خوانندگان این مطلب را به خود درگیر سازد به این مسئله مربوط می‌شود که شبکه بلاک چینی چگونه توانسته به چنین نظمی در عملکرد دست پیدا کند؟ پاسخ به این سوال مطمئنا چیزی جز استفاده از الگوریتم اجماع (Consensus Algorithms) نخواهد بود. طبیعتا اگر بخواهید دید روشن‌تری در ارتباط با نحوه کار شبکه‌های بلاک چینی و به طور کلی امنیت داده در دنیای کریپتوکارنسی پیدا کنید، چاره‌ای جز آشنایی با این الگوریتم‌های اجماع نخواهید داشت. 

الگوریتم‌های اجماع دارای انواع مختلفی هستند که یکی از آن‌ها الگوریتم اثبات حضور نام داشته و اخیرا بسیار مورد توجه توسعه‌دهندگان شبکه‌های بلاک چینی قرار گرفته است. اگر شما هم جز علاقه‌مندان به مطالعات در حوزه ساختار و عملکرد بلاکچین‌ها هستید، تا انتهای این مطلب از بلاگ کیف پول من با ما همراه باشید تا با یکی از جدیدترین الگوریتم‌های موجود در دنیای کریپتوکارنسی که اطلاعات چندان زیادی در ارتباط با آن وجود ندارد، به طور جامع‌تری آشنا شویم.

مروری کوتاه بر پروتکل اجماع 

مفهوم پروتکل یا الگوریتم اجماع بیش از هرچیزی به ویژگی عدم تمرکز شبکه‌های بلاک چینی و مفهوم سیستم‌های توزیع شده گره خورده است. در واقع ویژگی عدم تمرکز که در اصل قلب تپنده فناوری بلاکچینی را شکل داده، از طریق وجود دفتر کل توزیع شده، جامه عمل به خود پوشیده و برخلاف سیستم‌های متمرکز که کلیه داده‌ها در یک نهاد مرکزی نگهداری می‌شوند، در شبکه‌های بلاک چینی به عنوان یک سیستم غیرمتمرکز و توزیع شده، داده‌های دفترکل که اطلاعات تراکنش‌ها، بلاک‌ها و به طور کلی سابقه فعالیتی کاربران در آن ثبت شده، در میان نودهای فعال در شبکه بلاک چین پخش شده و هر یک از آن‌ها یک نسخه کامل از این اطلاعات را پیش خود نگه می‌دارند و به طور فعالانه در روند تائید تراکنش‌ها و افزودن بلاک جدید به شبکه نقش‌آفرینی می‌کنند.

اما مطلبی که در این نقطه نباید آن را از نظر دور داشت به این واقعیت مربوط می‌شود که هر یک از این نودها و گره‌ها در کشورهای مختلفی در جهان زندگی می‌کنند و طبیعتا ممکن است در روند پردازش، تائید تراکنش‌ها و افزودن بلاک جدید به شبکه، سلایق و دیدگاه‌های مختلف خود را در این کار دخالت دهند که نتیجه چنین امری چیزی جز هرج و مرج در شبکه بلاکچینی و فروپاشی یک روزه آن نخواهد بود! از همان زمان شکل‌گیری شبکه بلاک چین بیت کوین به وسیله ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 تا به امروز، تیم‌های توسعه‌دهنده شبکه‌های بلاک چینی برای آن که این شبکه‌ها از انسجام عمل بیشتری برخوردار باشند و هر نود براساس قوانین حاکم بر بلاک چین فعالیت‌های روزمره خود را پیش ببرد، به سراغ الگوریتم‌های اجماع رفتند.

به بیان بهتر، اگر نسبت به خرید بیت کوین اقدام کرده‌اید و مطمئن هستید که این تراکنش شما در شبکه به ثبت رسیده و به لحاظ امنیت داده امکان دستکاری اطلاعات آن وجود ندارد، به علت وجود الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) موجود در این شبکه بلاک چینی است. در دنیای کریپتوکارنسی پروژه‌های رمزارزی از پروتکل‌های اجماع متعددی استفاده می‌کنند و طبیعتا اگر قصد سرمایه‌گذاری بر رمزارزها مثل خرید اتریوم یا خرید تتر را دارید، لازم است که آگاهی کاملی نسبت به این الگوریتم‌های اجماع و نحوه عملکرد آن‌ها داشته باشید.

آشنایی با الگوریتم اثبات حضور (POAP)

یکی از الگوریتم‌های جدیدی که اخیر در دنیای بلاک چین‌ها مورد توجه قرار گرفته، الگوریتم اثبات حضور (Proof of Attendance Protocol) نام دارد که غالبا از آن با نام اختصاری پروتکل POAP یاد می‌شود. این الگوریتم همان طور که از نام آن مشخص است، بر اثبات حضور کاربران در پلتفرم‌های مختلف تاکید دارد که کاربران می‌توانند با اثبات حضور خود در این پلتفرم‌ها از مزایای قابل توجهی برخوردار شوند. این پروتکل که در سال 2019 شکل گرفته، نقش کاربردی را در توسعه دنیای توکن‌های غیرمثلی ان اف تی (NFT) نیز داشته است؛ چراکه در الگوریتم اثبات حضور، به منظور قدردانی از حضور کاربران در یک رویداد آنلاین واقعی، یک توکن NFT به هر یک از این شرکت‌کنندگان اعطا می‌گردد. به بیان بهتر، الگوریتم اثبات حضور در حال حاضر به ابزاری مفید برای پروژه‌های کریپتویی تبدیل شده که به وسیله آن امکان آشنایی و حمایت از کاربران فعال برای تیم‌های توسعه‌دهنده این پروژه‌ها میسر شده است. از جمله رویدادهای موفق کریپتویی که از مزایای الگوریتم اثبات حضور بهره برده‌اند می‌توان به مواردی همچون کنفرانس انجمن اتریوم پاریس، EthGlobal و کنفرانس Dappcon برلین اشاره کرد.

البته ناگفته نماند برخی از بازی‌های موفق متاورسی نظیر دیسنترالند نیز به طور مستمر POAPهایی را به کاربران فعال خود ارسال می‌کنند تا از این طریق از حضور فعالانه آن‌ها در محیط متاورسی قدردانی نمایند. به بیان ساده‌تر، الگوریتم اثبات حضور و به طور کلی POAP NFT در اصل توکن‌های NFT ساخته شده با استاندارد ERC-721 هستند که هر یک از آن‌ها داده‌های کاملا متفاوتی را در خود جای داده است. ویژگی خاص الگوریتم اثبات حضور و توکن‌های آن سبب شده تا علاوه بر رویدادهای آنلاین، بتوان از آن‌ها در دنیای واقعی نیز استفاده کرد و دقیقا به همین علت است که در کنار پروژه‌های کریپتویی، امروزه کمپانی‌های بزرگ بین‌المللی نظیر فروشگاه اینترنتی ebay، گلدمن ساکس، مجله Vogue و غیره نیز به استفاده از الگوریتم اثبات حضور و پواپ‌ها روی آورده‌اند. 

به طور کلی، الگوریتم اثبات حضور (POAP) با هدف ایجاد توکن‌های غیرمثلی و توسعه دنیای کریپتوکارنسی ایجاد شده و در طراحی آن از مجموعه قراردادهای هوشمندی (Smart Contracts) استفاده شده که بر روی شبکه‌های بلاک چینی ایجاد شده‌اند. با اعتبارسنجی حضور واقعی کاربران در یک رویداد، برگزارکننده‌های رویداد مورد نظر POAP NFTهای ایجاد شده به وسیله پروژه را در میان کاربران توزیع می‌کنند و طبیعتا با توجه به روند صعودی ارزش بازار NFT، هولد چنین توکن‌هایی می‌تواند سود خوبی را عاید کاربران نماید.

نحوه دریافت توکن‌های پروتکل POAP

برای دریافت توکن‌های الگوریتم اثبات حضور، فرآیند چندان پیچیده‌ای در نظر گرفته نشده است و کاربران می‌توانند با اسکن QR کد یا کلیک بر روی لینکی که در صفحه وب ایجاد شده به وسیله POAP و وارد کردن آدرس کیف پول اتریومی خود توکن‌های الگوریتم اثبات حضور را دریافت نمایند. دریافت این توکن‌ها ممکن است به طرق زیر صورت گیرد:

•  دریافت توکن از طریق Dapp: در این روش که برای دریافت توکن‌ها نیازمند اپلیکیشن غیرمتمرکز Dapp هستیم، با اسکن QR کد و وارد کردن کد اختصاصی (Secret World)، توکن‌های POAP دریافت می‌شوند.
•  دریافت توکن‌ها به صورت دستی: در این روش، صادرکننده و برگزارکننده رویداد قادر است با اسکن QR کد کیف پول شرکت کنندگان در یک رویداد فیزیکی، به صورت آنی توکن‌های پواپ را به کیف پول این افراد ارسال نماید.
•  تحویل توکن‌ها به صورت جمعی: در این نوع از شیوه توزیع توکن‌های الگوریتم اثبات حضور، کاربران به هنگام ثبت نام، آدرس کیف پول اتریومی خود را وارد می‌کنند و در طرف دیگر ماجرا، ارائه دهنده POAP، توکن‌های پروژه را به وسیله Airdrop ایردراپ (به طور خودکار) به هریک از آن‌ها ارسال می‌کند.

نحوه کار الگوریتم اثبات حضور 

شیوه کار الگوریتم اثبات حضور بسیار ساده بوده و همه چیز در طراحی آن به قراردادهای هوشمند گره خورده که عمده کاربرد آن در ضرب NFTهاست. براساس اطلاعات موجود در وب‌سایت POAP.xyz، در ارتباط با نحوه ضرب و ارسال توکن‌های الگوریتم اثبات حضور اطلاعات جامعی نوشته شده که براساس این اطلاعات، وجود سه شرط زیر برای هر POAP NFT ضروری است: 

•  انعقاد تحت آدرس قرارداد هوشمند POAP
•  برخورداری از تصویر مرتبط با آن
•  برخورداری از ابرداده مرتبط با یک دوره تاریخی و زمانی

پس از ایجاد توکن‌های الگوریتم اثبات حضور متناسب با سیاست‌های کلی آن، ایجاد کننده این توکن‌ها باید تصمیم بگیرد که چگونه این توکن‌ها را توزیع نماید. ارسال لینک اختصاصی از طریق ایمیل یا استفاده از کدهای QR از رایج‌ترین شیوه‌های توزیع POAP NFT هستند. ناگفته نماند که این توکن‌ها نیز همچون سایر NFTها نوعی توکن اتریوم به شمار می‌روند با این تفاوت که بر روی زنجیره جانبی xDai ساخته می‌شوند. زنجیره‌ای که با هدف پرداخت پایدار برای انجام تراکنش‌های سریع و ارزان شکل گرفته و موجب کاهش هزینه‌های ساخت POAP NFT برای سازندگان آن شده است. 

مزایای جمع آوری توکن‌های الگوریتم POAP

جمع‌آوری توکن‌های الگوریتم اثبات حضور صرفا در ایجاد هویت غیرمتمرکز نقش ندارند و می‌توان در کنار ویژگی یاد شده از مزایای مالی آن‌ها نیز بهره‌مند شد. در واقع همان طور که از مفهوم مطالب گفته شده در فوق بر می‌آید، امروزه بسیاری از پروژه‌های رمزارزی با هدف ایجاد روابط نزدیک با اعضای فعل جامعه خود به سراغ اعطای پاداش NFT رفته‌اند؛ به عنوان مثال پروژه Bankless DAO، قسمتی از توکن‌های خود را بدون هیچگونه چشم‌داشتی به کیف پول کاربرانی که POAP این پلتفرم را دارند، ارسال می‌کند. مدرک و گواهی صادر شده برای اعتبارسنجی حضور یک کاربر در رویداد خاص به دلیل استفاده از فناوری بلاک چین تغییرناپذیر بوده و همین مسئله موجب شفافیت هرچه بیشتر فرآیندهای موجود در رویداد حاضر می‌گردد.

گاها کاربردهای خاص‌تری نیز برای الگوریتم اثبات حضور نظیر ارزیابی سوابق و رزومه فعالیتی کاربران در نظر گرفته‌اند. در ادامه با مزایای دیگر جمع‌آوری توکن‌های الگوریتم اثبات حضور بیشتر آشنا می‌شویم:

افزایش حریم خصوصی

با گسترش روابط مجازی و نقش ویژه غول‌های فناوری، بارها شاهد نقض مداوم داده‌های کاربران از سوی کمپانی‌های بزرگ متا و گوگل بوده‌ایم. الگوریتم اثبات حضور این امکان را برای کاربران فراهم می‌آورد تا کلیه لحظات زندگی خود را بی ‌آنکه نیازی به دست کشیدن از آزادی‌های مدنی خود باشند، جمع‌آوری کرده و ذخیره نمایند. هرچند که در حال حاضر نیز امکان مهندسی معکوس آدرس‌های IP متصل به کیف پول‌های عمومی وجود دارد؛ اما حداقل یک توکن POAP به تنهایی نمی‌تواند فاش کننده هیچگونه داده‌های شخصی حساس باشد.

فراهم شدن امکان مالکیت دارایی‌های کمیاب

الگوریتم اثبات حضور و توکن‌های آن به واسطه این که امکان برقراری ارتباط با رویدادهای تاریخی و فرهنگی را دارند، از پتانسیل بسیار خوبی برای کسب ارزش‌های قابل توجه برخوردارند؛ به عنوان مثال، در حال حاضر در بستر متاورس، توکن‌های POAP مرتبط با فناوری‌های بنیادی نظیر اتریوم(ETH) و رویدادهای حضوری اولیه آن از ظرفیت بسیار بالایی برای تبدیل شدن به یک دارایی ارزشمند برخوردارند.

الگوریتم اثبات حضور؛ پروتکلی برای برقراری ارتباط موثر با کاربران فعال 

 همان طور که در مطالب فوق مشاهده کردید، الگوریتم اثبات حضور نوعی نرم‌افزار غیرمتمرکز بوده که بر روی بلاکچین اتریوم توسعه یافته است و از شبکه POA به منظور زیرساخت اصلی خود کمک می‌گیرد. ناگفته نماند که الگوریتم یاد شده از مکانیزم اجماع اثبات اعتبار (POA) استفاده می‌کند. در واقع الگوریتم اثبات حضور در شبکه‌های بلاک چینی نسل نوینی از پروتکل‌های توسعه قرارداد هوشمند پرده برداشت که به وسیله این پروتکل، نسل جدید نرم‌افزارهای غیرمتمرکز توسعه خواهند یافت. عمده توجه الگوریتم اثبات حضور در فرآیند اعتبارسنجی حضور افراد در رویدادها بوده که سازندگان پروژه‌های کریپتویی به کمک آن می‌توانند POAP NFT را میان کاربران فعال توزیع کرده و حمایت ویژه خود از چنین کاربرانی را نشان دهند. ناگفته نماند که اگر در ارتباط با چیستی الگوریتم اثبات حضور سوالی دارید که در این مقاله از بلاگ کیف پول من، اشاره‌ای به پاسخ آن نشده است، می‌توانید سوال خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا کارشناسان ما در اسرع وقت به سوال شما پاسخ دهند.

برای دریافت فایل PDF این مقاله اینجا کلیک کنید