استیکینگ در دنیای ارزهای دیجیتال به معنای قفل کردن توکنها برای پشتیبانی از عملیات شبکه بلاکچین و کسب پاداش است. این روش نقش مهمی در افزایش امنیت، کارایی و مقیاسپذیری شبکههای بلاکچین دارد. در طول زمان، روشهای مختلفی برای استیکینگ توسعه یافتهاند که هرکدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند.
درک انواع روش های استیکینگ برای کاربران ارزهای دیجیتال بسیار حائز اهمیت است و انتخاب صحیح روش استیکینگ تأثیر مستقیم بر امنیت داراییها و میزان پاداشهای دریافتی دارد. با توجه به پیچیدگی و تنوع روشهای موجود، آگاهی از مزایا و معایب هر روش به کاربران کمک میکند تا تصمیمات بهتری بگیرند و بهرهوری بیشتری از داراییهای خود داشته باشند.
در این مقاله از وبلاگ کیف پول من، ابتدا به تعریف و نحوه عملکرد اثبات سهام (PoS) و انواع روش های استیکینگ از جمله اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS)، اثبات سهام مبتنی بر وثیقه (BPoS)، استیکینگ مایع، استیکینگ آفلاین، استیکینگ حضانتی و غیرحضانتی و استیکینگ در دیفای پرداخته میشود. همچنین، به مزایا و معایب هر روش اشاره خواهد شد تا خوانندگان با دیدگاه جامع، به انتخاب بهترین روش بپردازند.
استیکینگ چیست؟
استیکینگ یک فرایند در دنیای ارزهای دیجیتال است که در آن دارندگان ارزهای دیجیتال مقداری از توکنهای خود را به عنوان وثیقه قفل میکنند تا به عملیات و امنیت شبکه بلاکچین کمک کنند. این فرایند معمولاً در شبکههای مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) انجام میشود، جایی که اعتبارسنجها به جای استفاده از قدرت محاسباتی، با قفل کردن توکنهای خود، تراکنشها را تأیید و بلاکهای جدید ایجاد میکنند؛ به عنوان مثال، کاربران می توانند به جای خرید بیت کوین یا خرید ارزهای دیجیتال گمنام، دست به خرید اتریوم بزنند و علاوهبر کسب سود از افزایش قیمت اتر، از استیکینگ آن هم سود کسب کنند.
عملیات اثبات سهام (Proof of Stake) چگونه انجام میشود؟
اثبات سهام (PoS) یک الگوریتم اجماع در شبکههای بلاکچین است که به جای استفاده از قدرت محاسباتی برای تأیید تراکنشها، از سهام کاربران در شبکه استفاده میکند. در این سیستم، کاربران مقداری از توکنهای خود را به عنوان وثیقه قفل میکنند و بر اساس مقدار و مدت زمان قفل کردن این توکنها، شانس انتخاب شدن برای تأیید تراکنشها و ایجاد بلاکهای جدید را دارند. هرچه مقدار توکنهای قفل شده بیشتر باشد، شانس انتخاب شدن نیز بیشتر است. این فرایند به کمک قراردادهای هوشمند و کیفپولهای دیجیتال انجام میشود که توکنهای کاربران را به صورت امن نگه میدارند و به شبکه کمک میکنند.
انواع روش های استیکینگ کدامند؟
اکنون که به صورت مبتدی با استیکینگ و عملیات اثبات سهام آشنا شدیم، میتوانیم انواع روش های استیکینگ را معرفی و بررسی کنیم.
اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS)
اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS) یکی از انواع الگوریتمهای اجماع در بلاکچین است که با مشارکت کاربران و نمایندگان منتخب کار میکند. در این سیستم، دارندگان توکنها (که به عنوان ذینفعان شناخته میشوند) توکنهای خود را به نمایندگان (همچنین به عنوان شاهدان یا نمایندگان شناخته میشوند) واگذار میکنند تا به جای آنها تراکنشها را تأیید کنند و بلاکهای جدید را تولید کنند. این نمایندگان از سوی جامعه انتخاب میشوند و مسئولیت دارند تا امنیت و صحت شبکه را تضمین کنند.
مزایا و معایب اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS)
یکی از مزایای اصلی DPoS، افزایش سرعت و کارایی شبکه است. با توجه به اینکه تعداد مشخصی از نمایندگان تراکنشها را تأیید میکنند، فرآیند تأیید سریعتر انجام میشود و این منجر به افزایش مقیاسپذیری شبکه میشود. همچنین، این سیستم باعث کاهش تمرکززدایی میشود؛ زیرا نمایندگان از سوی جامعه انتخاب میشوند و میتوانند به سرعت تغییر کنند. از سوی دیگر، یکی از معایب DPoS، احتمال تمرکز قدرت در دست تعداد کمی از نمایندگان است. اگرچه نمایندگان از سوی جامعه انتخاب میشوند، اما ممکن است تعداد کمی از نمایندگان بیشترین قدرت را در شبکه داشته باشند که این میتواند منجر به مشکلات تمرکز قدرت شود.
اثبات سهام مبتنی بر وثیقه (BPoS)
اثبات سهام مبتنی بر وثیقه (Bonded Proof of Stake) یا BPoS یک الگوریتم اجماع در شبکههای بلاکچین است که در آن شرکتکنندگان توکنهای خود را به عنوان وثیقه قفل میکنند تا بتوانند به عنوان اعتبارسنج (Validator) در شبکه عمل کنند. در این سیستم، هر اعتبارسنج باید مقداری از توکنهای خود را به عنوان تضمین قفل کند تا نشان دهد که به عملکرد صحیح شبکه متعهد است. این وثیقهها به عنوان یک انگیزه مالی عمل میکنند تا اعتبارسنجها به درستی رفتار کنند و وظایف خود را به درستی انجام دهند.
مزایای اثبات سهام مبتنی بر وثیقه
- افزایش امنیت شبکه
- بهبود تمرکززدایی
- کارایی بالاتر نسبت به الگوریتمهای اثبات کار (PoW)
خطرات اثبات سهام مبتنی بر وثیقه
- خطر اسلشینگ (Slashing): یکی از اصلیترین خطرات BPoS، خطر اسلشینگ است. اگر یک اعتبارسنج به طور نادرست عمل کند یا در انجام وظایف خود ناکام بماند، بخشی از وثیقه او توسط شبکه مصادره میشود. این مکانیزم به عنوان یک جریمه برای رفتار نادرست اعتبارسنجها عمل میکند.
- تمرکز ثروت
- نقدینگی محدود
استیکینگ مایع
استیکینگ مایع یک روش استیکینگ در شبکههای بلاکچین است که به کاربران اجازه میدهد تا توکنهای خود را استیک کنند در حالی که همچنان به نقدینگی آنها دسترسی دارند. در این سیستم، کاربران به جای قفل کردن توکنهای خود در قراردادهای هوشمند، مشتقات استیکینگ مانند توکنهای استیک شده یا توکنهایی که نمایانگر موقعیت استیک شده آنها هستند، دریافت میکنند. این مشتقات قابل خرید و فروش و استفاده در پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند. به عبارت دیگر، کاربران میتوانند توکنهای استیک شده خود را بدون نیاز به منتظر ماندن برای پایان دوره استیکینگ، نقد کنند و از آنها برای دیگر فعالیتهای مالی استفاده کنند.
مزایای استیکینگ مایع
- بهبود نقدینگی
- انعطافپذیری بیشتر
- دسترسی به محصولات مالی اضافی
معایب استیکینگ مایع
- خطرات امنیتی
- خطرات قراردادهای هوشمند
- مسائل نظارتی
استیکینگ آفلاین
استیکینگ آفلاین یک روش استیکینگ در شبکههای بلاکچین است که به کاربران اجازه میدهد تا توکنهای خود را بدون نیاز به اتصال دائمی به اینترنت، استیک کنند. این روش به خصوص برای کاربرانی که دغدغه امنیت دارند و نمیخواهند دائماً به اینترنت متصل باشند، مفید است. در استیکینگ آفلاین، کاربران میتوانند توکنهای خود را به صورت آفلاین نگهدارند و در عین حال در فرآیند استیکینگ مشارکت کنند.
در استیکینگ آفلاین، کاربران توکنهای خود را در یک کیفپول سختافزاری یا کیفپول کاغذی ذخیره میکنند و از یک واسط آفلاین برای امضای تراکنشها استفاده میکنند. این واسط معمولاً به صورت یک دستگاه سختافزاری یا نرمافزاری است که به کاربران اجازه میدهد تا تراکنشها را به صورت آفلاین امضا کرده و سپس آنها را به شبکه ارسال کنند.
مزایای استیکینگ آفلاین
- افزایش امنیت
- حفظ حریم خصوصی
- کاهش هزینهها با کاهش نیاز به اتصال مداوم به اینترنت
استیکینگ حضانتی
استیکینگ حضانتی (Custodial Staking) به وضعیتی اطلاق میشود که در آن کاربران توکنهای خود را به یک ارائهدهنده خدمات استیکینگ یا صرافی واریز میکنند. این ارائهدهنده به نمایندگی از کاربران، توکنها را استیک میکند. در این روش، کاربران مالکیت مستقیم و کنترل کامل بر روی توکنهای خود ندارند، بلکه به ارائهدهنده خدمات اعتماد میکنند تا عملیات استیکینگ را انجام دهد.
مزایای استیکینگ حضانتی
- سادگی و راحتی
- پشتیبانی و خدمات مشتری
معایب استیکینگ حضانتی
- از دست دادن کنترل مستقیم و مالکیت توکنها
- ریسکهای امنیتی در صورت هک شدن یا ورشکستگی ارائهدهنده خدمات
استیکینگ غیرحضانتی
در استیکینگ غیرحضانتی (Non-Custodial Staking)، کاربران کنترل کامل و مالکیت توکنهای خود را حفظ میکنند. در این روش، کاربران از طریق قراردادهای هوشمند یا پلتفرمهای استیکینگ اختصاصی، توکنهای خود را به اعتبارسنجها یا استخرهای استیکینگ واگذار میکنند بدون اینکه مالکیت توکنها را انتقال دهند. این روش به کاربران اجازه میدهد تا به صورت مستقیم و با حفظ کنترل بر داراییهای خود، در فرآیند استیکینگ مشارکت کنند.
مزایای استیکینگ غیرحضانتی
- حفظ کنترل و مالکیت
- کاهش ریسکهای امنیتی
معایب استیکینگ غیرحضانتی
- پیچیدگی: کاربران باید خودشان تنظیمات و مدیریت توکنها را انجام دهند که معمولا پیچیده و وقتگیر است.
- عدم پشتیبانی: در صورت بروز مشکل، کاربران ممکن است نمیتوانند به خدمات پشتیبانی دسترسی پیدا کنند و باید خودشان مشکلات را حل کنند.
استیکینگ در دیفای (DeFi Staking)
استیکینگ در دیفای به فرآیندی گفته میشود که در آن کاربران توکنهای خود را در پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) قفل میکنند تا از این طریق پاداش دریافت کنند. در این روش، کاربران توکنهای خود را به قراردادهای هوشمند پروتکلهای دیفای واریز میکنند. این توکنها برای تأمین نقدینگی، مشارکت در ییلد فارمینگ یا استفاده در سایر خدمات مالی استفاده میشوند. استیکینگ دیفای به کاربران امکان میدهد که با قفل کردن توکنهای خود، در عین حال که به امنیت و کارایی شبکه کمک میکنند، پاداشهایی به صورت توکنهای اضافی یا بهره دریافت کنند.
مقایسه استیکینگ در دیفای با استیکینگ PoS
در حالی که استیکینگ در (Proof of Stake) به تأمین امنیت و اجماع شبکه کمک میکند، استیکینگ دیفای بیشتر برای تأمین نقدینگی و بهرهوری مالی استفاده میشود. در استیکینگ PoS، کاربران با قفل کردن توکنهای خود به عنوان وثیقه، به عنوان اعتبارسنج انتخاب میشوند و تراکنشها را تأیید میکنند. اما در استیکینگ دیفای، توکنها برای تأمین نقدینگی و استفاده در پروتکلهای مالی مختلف قفل میشوند و کاربران از طریق قراردادهای هوشمند پاداش میگیرند. در واقع، استیکینگ دیفای به تأمین امنیت شبکه کمک نمیکند، بلکه بهبود عملکرد مالی و تأمین نقدینگی را هدف قرار میدهد.
مزایا استیکینگ در دیفای
- دسترسی بیشتر و شمولیت: استیکینگ دیفای به کاربران اجازه میدهد که با هر مقدار توکن، در فعالیتهای مالی غیرمتمرکز شرکت کنند و پاداش بگیرند.
- بهرهوری بالاتر: کاربران میتوانند از توکنهای قفل شده خود برای کسب بهره و پاداشهای مختلف استفاده کنند که این امر بهرهوری داراییهای آنها را افزایش میدهد.
- تنوع در فرصتهای سرمایهگذاری: با استفاده از استیکینگ دیفای، کاربران میتوانند در پروتکلهای مختلف دیفای مشارکت کنند و از فرصتهای سرمایهگذاری متنوع بهرهمند شوند.
معایب استیکینگ در دیفای
- خطرات قراردادهای هوشمند: اگر قراردادهای هوشمند دچار مشکل شوند، کاربران داراییهای خود را از دست میدهند.
- عدم اطمینان قانونی: قوانین و مقررات مربوط به دیفای هنوز در بسیاری از کشورها مشخص نشده است و این به عدم اطمینان قانونی برای کاربران منجر میشود.
- ریسکهای امنیتی: مانند حمله هکری
کاربردهای استیکینگ در دیفای
استیکینگ دیفای در پروتکلهای مختلفی انجام میشود که هر کدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. به عنوان مثال، در پروتکلهایی مانند Aave و PancakeSwap، کاربران توکنهای خود را قفل کرده و در ازای آن بهره و پاداش دریافت میکنند. این پروتکلها از قراردادهای هوشمند برای مدیریت استیکینگ و توزیع پاداشها استفاده میکنند. همچنین، پروتکلهای دیگری مانند Chainlink و Lido نیز از استیکینگ دیفای برای تأمین نقدینگی و بهبود عملکرد شبکه استفاده میکنند.
بیشترین سود استیک ارز دیجیتال از بین کدام یک از روش های استیکینگ به دست میآید؟
استیکینگ ارز دیجیتال به معنای قفل کردن توکنها برای پشتیبانی از شبکه بلاکچین و دریافت پاداش است. این مقاله انواع روش های استیکینگ را بررسی میکند تا بیشترین سود را از خرید اتریوم یا خرید تتر به دست آورید. انواع روش های استیکینگ شامل اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS)، اثبات سهام مبتنی بر وثیقه (BPoS)، استیکینگ مایع، استیکینگ آفلاین، استیکینگ حضانتی و غیرحضانتی و استیکینگ در دیفای هستند. هر یک از این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارند. DpoS سرعت و کارایی شبکه را افزایش میدهد اما ممکن است به تمرکز قدرت منجر شود. BPoS امنیت بیشتری دارد اما نقدینگی را محدود میکند. استیکینگ مایع نقدینگی بهتری فراهم میکند اما خطرات امنیتی دارد. استیکینگ آفلاین امنیت بیشتری دارد؛ اما ممکن است پیچیده باشد.
این مقاله از وبلاگ کیف پول من به شما کمک میکند تا با آگاهی کامل، بهترین روش را برای استیکینگ توکنهای خود انتخاب کنید و از خرید ارز دیجیتال و یا خرید تتر بیشترین سود را ببرید.